Atomen voor de Vrede.
Perikelen en problemen rondom de Voetbalsport.
r.'vLh.u.™bi»k
ii.
Kentering.
Wie j.l. Donderdagavond het wekelijkse
sportpraatje van Aad van Leeuwen voor de
A.V.R.O.-microfoon gevolgd heeft over dit
zelfde onderwerp zal nre langer kunnen ont
kennen dat deze materie van een brandende
urgentie is, niet alleen, doch dat de actie en
beweging in volle gang zijn tot een volko
men veranderde geestesgesteldheid. In par
lementaire kringen wordt er zelfs over van
gedachten gewisseld.
Zelfs de K.N.V.B. en de meest vurige
propagandisten en Jvoorstanders van het
amateurisme worden in het kielzog van de
nieuwe vormen en gedachten meegesleurd.
Nog dezer dagen liet ten aanzien van de
voetbalpool de heer Lo Brunt zich in zijn
kwaliteit van secretaris-penningmeester van
de K.N.V.B. als volgt uit
„Indertijd (nog zeer kort geleden) wezen
wij een voetbalpool af, omdat wij niet mede
willen werken over de ruggen van de ama
teurs geld te maken uit een toto. Nu echter
het betaald voetbal zijn intrede heeft gedaan
gelden deze bezwaren niet meer."
Trouwens, deze bezwaren zijn ten enen
male niet steekhoudend meer 1
Zeker kan men er van zijn, dat deze ge
wijzigde mentaliteit o.a. tot gevolg heeft ge
had de instelling van een studie-commissie,
die allerwege in het buitenland gegevens zal
dienen te verzamelen aangaande de op dit
gebied heersende toestanden.
Doch inmiddels zijn o.a. de Amsterdamse
clubs Ajax, Blauw-Wit en D.W.S. reeds
volop bezig in eigen kring een „voetbal
toto" te organiseren.
De drang van het publiek is niet langer
te weerstaan.
Zo kan men tevens constateren dat het
zeer aanstekelijk werkt en zijn het de goede
financiële resultaten die reeds bereikt wer
den, die doorslaggevend zijn.
Een „erkende" voetbalpool is urgent.
Het is buiten kijf, dat vooral het Oosten
des lands volkomen in de greep van „toto
en „voetbalpool" verkeren. Maar hoe zou
het in het Zuiden staan
Wat wij de vorige week aan de hand
van diverse gegevens reeds betoogden
werd in het voetbalpraatje van één onzer
eerste ter zake kundigen nog eens te meer
onderlijnd op Donderdag j.l. Het zijn geen
duizenden, het zijn tonnen die de grenzen
des lands overgaan en die voor een groot
deel worden besteed aan inrichting en toe
rusting van trainings- en recreatie-oorden
zoals men die b.v. in West-Duitsland vindt.
In het weinig aanzienlijke en ternauwer
nood bekende stadje Hennes, gelegen aan
de rivier de Sieg, nabij het Zevengebergte,
is een model-instituut verrezen dat in West-
Europa nog nauwelijks zijn weerga zal vin
den. Het is één van de best ingerichte en
met de modernste middelen toegeruste sport
school, die naar men verzekerd ge
heel uit de baten die de „voetbal-toto" op
levert werd bekostigd.
Men heeft hier o.a. de beschikking over
prima sportterreinen, een reusachtige sport-
OVERSLAG
hal en een dito zwembad, terwijl nog op de
allercomfortabelste wijze onderdak kan ver
leend worden aan een 140-tal personen. Het
Duitse voetbal-elftal en de keurploegen van
tal van andere sporten werden in dit sport-
eldorado voorbereid voor grote evenemen
ten op internationaal gebied.
Zodat het geenszins te verwonderen valt
dat de toonaangevende landelijke Bonden
en instantie's met hart en ziel bereid zijn
samen te werken met de „toto-organisatie
die al dit goede wist tot stand te brengen.
Naast „sport" ook „wetenschap"
gesteund en bevorderd.
Deze zomer heeft de West-Duitse Voet
balbond de zomerpauze een week eerder be
ëindigd teneinde een extra wed-dag uit te
kunnen schrijven ten bate van het Duitse
Olympisch Comité dat een slordige 300.000
D.M. in de lade heeft gebracht
De reis van het jeugdelftal van Luxem
burg naar het wereld-tournooi in Italië werd
bekostigd door de West-Duitse voetbal-toto.
Ook aan de uitzending van de Luxemburgse
ploeg naar Melbourne zal medewerking wor
den verleend.
Doordat de Luexmburgse wedders een
schijntje per week meer betalen komt maan
delijks een zeer beduidend bedrag ten goede
aan het comité in het Groot-hertogdom
Maar zo is het ook nog bekend dat b.v.
de Noorse voetbal-toto de kosten van het
Noors - Nederlandse kernreactie-onderzoek
te Kjeller ondersteund. Het Noorse aandeel
hierin wordt geheel en al door de Noorse
toto-organisatie gedragen
Zo profiteert niet alleen de sport maar
gedijt ook het wetenschappelijk onderzoek.
Een schril contrast levert Engeland, dat
als bakermat van de voetbalsport voor der
gelijke doeleinden geen penny bijdraagt. Wel
strijkt de staat hier wekelijks 400.000 pond
sterling op aan „pool' -belastingen. Overi
gens spreken de Engelse cijfers een taal die
moeilijk is mis te verstaan. Door ongeveer
8 millioen mensen wordt wekelijks meer dan
\y7 millioen pond sterling verwed.
Een erkende Nederlandse voetbaltoto zou
dit staat vast bij doeltreffende organi
satie zeer veel bij kunnen dragen tot steun
en opleving van sportverenigingen en wel
licht ook andere lichamen en instanties ten
algemene nutte.
Zo heeft bij ons de doorbraak van ama
teurisme naar beroepsvoetbal ons behalve de
interne financiële aangelegenheden voor de
clubs tal van andere vraagstukken ten berde
gebracht. Ook deze dient men zich te rea
liseren Wie ogen en oren heeft, zie en
hore
Volgende week willen wij deze serie ar
tikeltjes besluiten met het onder de loupe
nemen van het netelige scheidsrechtrs-tekort
in de K.N.V.B. en de regionale onder-af-
delinqen.
OBSERVATOR.
SPORTNIEUWS
BEKENDMAKINGEN
tare ,kraan alle keuringsplichtigen. die tijdens de zit-
Twee weken lang zijn deze maand onge
veer tweeduizend geleerden uit 72 landen,
ook vanachter het IJzeren Gordijn, te Ge-
nève bijeen geweest om van gedachten te
wisselen over de vorderingen, die zij ge
maakt hadden op het gebied van de kern
energie. Met grote openhartigheid zijn aller
lei gegevens, die tot nu toe strikt geheim
waren, gepubliceerd. Deze conferentie zal
er zeker veel toe bijdragen om de mensheid
vertrouwder te maken met deze nieuwe ont
zaggelijke krachten, die de mens heeft weten
te ontketenen, maar die tot nu toe vooral
als gruwelijke krachten gezien werden, het
geen niet te verwonderen is, aangezien de
enige toepassing van kernenergie tot op
heden op het gebied van de wapenen heeft
qeleqen. Per slot van rekening heeft men
deze maand ook herdacht, dat tien jaar ge
leden de eerste atoombommen op Hirosjima
en Nagasaki werden geworpen, die een
kleine 200.000 mensen het leven hebben ge-
k°Maar uit hetgeen op de conferentie te
Genève bekend is geworden, kan men de
conclusie trekken, dat de kernenergie met
alleen op militair terrein voor een revolutie
heeft gezorgd, maar dat de gehele energie
voorziening van de mensheid een revolutie
van de eerste orde zal ondergaan. De kern
energie, het zo gevaarlijke oorlogsinstrument,
kent n 1 een reeks vreedzame toepassingen,
die de vervloeking van dit jongste resultaat
van het menselijke vernuft niet wettigen, al
dient men zich voor ogen te houden, dat vol-
qens de op het congres enkele malen ge
citeerde kort geleden overleden grote ge
leerde Einstein, die de theoretische grond-
leqqer van de nieuwe wetenschap is, de ont
ketende kracht van het atoom een einde aan
alle menselijke leven kan maken. Het ge
vaar van een z.g. kettingreactie die alle
materiaal op de aarde uiteen zal doen splij
ten blijft bestaan evenals de gevaren van
een sterke radio-actieve straling, die dode
lijk is voor mens en dier.
Maar nu over de resultaten van de con
ferentie. Prof. Bhabha uit India wees er in
zijn openingswoord op, dat tot de zeven
tiende eeuw spierkracht de voornaamste bron
van energie was, terwijl nu in geïndustria
liseerde landen ongeveer 23 kilowattuur per
dag per hoofd wordt gebruikt, hetgeen ge
lijk is te stellen aan acht uur zware licha
melijke arbeid van 45 mannen. Het gebruik
van energie is de laatste eeuw enorm ge
itegen het is nu liefst tien maal zo groot.
En de stijging blijft voortdurend aanhouden.
Steeds meer nieuwe centrales in steeds meer
landen, die aan industrialisatie toekomen,
worden gebouwd. Er dient derhalve ernstig
rekening mee te worden gehouden, dat bin
nen een eeuw de in de aarde beschikbare
grondstoffen ter opwekking van energie, zo
als steenkool, olie en aardgas, uitgeput raken.
Dat waterkracht voor voldoende energie
voor de gehele wereld zou kunnen zorgen,
moet uitgesloten geacht worden.
Door de ontdekking van de atoomsplit
sing van bepaalde elementen, zoals ura
nium en thorium, heeft de mensheid zich
evenwel een nieuwe energiebron geschapen,
die duizenden jaren dienst zal kunnen doen,
terwijl er nog een nieuwe bron wordt aan
geboord, n.l. de atoomfusie, waardoor water
stof, dat in onbeperkte voorraden aanwezig
is, voor de opwekking van energie gebruikt
zal kunnen worden. Op dit principe werkt
de waterstofbom men zoekt nog slechts
naar de methode om deze energie dienstbaar
te maken.
Men kan dus zeggen dat het een harde
noodzaak is geweest, dat de geleerden deze
nieuwe vorm van energievoortbrenging heb
ben ontdekt, hoezeer het ook te betreuren
valt, dat een oorlog de prikkel is geweest
voor de ontwikkeling er van. In twee landen,
Engeland en de Sowjet-unie, is m enal over
gegaan tot het bouwen van atoomcentrales,
die electrische stroom aan de industrie leve
ren, zij het dan nog op zeer beperkte schaal
en meer bij wijzevan proefneming. Men ex
perimenteert nog met de wijze, waarop de
centrales het meest doeltreffend zijn, want
er zijn verscheidene methoden om uranium
in electrische stroom om te zetten. Een Ne
derlandse vinding, de z.g. Suspop, heeft
b.v. veel belangstelling gewekt. De uiteen
zetting van het functionneren van deze appa-
raturen valt buiten het bestek van dit ar
tikel.
Van belang is natuurlijk, hoe duur zon
centrale is. Op het ogenblik komt de stroom
uit een atomische centrale twee keer zo duur
als die van een gewone electrische centrale,
die gedreven wordt door steenkool of water
kracht, maar dit verschil zal vrij snel (een
geleerde meende binnen ongeveer 20 jaren)
verdwijnen. Om een goede berekening te
maken moet men evenwel eerst weten hoe
lang de centrales mee kunnen en hoeveel
dus de afschrijving moet bedragen. En zo
ver is men nog niet, dat dat nauwkeurig kan
worden geschat.
Naast de wijze, waarop men in de ver
schillende landen zoekt naar de beste wijze
van opwekking van kernenergie, hebben
vooral ook de mededelingen van de toe
passing van kernenergie op medisch en in
dustrieel gebied de aandacht getrokken.
Radio-actieve isotopen worden al gebruikt
voor het stellen van diagnose en voor de
behandeling van verschillende ziekten. Er
is melding gemaakt van het gebruik van
bepaalde stoffen, zoals boron, die in het
weefsel worden gespoten, waarna dit kan
worden bestraald met neutronen uit een
kernreactor. Bij hersengezwellen was b.v.
gebleken, dat dit boron na bestraling zelf
radio-actief was geworden en krachtige stra
len uitzond, die evenwel tot grote voldoe
ning van de artsen tot het gezwel beperkt
bleven. De kennis van bloedziekten is ver
beterd door gebruik van radio-actieve vita
minen. Bij hartziekten wordt eveneens al ge
bruik gemaakt van radio-actieve stoffen. Een
Braziliaan meldde een nieuwe bestrijdings-
methode van malaria door radioactieve fos
for uit India kwam de mededeling, dat ook
lepra met radio-activiteit wordt bestreden.
Bij de bestrijding van kanker kan radio
activiteit een belangrijke bondgenoot zijn.
De eerste isotopen voor openbaar gebruik
kwamen in Augustus 1946 al uit de Ameri
kaanse atoomloboratoria te Oak Ridge, in
1948 gingen 5000 zendingen weg en eind
1954 had de 64.000ste verzending plaats, ter
wijl ook de inhoud van de zendingen voort
durend groter werd.
Aan waarschuwende stemmen heeft het
te Genève echter niet ontbroken, vooral bij
biologen. Men maakt zich n.l. zorgen, dat
de uitstraling van radio-activiteit, die op het
ogenblik al wordt opgewekt, veranderingen
m het menselijke geslavht teweeg kunnen
brengen, die pas enkele geslachten later aan
de dag zullen treden, maar hier is het nog
uitsluitend gissen. Geruststellende woorden
kwamen van Engelse atoomgeleerden.
Dat de landbouw de invloed van de atoom
energie niet zal ontgaan, is duidelijk gewor
den. Door bestraling hoopt men nieuwe voe
dingsmiddelen te kunnen kweken, terwijl
men tevens de grond vruchtbaarder meent
te kunnen maken.
Een hoofdstuk apart is de studie van wat
men de photosynthese noemt, d.i. de reeks
chemische reacties, Waardoor planten, met
behulp van de zonnestraling, aan lucht en
water de koolhydraten en zuurstof onttrek
ken, die zij nodig hebben om zich te ont
wikkelen. Prof. Wassink uit Wageningen
wees er op, dat van de zonne-energie op
deze manier 99% verloren gaat. Komt men
evenwel met behulp van de nieuwe weten
schap achter de juiste werking van dit proces
dan kan een methode worden gevonden om
de planten tot snellere wasdom te brengen.
Zoals gezegd heeft deze conferentie, waar
toe het initiatief van president Eisenhower
is uitgegaan, geleerden uit Oost en West
bijeen gebracht. De Russen, de gekomen zijn,
hebben geen geheimzinnigheid betracht maar
dezelfde openhartigheid als de Amerikaanse
geleerden. Niemand zal kunnen ontkennen,
dat dit een factor van belang is voor een
ontspanning in de wereld. Maar tevens heeft
men in het Westen enig inzicht kunnen krij
gen in de stand van de Russische weten
schap. Er is gebleken, dat de Russische ge
leerden zeker niet de minderen zijn van hun
Westelijke collega's. Het valt niet te looche
nen, dat Rusland het eerste land ter wereld
is, dat sinds 1954 een electrische atoom
centrale in werking heeft, al kan zij slechts
5000 kwh. produceren. Volgend jaar zal Rus
land de grootste atoom|reactor bezitten, die
100.000 kwh. kan opwekken. Plannen voor
nog enkele kolossale centrales bestaan.
Ook op het gebied van verbetering van de
landbouw is de Russische atoomwetenschap
zeer aanzienlijk gevorderd. Een Nederlandse
hoogleraar, die kort tevoren een atoomcon
ferentie te Moskou had bijgewoond, legde
grote nadruk op het hoge peil van de Rus
sische kennis.
Zonder enige overdrijving kan men zeg
gen, dat met deze conferentie officieel voor
alle leken een nieuw tijdperk is ingeluid, dat
niet onmiddellijk vruchten voor de burgers
zal brengen, maar dat de mensheid in staat
zal stellen vooral in de onderontwikkelde ge
bieden, waar de energie-voorziening nu ge
makkelijk gemaakt kan worden met kleine
atoomcentrales, het levenspeil omhoog te
brengen.
Tevens is meii gaan beseffen, dat atoom
energie niet slechts een middel is om de
mensheid zo snel mogelijk uit te roeien. Het
gevaar hiervoor blijft natuurlijk bestaan zo
lang er nog een mogelijkheid van oorlog be
staat, maar daar staat nu als positieve factor
tegenover, dat de mensheid zijn binnen af
zienbare tijd uitgeputte energiebronnen zal
kunnen vervangen.
(Nadruk verboden).
AANLEG NIEUWE WEG.
Eindelijk is het zover dat te Overslag met de aan
leg van de nieuwe weg is begonnen. Met man en macht
is de aannemer met een groot aantal arbeiders be
gonnen en het werk is thans in volle gang met het
wegbreken van de oude bestrating en de ruiming der
stenen. Als net leggen van de nieuwe bestrating zo
doorgaat, zal het niet lang meer duren voor de weg
klaar is.
In de kom der gemeente is men echter nog niet kun
nen beginnen omdat hier de riolering nog moet worden
aanbesteed. Dit zal echter ook niet lang meer op zich
laten wachten, zodat binnen enkele maanden Over
slag dan beschikt over een nieuwe weg, riolering, tele-
foon, waterleiding en electriciteit.
HEVIG ONWEER.
De gemeente Overslag had het Zaterdagmiddag
zwaar te verduren toen zich omstreeks 5 uur een
hevig onweer boven het dorp ontlastte. Dit ging ge
paard met zware hagelbui een een stortregen die bbijna
een uir duurde. Tijdens dit onweer sloeg de bliksem
drip m -al in, maar gelukkig deden zich geen persoon
lijke onae>kken voor en W6rd allee" materiële SC
u '''oen het noodweer was afgedreven ston-
sloten boordevol.
Voetbal.
AXEL I SPEELDE VRIENDSCHAPPELIJK
IN SELZAETE.
Zondag debuteerde Axel I ter inzet van het nieuwe
seizoen in het naburige Selzaete met een vriendschap
pelijke ontmoeting tegen S.L. Selzaete, aldaar.
Voor de pauze speelden de Oranjehemden onder een
vrij hoog tempo, zodat aan de rust al een ferme en
op het oog zelfs veilige voorsprong van 0—3 was
bereikt, dank zij doelpunten van H. Dieleman, L.
Jansen en Jo Deij.
Toen gedraaid was werden de bordjes volkomen
verhangen en ondervonden onze stadgenoten dat het
niet altijd opgaat de dag te prijzen vooraleer de avond
gevallen is. In letterlijke zowel als figuurlijke zin bleek
dit, want toen tegen het einde van dit zeer sportief
vriendschappelijk treffen de avond ook viel was de
0—3 achterstand der Belgen omgezet in een 4—3 voor
sprong, zodat onze stadgenoten toch nog het loodje
legden.
De opstelling der Axelaars was als volgt
Doel de Danschutter
AchterJ. Jansen en J. Schelleman
Midden Peeters, Verpoorte en Jac. Dieleman.
Voor H. Dieleman, Jonkman, L. Jansen, Deij en
v. d. Velde.
Door omstandigheden moesten linksback Brugge en
rechtshalf Stockman verstek laten gaan.
Hengelsport.
JEUGD-HENGELWEDSTRIJD „G.O.A."
Een zeer geanimeerde jeugdwedstrijd van onze plaat
selijke hengelsportvereniging „Geduld Overwint Alles
had alhier Zaterdagnamiddag plaats aan de bekende
„Steile kant'" van de Kleine Kreek.
Reeds spoedig na het begin werd het eerste slacht
offer, dat met een extra prijs gehonoreerd was, op
gehaald en laaide de animo aldra zodanig op dat het
wedstrijd-karakter onmiskenbaar bleek.
Naarmate de tijd verstreek werd deze sfeer zelfs
tot een hoogtepunt opgevoerd. Eèn der juniores was
kennelijk zo ten prooi aan nervositeit dat hij zich in-
plaats van op, naast zijn stoeltje aan de waterkant
neerzette met het voor de hand liggende gevolg dat hij
een kletsnatte broek opliep. Zulks natuurlijk tot al
gemene hilariteit onder de aanwezige deelnemers.
De uitslag was als volgt
1. R. van Sprew, 20 pt. 2. A. de Kort, 12 pt. 3.
J. van Cadsand 11 pt. 4. F. Briquet, 10 pt.5.
J. Verlinde, 9 pt. 6. F. den Beer, 8 pt.7. P. de
Koeijer, 6 pt.8. NV. Inghels, 6 pt. 9. A. Inghels,
2 pt. 10. P. Seghers, 2 pt.
Ook alle overige deelnemers ontvingen nog een
troostprijs.
KEURING~VOC)t? DE DIENSTPLICHT.
De Burgemeester der gemeente Axel brengt ter open-
1954 1955 (keuring lichting 1956) ter keuring
moesten verschijnen, de oproepingen voor opkomst
ter keuring zijn verzonden
b. dat de in 1936 geboren mannelijke personen, d
in een der Nederlandse bevolkingsregisters zijn op
genomen of daarin hadden behoren te opge
nomen en de oproeping voor opkomst ter keu g
dan wel een bericht van niet-inschr.jv.ng nog niet
hebben ontvangen, zich vóór 1 Januari 1956 ter
gemeente-secretarie moeten aanmelden.
Axel, 30 Augustus 1955.
De burgemeester, voornoemd,
VAN OEVEREN.