AXELSE COURANT Gemeenteraad van Axel ww- «ysi j. C VINK Ook Spierpijn Frankering bij abonnement. Axel ZATERDAG 24 SEPTEMBER 1955 69e Jaargang No. 1ÖÓ NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN FIRMA Ideaal voor ieder die brieven schrijft! Markt 12 AXEL. )rv VERSCHIJNT IEDERE WOENSDAG EN ZATERDAG ABONNEMENTSPRIJS: Losse nummers 6 cent Kwartaal-abonnement Axel binnen de kom 11,55 Andere plaatsen f 1,75 Buitenland f 2,00 Drukker - UitgeefsterFIRMA J. C. VINK Red. en Adra.: Axel, Markt 12, Tel. 0 1155-646 HoofdredactieJ. C. VINK ADVERTENTIEPRIJS8 cnl per m m. Bi] contracten belangrijke reductie. Ingezonden Mededelingen 20 cent per m.m. Kleine advertentiën (maximum 6 regels) 1-5 regels 70 cent iedere regel meer 12 cent extra. EENPARIGE LOF VOOR BESTUURSBELEID VAN B. EN W. IN 1 9 56 EEN NIEUW ZWEMBAD. GEEN STADHUIS- MAAR SZYDLOWSKI - PLEIN. De Raad onzer gemeente kwam Dinsdagavond in o» één na voltallige openbare zitting bijeen o.m. ter behandeling van de gemeentebegroting voor het jaar 1956. Alleen de heer P. Tollenaar was afwezig. De vaststelling der notulen van de vorige vergade ring Van 30 Augustus met de ingekomen stukken (alle van formele betekenis) vergden minder dan geen tijd, zodat wij met de benoeming van leden der Com missie van Adviese als bedoeld in art. 8 van de Woningruimte-wet ineens volop in de agenda waren beland. Ook dit punt leverde geen obstakels en uit de stemming bleek dat de door de burgemeester aan deze uit vijf leden bestaande commissie toegezwaaide lof door de ganse Raad unaniem werd onderlijnd. Allen werden dan ook met algemene stemmen of op één na algemene stemmen herkozen, n.l. M. J. van den Berg met 12, R. J. Boeije met 11, C. J. van den Bos met 12. J. Pijpelink met 11 en I. C. Provoost met 12 stemmen. Alleen was er onder de raadsleden blijk baar één olijkerd daar één stem was uitgebracht op de 88-jarige heer Joost Platteeuw. Aangenomen werd het voorstel tot vaststelling van een garantie-uitkering inzake kindertoelage aan het hiervoor in aanmerking komende personeel der lagere publiekrechtelijke lichamen. De kindertoelage (aanvankelijk geregeld in de sala risverordening) is van 1 Januari 1942 tot 1 Juli 1947 verleend aan kinderen beneden 18 jaar met ingang van 1 Januari van het jaar volgende op dat, waarin het kind werd geboren. Deze regeling is later gewijzigd, waarbij de Wacht tijd sinds 1 Januari 1954 is gesteld op ten hoogste één kwartaal, terwijl de leeftijdsgrens is verlaagd tot 16 jaar. Hierdoor is voor de ambtenaren met kinderen ge boren na 1 Januari 1938 en voor 2 October 1946 een nadeel ontstaan van ten hoogste drie kwartalen. eD minister van binnenlandse zaken deede mede, dat voor de rijksambtenaren een Kon. Besluit in voor bereiding is, hetwelk beoogt dit nadeel te compen seren en verzoekt voor het gemeentepersoneel een overeenkomstige regeling te treffen. Voorts wenst de minister aanvulling van de kinder toelageverordening met een bepaling waarbij de va-< cantie-uitkering, welke sinds kort in de pensioengrond slag is opgenomen, niet meetelt voor de berekening van het bedrag der kindertoelage. Teneinde de overeenstemming tussen de rijks- en gemeenteregeling te bestendigen, stellen B. en W. voor de kindertoelage-verordening aldus te wijzigen. In de centrale commissie van georganiseerd over eg is ten aanzien van het vorenstaande overeenstemming bereikt. Dit voorstel werd z.h.s. aangenomen. B. en W. kwamen daarop met het voorstel het achter het stadhuis en door de Gentsevaartstraat en Buiten weg begrensde nieuwe parkeerterrein dat in aanleg is de naam Stadhuisplein te geven. Naar de mening van het college zou men. door het plein Stadhuisplein te noemen ook de herinnering e- vendig houden, dat in de historie Axel een stad is geweest. De naam Szydlowski, die al meermalen ter sprake is gebracht, is vanwege de moeilijke schrij - wijze en uitheemse klank niet geschikt, waarbij nog komt dat - wil men in de naamgeving de- persoon van onze bevrijder en ereburger metterdaad eren toch zeker een voorname en belangrijke straat hiervoor vereist is. B. en W. stelden derhalve voor dit par keerterrein de naam te geven van Stadhuisplein. De heer Oggel alhoewel de geste van. B. en waarderend vond de naam niet strokende met de rea liteit daar het plein niet aan het stadhuis grenst. i) vroeg of in deze overleg met de archivaris heeft plaats gehad en herinnerde aan de aloude stadsrechten weleer door de graven van Vlaanderen aan deze stad ver leend door Dirk en Philips van den Elzas. In over- weging ware daarom te nemen het terrein Elzasser- plein te noemen. Spr. adviseerde dit voorstel nog eens terug te nemen en door het uitschrijven ener prijs vraag de publieke opinie hierover warm te maken. Stadhuisplein zou even goed en veel beter Scholen plein kunnen zijn, ofschoon hem dat ook met mooi voorkomt. De voorzitter is niet zo enthousiast voor die tll- zassernaam. Eeuwenlang is ér om de Elzas gestreden, misschien gaan ze dan nu ook om ons; plein nog vech ten, zegt hij. Met het oog op het boekje van de Z.V.T.M. is een spoedige naamgeving urgent. De heer C. van Bendegem heeft voor de benaming Stadhuisplein eveneens weinig sympathie. Om de door B. en W. gekozen naam recht te doen wedervaren zouden wij om te beginnen het stadhuis wel moeten omdraaien. Als de heer van. Bendegem in overweging geeft dit punt even aan té houden interumpeert de heer Kesbeke „En dan dar hoekje van de tram Ten slotte meende de- heer de Feijter dat eenmaal de naam Szydlowski aan' hod dient te komen en kan daarom zijn steun wel aan een. zodanig voorstel geven. Bij de overige raadsleden ble jk ook niemand voorkeur te hebben voor de naam Stadhuisplein. B. en W. namen daarop hun voorstel terug en het idee van de heer C. van Bendegem over zodat zonder hoofdelijke stemming het nieuwe parkeerterrein „Szydlowski-plein werd gedoopt. Overeenkomstig het advies van de financiële com missie werden daarop achtereenvolgens vastgesteld een subsidie-verordening en een verordening houdende al gemene regelen met betrekking tot het verlenen van tegemoetkomingen als bedoeld in art. 13 der Lager Onderwijswet 1920. Aangezien per 1 September 1955 door de herzie ning der Omzetbelasting o.a. de gasvoorziening voor huishoudelijke doeleinden van deze belasting wordt vrijgesteld wordt voorgesteld de gasprijs met één cent per kubieke meter te verminderen, waartoe de exploi tatie-uitkomsten van dit bedrijf vrijheid geven. Op ad vies der gascommissie formuleerden B. en W. dit voorstel dat z.h.s. werd aanvaard door de Raad. Hierop werd besloten tot het aangaan van een geld lening groot 300.000.—, waarvoor B. en W. dezer dagen een aanbieding kregen tegen een rentevoet van 3% en een looptijd van 20 jaar. Deze lening dient voor het aanleggen van het parkeerterrein met bij komende werken. Alzo werd besloten. Vastgesteld werd een tweede begrotingswijziging van het Burgerlijk Armbestuur voor het dienstjaar 1955, waarna enige wijziging in het kapitaalswerkenplan werd aangebracht. Hierna werd overgegaan tot het kardinale punt der agenda, n.l. het voorstel tot vaststelling van de be groting voor het dienstjaar 1956 a. van de Gemeente met wijzigingen b. van het Gasbebdrijf c. van het Woningbedrijf d. van de Vleeskeuringsdienst e. van het Burgerlijk Armbestuur (goedgekeurd). Door B. en W. werd aan de Raad de volgende Memorie van Toelichting gezonden „Wij hebben de eer U hierbij te doen toekomen de ontwerp-begroting voor de dienst 1956 met de eerste wijziging. Tot ons genoegen zijn wij er dit jaar in geslaagd, dit ontwerp tijdig gereed te hebben. Wanneer wij letten op de werken, waarmede in 1955 in deze gemeente een aanvan g werd gemaakt, dan moeten wij dankbaar melding maken van de grote mate van medewerking, die wij van de hogere in stanties mochten genieten. Deze werken betreffen 1. de sanering van de riolering vak D 2. het leggen van het stamriool in plan West 3. de verharding en ontsluiting van het nieuwe par keerterrein •4. de bouw van nieuwe bijzondere school te Spui 5. de bouw van de nieuwe openbare lagere school. Met de voltooiing en inrichting van de bijzondere school voor U.L.O.-onderwijs werd voortgegaan en deze zal in 1955 gereed komen. Getracht zal worden om in 1956 te komen tot uit voering van de volgende werken 1. de sanering van een of meerdere rioleringsvakken in de kom der gemeente 2. de verbetering van de ijsbaan met, als grondber- ging de inrichting van een openlucht-theater 3. de aanleg van een eenvoudig sportterrein en een speelweide, terwijl tevens geraamd is 4. het maken van een aanvang met de electrificatie van de verlichting in de kom der gemeente. Ten aanzien van de onder 1 tot en met 3 genoemde plannen kan worden medegedeeld, dat deze zo moge lijk zullen worden uitgevoerd als aanvullende civiel technische werken met medewerking van de D.A.C.W. in het kader van de werkverruiming. Wij vertrouwen, «fiat voor de uitvoering van deze werken op D.A.C.W.- "WijorwaarffiéO ^en zodanig subsidie zal worden verleend ■waardoor ikiet ons mogelijk zal worden gemaakt deze ■plannen met tewerkstelling van arbeiders, die zonder ■wedk zijn, te verwezenlijken. Zou in de kosten dezer werken geen of een te 'geringe bijdrage kunnen worden verkregen, dan zou den deze plannen in portefeuille moeten blijven. Wat de openbare verlichting in de kom der gemeente betreft, moet worden gezegd, dat deze slecht is. Voor -onze gemeente mag een goede verlichting geen luxe meer worden genoemd. Uitvoering van het gehele door 'de NV. P.Z.E.M. opgestelde plan zou ruim 80.000.— «kosten. Gaarne zouden wij echter dit plan in verschil lende gedeelten uitvoeren, te beginnen in 1956, met "vereenvoudiging van het door de P.Z.E.M. ontworpen plan, zodat dit jaar daarvoor ƒ25.000.— wordt uit- >gé trokken. Het azl U, naar wij verwachten, niet verwonderen, •dat de gewone dienst der begroting voor het jaar 1956 met de eerste wijziging een aanzienlijk tekort aan geeft. Voor dit tekort Zijn o.m. de volgende oorzaken aan te wijzen '1. de kapitaalsuitgaven voor de stichting van: a. de nieuwe bijzondere school voor U.L.O.-onder wijs, waarvan de totale stichtingskosten (met in begrip van de inrichtingskosten) gesteld moet worden op 320.000. b. de nieuwe bijzondere lagere school te Spui met een bedrag van 128.000.— aan stichtings- en inrichtingskosten. Tot het doen van deze uitgaven is de gemeente op grond van de bepalingen der L.O.-wet 1920 verplicht. 2. De bouw van de nieuwe openbare lagere school, waarvan de kosten, inclusief inrichting, gesteld moeten worden op 266.000. 3. De aanleg van het parkeerterrein ƒ309.100. 4. De aanleg van het stamriool West, 92.959. Ook deze uitgaven waren noodzakelijk. De rente van en de afschrijving op deze investe ringen, welke voor het jaar 1956 geraamd worden op ƒ77.617,21 drukken op de Gewone Dienst der be groting 1956 en volgende jaren. De rente en afschrijving welke een gevolg zijn van de zo mogelijk in 1956 aan te vangen nieuwe werken, wordt geschat op 5772,50, waar nog bijkomen enkele andere uitgaven tot een bedrag van 10.326,14. Daar naast nemen ook de normale uitgaven in een snel groeiende gemeente als Axel van jaar tot jaar toe. De omstandigheden waarin de gemeente Axel ver keert, moeten naar onze mening wel als zeer bij zonder worden aangemerkt. Daar is in de eerste plaats de snelle groei der gemeente. Haar inwonertal be droeg per 1 Januari 1940 6388, ,per 1 Januari 1950 6931 en per 1 Januari 1955 7856. en rheumatische pijnen iiirHft TT nrncr mpJ In verband daarmede heeft de woningbouw zich aanzienlijk uitgebreid. Bedroeg het aantal woningen in de kom der gemeente in 1945 1120, per 1 Januari 1955 was dit aantal 1640 woningen een toename der halve met 520 woningen of 46,4%. Het is U bekend, welke problemen deze snelle uitbreiding van de wo ningbouw op allerlei terrein heeft medegebracht Wij noemen slechts de belangrijke uitgaven voor voorzieningen op het terrein van de scholenbouw, rio lering, parkeerruimte, recreatie enz. enz. Ten gevolge hiervan en ook anderszins verkeert de gemeente in bijzondere financiële omstandigheden. Daarvoor behoeft o.i. alleen maar gewezen te wor den op hetgeen hierboven is vermeld ten aanzien van de in 1955 gereed gekomen werken, waaronder het wel zeer bijzondere, dat binnen één jaar in een gemeente van nog geen 8000 inwoners drie scholen in aanbouw waren, met daarnaast de aanleg van een ten gevolge van de woningbouw noodzakelijk geworden nieuw stamriool en van een nieuw parkeerterrein. Het is duidelijk dat de gemeente deze kosten, waar van een groot gedeelte, waartoe de gemeente op grond van de L.O.-wet 1920 verplicht is, niet zonder hulp van het Rijk kunnen worden gedragen. De inwoners der gemeente Axel worden door aller lei belastingen en opcenten op rijksbelastingen toch reeds zwaar belast. Gewezen wordt op de rioolbe lasting. waarvan de opbrengst voor 1956 kan worden geraamd op niet minder dan 24.000.-- de straat belasting met een opbrengst van ƒ26.000.—, de reini gingsrechten, die een vast bedrag per perceel op brengen en waarnaast dan voor de huur van de rei nigingsemmers nog eens 2.— per emmer verschul digd is. Daarnaast zijn er de begraafrechten, rechten onderhoud graven, hondenbelasting, vermakelijkheids belasting en de opcenten op de rijksbelastingen, welke ook tot het maximum zijn opgevoerd. Vertrouwd wordt dan ook dat alsnog het bedrag per inwoner der algemene uitkering uit het gemeente fonds voor de jaren 1956 en 1957 in een voor de ge meente gunstige zin zodanig zal worden herzien, dat het mogelijk zal worden voor de dienst 1956 een rede lijk voorzieningspeil te handhaven, zonder dat werken van het programma zullen moeten worden afgevoerd. Nog steeds zijn er verschillende subsidies, die de gemeente verleent, welke naar ons oordeel aan de lage kant zijn. Wij hebben speciaal op het oog die subsidies, die betrekking hebben op de bevordering van de volksgezondheid. Teneinde het gemeentelijk budget nog niet meer te verzwaren, heben wij gemeend de verhoging der sub sidies aan de Kruisverenigingen nog een jaar te moe ten uitstellen. Zonder ons in dezen te binden, delen wij thans reeds mede, dat wij voor het jaar 1957 echter gaarne deze subsidies zouden verhogen met ongeveer 33% en deze daardoor voor het Groene Kruis brengen op 2000.en voor het Wit-Gele Kruis op 500. Ten aanzien van het subsidie aan de ziekenhuizen te Terneuzen en Sluiskil moet worden medegedeeld, dat er, gezien de verlies en winstrekening over 1954 van het ziekenhuis te Terneuzen mede gerekend moet worden, dat over 1956 een tekort te dekken zal zijn. Naar rato van de door de gemeente gegarandeerde geldleningen zou de gemeente daarin een bijdrage heb ben te verlenen. Hoe groot deze bijdrage zal moeten zijn, kan thans nog niet worden gezegd. Met de volksgezondheid valt ook samen het zwem men en de zwemgelegenheid in deze gemeente. Deze zwemgelegenheid laat nog zeer veel te wensen over. Teneinde daarin verbetering te brengen, zouden wij gaarne aan de Bad- en Zwemvereniging de nodige middelen verschaffen, waarover zij buiten de gemeente om niet kan beschikken. Voor het aanbrengen van de meest elementaire verbeteringen zal toch zeker een bedrag van 50,000.benodigd zijn. Tenslotte is er dan de reeds lang lopende sanering van de Oudewijk. Deze wijk, bestaande uit ongeveer 115 woningen en erven, moet volledig worden ge saneerd, omdat van de 100 woningen er ongeveer 80 onbewoonbaar zijn. Naar verwacht moet worden, zal met deze sanering in 1956 kunnen worden begonnen. Vertrouwd wordt dat ook in deze voor de volkshuisvesting en de volks gezondheid wel zeer noodzakelijke kosten een belang rijke rijksbijdrage zal worden verkregen, aangezien dit werk anders niet zal kunnen worden uitgevoerd. Wij kunnen ons indenken, dat het vorenstaande de indruk wekt een opsomming te zijn van „vrome wen sen", zonder dat met de realiteit is rekening gehouden. Uitdrukelijk willen wij echter stellen, dat de beschre ven plannen absoluut reëel zijn, terwijl de verwezen lijking daarvan in 1956—'57 noodzakelijk is en ook mogelijk zal zijn, mits de iliedewerking van de hogere instanties zal worden verkregen. Aan de welwillendheid van laatstgenoemden mag niet worden getwijfeld, gezien de„,medewerking, die wij in het verleden hebben mogen ondervinden. Wij willen er met nadruk op wijzen, dat, nu zoveel kapitaalswerken op uitvoering wachten, het" absoluut noodzakelijk is, de lopende uitgaven zo laag mogelijk te houden en te bevorderen, dat niet strikt nodige uit gaven achterwege blijven. Dit geldt in het bijzonder bij de beoordeling van de subsidie-aanvragen, welke ieder jaar in groter getale worden ingediend. Wij zijn er van overtuigd, dat Uw Raad, het Col lege van Ged. Staten en de betrokken ministeries voor de moeilijkheden, waarin onze gemeente verkeert (welke nog zijn vergroot door het wegvallen der Ondernemingsbelasting op een voor de gemeente Axel wel zeer ongunstig tijdstipeen open oog hebben en wij vertrouwen, dat het ons mogelijk zal worden gemaakt ook in 1956 datgene te doen, wat voor de gemeente Axel nodig en nuttig is." ALGEMENE BESCHOUWINGEN. De voorzitter stelde als naar gewoonte, de gelegen heid open tot het houden, van Algemene Beschou wingen, die geopend werden door de heer de Feijter met de volgende rede „Mijnheer de Voorzitter, In tegenstelling met het vorig jaar bij de algemene beschouwingen, toen bijna alle fracties er hun vol doening over uitspraken, dat er een sluitende be groting was, ziet het er voor het komende jaar weer geheel anders uit, aangezien aan het einde van de begroting een ongedekt tekort stata vermeld van ruim ƒ119.000.-. Daar bij vorige begrotingen steeds het begrotings tekort in het voorwoord werd vermeld, kwam bij ons de vraag naar voren of het begrotingstekort niet zo belangrijk meer is. Mogelijk hebben B. en W. de gedachte hierover, dat dit tekort toch wel wordt aan gevuld via Middelburg en Den Haag. Ook onze fractie hoopt, dat in het tekort zal worden voorzien, opdat wat nodig is voor onze gemeente ten uitvoering zal kunnen worden gebracht. Algemene beschouwingen zijn nu niet bestemd om tegelijk de begroting door te lopen, maar handelen meer over het wel en wee van de gemeente en haar inwoners. Op enkele algemeenheden zullen wij deze keer de aandacht vestigen. Wij hebben lof voor het College voor de wijze waar op verschillende aangelegenheden in onze gemeente tot stand komen. Andere zouden nog kunnen worden genoemd, maar al meerdere malen is in de Raad hier over gesproken of wordt een besluit hierover genomen. Zeer verheugd zijn wij ook wat betreft het spoedig in gebruik nemen van het parkeerterrein. Het par keren van de auto's in de vele en nauwe straten zal hiermede zijn opgeloster komt nu meer ruimte in het centrum van onze plaats. Voor wat de bussen betreft zal ook de Noordstraat kunnen worden ontlast. Dit brengt echter geen ver betering van het verkeer door de verschillende straten van en naar het parkeerterrein. Vooral zal hieruit een grote stagnatie voortvloeien op het Marktplein. Wij blijven dan ook vasthouden aan onze reeds jaren naar voren gebrachte mening een parkeerplaats voor de bussen met wachtlokaal in de Oranjestraat, daar is een prima terein aanwezig. Van de reeds vroeger naar voren gebrachte wensen zijn thans enkele voltooid, andere zijn in uitvoering, maar toch nog verschillende wachten. Wij denken hier o.a. aan ijsbaan, zwembad, sport terrein en verbetering van vele straten. Door het rio leringswerk heeft het laatste slecht voortgang gemaakt en wij hopen, dat het nu in versneld tempo ter hand zal worden genomen. Het is meer dan nodig, aangezien verschillende straten op vernieuwing liggen te wachten. Wij hopen dat de zienswijze van het College zich niet alleen beperkt tot het centrum van onze plaats, maar dat deze zich uitstrekt door de Emmastraat tot het gehele Axelse grondgebied. (Vervolg op pagina 3)

Krantenbank Zeeland

Axelsche Courant | 1955 | | pagina 1