0CTANIU1A
I
Fa J. C. Vink, Axel
Ondergrondse opslagplaatsen en fabrieken
'OCTANIUM
met de opzienbarende
Markt 12 - Telefoon 646
Door tal van Amerikaanse industrieën
wordt de mogelijkheid overwogen om in
toenemende mate ondergrondse fabrieken,
krachtcentrales, opslagplaatsen en andere
installaties te bouwen.
De voornaamste reden voor de huidige be
langstelling in deze nieuwe .bouwwijze" is
gelegen in het feit dat dergelijke ondergrond
se bedrijven belangrijke besparingen opleve
ren. Zo heeft een grote Amerikaanse onder
neming, de American Machine and Foundry
Company, onlangs medegedeeld dat uit op
gestelde ramingen blijkt dat „ondergrondse
fabrieken tegen lager kosten uitgegraven,
voltooid en onderhouden kunnen worden
dan daarmee vergelijkbare installaties bo
vengronds'
De maatschappij heeft het niet bij woor
den gelaten, maar haar vertrouwen in de
nieuwe gedachte betoond door het nemen
van opties op een gebied van meer dan
800 ha. grond in de staat Alabama, waar zij
voornemens is een „flinke" ondergrondse fa
briek te bouwen.
Volgens het bekende New Yorkse bureau
van adviserende ingenieurs, „Guy B. Panero
Engineers", kan op deze wijze een bespa
ring gevonden worden van plm. 30 dollar
per vierkante meter. De grootste besparing
wordt evenwel gemaakt wanneer de fabriek
eenmaal in bedrijf is. Zo zijn volgens ge
noemde firma de onderhoudskosten te ver
waarlozen, terwijl er geen uitgaven behoeven
te worden gedaan voor terreinafscheidingen
en wakers. Door de constante temperaturen
onder de grond is het minder of zelfs in het
geheel niet nodig te stoken. Bescherming
tegen brand wordt op eenvoudige wijze ver
kregen door de lucht uit het bedreigde deel
van de installatie buiten te sluiten.
Verlaten mijnen bieden een prachtige lo-
caliteit voor het bouwen van ondergrondse
'installaties en het totaal oppervlak dat daar
voor geschikt is wordt door het bureau ge
schat op bijna 28 millioen vierkante meter.
Kalksteengroeven lenen zich hiertoe het best
omdat zij „bijzonder droog en hoog van ver
dieping zijn en betreden kunnen worden zon
der een diepe schacht af te dalen Elke fa
briek, die kan werken in een localiteit van
4 tot 5 meter hoog, kan „geschikt en voor
delig" in een mijn worden ondergebracht.
Ten slotte is..dit nmt .uitslvijtend theorie,
want enkele grote en bekende Amerikaanse
ondernemingen hebben reeds hun bedrijven
met succes naar ondergrondse localiteiten
verlaten mijnen en natuurlijke grotten
verplaatst.
Zo heeft de Standard Oil Company of
Ohio in twee grotten op 135 meter diepte
onder haar raffinaderij in Lima, Ohio, op
slagplaatsen aangelegd voor vloeibaar pro
paan een bijproduct van de petroleum-
raffinagevolgens deze maatschappij zijn
de kosten verbonden aan aanleg en onder
houd van deze installaties slechts een kwart
van wat een dergelijke installatie boven de
grond zou hebben gekost.
De Smith Weson Company heeft in
Springfield, Massachusetts, een ondergrond
se fabriek waarin een onderdeel van haar
vuurwapenfabricage is ondergebracht.
In Jackson, Michigan, bouwt Consumers
Power Company een grote ondergrondse
controlekamer van waaruit de machines ge
regeld worden die een uitgebreid gebied van
electrische stroom voorzien.
In Bonner Springs, Kansas, heeft de Na
tural Storage Company in een oude kalk
steengroeve een enorme opslagplaats inge
richt, die, volgens deze maatschappij, hei
grootste particuliere „koelhuis in de Ver-
enigde Staten is. In dit koelhuis dat nu reeds
vier jaar in gebruik is kunnen 3000 wagon
ladingen levensmidelen worden opgesla
gen en het wordt nog steeds vergroot. In
een deel van deze groeve wordt nog steeds
kalksteen gewonnen.
Volgens een woordvoerder van de Natu
ral Storage Company bedragen de bouw-
dieping zijn en betreden kunnen worden door
kosten van deze opslagplaats met inbegrip
van het koelsysteem per vierk,. meter
ongeveer een tiende van wat een üërgel.j e
installatie boven de grond zou hebben gekost.
Het koelhuis is aangesloten op een zijspoor
van de spoorwegen met een laadperron,
waarlangs plaats is voor 40 wagons in het
koelhuis zijn ongeveer 375 man werkzaam.
De Inlands Storage Company bezit een
dergelijke installatie in een kalksteengroeve
in de buurt van Kansas City. Een zijlijn v an
de Santa Fé~ Spoorwegmaatschappij loopt
door deze ondergrondse opslagplaats. Het
52 meter dikke dak van het koelhuis wordt
gesteund door dikke kolommen van kalk-
steen*
Voor het geval de koelinstallatie defect
zou raken, zou de temperatuur nog geen
graad Celsius per maand oplopen, omdat de
dikke rotswanden, die met tegels van poreus
glas bekleed zijn voor een uitstekende iso
latie zorgen.
Naar schatting bevinden zich elders in de
wereld ongeveer 75 hydro-electrische kracht
stations onder de grond. In Zweden bevindt
zich een uiterst ingewikkeld stelsel van on
dergrondse installaties in de rotsbodem
fabrieken, opslagplaatsen, vliegtuighangars
en krachtcentrales. De Zweden hebben daar
bij in het algemeen gebruik gemaakt van ver
laten mijnen, maar zij hebben de benodigde
ruimten in de harde graniet uitgehouwen,
waartoe zij een blpaalde methode ontwikkeld
hebben, die snel werken tegen geringe kosten
toelaat.
Hoe reageren de mensen nu op he werken
onder de grond De Zweden hebben bij
dit soort arbeiders een grotere productivi
teit geconstateerd, zodat de efficiency van
de bedrijven hoog is. De consante tempera
tuur en de droge lucht hebben in tal van ge
vallen er toe bijgedragen de gezondheidstoe
stand der arbeiders guns ig te beinvloeden.
Een vraag, die onder de ondergrondse ar
beiders vermoedelijk wel het meest gesteld
wordt, is „Hoe is het weer buiten
vrouwen'en meisjeshand is een lube
DE WEDEROPBOUW EN
VOLKSHUISVESTING IN ZEELAND.
Aan het dezer dagen verschenen verslag
over 1955 van de Directie van de Weder
opbouw en de Volkshuisvesting in de pro
vincie Zeeland is het volgende ontleend.
Kenmerkend voor de provindie Zeeland
was wel het feit dat het aantal aanvragen
voor de bouw met de z.g. halve premie, dat
in Maart bij de Directie te Middelburg werd
ingediend, meer woningen omvatte dan het
gehele driejaarlijkse rlichtcontingent van de
provincie. Het tempo van indiening was van
dien aard, dat vrijwel alle aanvragen kon
den worden gehonoreerd.
De belangstelling voor de bouw in de
particuliere sector blijkt toe te nemen. Dit is
te Verklaren uit de gestegen inkomens ten
plattelande alsmede uit het feit dat de Zeeuw
in het algemeen prijs stelt op het bezit van
een eigen woning.
Tal van gemeenten blijken steeds minder'
in staat te zijn kleine complexen als woning-
wetbouw uit te voerene hetgeen zijn oorzaak
vindt in de relatief hoge bouwkosten, het
welk een rendabele exploitatie niet mogelijk
maakt.
In het verslagjaar is de bouw gefinancierd
van 180 woningwetwoningen 444 wonin
gen met volle en 1037 woningen met halve
premie 464 woningen als herbouw oorlogs
schade en 122 als herbouw watersnood-
schade.
Het herstel van de oorlogs- en waters-
noodschade werd met kracht voortgezet. Aan
het einde van het verslagjaar restten nog
664 te realiseren herbouwgevallen. De invoe
ring van de z.g. financieringsstop, welke op
1 Jun'i 1956 van kracht wordt, is een maat
regel welke een vlotte afwikkeling dezer ge
vallen zonder twijfel zal stimuleren.
In het verslagjaar werden 90 woningen
definitief onherstelbaar verklaard voor 64
van dergelijke woningen moest de ontrui
mingstermijn nog worden verlengd, aange
zien niet over vervangende woonruimte kon
worden beschikt.
Voorts zijn 64 noodwoningen geamoveerd.
De drang om na de oorlog gebouwde nood
woningen door definitieve te vervangen
word t in verscheidene gemeenten steeds
groter.
Aan de „Krotopruimingsregeling voor de
Rampgebieden" dient vooral in de provin
cie Zeeland grote waarde te worden toege
kend. Dank zij deze regeling immers kon
door verscheidene gemeenten in de ramp
gebieden worden voortgegaan met aankoop,
amovering en vervanging van krotwoningen
welke als gevolg van de Watersnood 1953
in zekere mate waren beschadigd.
Drie bejaardentehuizen zijn gereed geko
men een tweetal kwam in uitvoering. Ook
de bouw van speciale bejaardenworiingen
krijgt toenemende belangstelling. Dit in
tegenstelling tot duplex- en systeembouw.
Het bejaardenprobleem zal in het komende
jaar nog een ernstig onderwerp van studie
dienen te vormen. In het bijzonder zal men
zich moeten beraden op de kwaliteit en de
bewoonbaarheid van de nog bestaande te
huizen voor ouden van dagen, alsmede om
trent de totaal benodigde capaciteit voor de
huisvesting van de daarvoor in aanmerking
komende bejaarden.
registreerde arbeidsreserve van 74.316 met
27.243 daalde tot 47.073.
Na de sterke stijging van de werkloos
heid in Februari tengevolge van de strenge
vorst was thans een behoorlijke daling te
verwachtendeze werd echter nog ver
sterkt, omdat veel extra personeel werd aan
genomen om de achterstand weg te werken,
terwijl bovendien de vrees straks geen per
soneel meer te zullen kunnen krijgen een
rol speelde. eD opleving kwam vooral in de
bouwnijverheid en in de landbouw tot uiting.
Bij de aanleg van grondwerken en water
bouwkundige werken werden behalve grond
werkers ook grote aantallen landarbeiders
en losse arbeiders geplaatst. Verder was de
hernieuwde bedrijvigheid algemeen, waar
door ook de transportbedrijven zeer veel te
doen kregen.
Naar de aard van het aanbod is dit als
volgt te verdelenseizoenwerkloosheid
17.000, wrijvingswerkloosheid 10.000, werk
loosheid van minder geschikten 11.000 (de
vorige maand 13.000) en structuurwerk
loosheid 9000.
Het aanbod van bouwvakarbeiders daalde
van 10.565 tot 3409, metaalarbeiders van
1771 tot 1114, landarbeiders van 11.863 tot
2945, transportpersoneel van 3014 tot 1422
en losse arbeiders van 5818 tot 2553.
De vraag naar mannelijk personeel nam
toe van 55.762 tot 62.139.
De relatieve werkloosheid was eind Maart
het hoogst in Drente met 25 werklozen per
1000 mannelijke beroepsbeoefenaren en het
laagst in Limburg met 4, terwijl dit voor
Zeeland 11 bedroeg. Het Rijksgemiddelde
bedroeg 9, tegen 18 op eind Februari.
Het aantal als werkloos geregistreerde
vrouwen daalde van 3931 tot 3200. De ge
registreerde vraag naar vrouwelijk perso
neel vertoonde een stijging. Vooral de be
hoefte aan huishoudelijk personeel, winkel
personeel en personeel voor de conserven-
industrie nam toe.
VORST BRACHT ERNSTIGE SCHADE
AAN DE BRAMENKWEKERIJ.
Zeer vele bramenkwekers in de omgeving
van Kapelle-Biezelinge zijn op het ogenblik
bezig om hun bramenstruiken te rooien om
dat de strenge vorst van de afgelopen winter
alles heeft doen bevriezen. Slechts enkele
percelen zijn de barre koude van Februari
goed doorgekomen. Dat zijn die percelen
welke beschut lagen en waarvan de stengels
goed waren afgedekt met stro of ander mate
riaal. Voor het overgrote deel zijn de sten
gels echter dood en zij zullen dus geen
vrucht kunnen geven dit jaar. Daarom kuip-
pen de meeste kwekers de dode stengels af
en er zijn er ook welke al hun struiken gaan
rooien.
Voor velen is dit een grote teleurstelling
want de bramenteelt op Zuid-Beveland is
vooral in de omgeving van Kapelle-Bieze
linge de laatste jaren voor velen een belang
rijke bron van inkomsten geworden, speci
aal voor de kleinbedrijven waar de braam
thuis hoort omdat het een geweldig arbeids
intensief product is. De totale aanvoer lag
de laatste jaren in Kapelle rond de 300.000
kg. Dit jaar zal het slechts een fractie van
dit kwantum kunnen zijn.
BEKENDMAKING.
mt mm mmam mm mm mm mmmm mrnmmmm mm.
4
Parket „IJ* vulpen
slecht» f 35.
Parker sef 65*
is een legering van
8 speciale soorten metaal.
BELANGRIJKE DALING VAN DE
WERKLOOSHEID IN MAART.
In Maart daalde het aantal werkloze
mannen van 55.210 tot 29.196, terwijl de
bezettinq van de aanvullende werken daalde a
van 19.106 tot 17.877. zodat de totale ^m^mmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmKmmmmmmmmm
voor
HINDERWET,
Burgemeester en wethouders van Axel brengen
ter openbare' kennis, dat ter gemeentesecretarie ter
inzage is gelegd een verzoek met bijlagen van
C. A. Vermeulen, Walenstraat 325 te Groede, om
vergunning tot oprichting van een werkplaats voor
het repareren van tractóren waarin 3 electro-motoren
met een gezamenlijk vermogen van 2)4 P-k. en een
lasapparaat gebezigd zullen worden in of op het per
ceel Koestraat 23, kadastraal bekend gemeente Axel,
sectie G, nr. 6015.
Gedurende tien dagen na de dagtekening van deze
bekendmaking bestaat voor een ieder de gelegenheid
schriftelijk bezwaren tegen het verlenen der vergun
ning in te brengen bij het gemeentebestuur.
Bovendien zal op Woensdag 25 April a.s., des
voormiddags }1 uur in het gemeentehuis een open
bare zitting worden gehouden, waarin mondeling be
zwaren tegen d^ inwilliging van dit verzoek kunnen
worden ingebracht.
Een ieder kan ter secretarie der gemeente kennis
nemen van de ter zake ingekomen schrifturen.
De aandacht van belanghebbenden wordt er op
gevestigd, dat tot beroep gerechtigd zijn de aan
vrager van de vergunning en degene, die in persoon
of bij gemachtigde op de bovenbedoelde zitting is
verschenen. Mede is tot b.erqgp gerechtigd degene die,
zonder op de openbare 'zitting te zijn verschenen,
binnen de gestelde termijn schriftelijk bezwqreij, heeft
ingebracht, indien hij niet woonachtig is in deze ge
meente of in een aangrenzende gemeente, waar open
bare kennisgeving wordt gedaan.
Axel, 9 April 1956.
Burgemeester en Wethouders van Axel,
De secretaris, De burgemeester.
Maris. Van Oeveren.
Da Ptrltu la la feite oadardatefe aaa
Parker product bfj uitnemendheid Alleafe de
fraai gestroomlijnde Parker JX1" heeft
de OCTA-NIUM pen. die to gemakkelijk over
het papier gltydt. en waarmee men eebrQft
zonder vermoeid te raken. De Parker *XV
wint het van alle andere merken In deselfde
prijsklasse. Vraag Uw winkelier U desa
perfecte, nieuwe Parker vulpen te tonen.
Cr ts een keuze uit aantrekkelijke
kleuren en uit verschillende
«5
Kan niet vervormen
Kan niet roestan
Onverslijtbaar
Soepel en toch
