AXELSE COURANT
imttiedje
m
Je teer cl d dert llertmiü.
Frankering bij abonnement. Axel
ZATERDAG 24 DECEMBER 1955
70e Jaargang No. 24
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
VERSCHIJNT IEDERE WOENSDAG EN ZATERDAG
Drukker UitgeefsterFIRMA J. C. VINK
Red. en Adm.: Axel, Markt 12, Tel. 0 1155-646
HoofdredactieJ. C. VINK
Eén der grootste Vlaamse schrijvers was onge
twijfeld de in 1946 overleden Felix Timmermans.
Voor zover een tijdgenoot dit kan beoordelen,
heeft hij ons een aantal onvergankelijke werken
nagelaten, waaronder ,,Het Kindeke Jezus in
Vlaanderen" een der bekendste en zeker een
der innigste is (uitgave P. N. van Kampen 6 Zn,
Amsterdam).
Timmermans laat hierin heden ten dage de Kerst-
sproke op middeleeuwse wijze in Vlaanderen ge
beuren een fragment uit het hoofdstuk „Kerst
mis" drukken wij hierbij af.
A
Zachtkens werd er op de deur geklopt.
Jozef zag verbaasd en vragend Maria aan, die seffens
opstond en hare armen over het kind uitstrekte om het
te beschermen. Zonder iets te zeggen, met een kloppend
hart, zette Jozef voorzichtig de deur op een spleetje en
ontwaarde ruwe herderskoppen, gemantelde vrouwen
en nieuwsgierige kinderen.
Eén met roodomrande oogskens vroeg „Is 't hier
dat er een kindeken geboren is Een engel des hemels
heeft ons gezegd het te zoeken."
„Ja", zei Jozef met fierheid in de stem, ,,'t is hier,
maar 't slaapt
Jozef deed de deur wagenwijd open en wees hun de
plaats waar in zacht lantarenlicht, een bleek langharig
meisje aandachtig bezorgd over een kindeke gebogen
was. En met voorzichtige voeten, op de tenen, schoven
ze een voor een het stalleken binnen de venten deden
hun hoeden af lijk in de kerk. Allen schaarden zich
rond de kribbe, waarin tot hun uiterste verbazing een
doodgewoon kindeke sliep maar stilaan kwam er, de
engel indachtig, een blijheid over hun wezen en straling
in hun Vten zij schoven belangstellend dichterbij, de
kinderenWfrongen vooraan, de vrouwen wisten zich
vóór de mannenmensen te zetten, en wie te ver naar
achter stond plaatste zich op een kuip of op een bussel
hout om over de koppen te kunnen zien.
Maar met al dit volk was het er stil en ingetogen en
bewonderend, vervuld van eerbied en vroomheid zagen
hun ogen van het kind naar de moeder en van de moe
der naar het kind. De blinde glimlachte alsof hij iets zag.
Maria was fier en zalig om al die verering voor het
kind en zij knikte hun toe als oude kennissen en Jozef
ston ddaar achter in zijn handen te wrijven van innige
verblijding.
Bienus knielde en allen knielden na en vouwden de
handen. De stilte der aanbidding regeerde in 't stalleken.
Een oud vrouwken was 't eerst die de vierkantige
latten van hare armen vooruit stak, biedend een pond
boter op een savooienblad.
„Hier zie, mensken", zei ze, „om op uw brood te
smeren."
En nu was ieder haastig, om het zijne te geven. Daar
mee kreeg Jozef werk om uit mensen- en kinderhanden
de eieren, het vet, de hesp, de doeken, de appelen, de
os, de siroop in schone stenen potten, de melk in kope
ren stopen en andere nuttige dingen aan te nem'en.
Maria verschoot er werkelijk van, maar toen er een
vlaskoppeken van een kind was, dat haar een blom
potteken met helrose, geurige geraniums aanbood, toen
rees de ontroering in een krop naar haar keel en blon
ken er tranen in 't wit van haar ogen.
Van alle kanten wierd er nu van 't grote hemel
wonder verteld, van de schone engel en zijn woorden,
van het zingende visioen, van het Kind, dat goddelijk
was en tot machtige dingen bestemd was op de wereld.
De vrouwen kwamen ook al in hun element en be
gonnen tegen Maria hunne verbazing uit te leggen over
de goede mirakuleuze afloop en zij gaven haar raad,
zeiden haar recepten en straatremediën, vol toverij en
bijgeloof. Maria luisterde aandachtig naar die verwarde
geruchten en was bang dat ze het allemaal niet zou
kunnen onthouden.
Maar met al dit overentweer gepraat schoot het
wezentje wakker en met grote ogen zo blauw als ver-
geet-mij-nietjes, aanzag het al die mensen een wijle en
begon toen luidkeels te schreeuwen.
„O wat een schoon kind", ging het bewonderend uit
aller mond, toen zij die zachte droom-ogen zagen, doch
Maria, lijk alle jonge moeders, verontrust door 't eerste
schreeuwen van 't Kind, peinsde reeds aan ziekte en
ongeluk en poogde het tot zwijgen te brengen door
allerzoetste en bezorgde woorden.
„Gij moet niet bang zijn," troostte een bloemige vrouw
„met schreeuwen raken ze groot, daar groeien ze van.
Doch een ieder draaide zich om naar een gedempt
gesnik.
„Ach, 't is de blinde", zei de herder tot Maria, „hij
heeft verdriet omdat hij het Kindeken niet kan zien."
„Neen, 't is daarom niet", snikte de blinde Jodocus.
uit zijn hoekk omend, „want ik heb licht gezien. Maar
gij allemaal kunt aan het kindeken wat geven, doch
blinden kunnen niets geven. Is dat niet droevig
Och het snijdt lijk messen door mijn hart. Maar", smeek
te hij dan ootmoedig tot Maria, „mag ik u een schoon
liedeken spelen op mijn viool, 't Is 't enige dat ik geven
kan, omdat ik anders niets heb. Blinden zijn geboren
om te krijgen."
„Zeker, beste man zei Maria en een trilling van
medelijden was er in haar woorden.
Er kwam stilte, diepe stilte de blinde glimlachte
naar iets en toen begon hij te strijken met een edel ge
baar. Zijn rood gezicht wierd wit van aandoening en
er gleed uit zijn viool een zang, die gestolen scheen van
de engelen daarstraks. Heel het stalleken was er mee
gevuld en het kind zweeg en al de boerenkoppen, die
bijna nooit iets anders gehoord hadden dan wat zagerige
muziek in de kerk, of een polka op de kermis, wierden
van zijn zuiverheid vervuld en er kwam iets over hen
dat het schoonste w"as wat zij bezaten. Over die ruwe
ongeschoren, arme mensen straalde de koninklijke klaar
te van hun ziel en de blinde lekten de tranen van zijn
kaken. En als 't gedaan was, en zijn strijkstok nevens
hem hing, stond hij weer te glimlachen naar iets omhoog.
„Ik heb 't Kind gezien", snikte hij, „ik heb het gezien
Och, 't is zo heerlijk en zo schone
Ver weg klonk nog het blijde muziek en geluid van
de herders.
Het was nu weer stil in de stalen in dankbaarheid
wilde Jozef seffens van de goede giften genieten en
daarom had hij de gewijde kaars aangestoken, die zoet
lachte op haar geelwassen, tengere stengel en de bloem
pot aan 't voeteneinde van het kind gezet.
„Zouden wij nu ook niet wat eten vroeg Jozef.
Maar Maria lachte tegen haar kind, drukte zoenen op
zijn wangeskes en was honger, kou en alles vergeten,
En Jozef, alsof hij achter dit geluk iets vermoedde,
bad in zijn eigen „Ontferm U over haar, o Heer
Ontferm U over haar
Jan Hendrik Leopold
In de donkere dagen van Kersttijd
is een kind van licht gekomen,
de maan stond helder over de dijk
en ijzel hing aan de bomen.
Onder de doeken in de krib
daar lag dat lief Jezuskindekijn
en spelearmde en van zijn hoofd
ging af een zuivere lichtschijn.
Maria die was bleek en zwak
op de knieën neergezegen
en zag blij naar het kindeke
en Jozef lachte verlegen.
En buiten in de bittre kou
in de stille Kerstnacht laat
de heilige driekoningen kwamen van ver
door de diepe sneeuw gewaad.
De heilige driekoningen hoesten en doen
en rood zijn bei hun oren,
een druppel hangt er aan hun neus
en hun baard is wit bevroren.
De heilige driekoningen in de stal
verwonderd zijn binnengetogen
het licht, dat van het kind afging,
schijnt in hun grote ogen.
tanaa.--
De heilige driekoningen staren het aan
en weten zich niet te bezinnen
en ht kind ligt al te kijken maar
en tuurt in een denkbeginnen.
Over de gehele wereld hebben de volkeren zich weer
opgemaakt voor het Kerstfeest. Merkwaardig genoeg
wordt het juist in die landen, die vaak onnadenkend
heidens en on-Christelijk worden genoemd, met heel wat
meer religieus ritueel en traditie gevierd dan elders,
waar de godsdienstige betekenis soms voor een groot
deel wordt verdrongen door het „alleen-maar-pret-
maken".
Accra bijvoorbeeld, aan de West-Afrikaanse Goud
kust, heeft meer dan 300 kerken, maar niet meer dan
25 geestelijken. Gevolg is, dat slechts een klein deel
der inboorlingen, die Christus' geboorte willen her
denken, een geestelijke in zijn midden kan hebben.
Ik ontmoette onlangs een zendeling, die mij beschreef
hoe hij een paar jaar geleden Kerstmis had beleefd in
een dorp aan de Goudkust.
AAN DE GOUDKUST.
„Het was gebruik, dat ik bij m,ijn komst in het dorp
mijn opwachting maakte bij het dorpshoofd", zei hij.
„Maar zo'n ontvangst is geen blote formaliteit en ik
moest me laten overhalen om abn het Kerstdiner deel
te nemen. Dat Kerstdiner brengt me nog het water in
de mond, als ik er aan terugdenk. Er waren grote
potten dampend vlees, eieren en fruit in overvloed.
Deze negers van „donker" Afrika waren verlicht ge
noeg om de betekenis van Kerstmis te begrijpen. Hun
kleine kerk, het lelijke uiterlijk liefdevol bedekt door het
halfduister van de vallende schemering, was van binnen
schitterend ingericht. Zoldering en wanden waren ge
heel met vlechtwerk bedekt en verlevendigd met Kruis-
staties en andere schilderingen. In een hoek stond een
Kerstkrib opgesteld de figuurtjes waren door negerin
nen vervaardigd. De volgende dag werd een pelgrimage
georganiseerd naar een naburig dorp, dat geen kerk be
zat en daar werd toen een godsdienstoefening in de
open lucht gehouden.
CHINEZEN.
Zendelingen in het niet-christelijke China zorgen, dat
zij hun toehoorders niet te veel ineens te verwerken
geven door hun de diepste geheimen en de diepste be
tekenis van het Christendom te openbaren. Zij orga
niseren feestavonden, die doorgaans beginnen met het
altijd populaire thema van het Chinese blijspel het
huwelijksdilemma. Daar is dan de koppelaar, wiens plan
hem in allerlei dwaze situatie's verwikkelt, maar die
vóór het doek valt er toch nog net in slaagt tot een
happy ending te komen.
Dan gaat het feest voort. Conferenciers, buiksprekers
en acrobaten tonen hun kunnen. De bezoekers, voor
negentig procent niet-Christenen, schudden van het
lachen. Pas als zij aldus in de stemming en op hun ge
mak zijn gebracht, komt de quintessence van de avond
het Kerstspel. Na afloop krijgt iedere bezoeker een
Kerstcadeau, bestaande uit een zakje pinda's of meloen-
pitten.
ESKIMO'S.
Kerstmis onder de evenaar, in de moordend hete
zonneschijn en bij temperaturen van boven de 90 graden
Fahrenheit in de schaduw, vormt wel een scherp con
trast met Kerstmis onder de Poolcirkel, tussen de iglo s
der Eskimo's. Eskimo's die tot het Christendom zijn
overgegaan, trekken op Kerstdag naar het naastbij-
zijnde missiehuis, waar zij een maaltijd krijgen voor
gezet van gekookte vis, pap, broodjes, biscuits en thee.
De pap wordt vaak van hetzelfde bord als de vis ge
geten en is waarschijnlijk ook in dezelfde pan gekookt,
maar dat deert noch de eetlust noch de Kerstsfeer.
BIRMA EN HOLLYWOOD.
In Birma zijn zendelingen tot de conclusie gekomen,
dat het beste middel om de eenvoudige, maar eeuwige
waarheid van de Kerstboodschap uit te dragen een
toneelstuk is. Zij spelen hun stuk o.a. in de kraam
kliniek van Padaw, waar het gehoor zowel uit Chris
tenen als uit Boeddhisten bestaat en in het dorp Eingiy,
vier kilometer van Tsjong Wa, waar een openlucht
theater wbrdt opgericht en rieten matten worden uit
gespreid, waarop de toehoorders kunnen zitten.
Tegen de tijd dat ons Kerstfeest voorbij is, maker,
andere volken zich juist gereed voor de viering. In het
Spaanse Baskenland b.v. wordt het feest gehouden op
6 Januari, de datum waarop men aanneemt, dat de
Drie Koningen in Bethlehem arriveerden om er hun
schatkistjes met olie, mirre en wierook aan het Kindeke
aan te bieden.
Maar een vogelvlucht over de Kerstviering in vele
landen zou niet volledig zijn, wanneer het exotische feit
onvermeld bleef, dat defilmsterren van Hollywood op
ieder Kerstfeest elkaar cadeaux geven tot een geza
menlijke waarde van 10 millioen dollar
ABONNEMENTSPRIJSLoi.e nummer» 6 cent
Kwartaal-abonnement t
Axel binnen de kom f 1,55 Andere plaatien f 1,75
Buitenland 2,00
ADVERTENTIEPRIJS: cent per
Bl] contracten belangrijke reductie.
Ingezonden Mededelingen 20 cent per
Kleine adrertentiën (maximum 6 regelt)
70 cent iedere regel meer 12 cent
m.m. A
>er m.m.
1-5 regels J
extra. 7
