AXELSE COURANT
Dalai Lama van Tibet in het nauw
Stemt lijst 5!
Stoot deze opgaande lijn
fors omhoog Stemt woensdag
P. J. OUD
Lijst
V.V. D.
A. N.W. B. richt klemmend beroep
tot de regering.
Kiezers zet de klok gelijk
r
J. C.VINK
Verkeerde behoudzucht remt de tijd af.
De V.V. D. wijst U een nieuwe weg!
Steunt de steeds groeiende
Volkspartij voor Vrijheid en Democratie
De partij die eistRecht voor Allen
De V.V. D. verkreeg bij de 2e Kamer
verkiezing in:
1946
1948
305.287
391.908
1952 471.040
Frankering bij abonnement, Axel
WOENSDAG 13 JUNI 1956
70e Jaargang No. 71
ft
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
VERSCHIJNT IEDERE WOENSDAG EN ZATERDAG
Drukker - UitgeefsterFIRMA J. C.VINK
Red. en Adm.: Axel, Markt 12, Til. 0 1155-646
HoofdredactieJ. C. VINK
FIRMA
Markt 12
AXEL.
Krantenberichten melden over een bloedige opstand in Tibet, gericht tegen de Rode
Chinese regering en door haar met harde hand onderdrukt.
Wat hebben de Chinezen in Tibet te maken 1 En wat is de reden van het Tibetaans
verzet tegen de Chinese overheersing
poseert en daarmee de opstandelingen nog
wilder maakt). Ieder klooster, ieder feodaal
kasteel was een broeinest van verzet en
(meestal) een geheim wapenarsenaal.
Tibet, het ,,Dak der werelu is een pries-
terstaat. De Dalai Lama, die resideert in het
indrukwekkende fort-klooster van Potala, is
tegelijk geestelijk en wereldlijk opperheer.
Het was nog niet zo lang geleden een waag
stuk ,door te dringen in de „verboden stad"
Lhasa.
Bar en droog, overgegeven aan felle hitte
en ijzige kou, gemiddeld vierduizend meter
boven de zeespiegel, ligt dit afgesloten rijk
met zijn hemelhoge bergen, zijn duizeling
wekkende kloven, zijn dode vlakten en zijn
talrijke kloosterkastelen op een strategisch
zeer belangrijk punt. Voor China is Tibet
de poort naar het Westen. Zijn grenzen ra
ken die van China, Birma, Pakistan, Nepal
en India,
In Tibet stond de ttijd stil. Priesters en
monniken (een vijfde deel der mannen be
hoorde tot de geestelijke stand) samen met
vermogende landheren, hielden het volk on
der de duim. Zelfs de woeste nomaden
stammen leefden in voortdurende vrees voor
de geesten, waarmee de Lama's hun wereld
bevolkten.
De Dalai Lama, opperpriester en staats
hoofd, is de reïncarnatie van Boeddha, die
volgens de Lama-opvatting eerst dan het
Nirwana betreden kan, wanneer de hele
wereld tot zijn leer bekeerd zal zijn. Wan
neer de Dalai Lama sterft, vlucht zijn geest
in een kind dat tezelfdertijd wordt geboren.
En jaren gaan er soms overheen voordat men
mede aan de hand van vele magische for
mules, dit kind vindt. De huidige Dalai Lama
werd op zijn vierde jaar tot deze aller
hoogste waardigheid verheven.
Gestoord isolement.
Al eeuwen lang, vóór iemand van com
munisme had gehoord, heeft het Chinese Rijk
geprobeerd 1 ibet onder de duim te krijgen.
Dank zij de ontoegankelijkheid van het land
is di nimmer gelukt, maar wel verkreeg
Uiina met medewerking van de westerse
mogendheden de souvereiniteit over Tibet,
waardoor de buitenlandse politiek van dit
land vanuit Peking werd geleid.
Het is dus volstrekt geen communistische
Te vroeg opgestaan.
Maar de Tibetanen, die wachten op het
signaal voor de algemene opstand tegen de
Chinezen, zijn te vroeg opgestaan. De wilde
stam van de Gholoks sprong uit de band.
viel de Chinezen aan en zorgde voor een
bloedbad. Daarmee was de kat uit de zak.
De Chinezen in het bezit van moderne wa
pens en bommenwerpers, sloegen hard terug.
Het plan voor de opstand kwam aan het
licht. En er vloeide nog veel méér bloed op
de hoogvlakten en in de kloven van Tibet
Tibet is thans meer dan ooit een gesloten
rijk. De Chinezen isoleren het en kammen
eerst alle opstands-nesten uit. Maar de geest
van verzet is bij dit onafhankelijke, strijd
lustige bergvolk niet gebroken. Zolang hier
de gebedsmolentjes draaien met de eeuwige
hymne aan Boeddha „O schoonheid van de
lotusbloem Om mani padme hum" zul
len de priesters en monniken hun invloed op
het volk behouden en daarmee het verzet
tegen de Chinese overheersing aanwakkeren.
Het is een oud adagium, dat, wil men een
volk overheersen, men het in zijn godsdienst
met vree moet laten. Dat is de Chinezen niet
gelukt. Het kan ook niet. Het hele systeem
ïn Tibet is op de Lama-religie gebaseerd, en
zolang dit systeem gehandhaaft blijft, zal
Tibet nooit een betrouwbare bondgenoot,
nooit werkelijk een „vrije" staat in het Chi
nese gemenebest vormen.
De regering in Peiping heeft het voor het
ogenblik gewonnen van de verzetslieden in
L.hasa. Maar de Chinezen moeten maar niet
al te luid hoera roepen
niet over de brug.
(Nadruk verboden)
want ze zijn nog
Lk.
evlieging, dat de regering van Rood China velen elk werkelijk vacantiegenot illusoir
probeert arond ond#>r Hp xmoton f/» lext't'/w/VM f n onrl Or-ort Tn'n ->A.Un ««l.i. 11
SYSTEEM VAN LAGERE SCHOOL - VACANTIES DIENT INGRIJPEND
TE WORDEN GEWIJZIGD.
VACANTIE - SPREIDING STAAT OF VALT ER MEE.
BEROEP OP VRIJWILLIGE MEDEWERKING VAN HET ONDERWIJS
HEEFT GEFAALD.
Ernstig verontrust door het feit, dat het feit, dat het probleem van de vacantie
spreiding nog steeds niet nader tot een oplossing is gekomen, heeft de A.N.W.B.
zich in een uitvoerig schrijven tot de minister-president gewend en daarin een klem
mend beroep op de regering gedaan, de nodige maatregelen te treffen, teneinde een
ingrijpende wijziging in het systeem der lagere school-vacanties te verkrijgen.
De A.N.W.B. constateert, dat sinds het
in December 1954 te Utrecht gehouden con
gres inzake de vacantie-spreiding, waarbij de
minister-president de dringende noodzaak
om tot een zo groot mogelijke spreiding van
de vacanties te komen als een belang van de
gehele bevolking heeft onderstreept, ten aan.
zien van de medewerking van het onderwijs
waarmede het vraagstuk staat of valt
niet alleen geen voortgang is geboekt, doch
zelfs reeds bereikte resultaten zijn teniet qe-
daan.
Reeds het vorig jaar zijn in de laatste
weken van Juli en de eerste weken van
Augustus velen de dupe geworden van de
overbevolking in hotels, pensions en andere
vacantie-oorden. Zelfs geraakten vele kam
peerterreinen met hun toch elastische op
name-capaciteit zo overvol, dat hier en daar
in het belang van de volksgezondheid moest
worden ingegrepen. Was dus reeds voor
vormen.
Om voor het komende vacantieseizoen nog
doeltreffende maatregelen te nemen is het
thans stellig al weer te laat, zo schrijft de
A.N.W.B,, die reeds sedert medio Februari
een seeds toenemende stroom van klachten
van zijn leden ontvangt, dat de voor hen in
aanmerking komende vacantie-accomodatie
gedurende de school-vacantie-weken alweer
geheel besproken blijkt. Tienduizenden zul
len van het uitblijven van een vacantie-
spreiding dan ook ongetwijfeld weer de
dupe zijn.
Een dringend beroep doet de Bond thans
echter op de regering om maatregelen te
treffen ter verandering van het system der
lagere school-vacanties, opdat althans tij
dens hett vacantieseizoen 1957 zij, die bij
de keuze van de vacantie gebonden zijn aan
die schoolvacanties uit de hun toekomende
vrije tijd de vereiste recreatieve waarden
zullen kunnen putten. Te veel tijd werd he
laas vruchteloos verspeeld door te trachten
in onderling overleg tot het beoogde doel te
geraken.
Het Nederlandse recreatiegebied is klein,
de vacantie-accomodatie kan nimmer toe
reikend worden gemaakt om in zo'n korte
periode een zo grote toevloed van vacantie-
gangers op te vangen. Slechts door een doel
matige vacantiespreiding kan de opname
capaciteit van de recreatiegebieden en de
logies-accomodatie verveelvoudigd worden,
aldus besluit de A.N.W.B.
probeert grond onder de voeten te krijgen,
hn het is haar gelukt ook. Chinese troepen
rukten Lhasa binnen en staan op schildwacht
voor de indrukwekkende poort van Potala.
Chinese schildwachten bewaken de berq-
passen die door Tibet voeren.
En moest men voorheen over die vaak
levensgevaarlijkqe passen trekken met yaks
(last-ossen), de Chinezen hebben er voor
gezorgd dat hier wegen kwamen voor hun
vrachtauto's en (eventueel) voor pantser
wagens. Zij hebben Tibet opengebroken. En
aat was de Tibetanen, wier isolement hun
kracht was, al helemaal niet naar de zin.
Halen waar het zit.
Maar getrouw aan hun beginsel, hebben
T k cornmunisten zich nog verder met
ibets zaken bemoeid. Hun propaganda
drong door tot in de verboden stad. Zij lok.
ten Tibetaanse jongelui naar hun universi
teiten. Zij streefden er naar, Tibet te maken
t°t een „autonome" republiek in het kader
van het grote Chinese Sovjetrijk.
Was het daar nog maar bij gebleven.
Maar ze bemoeiden zich ook met de kloos
ters en de landheren. Ze begonnen belasting
te heffen en gronden te verkavelen, ze „haal-
,en ^et waar het zat In zo'n op-en-top-
odale staat gaf dat natuurlijk heel wat qe-
rommel. v
Maar Tibet is een theocratie. Godsdienst
en maatschappij zijn er op het nauwst ver
weven. Iedere maatschappelijke handeling is
evenzeer een religieuze handeling. Iedere in
breuk op het bestaande maatschappij-beeld
(een situatie waarvan landheren en pries
ters tot nog toe uitsluitend profiteerden)
is ook een inbreuk op de religie. Daar schuil
de de kracht van het verzet, want vrijwel
ongebroken was nog de invloed der pries
ters op het volk, dat ze via het geestenge-
ioof en de daarmee verbonden onaantast
bare positie der priesters degelijk onder de
duim hielden.
Een opstand behoeft een leus. Een reli
gieuze basis voor een opstand is veruit de
beste grondslag. (Men zie maar naar Cyprus
waar de patriarch momenteel als martelaar
talloze anderen zijn er zelfs niet in geslaagd
een plaats te bemachtigen. Thans gaan wij,
aldus de A.N.V7.B,, op dit gebied stellig een
crisis tegemoet, daar de verhoogde vacantie-
toeslag en de in het vooruitzicht gestelde
3% over 1955 door velen stellig voor de
vacantiedoeleinden zullen worden besteed.
Zoals door de minister-president reeds in
1954 tijdens het Utrechtse Congres is be
toogd, moet gezamenlijk getracht worden
verandering te brengen in een situatie, die
naar de onhoudbaarheid groeitt.
„Is dit probleem niet in een vrijwillig over
leg op te lossen, dan .is het denkbaar, dat
wettelijke regelingen ten slotte ook voor de
vacantie moeten worden ingsteld, gelukkig
niet over wat de mensen individueel te doen
staat, maar over de vraag, hoe de school-
vacanties moeten worden geregeld", aldus
heeft de minister-president bij deze gelegen
heid gezegd.
De A.N.W.B. stelt thans vast, dat het
onderling overleg, uitteindelijk slechts een
negatief resultaat heeft opgeleverd. Zo is
zelfs de vóór 1954 reeds bereikte spreiding
van de schoolvacanties over zes weken in-
plaats van de gebruikelijke vier tot vijf, weer
teniet gedaan door de onenigheid van een
groot aantal schoolbesturen, waarvan een
deel een rouleringssysteem eiste, waaraan
het andere deel zich nie'wenste aan te passen.
Dat deel van de actie voor de vacantie-
spreiding, dat gericht was op een vrijwillige
medewerking van het onderwijs, heeft vol
komen gefaald. Naar de mening van de
Bond staat thans dan ook nog slechs de weg
open van een regeling van overheidswege.
Onbegrijpelijk doet het aan, dat eerst on
langs, na een jarenlange actie van het Cen
traal Werkcomité Vacantie en meer dan een
jaar na het Congres over de vacantiesprei
ding ,op het ministerie van Onderwijs, Kun
sten en Wetenschappen een bespreking heeft
plaats gevonden, waarbij, zoals de A.N.W.B.
vernam, men zich beraden heeft op de vraag
of het probleem der vacantiespreiding een
oplossing behoeft en vervolgens of de hui
dige vacanties van het lager onderwijs voor
die oplossing werkelijk een hinderpaal
ABONNEMENTSPRIJS: Loste nummers 6 cent
Kwartaal-abonnement
Axel binnen de kom f 1,55 Andere plaatsen f 1,75
Buitenland f 2,00
ADVEETÏNTIEPkIJS: 8 cent per m m.
Bij contracten belangrijke reductie.
Iny» «onden Mededelingen 20 cent per m.m.
Klein*, ldvertentiën (maximum 6 regels) 1-5 regels
70 cent iedere regel meer 12 cent extra.
i Ia--'-" *-v>uiiuuiiisuscne wuiutu niycyiejjeii. was uus reeas VOOI