AXELSE COURANT
Poolse landdag te Eindhoven.
i&r#
Touristisch nieuws uit België
J. C.VINK
Ik.
frankering bij abonnement. Axel
ZATERDAG 21 APRIL 1956
70e Jaargang No. 57
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
VERSCHIJNT IEDEkE WOENSDAG EN ZATERDAG
Drukker - UitgeefsterFIRMA J. C. VINK
Red. en Adm.: Axel, Markt 12, Tel. 0 1155-646
HoofdredactieJ. C. VINK
FIRMA
Markt 12
AXEL,
MANIFESTATIE VAN POOLS-NEDERLANDSE VRIENDSCHAP.
POLEN UIT GEHEEL NEDERLAND EN ZELFS UIT BELGIË
EN DUITSLAND KOMEN OP 6 MEI BIJEEN OM DE POOLSE
NATIONALE DAG - 3 MEI - TE VIEREN EN HET EEUWFEEST
TE HERDENKEN VAN ADAM MICKIEWICZ.
Reeds voor de oorlog woonden in ons land
voornamelijk in Limburg vierduizend
Polen. Zij waren georganiseerd in de R.K.
Bond van Poolse Verenigingen in Limburg,
die uit tal van plaatselijke verenigingen be
stond.
Na de bevrijding waarbij de Eerste
Poolse Pantser Divisie en de Poolse Para
chutisten Brigade een belangrijke rol hebben
gespeeld heeft de Nederlandse regering
aan een aantal gedemobiliseerde Poolse mi
litairen werk in de Nederlandse industrie
aangeboden.
Dit aanbod werd door de Poolse soldaten
die het leven in de ballingschap hebben
verkozen boven het leven in de slavernij in
hun eigen land gaarne aanvaard.
Er arriveerden in ons land 2300 gedemo
biliseerde militairen van de Eerste Pantser
Divisie, de Parachutisten Brigade, van het
befaamde Tweede Legercorps van generaal
Anders, de luchtmacht en marine.
Bovendien kwamen er in 1948 circa 1800
Polen der Poolse Bewakings Compagnieën
en uit D.P.-kampen in West-Duisland.
Het Poolse verenigingsleven ontplooide
zich opnieuw. En naast de oude in Limburg,
hebben zich thans in verschillende andere
plaatsen o.a. in Amsterdam. Breda, Den
Haag, Eindhoven, Utrecht, Vlissingen en
Venlo, nieuwe Poolse gemeenschappen ge
vormd.
Thans zijn de Polen in Nederland georga
niseerd in diverse verenigingen, waarvan de
voornaamste zijn de R.K. Bond van Poolse
Verenigingen in Nederland en de Vereni
ging van Poolse Oudstrijders. Het voor
naamste doel van deze verenigingen is het
behouden en realiseren van het idee van een
vrij en souverein Polen het onderhouden
en versterken van de banden tussen Polen
en Nederland en het verdedigen en ver
spreiden van de historische waarheid over
Polen.
Poolse Landdag in Eindhoven.
Het is reeds een traditie geworden, dat
ter gelegenheid van de Poolse nationale dag,
de 3e Mei, elk jaar begin Mei in een van de
steden waar een Poolse gemeenschap be
staat, een Poolse Landdag wordt gehouden.
Verleden jaar vond deze viering in Arnhem
plaats, dit jaar is Eindhoven aan de beurt.
Behalve de Poolse Constitutie van 3 Mei
1791, wordt dit jaar in Eindhoven tevens
de grootste Poolse dichter, Adam Mickiewicz
herdacht, wiens eeuwfeest thans wordt ge
vierd.
Naar wij vernemen, heeft het organisatie
comité de Poolse aartsbisschop J. Gawlina
uitgenodigd om zitting te nemen in het ere-
comité, terwijl van Nederlandse zijde o.a.
werden uitgenodigd de burgemeester van
Eindhoven, mr. H. A. M. T. Kolfschoten, de
Deken H. Hezmans, Garnizoenscommandant
Kol. W. J. M. van Hertum, de heer W. Ch.
J. M. van Lanschot, president van de Bond
Ned. Oorlogsslachtoffers hoofdcommissaris
van Politie B. v. d. Werfde heer H. C. J.
Kropman van de Ned. Heide Mij de heer
A. Rjuibing, adj.-dir. N.V. Philips, de heer
A. J. Zoetmulder, hoofdredacteur van Eind-
hovens Dagblad en mej. H. M. Roelants, ere
lid van de Poolse Katholieke Vereniging te
Eindhoven.
De hoogtepunten van deze Poolse Land
dag te Eindhoven zullen zijnPlechtige
H. Mis in de Stt. Trudokerk, gecelebreerd
door de Rektor van de Poolse Katholieke
Missie in Nederland, Pater B. Dambek en
samenkomst in de Philips Schouwburg, tij
dens welkte dr. N. "W. Komar, docent van
de Kon. Militaire Academie te Breda zal
spreken over de betekenis van de Poolse
Constitutie van 3 Mei 1791 en over het
leven en werk van Adam Mickiewicz. Het
artistieke gedeelte zal worden verzorgd door
diverse Poolse dans- en toneelgezlschappen
o.l.v. de hieer W. Rzemieniecki uit Breda.
Op deze Poolse Landdag die tegelijker
tijd een manifestatie van de Pools-Neder-
landse vriendschap zal zijn zulen behalve
Polen uit geheel Nederland, ook diverse
Poolse verenigingen uit België en Duitsland
deelnemen.
De Poolse Constitutie van 3 Mei 1791.
Zoals hierboven reeds is opgemerkt wordt
de Poolse Landdag georganiseerd naar aan
leiding van de Poolse nationale dag, n.l. de
Poolse Constitutie van 3 Mei 1791. Het is
moeilijk te zeggen of deze gebeurtenis de
belangrijkste is in de Poolse geschiedenis.
Zeker is, dat de 3e Mei door die Polen
uitbundiger wordt gevierd als enig ander
feest.
Wat is de oorzaak hiervan Waarschijn
lijk het feit, dat Polen toen zijn fouten heeft
ingezien en heeft besloten deze weer goed
te maken door verbetering van de wetten
en tot redding van Polen's onafhankelijkheid.
De Constitutie van 3 Mei 1791 vormt een
mijlpaal in de Poolse geschiedenis en het
Poolse volk kan met recht trots zijn op het
geen hierin werd bere'ikt. Burke en vele
ander vooraanstaande buitenlandse staats
lieden sprak ener vol lof over en noemden
het een voorbeeld voor latere Europese con
stituties.
De Poolse hervorming werd doorgevoerd
door de adel, welke vrijwillig afstand deed
van een deel van haar privileges, hetzij ten
gunste van de koning, hetzij ten gunste van
de stedelingen en de boeren. Kunst en weten
schap bloeiden weer. Democratische rechten
en vrijheden werden toen reeds een regel in
Polen. De Poolse hervorming kwam tot
stand in dezelfde tijd als de hervorming van
Frankrijk, maar dan zonder revolutie en
zonder bloedvergieten.
Helaas, de 3e Mei 1791 bespoedigde
slechts de heerszucht van Rusland, Pruisen
en Oostenrijk. Er volgde een tweede en
derde verdeling van Polen. Doch de geest
kracht, welke door de grote hervormingen
werd geschapen, gaf de Polen de kracht de
verdrukking te overleven en in 1918 de
Poolse Republiek wieer te herstellen. De Po
len hebben getoond, dat zij zich niet laten
vernietigen, dat zij als volk blijven voort
bestaan ook zonder eigen staat en zelfs
zoals het ook vandaag het geval is onder
de grootste vervolgingen.
De 3e Mei geeft uitdrukking aan het
diepste streven van het Poolse volk liefde
voor het vaderland en verlangen naar vrij
heid en recht. Het is juist daarom, dat de
viering van deze dag door het communis
tische regiem in Polen ten strengste ver
boden is.
Adam Mickiewicz.
Behalve de Poolse Constitutie van 3e Mei
1791, wordt in Eindhoven tevens de groot
ste Poolse dichter, Adam Mickiewicz her
dacht, wiens eeuwfeest thans wordt gevierd.
In miilioenen oplagen bereiken zijn werken
thans ,,de nederige hutten" van het Poolse
volk, zoals de dichter dit zich eens droomde.
Naar aanleiding van het Mickiewicz-jaar,
zijn zowel in Polen als in het buitenland ver
schillende werken van de dichter herdruxt
en zijn vele wetenschappelijke verhandelin
gen en monografieën verschenen.
Geen wonder, want Mickiewicz is een be
grip en svmbool van Polen geworden, zoals
Dante het symbool van Italië en Goethe van
Duitsland mag worden genoemd. En wan
neer wij bedenken, dat Mickiewicz zowel
„De Voorouders als „Pan Tadeusz heeft
geschreven, dan staan we voor een ver
schijnsel dat uniek is in de wereldliteratuur,
n.l. dat de een en dezelfde auteur tegelijker
tijd de Homerus en Dante van zijn volk is
geworden.
Adam Mickiewicz werd geboren op 24
December 1798 in Litauen, als zoon van een
advocaat uit de kleine adel. De jonge Adam
studeerde te Wilno, waar hij deel uitmaakte
van een geheime studentenvereniging. Toen
hij reeds leraar was, ontdekte de Russische
politie de bedrijvigheid van deze vereniging.
Adam Mickiewicz werd gearresteerd en naar
Rusland gedeporteerd.
Gedurende de eerste periode van zijn
schrijvers-loopbaan verscheen de bundel
„Ballades en Romances", die de romantiek
in die Poolse letterkunde inluidde. Reeds dit
werk, als ook de „Ode aan de Jeugd" en
„De Voorouders", verrieden een nieuw en
krachtig talent. De deportatie naar Rusland
echter betekende voor Mickiewicz een keer
punt de doorbraak van zijn scheppend
genie.
Zijn kunst werd zuiverder en bezonkener,
van een klassieke bondigheid en tevensi van
romantische gevoelsintensiteit. Dit blijkt uit
zijn beroemde „Krimsonnetten", uit het By-
roniaans verhaal „Konrad Wallenrod" en
uit het gedicht „Farys".
In Rusland leerde Mickiewicz de grote
Russische dichter, Alerander Poeschkin, ken
nen en er ontstond zelfs vriendschap tussen
deze twee grote volksdichters. En als hij
in Mei 1829 te Kronstadt scheep gaat, is de
banneling van 1824 een Europees dichter
geworden, die Goethe te Weimar gaat be
groeten en zich te Rome vestigt.
In Maart 1832 breekt de opstand in Polen
uit. Mickiewicz wil naar Polen terug, maar
komt te laat. Hij vestigt zich tijdelijk te
Dresden, waar hij het derde deel van zijn
„Voorouders" schrijft, ongetwijfeld zijn aan
grijpendste werk. Te Dresden concipieert
Mickiewicz eveneens zijn „Boeken van de
Poolse Natie en van die Poolse Pelgrims
tocht".
In de zomer van 1832 vestigt Mickiewicz
zich te Parijs. Zijn literaire bedrijvigheid
moet nu wijken voor zijn politieke activiteit.
In het begin van deze periode schenkt hij
nog een groot werk, zijn grootste en zijn
laatste, „Pan Tadeusz". Het is een landelijk
epos dat met een grootse eenvoud en een
weemoedige glimlach het provinciaal en pa
triarchaal leven schildert van zijn geboorte
streek omstreeks 1812.
Na het uitbreken van de revolutie van
1848 vertrekt Adam Mickiewicz naar Italië,
waar hij een Pools legioen opricht. Na zijn
terugkeer in Parijs richt Mickiewicz het
grote Franse dagblad „La Tribune des
Peuples" op, waarin hij zijn ideeën verdedigt
en een^campagne voert voor Louis-Napo-
leon Bonaparte.
Na het uitbreken van de Krim-oorlog ver
trekt Adam Mickiewicz naar Constantinopel
om daar opnieuw een Pools legioen op te
richten. Hij Wordt ziek aan de cholera en
op 26 November 1855 stierf hij. Zijn stoffe
lijk overschot, dat in 1856 naar Montmorency
werd overgebracht, wordt in 1890 plechtig
bijgezet in de Wawel-crypfie te Krakau bij
de oude koningen van Polen.
Belangrijke Rubens-tentoonstelling in
Antwerpen.
In Juni, Juli en Augustus wordt in het
Rubens-huis te Antwerpen een belangrijke
Rubens-tentoonstelling gehouden, ongeveer
honderd tekeningen van de grote Antwerpse
meester omvattend.
Tal van particulieren en musea, waaronder
het museum Boymans in Rotterdam, het mu
seum Fodor in Amsterdam en een tiental
Amerikaanse musea hebben voor dit doel
tekeningen uit hun collecties afgestaan.
H.M. Koningin Jidiana sitelde uit haar
kunstverzameling een voorstudie beschik
baar, die Rfubens heeft gemaakt van zijn
beroemde „Kruisverheffing", welk schilderij
zich in de kathedraal van Antwerpen be
vindt. Oonder de ten toon te stellen werken
bevinden zich verder zeven tekeningen uit
de kunstverzameling van de hertog van De
vonshire.
Aanzienlijke kortingen voor toeristen
in Belgische kuststreek.
Teneinde vacantiespreiding te bevorderen
hebben de hoteliers en een groot aantal
winkeliers 'in de Belgische kustplaatsen en
nabijgelegen toeristencentra als b.v. Brugge,
besloten buitenlandse vacantiegangers, die
daar buiten het hoofdseizoen een week of
langer verblijven, belangrijke kortingen toe
te kennen.
Alle vreemdelingen of in het buitenland
woonachtige Belgen, die tussen 1 Mei en
15 Juni of tussen 1 en 30 September één
week of langer in hetzelfde hotel verblijven,
krijgen 200 tot 750 francs terug. De grootte
van dit bedrag hangt af van de duur van
hun verblijf en de categorie, waartoe het
hotel behoort. De helft er van moeten zij
in het hotel besteden, de andere helft krijgen
zij in contanten uitbetaald.
Bij aankomst in het hotel krijgen zij een
kaart, die recht geeft op een korting van
5% in een groot aantal winkels van uiteen
lopende aard.
„Trein-auto" service in veertien
Belgische steden.
De z.g. „trein-auto service", die de Bel
gische spoorwegen enkele jaren geleden ten
behoeve van de toeristen hebben ingesteld,
is aan het begin van het nieuwe seizoen
aanzienlijk uitgebreid. Toeristen, die van
deze service gebruik maken, kunnen, als zij
in een Belgisch station op de trein stappen,
aan een speciaal loket een auto huren, die
dan aan het station van bestemming op hen
staat te wachten. Dit station van bestem
ming kan zijn Brussel, Luik, Antwerpen,
Charleroi, Bergen, Gent, Oostende, Hasselt,
Tirlemont, Namen, Dinant, Verviers en
Rochefort.
De auto's (alle Volkswagens) worden ter
beschikking gesteld tegen een vergoeding
van drie francs per kilometer, benzine niet
inbegrepen, met een minimum van 50 km of
150 francs voor de eerste dag en 100 km
of 300 francs voor alle volgende dagen. Bij
de huurprijs is de verzekering tegen schade
en diefstal inbegrepen. De huurders moeten
een waarborgsom van 5000 francs betalen,
die na afloop uiteraard gerestitueerd wordt.
Onder bepaalde voorwaarden kunnen zij
van de verplichting tot betaling van een
garantiesom worden vrijgesteld.
Nederlanders, die vtlh dit systeem ge
bruik willen maken en die vóór hun vertrek
naar België een en ander willen regelen,
kunnen dit doen via het Belgisch Verkeers
bureau in Amsterdam, Rokin 106, tel. 45959.
Vervoer van auto's per trein.
Bij wijze van proef zullen de Belgische
Spoorwegen in de maanden Juni, Juli en
Augustus op het traject OostendeBrussel
München en terug ook personenauto's gaan
vervoeren. Toeristen, die tegen een langdu
rige en vermoeiende autorit opzien en op hun
plaats van bestemming toch over hun eigen
auto willen beschikken, zullen dus van de
trein gebruik kunnen maken. Er worden n.l.
tien gesloten wagons aangekoppeld, die spe
ciaal voor het vervoer van auto's zijn inge
richt, waarvoor een vast bedrag van 1,20 frs.
per km. moet worden betaald. Deze trein
vertrekt elke Woensdag en Zaterdag uit
Oostende en elke Vrijdag en Zondag uit
München.
Naar betere verbindingen tussen
België's grote steden.
Binnenkort zal een aanvang worden ge
maakt met de bouw van een nieuw station te
Mechelen en de aanleg van nieuwe verkeers
wegen, waardoor de verbinding van Meche
len met Brussel, Antwerpen en Leuven aan
zienlijk zal worden verbeterd.
In Mechelen zullen alle zich op straat-
piveau bevindende spoorwegovergangen
verdwijnen, zodra de plannen tot bouw van
een nieuw station en verhoging van de
sporen zijn uitgevoerd. Verder zullen in de
stad nieuwe verbindingswegen worden aan
gelegd en zal de bestaande brug over de
Dijle verbreed worden. Er zullen verschil-
- lende nieuwe bruggen worden gebouwd, ter
wijl onder de bekende Brusselse Poort, die
op de lijst van Monumentenzorg voorkomt
en dus niet mag worden afgebroken, een
tunnel zal worden gegraven.
Gehoopt wordt, dat al deze werken, die
in totaal ongeveer 25 millioen gulden zullen
kosten, vóór 1958, het jaar van de Wereld
tentoonstelling in Brussel, gereed zullen
komen.
Nieuwe ontdekkingen in de grotten
van Remouchamps.
In de beroemde grotten van Remouchamps
hebben speleogogen onlangs een nieuwe zaal
ontdekt, die 25 metr lang en 10 meter breed
is en een hoogte heeft van plm. iy2 meter.
De zaal heeft een prachtig gevormd gewelf
en grenst aan twee meertjes, waarin het
zuiverste water stroomt, dat ooit in grotten
als deze is aangetroffen.
Toen de ontdekkers een gat in een der
wanden boorden, zagen ze nog een tweede
zaal, waarin zich twee indrukwekkende zui
len verhieven, elk van verschillende kleur.
Op het ogenblik is men bezig een opening
tussen beide zalen aan te brengen, die groot
genoeg is om een uitgebreider onderzoek
van deze belangrijke vondsten mogelijk te
maken.
ABONNEMENTSPRIJS: Losse nummers 6 cent
Kwartaal-abonnement
Axel binnen de kom f 1,55 Andere plaatsen i 1,75
Buitenland i 2,00
ADVERTENTIEPKIJS8 cent per m.m.
Bij contracten belangrijke reductie,
ïttf xonden Mededelingen 20 cent per m.m.
Klein,, ldvertentièn (maximum 6 regels) 1-5 regels
70 ceat iedere regel meer 12 cent extra.
