AXELSE COURANT
f*
Den Haag - Residentie
fóestdeAomüde
<De vetsnapeiüitf. van ctemsië lont}.
Zii, die niet vergeten worden
j. G.VINK
£)Iüü
hankering bi) abonnement, Axel
1 ZATERDAG 16 JUNI 1956 -- - -
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
VERSCHIJNT IEDEkE WOENSDAG EN ZATERDAG
70 Jaargang No. 72
Drukker UitgeefsterFIRMA J. C. VINK
Red. en Adm.: Axel, Markt 12. Til. 0 1155-646
HoofdredactieJ. C. VINK
et*
Ideaal voor ieder
die brieven schrijft!
FIRMA
Markt 12
i
AXEL.
1
mmmm
m
Het moet bij enig realiseren van de dingen
t0ch telkens weer tot verbazing stemmen,
Jathet kleine Nederlandse woongebied naast
ivpisch vaderlandse eigenheid zovele onder,
laae verschillen toont: verschill enin land
schappelijk voorkomen, verschillen ook en
allereerst in het karakter van de mensen.
Natuurlijk zijn daar redenen voor aan te
reven. Daar is allereerst het feiit, dat volke-
,en van geheel verschillende stam in de ge
schiedenis ons gebied zijn binnengetrokken.
Daar zijn voorts de twintig eeuwen van moei-
:ame groei van stmmen via steden, bisdom
men, graafschappen en zeven provinciën met
nog altijd - een zelfstandig karakter tot.
ten slotte, natie. Er is dan ook duidelijk ver
schil tussen de Fries en de Groninger de
Zeeuw en de Drent, de Hollander en de Lim
burger, de Brabander en de Utrechtenaar.
Een stad fis een persoon nu eens de zelf
bewuste kerel miet de eeuwige kwinkslag, dan
weer de ronde jongen met zijn durf, en soms
ook de deftige heer met parapluie en bolhoed.
Maar daarover willen wij dit keer niet
spreken. Eén van onze drie grote steden van
boven 500.000 inwoners krijgt thans de aan
dacht. Den Haag de deftige, reeds wat
grijzende heer, uitgedost met parapluie en
bril met gouden montuur en soms valse
glazen .achtenswaardig en nimmer slenterend
of rennend, of zelfs doodgewoon lopend,
maar altijd schrijdend. En flanerend.
Den Haag residentiestad, ziedaar ons
onderwerp.
De talloze hooggeplaatste regeerders met
bun vaak weelderige wijze van leven hebben
Den Haag dat uiterlijk gegeven, dat het nu
al eeuwen draagt. Het air van zwaarwichtig
heid en belangrijkheid ging een zonderling
bondgenootschap aan met pronkerige zwier
en een beettje Franse levepskunstigheid, en
drong zich, op d!ie manier gemetamorfoseerd,
onder de huid van de Hagenaars. Het wist
er zich zó st?vig ingekapseld te nestelen, dat
de deftigdoenerij en de coquettene leen cul
tus werden. t
Ben medaille is voor een Hagenaar een
belangrijk ding. En al lis het dan om zo maar
eens te zeggen een vetleren, als er reden toe
is zal hij hem fier op de borst dragen.
Een ulster met een bontkraag is ook al
een onmisbaar attribuut. Ja stérker de Ha
genaar draagt de opsmuk en het vertoon van
gewicht zozeer onder de leden, dat de hou
ten ham nog altijd geen fabeltje is En ver
huurbedrijven van gelegenheidskleding vind
je overal in Den Haag. En de veearts ee
er diergeneeskundige. En na de oor og moe
speciaal de Haagse leverworst het eerst zon
der bon verkocht worden omdat daar het
minste vlees in zat. En zelfs in de laatste
oorlogswinter hield men het uiterlij cac iet
hoog, want de bieten werden in de vorm
van aardappels geserveerd, terwijl op de
bodem van de schaal een rond vel papier lag,
waarin kunstige figuren waren waren ge-
knipt
Frans dement.
Men mag deze typische Haagsie dingen
niet van één kant bezien. Al gaat men heel
dikwijls veel te veel over de schreef ergens
schuilt in dit alles toch een beetje bescha
vingsvorm, die andere delen van ons land
zo deerlijk missen. En dan iets van deze
zin voor uiterlijk schoon resteert toch in ons
allengaat U maar eens precies als zovele
Hagenaars op de eerste zonnige voorjaars
dag uw nieuwe costuum en uw nieuwe toi e
op de Scheveningse boulevard aan de wereld
tonen. Zon enkel moment kunt ge U daar
wezenlijk prettig bij voelen, eerlijkheidshalve
dienen wij dit toe te geven. Overigens bracht
dizelfde Den Haag in de schilderkunst de
Haagse school voort en in de literatuur een
Loufis Couperus,
Wij wezen terloops even op het franse
element, dat zo hier en daar om het oe je
komt gluren. Ja, ziet U eens. de Franse taal,
waarvan de diplomatie zich heel lang c
diende, de Franse overheersing uit het be
gin der vorige eeuw, die 'in de stad waar de
regering zetelde uiteraard het sterkst tot zijn
recht kwam, en de Franse Opera, die ange
ttijd in Den Haag een toonaangevende rol
speelde 'dat alles heeft Den Haag een jeetje
Franse zwier gegeven. De vrouwen kleedden
zich met meer aandacht dan Hders en e
omgangsvormen hadden iets hoffelijks, oo
al werden deze dingen al heel snel onderge
schikt aan deftigheid en ernst, zaken, waar
men zich als Hollander nu eenmaal gemak
kelijk door liet beïnvloeden.
Nu ja, dat alles is dan zo voortgegaan, en
het overleefde de eeuwen en het is nóg zo.
Uiteraard valt het te begrijpen, dat bepaalde
luyden zich tot het Haagje aangetrokken ge
voelden, en er de zich vormende aspecten
kwamen bestendigen. Ik denk aan de ge-
pensionneerde Indische ambtenaren. Ik denk
aan de Holanders, die hun schaapjes op het
droge hadden, en zich nu gingen koesteren
aan de Haagse zin voor decorum, waar ze
financieel bést aan mee konden doen. De
bluffers en de flaneurs konden hier hun gang
gaan. En het kwam allemaal prachtig tot zijn
recht, want Den Haag als stad is óók voor
naam en schoon.
Nog altijd, en dat gaan we dan eens on
derzoeken. Ge begint bij het Binnenhof dat
carrê-vormig plein, omsloten door de Ridder
zaal en de gebouwen van de Eerste en de
Tweede Kamer. In het midden van het plein
vindt U een rode fontein met een vormrijk
bouwseltje van metalen stangetjes met ver
gulde randjes, dat helemaal bovenop de
beeltenis draagt van Willem II, Rooms Ko
ning en Graaf van Holland. Aan hem is dit
romantisch fonteintje, dat men zich zo goed
in een kleine Duitse stad kan voorstellen,
b.v. Göttingen, ook opgedragen. Op de rand
van het bassinnetje kan men lezen
Ter nagedachtenis van Willem II, Rooms
Koning en Graaf van Holland, bevestiger der
stichtelijke vrijheden en beschermer der kunst
stichter der kastelen in 's-Gravenhage en
Haarlem, Beb. MAAXXVII.
Mogen wij U er nog even op w'ijzen Dit
fontëintje is nu zon blijk van pronkzieke
Haags-heid, waar we over schreven. Ln het
misstaat een beetje tussen de eerbiedwaar
digheid, de stilte en vrgeet dit met
het wijze besef van rust, zoals die hier heer
sen. De Kamers zijn overigens te bezichtigen.
Op de in grijze steen gehouden Tweede Ka
mer staat op een bordje ten minste het vol-
qende te lezen
„Tweede Kamer der Staten - Generaal.
Toegang rijwielen onder colonnade (eerste
deur). Brievenbus onder colonnade (eerste
raam). De vergaderzaal is, wanneer de
Kamer niet bijeen is, te bezichtigen. Maan
dag en Donderdag kosteloos, overigens tegen
tarief, bij de portier verkrijgbaar.
En ook bij de uit baksteen opgebouwoc
Eerste Kamer vertelt U een bordje, dat de
Kamer Maandag en Donderdag tuusen 11 en
1 uur gratis te bezoeken is, en op andere
dagen volgens tarief „ter griffie vastgesteld
en bij de portier of de concierge in te winnen
U moet eens helemaal om de Ridderzaal
heenlopen, dus óók langs het Goutsmfits Keur
Huys en zo, want deze Ridderzaal is in zijn
klare van wezenlijk Calvinisme vervulde
bouwstijl, in zijn ernst en onsmukloze dege
lijkheid zulk een sterk sprekend voorbeeld
van zeer Nederlandse schoonheid en kracht.
Op zomerse Zondagen ziet men op iet
Binnenhof zeer veel toeristen. En dan is er
ook altijd wel de oude man, die er de duiven
voert en de beestjes» als er belangstellenden
zijn, de graankorrels uit zijn mond laat pik
ken' De politiejeep rijdt dan óók af en toe
hte plein op. Terecht moet de rustt gehand
haafd blijven. En ook zal men op zo n dag
die Haagse koekenbakker wel aantreffen met
zijn blad met nog dampende wafels, ien
slotte moet men toch zakelijk blijven, met
waar Al deze dingen verbreken de stilte,
die hier thuis hoort, en daarom kan men
als belangstellende beter het Binnenhof gaan
zien op een ochtend in de week.
Veel toeristen.
Naar het aspect van straten en gebouwen
zetten de verstilde rust en de gedragen wijs
heid zich overigens nog wel even voort, als
men aan de Ridderzaal voorbij gaat en het
Binnenhof verlaat. Onmiddellijk links ziet
men het Mauritshuis met zijn brede trappen,
zijn grote lantaarns en zijn opgesierd fries.
Wie van schilderkunst houdt, wie gaarne
zich vermeit in het heiligdom van een mu
seum mag het Haagse Mauritshuis met on
gezien laten. Wie slechts een beeld van de
stad wenst te krijgen, lope door naar het
.Plein,", waar het beeld van Willem de
Zwijger met zijn hondje, dat hem, naar ver
luidt, eens van de dood redde, onder de
rechterarm de ruimte beheerst.
Stellig, het „Plein" mag men typisch Haags
noemen, al heeft men dan ook het wapen van
Amsterdam voor zich, boven op de daklijst
van het ministerie van buitenlandse zaken.
Links van dit ministerie heeft men de
Lanqe Houtstraat voor zich, de uitgaans
buurt van Den Haag. Hier bevinden zich
he Wiener Café Grinzing, Savoy, Charlotte
Chérie en zo. Men kan daar dansen, paro-
disten horen en danseressen gadeslaan. De
zeg maar kroegjes vindt men meer in
de Korte Houtstraat. Dan moet men de an
dere kant uit en de eerste straat links nemen.
Overigens vindt men in de Korte Houtstraat
ook „Het gemeste schaap". Dat vermelden
wij maar even, want men kan er in een
romantische omgeving waarlijk voortrefle-
lijk eten.
De Lange Houtstraat moet ge maar eens
doorlopen, en dan rechtuit door de Korte
Voorhout gaan. O neen, die zuil rechts, op
gedragen aan Hertog Karei Bernhard an
Saxen-Weimar zegt heus niet zo veel Maar
gaat U wellicht reeds begrijpen dat U hier
zo'n typisch Haags stadsdeel aanschouwt
Haagse boompjes, Haagse stenen paaltjes,
deftige oude lantarens. En rond dit plein,
achtig stadsdeel allemaal eerbiedwaardige
huizen. Rechts b.v. het charmante paleisje
van onze vroegere Koningin Emma. En in
dat kleine huisje even daar voorbij woonde
vroeger een vrouw met wel honderd katten
zulke juffrouwen kwamen eertijds ook in
Den Haag voor. Overigens ziet men hele-
maal links het grote restaurant Sauer, waar
men zo goed kaviaar kan eten, en een stukje
verder aan dezelfde kant „De Posthoorn
het café waar de Haagse artistenbent pleegt
te verwijlen.
Nu kunt ge even rechts gaan zoeken naar
het Smids Water en de Nieuwe Uitleg. Die
straten liggen namelijk aan het enige mooie
qrachtje, dat Den Haag kentDen Haag is
qeen grachtenstad. Maar U kunt ook even
tjes doorlopen en dan linksaf de deftige
Lange Voorhout opgaan, ook al weer zo n
ttypisch Haagse straat. En dan kunt ge in
het verlengde de Kneuterdijk volgen, die
zich naar links buigt en dan hebt U prachtig
noq even gelegenheid om de gevangenpoort,
de gevangenis, de plaats waar de gebroeders
De Witt zijn vermoord, te gaan zien. Maar
dat moet U dan als een aardigheidje gaan
zien, ook al kan men hier tegen in brengen
dat het voeren van de meeuwen in de Vij
verberg rechts eerder een aardigheidje is
dan het aanschouwen van hongercellen en
martelwerktuigen.
En kunt U daarmede Den Haag als
qedaan beschouwen Eventtueel wél, liever
niet. Neust U zelf nog maar eens wat rond.
Marinus Schroevers.
Verkrijgbaar in diverse fijne vruchtensmaken, los a 32 cent per IUU
gram en in rollen 17 cent. Let op de naam RANG op het be- L
schermend omhulsel van elk „Rangetje" en op iedererol
OORLOGSINVALIDEN MET VACANTIE IN LAVARONE.
In het nrachtiq qeleqen Grand Hotel „Astoria" te Lavarone in de Italiaanse Alpen
devies (Moveo Ik beweeg) is afgeleid van de beginletters van haar naamMeer
Ontspanning Voor Ernstige Oorlogsgewonden
Er is een tijd geweest, waarin de Neder-
landse oorlogsgewonden vreesden, te gaan
behoren tot de vergeten groepen. Het spook
beeld van de armoelijdenden, verwaarloos
den, verminkten, dat zovele landen te zien
gaven, doemde voor hun ogen op. Maar de
Nederlandse negering heeft dit beeld ver
jaagd. Wat zij echter niet kon doen, deze
verminkten het gevoel geven dat zij vol
ledig deel uitmaakten van de maatschappij,
dat heeft de stichting Moveo gedaan.
Geen medelijden medeleven
Het was de bekende publicist en radio
spreker Jan Goderie, dile de stoot gaf tot het
werk van Moveo. Het was zijn neef Cor
Goderie uit Roosendaal, die als districts
commissaris voor Noord-Brabant een der
drijvendte krachten is geworden van het
Moveo-werk en die deze buitenlandse rei
zen heeft georganiseerd. Het was het derde
lid van de Goderie-familie, Pierre Goderie,
J11"/'3 kloKl^Maatschapp^r^nu1 reed^drie Gardameer op het programma. Ën ae eullen
a«n ac"mr 'e"êen van aiili hotels afstond Venetië bettoeken en zieh in de gondel laten
om daar ieen groep van dertig ernstig ver
minkten gastvrij te ontvangen In 1954 was
dat Hotel Kulm-Kurhaus te Adelboden, in
1955 Gasthof „Zilltertal" in Mayrhofen in
Oostenrijks Tirol en thans was het de Hol
landse staf van Grand Hotel „Astoria m
Lavarone, zo prachtig gelegen in het gebied
der Italiaanse Alpen, die gereed stond om
de Moveo-groep van invaliden en auto-
eiqenaars, die hun wagens voor deze „tien
daagse veldtocht" ter beschikking stelden,
te begroeten.
„Medelijden hebben we niet nodig zei
ons een van de invaliden, „maar dit is een
blijk van medeleven en daar kunnen we met
^ErV slechts één mening onder alle deel
nemers aan deze prachtige tocht „Moveo
kunnen w.e niet meer missen". Er zijn er
onder deze mensen, die nog nooit een voet
over de grens hebben gezet, die aan de
kleine kring rond hun woning gebonden
zouden zijn als Moveo daar niet was om
hen mee te nemen voor autotochten, naar
wedstrijden en voorstellingen.
Niet alleen overheidsinstanties hebben
zich doen vertegenwoordigen in die stichting
„Moveo", de K.N.A.C. zit er in en de
A.N.W.B., het Rode Kruis en de Maat
schappij voor Nijverheid en Handel.
Het tiendaagse sprookje.
De hele Moveo-colonne startte vanuit Nij
megen, trok via Darmstadt en Mayrhofen
naar Lavarone. Daar betrokken de gasten
hun kamers, die uitzien op het schilderach
tige Lago di Lavarone met als achtergrond
de blauwende omtrekken van een indruk
wekkende Alpenkieten. Van hieruit maken
ze tochten door de omgeving, waarbij zij el
kander assisteren en twee Rode Kruisvrij-
willigers en een Wegenwachter hulp ver-
lenen. Al deze mensen offeren er hun va-
cantie aan op en dat geldt ook voor e.en deel
der automobilisten. Maar praat hun niet van
een „offer", want allen zijn het er over eens
dat Moveo hun de kans gegeven heeft iets
te doen, iets te zijn voor hun medemensen
en dat dit werk hen innerlijk heeft verrijkt
Straks gaan ze een prachtige tocht maken
door de woeste schoonheid van de Dolo
mieten. Een andere dag staat een autotocht
langs de onbeschrijfelijke pracht van het
Gardameer op het programma. En ze zullen
Venetië bezoeken en zich in de gondel laten
varen door het Canal Grande, onder de
Brug der Zuchten door, zij, wier leven één
droeve zucht zou zijn, als de naastenliefde
niet een weg had gevonden om hun leed te
verzachten.
En dat is de grondtoon van hun aller ge
sprekken. We zitten te praten met een ern
stig verminkte, die genotvol zijn „capucino
drinkt en ons vertelt, dat dit voor het eerst
van zijn leven is, dat hij over de grenzen
van zijn land kwam.
„En hoe hebt U het gevonden vragen
we, „die tocht door de bergpassenhoe
vindt U het hier en we maken een gebaar
naar de horizon, waar de omtrekken der
bergen zich blauwig beginnen te verhullen
fin de avondnevel.
Er komt geen antwoord. En als we van
terzij een blik wagen naar dat gezicht, waar
in de ogen staren naar de schoonheid rondom
begrijpen we dat dit zwijgen méér zegt dan
woorden
U, die recht van lijf en leden, zonder zor
gen door dit leven gaat, willen we alleen
nog opgeven het adres, waar U alles te weten
kunt komen over het prachtige, onmisbare
werk van Moveo
Bleyenburg 38, 's-Gravenhage.
(Nadruk verboden) Lk.
ABONNEMENTSPRIJS, Lone nummer» 6 cent
Kwartaal-abonnement
Axel binnen de kom 11,53 Andere plaatien 11.73
Buitenland f 2.00
ADVERTENTIEPRIJS, 8 cent per m m.
Bij contracten belangrijke reductie,
lor» xonden Mededelingen 20 cent per m.m.
Klein» sdvertentlen (maximum 6 regel») 1-5 regel»
70 cent Iedere regel meer 12 cent extra
.9.0
4
lil
1
l
- X 1 .«^/vrsrlnn f O C\ T) O TT
12,1 1£> «-tl i njv* avm-
