AXELSE COURANT
Jaarvergadering Z.L.M.
Vermogen
JJ.VINK
Handen en Lippen
ruw?
Frankering bi) abonnement. Axel
ZATERDAG 3 MAART 1956
70e Jaargang No. 44
O
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Ideaal voor ieder
die brieven schrijft!
FIRMA
Markt 12
AXEL.
KRING AXEL
RHEUMATIEK...
AXEL
VERSCHIJNT IEDERE WOENSDAG EN ZATERDAG
ABONNEMENTSPRIJS: Lotte nummers 6 cent
Kwartaal-abonnement
Axel binnen de kom f 1,55 Andere plaatsen 11,75
Buitenland f 2,00
Drukker - UitgeefsterFIRMA J. C. VINK
Red. ea Adm.: Axel, Markt 12, Tel. 0 1155-646
HoofdredactieJ. C. VINK
ADVEKTFNTIEPKIJS: 8 cent per m m.
Bi] contracten belangrijke reductie.
Inr «onden Mededelingen 20 cent per m.m.
Klein, idvertentiën (maximum 6 regels) 1-5 regels
70 ceat iedere regel meer 12 cent extra.
Dinsdagnamiddag had in „Het Centrum de jaar
lijkse algemene ledenvesgadering plaats van de Kring
Axel ter Z.L.M.welke bijeenkomst onder leiding
stond van de Kringvoorzitter, de heer Abr. Haak te
Zaamslag, die na de verwelkoming van de talrijk op
gekomen leden de volgende openingsrede uitsprak
Mijne Heren,
Het is mij een groot genoegen U te kunnen mede
delen, dat de financiële toestand van onze kring goed
is en ondanks de stijgende kosten hopen wij wederom
met hetzelfde bedrag rond te komen.
Ook kan ik U mededelen dat het ledental weer be
langrijk gestegen is in alle afdelingen, waardoor het
ledental van onze kring de 500 benaderd. Als voor
zitter van de Kring zeg ik alle afdelingsbesturen har
telijk dank voor dit bereikte resultaat.
Wij hopen dat de nieuwe leden zich spoedig bij ons
thuis zullen voelen en ik geef U de verzekering dat
het bestuur van onze kring alles zal doen wat mogelijk
is om hun belangen te behartigen.
Met de aansluitingen van de onrendabele gebieden
aan het electriciteitsnet gaat het veel te langzaam. De
aansluitingskosten zijn zo hoog dat het practisch niet
te betalen is. Als ik goed ingelicht ben wordt er aan
e enreqeling gedokterd om deze mensen te helpen. Wij
zullen blijven aandringen tot aansluiting voor hen een
feit geworden is.
Tot mijn spijt is de prijs van de tarwe en suiker
nog niet officieel bekend. Het moet wel in de bedoe
ling liggen om met dezelfde prijzen uit te komen als
vorig jaar, vermoedelijk iets verhoogd door de nieuwe
loonronden. Dat het bekend maken van de prijzen
veel te laat is, daar zullen wij het wel over eens zijn.
Ik wil dan ook niet nalaten om daarover mijn teleur
stelling uit te spreken.
Vertrouwelijke mededeling over de prijs der suiker
bieten.
De uitgiften van bedrijven in de Braakman is voor
onze jonge boeren die op een bedrijf zitten wachten
op een teleurstelling uitgelopen. Niemand uit onze
streek heeft daar een bedrijf gekregen en als ik goed
ingelicht ben zullen er weinig of misschien wel geen
bedrijven meer worden uitgegeven en zullen de overige
gronden gereserveerd worden voor herverkavelings-
gebieden.
In de N.O.-polder is het voor de onzen ook op
een mislukking uitgelopen. U zult zich afvragen
Hoe komt dit Dit komt door de innundatie van
Walcheren en de grote overstromingsramp van 1953
toen Schouwen-Duiveland, Tholen en verschillende
andere gebieden zo zwaar getroffen werden.
Door al deze omstandigheden zijn vele gronden her-
verkaveld en kleine bedrijven samengevoegd, wat tot
gevolg had. dat verschillende boeren die hun gron
den hebben ingeleverd een bedrijf hebben gekregen
in de N.O.-polder Er zitten zoveel Zeeuwen in die
polder en nu komen er geen meer bij, dus daar is ook
geen plaats voor jonge boeren uit Z.-Vlaanderen.
Nu wordt er ook steeds aangedrongen op inpolde
ring van het Land van Saeftinge. Volgens des
kundigen zijn de gronden rijp. Wij hopen dat de in
poldering spoedig een feit zal worden en dat daar
dan plaats zal wezen voor verschillende jonge boeren,
uit onze streek.
Het Deltaplan getuigt van moed en durf, een werk
dat ieders bewondering heeft is voor verschillende de
len van onze provincie zeer belangrijk. Of het ook
voor Zeeuwsch-Vlaanderen van belang is menen wij
te moeten betwijfelen.
De positie van de veren over de Schelde is kort
geleden breedvoerig door de voorzitter van de Kamer
van Koophandel en door de voorzitter van de afdeling
Axel der Z.L.M. besproken. Hier kan ik kort over
zijn door U mede te delen dat ik mij daar volkomen
bij aansluit. Deze toestand is hopeloos en onhoudbaar
en de schade aan het bedrijfsleven onberekenbaar.
Somtijds komt bij mij de stoute gedachte naar voren
behoort Zeeuwsch-Vlaanderen ook nog bij Nederland.
Over de oogst van het afgelopen jaar is uitvoerig
in de afdelingen gesproken en in de plaatselijke bladen
verslag van uitgebracht. Daarom wil ik hier kort zijn
met de mededeling, dat de opbrengsten van vele pro
ducten goed te noemen waren, maar de prijzen van
verschillende producten slecht.
De weersgesteldheid was goed wat tot gevolg had
dat ondanks de krappe arbeidsmarkt alles op tijd is
klaar gekomen. Alles bij elkander een jaar dat tot volle
tevredenheid verlopen is. Hopende dat wij aan het
eind van dit jaar hetzelfde kunnen zeggen. Dit wens
ik U allen toe.
Hierna bracht de secretaris-penningmeester, de heer
M. Boogerd te Zaamslag, een gedegen, doch bondig
jaarverslag uit over 1955 dat zich in grote lijnen
refereerde aan de openingsrede van de voorzitter.
Dit zeer verzorgde overzicht releveerde de welge
slaagde cursus voor onkruidbestrijding vanwege de
Plantenziektenkundige Dienst te Wageningen. Van
wege deze dienst zijn twee cursussen gegeven, n.l. te
Axel en te Zaamslag.
Ook hierin werd nogmaals het traineren inzake de
onrendabele gebieden geaccentueerd, terwijl ten slotte
nog eens de achterstelling van de landbouw bij de
stad aan een critisch oordeel werd onderworpen.
Door de heren J. Dieleman-Riemens en P. Haak Jz.
te Hoek die de financiële commissie vormden werd
bij monde van laatstgenoemde rapport uitgebracht
van de bevindingen van het onderzoek van kas en
besiheiden van de secretaris^penningmeester. Alles
was in orde bevonden, waarna de heer Boogerd voor
zijn beleid werd gedechargeerd.
Bij de periodieke bestuursverkiezing werd de voor
zitter, de heer Abr. Haak met nagenoeg algemene
stemmen herkozen als zodanig. Desgevraagd door de
2e voorzitter, de heer J. de Regt, verklaarde de heer
Haak zijn herbenoeming opnieuw zich gaarne te laten
welgevallen met dank voor het bij vernieuwing in hem
gestelde vertrouwen.
Na de pauze gaf de voorzitter het woord aan de
algemeen voorzitter der Z.L.M., ir. M. A. Geuze, die
inmiddels ter vergadering was gekomen en die zou
spreken over de invloed der internationale verhou
dingen op de Nederlandse landbouw.
Ir. Geuze deelde echter mede in de keuze van zijn
onderwerp te zijp veranderd en te zullen spreken over
DE LANDBOUW IN EEN VERANDERENDE
WERELD.
Ofschoon Nederland wat de akkerbouwbedrijven
betreft nog steeds aan de spits staat, zo begon de
algemeen voorzitter zijn rede, is het wel voor ieder
duidelijk dat de vooruitgang ten onzent niet zozeer
meer kan opvallen als in landen die bij ons in ont
wikkeling op dit gebied ten achter zijn. Spr. bezigt
hier het voorbeeld van bergbeklimmers van de Hima
laya, die zich tot op de geweldige hoogte van 8000
meter hbben weten op te werken en nu het laatste
maar ook he meest moeilijke en gevaarlijke - stuk
nog voor de boeg hebben. Elk zal gevoelen dat het
voor deze heel wat moeilijker zal zijn dan voor andere
bergbeklimmers, die zich b.v. nog maar op 6000 meter
hoogte bevinden, om nog vooruit te kmen en hoger te
stijgen naar de topMet deze beeldspraak be
doelde spr. o.a. Frankrijk, dat sinds 1946 zijn positie
van importerend land heeft prijs gegeven voor die
van exporteur van tarwe, aardappelen enz. Zelf voor
ziet het zich nu van pootgoed en steekt andere landen
naar de kroon.
De zorg voor de bodem.
Spr. gaf een duidelijke uiteenzetting van de perma
nente zorg en de behoeften voor onze bodem met de
vereiste ingrediënten zoals kali, fosfor, stikstof en
kalk. Hij wijst op het bekende gezegde dat „Kalk rijke
ouders, maar arme kinderen maakt Zo is het ook
in werkelijkheid. De ouders hebben geprofiteerd van
deze organische stof, die cpgebruikt zijnde nu doord
de kinderen op ander ewijze moet worden toegediend
om tot goede resultaten te komen.
De bodem is voor de agrarische stand tot heden toe
de hoofdzaak geweest. Van onze gronden die wij^ sinds
honderden jaren bebouwen vergen wij voortdurend
meer. Als onze grootvaders 3000 kg. tarwe oogstten
brengen wij het graag tot 6000 kg, doch als wij twee
maal zoveel aan de bodem onttrekken dienen wij ook
tweemaal zoveel te geven. Spr. wees op de resultaten
van het landbouwkundig onderzoek van de bodem.
De betekenis van de stalmest mag ondanks jaren
lange verwaarlozing dan ook niet worden onderschat
Vooral niet sedert wij ons vee krachtvoer toedienen,
dat via de koeienmagen zoveel bijdraagt tot een goede
bemestingsbron. Ook magnesium is een element waar
mede voor het gebruik op onze lichtere gronden ge
rekend moet worden.
Geconcentreerde meststoffen.
Hierbij noemde spr. de toepassing van fosfaat-am-
mon-salpeter dat ook een paar gulden voordeliger en
zeer doeltreffend is. De jonge kiemplanten tonen zich
steeds dankbaar bij toediening van een supergift.
Bij de tuinbouw dienen wij te rekenen met de veel
op elkaar volgende oogsten en de klimatologische om
standigheden die alle oorzaken zijn van zeer ver
schillend reageren.
De in Amerika zoveel in zwang zijnde rijenbemesting
heeft in ons land geen geweldige indruk gemaakt. Dit
is in hoofdzaak ook toe te schrijven aan het feit dat
hier te lande heel andere omstandigheden een rol
spelen en de regenhoeveelheid ten onzet nogal meevalt.
Toekomstige waterbeheersing.
In verband met het Deltaplan wees spr. daarna op
het z.i. zo onmisbare element voor de landbouw dat
het zoetwater vormt, al heeft men daarbij de veilig
heid als primair gesteld. Voor de landbouw, die met
zijn resultaten weer veel goed zal moeten maken, is in
verband met de verzilting het zoetwoater in het agra
risch bedrijf een levensbelang.
Het water is het bloed voor de landbouw.
Spr. heeft aan de Vereniging van Ned. Gemeenten
een prae-advies uitgeschreven en dit dan ook als motto
gekozen en constateert dat wij het zoetwater in de
toekomst zullen moeten reguleren naar de zoetwater
bekkens ten behoeve van die gebieden die gebieden
die van water verstoken zijn. Zoveel mogelijk zal
men dus ook voor de poldergebieden moeten gaan
reserveren.
Het spuiten.
Van jaar tot jaar wordt dit werk, zo van uitermate
groot belang voor de bestrijding van allerlei ziekten
en kevertjes meer intensiever door middel van het
voor de chemische onkruidbestrijding daarbij aange
wende verdunningswater, waarbij terdege dient te wor
den opgelet, dat wij behalve de zwam die wij willen
bestrijden niet eeni heleboel anders, dat wij niet willen
bestrijden, schade, toebrengen waardoor het biologisch
evenwicht verstoord wordt.
Daarom vracigt men elkaar in de fruitteelt welk
spuitschema m<;n volgt. In dit opzicht is er wel een
grote evolutie merkbaar daar men •zich voorheen tot
aardappelen bi «perkte maar thans ze er vele gewassen
qp deze wijze met diverse preparaten behandeld. Even
als vroeger epidemies die de bevolking van hele
steden en dorpen decimeerden, terwijl andere als het
ware daarvoor immuun bleken, is ook de reactie en
het gesorteerde effect zeer verschillend en vaak sterk
uiteenlopend.
In dit verband wees hij op de bestrijding van de
luizenplaag tijdens de Koreaanse oorlog, waarbij men
soms voor de meest verbijsterende verrassingen stond
en er soorten schenen te bestaan waarop de beproef
de bestrijdingsmiddelen als D.D.T. hoegenaamd geen
vat hadden. Doch de wetenschap versaagt niet zo
licht en zo staan ons nog tal van nieuwe dingen te
wachten, ook op dit gebied, die ons voldoende fosfor
en stikstof zullen leveren.
Rassen veredeling
Wat de mogelijkheden van rassenveredeling betrof
nam de algemeen voorzitter achtereenvolgens nog de
mais-, rogge en bietenteelt onder de loupe. De in
Denemarken bereikte technische resultaten leidden
tot een hoger suikergehalte en zo is hte ook reeds
voorgekomen dat b.v. door bestraling merkwaardige
uitkomsten werden verkregen en men waarnam dat
de natuur als het ware een schok had veroorzaakt bij
aardappelen, waarbij men een volkomen afwijkend ras
en kleur constateerde.
De atoomwetenschap die eigenlijk nog in de kinder
schoenen staat kan ten goede en ten kwade worden
aangewend en het is zeker dat de toekomst op dit
gebied nog geweldige perspectieven zal openen. In
Engeland is men voornemens een vijftal atoom-cen
trales te bouwen en het is nog met geen nauwkeurig
heid te bepalen tot welke resultaten men in dit op
zicht zal komen. Zeker is echter dat wij staan aan
het begin van een nieuwe industriële revolutie.
Vroeger opperde men de vrees dat men door de
machine s zonder werk zou geraken. In werkelijkheid
zijn de toestanden door de voortgeschreden mechanisa
tie veel verbeterd. Fantastische mogelijkheden werden
vervuld en de vervanging der menselijke spierkracht
leidde tot ongedachte resultaten. eD vooruitgang der
techniek kan nog geweldige zegenrijke gevolgen in de
vorm van gestegen welvaart brengen. De landbouw
moet zijn taak in deze veranderende wereld verstaan,
zo besloot spr. zijn interessante redevoering.
Na een korte pauze werden door een viertal leden
vragen gesteld op agrarisch gebied, voor het merendeel
in verband met deze redevoering, waarbij o.a. de
prijsverschillen voor de bieten tussen Groningen en
Zeeland in het geding kwamen en door ir. Geuze
werden toegelicht.
Eén van zijn conclusies bij deze gedachtenwisseling
was o.a. ook nog dat het de landbouw in een industrieel
land als regel beter gaat dan in een zuiver agrarisch
gebied.
Na de sluiting door de voorzitter werden de ten
getale van ruim 90 opgekomen leden genodigd aan een
gezellige en welvoorziene koffietafel, waar nog eens
kon worden „nagekaart" over het belangwekkende
onderwerp dat deze middag was behandeld.
Een interessante film, door amateurs vervaardigd,
die o.a. de landbouwtentoonstelling te Kloosterzande
en het lev enop en om de boerderij weergaf besloot
deze goede namiddag-vergadering van de Kring Axel
der Z.L.M.
Uw tergende winterkwaal legt t
af tegen de weldadige warmte
van de pijnstillende Thermogène.
UIT ONZE OMGEVING
De reacties daarop van het direct in de greep van
aandacht en spanning gebrachte gehoor leverden het
bewijs. Guus Hermus en Magda Janssens leverden als
de twee hoofdfiguren kostelijke creaties, maar hun
onderling gekibbel toont in de beide eerste tonelen,
dat zij beiden immuun zijn voor de bedoelingen van
een excentrieke, ongehuwde „babbelkous" die hen tot
wanhoop brengen.
De dramatische noot komt echter, wanneer een jong
meisje, dat het slachtoffer is geworden van een onver
laat, die dominee reeds vanaf zijn eerste contact met
de dorpelingen heeft leren kennen, op een donkere
avond haar nood op de pastorie komt klagen. Dit wan
hopige meisje ontmoet op de terugweg naar huis haar
laffe verleider in gezelschap van een ander meisje,
waarbij zij ontzet de rijweg opsnelt en wordt over
reden. De dood is het gevolg.
eD justitie bemoeit zich met het geval, doch slaagt
er niet in de ware veroorzaker van dit vreselijke leed
te ontmaskeren. Het bewijs van zijn schuld wordt niet
geleverd en de rechtvaardige en edel voelende jonge
dominee heeft een heftige zielestrijd te voeren met
zichzelf.
Wanneer het onderhoud met de laaghartige schelm
tot een heftige scène leidt, fingeert deze door een ge
wetenloze ingeving een spectakel, waarbij hij om hulp
roepend een gedeelte van het huisraad vernielt, onder
het voorgeven dat de dominee niet nader te kwalifi
ceren bedoelingen met hem zou gehad hebben. Alsof
het zo zijn moest, komt juist op dat heilloze moment
de teleurgestelde aanbidster, die een tas had vergeten,
ten tonele.
„HET NIEUWE COMEDIA" BRACHT
„VALS BESCHULDIGD".
Een stuk van dorpse levenswerkelijkheid.
Vergeefs speurden wij in onze herinnering van tien
tallen jaren naar een beter en gaver gecreëerd stuk,
dan het spel in drie bedrijven van de Engelse auteur
Philp King, dat hier ter plaatse als waardig slot van
het toneelseizoen door de Z.V.U. op Zeeuwsch-Vlaam-
:se bodem Dinsdagavond in „Het Centrum" is vertolkt
door een uitgelezen artistenkern van „Het Nieuwe
Comedia" onder de voortreffelijke regie van John
Gobau.
In bondige trekken was de inhoud in ons blad reeds
weergegeven, maar de voorafgegane gunstige roep
werd geenszins beschaamd. Veeleer zelfs overtroffen,
zodat wij niet kunnen nalaten te trachten een indruk
te geven van dit moraalvolle geestesproduct, dat voor
het auditorium in de helaas maar ten halve gevulde
zaal een openbarin gis geworden.
Daaruit bleek dat de mensen, vooral in een kleine
plaats ten plattelande al is het ook onder de rook
van Londen in het buitenland niet zo heel veel ver
schillen in mentaliteit en opvattingen als ten onzent.
Het kleine gezin van de jonge 30-jarige dominee, met
zijn bij hem inwonende moeder, levert daarvan trou
wens het beste bewijs. eD jeugdige zieleherder is zelf
een mens die de levensvreugde op bijna sportieve wijze
niet blijkt te negeren. De van humor sprankelende dia
logen met zijn moeder, waarin beiden blijken echte
mensenkenners te zijn .leggen daarvan getuigenis af.
Zij neemt de infame schelm onder haar hoede en
trekt met hem uit de pastorie. Het duurt maar enkele
dagen of het „geroddel" in het dorp bereikt zijn
hoogtepunt.
De zieleherder wordt het mikpunt van de meest
vuige laster en zelfs zijn auto wordt bekogeld met
stenen en de ruiten op de pastorie ingegooid.
Dit alles gebeurde tijdens een afwezigheid van des
dominee s moeder, die bij haar thuiskomst met natuur,
lijke intuïtie de spanning voelt die in het anders zo
prettige en vredige pastoriehuis hangt.
De dorpsonderwijzer Granger komt in deze situatie
de sensatie nog verhogen.
In een onderhoud waarbij de lepe schoolvos niet
vrij blijkt van sympathie voor de adspirant-martelaar
die men schijnt te willen maken van de jeugdige be
drijver van al dit kwaad, gaat hij zover de zijde te
kiezen van deze en „beschoolmeestert" hij dominee
op hartige wijze, hem zelfs zijn „artistieke" inslag
verwijtend.
Als de toestand daardoor hoe langer hoe meer on
houdbaar wordt voor de dominee gebeurt er iets ten
huize van de voorheen zo opdringerige jonge vrouw,
die ten prooi dreigt te worden van een ernstig ge
wetensconflict, omdat zij de gewetenloze jongeman
„door" heeft en begint te twijfelen aan zijn bedoelingen.
Op een late avond krijgt zij bezoek van haar hand
langer, maar zij wil hem de deur uit hebben. Zij is
n.l. reeds door hem bestolen en het loopt op een zeer
dramatische scène uit, waarbij de vrouw zich ernstig
verwond via een zoldertrap naar boven weet te slepen
nadat zij tevoren in doodsangst de dominee telefonisch
had gealarmeerd.
Niet alleen ds. Philips, doch ook de dorpsonder
wijzer komen in de woning van het slachtoffer, waar
zij de misdadige intrigant in radeloze angst aantreffen.
Op niet zachtzinnige wijze toont Granger zijn toch
blijkend groot zedelijk overwicht en thans blijkt de
volslagen onschuld van de geplaagde en belasterde
dominee.
Doch nu kwam het hoogtepunt als de onderwijzer
hem de hand wil reiken, maar hij die niet kan drukken.
Het gewetensconflict doet hem tot het besef komen
dathij zich ongeschikt voelt voor zijn ambt.
Hevige aandrang van zijn moeder en de onderwijzer
kunnen dit gevoelen niet veranderen, maar dan komt
het jonge dienstmeisje met een dringende tijding, waar
bij hij aan een sterfbed in het 'orp geroepen wordt.
Dit meisje smeekt als het ware weer terug in de
pastorie te mogen komen en ook weer zijn ambt te
hervatten.
Tegen deze zielsroerende bede is de trouwe dienst
knecht niet bestand. Zijn genadeloos rechterschap
houdt op en hij komt tot de erkenning van het woord
dat wie zichzelf overwint sterker is dan hij die een
stad inneemt.
Een diepe, langdurige en veelzeggende blik op de
trouwe jonge gedienstige doen hem zeggen „Ik blijf
En zo werd ook in dit ontroerend aangrijpende stuk
de laster als een zak met veren, die uitgeschud van
een torentrans verspreid worden door de wind, zodat
niemand deze meer vindt
Een moraalvol spel van levendige realiteit dat èn
de Z.V.U. èn de toneelgroep tot grote eer strekt. En
voorzeker de bloemenhulde waard was die praeses
van der Lee bij het einde aan de dames van het en
semble bracht, maar zeker voor alleen onverdeelde
bewondering uitdrukte.
