AXELSE COURANT
aiia l
Water voorkomt dat de wereld een
levenloze woestenij is.
EEN BRUG VAN 38 K.M.
J. C.VINK
Frankering bij abonnement. Axel
ZATERDAG 30 JULI 1955
69e Jaargang No. 84
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
VERSCHIJNT IEDERE WOENSDAG EN ZATERDAG
Drukker - UitgeefsterFIRMA J. C. VINK
Red. enAdm.: Axel, Markt 12, Tel. 0 1155-646
Hoofdredactie: J. C. VINK
FIRMA
Markt 12
AXEL.
POMPEN IN HET WINNINGSGEBIED ZORGEN ER VOOR, DAT THUIS HET
WATER UIT DE KRAAN STROOMT.
De waterwinning in Nederland is meest
al een proces, dat zich onzichtbaar voor bui
tenstanders afspeelt. Op het winningsgebied
zijn de pompen opgesteld en die pompen zor
gen er voor, dat U thuis de kraan niet tever.
geefs open draait. De waterwinning mag dan
niet spectaculair zijn, heel anders is het met
het water zelf gesteld. Is het niet één van
de merkwaardigste stoffen op aarde En
hoe zwaar valt ons al niet het gemis van
water als in deze warme dagen de kraan
ter bezuiniging eens enkele uren verstek laat
gaan
De tijd van de waterleiding is voorafge
gaan door het tijdperk van waterputten. En
nog zijn er plaatsen in ons land, en niet al
leen in de polder, die nog steeds van water
leiding verstoken zijn en waar men zich nog
altijd behelpt met pompen en regenbakken.
In vele streken is echter de waterleiding de
gewoonste zaak van de wereld geworden.
Het waterverbruik is enorm en dat is de oor
zaak dat vele oude torens niet meer het ver
schil tussen dag- en nachtverbruik kunnen
overbruggen. De meeste torens kunnen zor
gen voor de watervoorziening wanneer de
electrisch aangedreven pompen eens even
uitvallen door storing. Ook de waterwin-
plaatsen en dat is een probleem waarmee
wij ook hier in onze eigen streek hebben te
kampen— kunnen in warme en droge peri
oden, waarin bovendien het waterverbruik
oog extra groot wordt, vaak niet meer vol
doende water opleveren om in het enorme
verbruik te voorzien.
Het is bekend, dat het water op onze aar
de zich in een kringloop beweegt. Er is een
deel van het regenwater dat in d? grond weg
zakt. Te diep om door de planten te wor
den opgezogen. Op die grote diepte vormt
zich het grondwater, dat een eigen beweging
heeft. De stroomrichting is vanzelfsprekend
van hoog naar laag, dus in ons land van
Oost naar West.
De snelheid waarmea het grondwater zich
voortbeweegt, is uit den aard der zaak zeer
gering en ook nog afhankelijk van de samen
stelling van de bodem. In zandgrond is de
snelheid slechts enkele meters per jaar.
Passeert zo'n watermassa een lek in de
aardbodem, dan ontstaat een kwel. In de
Bethunepolder bij Maarssen komt dadelijks
100.000 kubieke meter water omhoog, af
komstig van de waterstroom van de Gooise
heuvelrug. Dit grondwater nu is bijzonder
geschikt om als drinkwater te worden ge
wonnen. De voorraad is niet rechtstreeks
afhankelijk van de regenval, het water is
niet blootgesteld aan verdamping, het heeft
een constante temperatuur en de verontreini
ging door bacteriën is zeer gering. De nog
aanwezige ongewenste stoffen kunnen meest
al op vrij eenvoudige wijze worden verwij
derd
Merkwaarige stof.
Water is één van de meest merkwaardi
ge stoffen, die er bestaan. Alle levende or
ganismen bestaan voor een belangrijk deel
uit water en kunnen niet zonder leven. Het
60 procent uit water.Ook de aarde zelf is
afhankelijk van deze vloeistof, die de ge-
tensteenten afbreekt en tegelijkertijd zorgt
voor het vervoer ervan naar lager gelegen
streken
Dat dus waar het de belangrijkheid be
treft. Voor de bijzondere eigenschappen mo.
jen we eveneens uitermate dankbaar zijnM
Men weet, dat water van 4' C. het zwaarst
is. Bij lagere temperaturen wordt het soor
telijk gewicht ook kleinertelijk gewicht weer
kleiner en daardoor krijgen wij de situatie
dat ijs op water drijft. Zou dit niet het ge
val zijn, dan was alle leven in het water ten
dode opgeschreven en was op aarde leven
niet mogelijk, omdat de zon niet in staat
zou zijn na de winter de ontstane ijsmassa's
te doen smelten. Verder moeten we dank
baar zijn voor het feit dat de verdampings-
warmte zo groot is. Wanneer water even
gemakkelijk verdampte als bijvoorbeeld ben
zine, dan zou de wereld één grote ijswoes-,
fijn zijn.
Moderne eisen.
Wanneer U straks in de zomervacantie
ergens achter een vacantie-huisje prachtig
gekleurd water uit een pomp zwengelt, dan
zult U dat niet erg vinden. Maar thuis uit
de kraan moet helder wit water stromen.
Het drinkwater moet dus helder en kleurloos
zijn en mag verder geen reuk- of smaakbe-
derven vertonen. De temperatuur mag niet
te hoog of te laag zijn. Dit zijn de psychische
eisen die we onder water stellen Daarbij re-
kentmen ook de eis, dat de hoeveelheid as
simileerbaar organische stof zo gering mo
gelijk dient te zijn. Daarmee kan worden
voorkomen, dat in het buizenstelsel bacte-
riënvorming optreedt, die de kwaliteit van
het water zou schaden a
Daarnaast zijn er de chemische eisen.
Drinkwater mag geen stoffen bevatten, die
schadelijk zijn voor de volksgezondheid of
die het onbruikbaar zouden maken voor de
huishouding of industriële doeleinden. De
aanwezigheid van ijzer kan bij bepaalde men
sen darmstoringen veroorzaken, maar dan
moet er in het water een aanzienlijke hoe
veelheid aanwezig zijn. Ijzer levert echter
bezwaren op bij wassen, terwijl het ook een
onaangename smaak geeft aan koffie en
thee. Verscheidene industriëen kunnen ijzer
houdend water niet gebruiken (ijsfabrieken).
Voor mangaan geldt hetzelfde als voor ijzer.
Ook chloor mag slechts in kleine hoeveel
heden in het drinkwater aanwezig zijn. Dan
zijn er nog de bicarbonaten, die tijdelijke
hardheid en de sulfaten, die de blijvende
hardheid van het water veroorzaken. Hard
water veroorzaakt een hoog zeepverbruik en
er ontstaat vorming van ketelsteen door.
Bacteriologische eisen.
Van bijzonder groot belang is het bacterio
logisch onderzoek van drinkwater. Men
weet dat aan het water stoffen kunnen toe
gevoegd worden als proph'dactisch middel
tegen bepaalde ziekten. Jodium ter bestrij
ding van struma en fluor om tandbederf
tegen te gaan. Maar men houdt zich ook
bezig met het verwijderen van bacteriën ter
voorkoming van ziekten.
Het bacteriologisch onderzoek heeft ten
doel na te gaan of het water vrij is van
ziekteverwekkende kiemen. In de practijk
zijn dit de pathogene bacteriën, die zetelen in
het maag-darmkanaal. De verwekke-s van
b.v. cholera, typhus, paratyphus en dysen
terie. Directe ontdekking van de bacteriën
in het water is uitgesloten. Daarom volgt
men de indirecte weg. De bacteriën sterven
namelijk eerst (onder invloed van zonlicht
reeds na 2 4uur) en veel later begeven fae-
cale bacteriën (B-coli) het. Aan drinkwater
wordt de eis gesteld, dat het vrij moet zijn
van B-coli. Men past hier dus hetzelfde
systeem toe als bij de controle van de melk,
waarbij ook naar coli-bacteriën wordt ge
speurd.
Veel veranderd.
Er is dus in de loop der jaren in onze water
voorziening heel wat veranderd. De gevol
gen bleven niet uit. De ziekten, die maar al
te vaak door het dringen van besmet water
werden veroorzaakt, komen in ons land
practisch niet meer voor.
De watervoorzieningen komen reeds voor
in de sagen. De twaalf asegen, die op zee
ronddobberden, zien plotseling een dertien
de man in de boot. Deze man stuurt het
schip met behulp van een bijl naar de kust.
Aan land gekomen gooit hij de bijl op de
wal en op htezelfde ogenblik ontspringt er
een bron, waaruit het water hoog opspuit
De watervoorziening werd in de zeven
tiende eeuw zoveel mogelijk aan verorde
ningen gebonden. De bewoners van steden
en dorpen moesten brandemmers gereed
houden ,er diende een drinkplaats te zijn
voor dieren, maar eerst in de achttiende
eeuw ging men aandacht besteden aan de
hygiëne. De vraaq naar goed water bleef
toenemen. In 1853 ging men eindelijk in
Amsterdam over tot het aanbrengen en
steeds weer verbeteren van drinkwaterlei
dingen. die het zuivere water uit een put
door buizen naar de wooncentra voerden.
Daarna ging men snel in de goede richting,
maar op dit ogenblik is het nog niet zover
dat men overal in Nederland maar aan de
waterkraan kan draaien. Dat duurt zeker
nog 25 jaar.
Er is op de E 55 een openluchtstand, die
de aandacht verdient, niet alleen van de vak
man ,doch ook van het grote publiek, zelfs
van technisch weinig onderlegde mensen
Tegenover de „weg" en het befaamde
„riool" bij het Elf Provinciën-plein, tonen
dertien samenwerkende firma's het jongste
kind van de moderne techniek op het gebied
van bouw en constructie het voorgespannen
beton. Hier hebben wij met een nieuwe vin
ding door de Franse ingenieur Freyssi-
net van grote betekenis te doen, die hoe
wel vóór de oorlog geconcipiëerd, pas sinds
de laatste jaren met grote sprongen terrein
veroverd heeft en die een steeds groeiend
aantal toepassingsmogelijkheden schijnt te
bezitten.
Het principe is met weinig woorden te
verklaren beton, zoals bekend een mengsel
uit grond, zand, cement en water, is één
van de goedkoopste en veelzijdigste bouw
stoffen ter wereld. Beton heeft grote weer
stand tegen druk, maar niet tegen trek.
Daarom wordt dit beton op die plaatsen
waar trekkracht verwacht wordt, met staal
gewapend. Nu is het ook tegen trekkracht
bestand hier rijst echter een grote moei
lijkheid zodra de trek bepaalde waarden
overschrijdt kan het beton de rek niet mee
maken en scheurt. Hier komt het voorge
spannen beton van pas.
De bewapening wordt volgens de nieuwe
vinding uit krachtige stalen draden vervaar
digd en gespannen en zo in het beton ver
ankerd dat zij onder de vereiste, van te
voren berekende .spanning staat. Met andere
woorden het uiteindelijke product bezit het
nodiae weerstandsvermogen tegen trek. Hoe
dit alles technisch wordt bereikt tonen op
de E 55-stand voor voorgespannen beton
e enpaar juist door hun eenvoud en helder
heid treffende installaties. De vijzels waar
mee de draden worden voorgespannen wor
den er in actie getoond en het is alleszins
spectaculair om te zien hoe zware, wijdge-
spannen betonconstructies zich elastisch
tonen.
Dit procédé is niet zo maar een gewone
verbetering van een technisch detailhet
houdt ftnmers opzienbarende besparingsmo
gelijkheden in, want er is veel minder mate
riaal voor de grotere prestaties nodig. Het
resultaat is dus niet slechts kostenbesparing
doch ook een veel lichtere en slankere con
structie. De brug op de stand in zijn sierlijke
boog toont dit. Een treffende demonstratie
vindt men ook op de rijksweg tussen Den
Haag en Rotterdam bij Delft wordt deze
door een viaduct van oude constructie over
brugd, plomp en zwaar, maar bij Overschie
is een nieuwe met een zelfde doel in aan
bouw, dat veel lichteren ranker is, hoewel
tot groter draagvermogen in staat. Een an
der voordeel ligt in het vermijden van de
gevreesde scheuren, dus in de afweer van
schade door atmosferische invloeden.
Zoals gezegd is het aantal toepassings
mogelijkheden bijzonder groot bruggen /an
elke grootte, overkappingen, betonnen ske
letten .geprefabriceerde vloeren, kademuren,
sluizen, palen, etc. Bijna onbegrijpelijk is de
sinds enige jaren toegepaste mogelijkheid bij
vliegtuigvleugels Er bestaan Franse con
structies vooral voor onbemande bestuurbare
projectielen, die met succes voorgespannen
betonnen vleugels gebruiken. Heel veel nieu
we bruggen in ons land worden naar dit pro
cédé geconstrueerd en de slankheid van hun
vormgeving valt onmiddellijk op.
De Nederlandse ondernemingen op dit ge
bied hebben zich e engoede plaats in deze
nieuwe wereldindustrie weten te veroveren
en als eerst, groot internationaal project, door
Nederlandse firma's uigevoerd, groeit in Ka
rachi een systeem van kademuren uit voor
gespannen beton.
Van 29 Augustus tot 2 September vindt in
Amsterdam het tweede internationale con
gres van de „Fédération Internationale de la
Precontrainte" plaats met reeds tegen de dui.
zend ingeschreven deelnemers, waaruit de
grote betekenis blijkt.
Het voorgespannen beton is één der zeer
weinge technische ontwikkelingen van West
VERTRAGING BIJ AFGIFTE VAN
KENTEKENBEWIJZEN.
De A.N.W.B. vestigt er de aandacht op,
rat er mede ten gevolge van buitenge
wone grote zomerdrukte bij de Rijksdienst
voor het Wegverkeer momenteel een niet te
verwaarlozen tijdelijke vertraning bestaat bij
de afgifte van kentekenbewijzen, bijbladen
en inlegvellen voor motorrijtuigen en aan
hangwagens.
Diegenen, die ten behoeve van een nieuw
motorrijtuig een kentekenbewijs moeten aan
vragen, cq. ten behoeve van een tweede
hands motorrijtuig een overschrijving op
naam van de nieuwe eigenaar moeten aan
vragen, zullen voorlopig voor het ver
krijgen van de door hen aangevraagde be
wijsstukken met een tijdsduur van 7 tot
12 dagen rekening moeten houden, zulks ex
clusief de tijd benodigd voor een eventuele
keuring van het betrokken voertuig (in het
algemeen genomen heeft dit laatste betrek
king op vrachtauto's e.d.)
Indien een aanvraag op onjuiste of onvol
ledige wijze is ingevuld, wordt de betreffen
de aanvrage aan de aanvrager teruggezon
den in dat geval dient de bovengenoemde
wachttijd verdubbeld te worden.
Geheel juiste en volledig ingevulde aan
vragen genieten steeds een voorkeursbehan
deling boven niet volledig of op niet juiste
wijze ingevulde aanvraagformulieren.
In verband hiermede wordt er nogmaals
op gewezen dat behoudens enkele uit
zonderingen de provinciale nummerbe-
wïjzen van personen- en vrachtauto's waar
door geen aanhangwagen wordt voortbe
wogen, alsmede van trekker-oplegger-com
binaties, hun geldigheid blijven behouden
tot in het jaar 1956. Het is dus onnodig en
ongewenst thans reeds voor deze soorten
motorrijtuigen een verzoek in te dienen om
afgifte van een kentekenbewijs.
Geen mondelinge en telefonische
inlichtingen.
Nader verneemt de A.N.W.B. dat tot
1 September door de Rijksdienst voor het
Wegverkeer geen mondelinge of telefonische
inlichtingen betreffende ingezonden aan
vragen om afgifte van kentekenbewijzen
meer zullen worden verstrekt. Di tvindt zijn
oorzaak in het bestaande personeelstekort
bij de Rijksdienst en anderzijds in het feit,
dat de telefoonlijnen van deze dienst onafge
broken door het om inlichtingen vragende
publiek geblokkeerd zijn, hetgeen reeds tot
zeer ernstige klachten van de zijde van de
P.T.T. heeft geleid.
Het behandelen van schriftelijk ingewon
nen inlichtingen zal voor zoveel moge
lijk bestendigd blijven.
DE LAATSTE
RHEUMA - VERRASSINGSCOUVERTS.
Over enige dagen wordt het geheim, dat
aan de Rheuma-verrassingsactie ten grond
slag is gelegd, bekend gemaakt. Niet minder
dan een kwart millioen gulden aan prijzen,
verdeeld in 5456 porties, waarvan 4 van
15.000, 4 van 10.000, 4 van 5000, 4 van
1000, 240 van 100, 400 van 50, 800 van
25.en 4000 van 10, zullen tijdens een
gezamenlijk radio-programma worden toe
bedeeld.
Zoals bekend, zijn de Rheuma-verrassings-
couvertjes verkrijgbaar in 4 kleuren, namelijk
oranje, rood, wit en blauw. De couvertjes
kosten 0,50 per stuk, terwijl de opbrengst
geheel bestemd is voor de bestrijding van
de Rheuma, waaraan niet minder dan circa
anderhalf millioen mensen in ons land lijden,
waarvan tienduizenden gebukt gaan onder
een moeilijk te beschrijven geestelijk en licha
melijk leed.
Deze wrede en vreselijke ziekte kan ver
nietigd worden, hetgeen mogelijk is, indien
alle Nederlanders deelneming betuigen.
Op een originele en sympathieke manier is
dit mogelijk gemaakt en wanneer we de
winkeliers van hun laatste couvertjes afhel
pen, belopen wij de kans zelf wellicht een
fortuin te beërven, terwijl we de zekerheid
hebben dat we onze medemensen door mid
del van deze verrassingsactie levensgeluk
zullen toebedelen.
Europa, in dit geval van Franse oorsprong,
die na de oorlog door Amerika zijn overge
nomen. En zo zal men binnenkort aldaar be
ginnen met de bouw van veruit de grootste
brug ter wereld, de brug met een lengte van
ruim 38 km. over het meer van Pontchar-
train in Louisiana. En als constructie-mate
riaal voor deze brug werd het voorgespan
nen beton verkozen.
ABONNEMENTSPRIJS: Losse nummers 6 cent
Kwartaal-abonnement
Axel binnen de kom i 1,55 Andere plaatsen i 1,75
Buitenland i 2,00
ADVERTENTIEPRIJS: 8 cent per m.m.
Bij contracten belangrijke reductie.
Ingezonden Mededelingen 20 cent per m.m.
Kleine advertentiën (maximum 6 regels) 1-5 regels
70 ceat iedere regel meer 12 cent extra.
r« fivvi *T *1 -I* mflkefl