AXELSE COURANT i Een episode UIT DE BEVRIJDING van Nederland Uit liefde voor „Hollands Binnenhuis" groeiden vele industrieën. DE VLOOT LIGT KLAAR. J. C.VINK Frankering bij abonnement, Axel WOENSDAG 11 MEI 1955 69e Jaargang No. 63 hi O NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN VERSCHIJNT IEDERE WOENSDAG EN ZATERDAG Drukker UitgeefsterFIRMA J. C. VINK Red. en Adm.: Axel, Markt 12, Tel. 0 1155-646 HoofdredactieJ. C. VINK FIRMA Markt 12 AXEL. Ideaal voor ieder die brieven schrijft! 's Middags poogden de .Amerikanen on der dekking van de beschikbare artillerie de Waal over te steken. Daar dit dwars tegen het vuur van de Duitsers inging, waren er slechts weinig overlevenden. De mannen, die de overkant bereikten, vaak zwemmend, waren genoodzaakt onmiddellijk op te ruk ken door een gebied van een paar honderd meter volkomen vlak terrein. In de vroege avond van de 20ste was het Noordelijke deel van de spoorwegbrug vei lig in hun handen een uur later werd ook de uiterst belangrijke verkeersbrug op de Duitsers veroverd. Met de verovering van de brug bij Nij megen was de bijzondere opdracht van de Amerikaanse- 82nd Airborne feitelijk be ëindigd. Intussen had ook de 101 st zijn op dracht vervuld door het openhouden van de weg tussen Grave en het Tweede Leger. Het succes had evenwel zware offers in bloed, zweet en tranen geëist. Toen deed zich een van die niet te voor ziene gebeurtenissen voor, waaraan oorlogen vaak zo rijk zijn het was de Britse troepen onmogelijk hun doel de verovering van de De datum 17 September 1944 heeft voor Nederlanders en Amerikanen een bijzondere betekenis. De Nederlanders zelf kunnen het beste meepraten over wat in hen om ging toen zij op die September-Zondag hun blikken naar het zonnige lucht ruim richtten en de parachutisten van de Amerikaanse 82nd en 101 st Air borne Divisions naar beneden zagen zweven. Wat ging er bij de Amerikanen om toen zij vol ongeduld en zennuwachtig wachtten op het moment waarop zij op Nederlandse bodem zouden landen „Het was een zonnige Zondagmiddag Duitse S.S.-troepen gezuiverd, toen de parachutisten van de 82nd Airborne )ivision boven het Nijmeegse gebied uit de ireunende transportvliegtuigen neerdaalden" zo geeft een van hen zijn herinnering weer. Een ander zegt, dat ofschoon hij nooit in ederland was geweest, hij het kende als een land met vriendelijke bewoners met grote zin voor reinheid ongetwijfeld een oude ïerinnering aan zijn geschiedenislessen. Voor velen is er geen enkele herinnering meer, daar zij de lange slaap van de dappe ren, die gevallen zijn, slapen. De oorspronkelijke poging om Nederland te bevrijden, die onder zeer gunstige weers omstandigheden werd uitgevoerd, had in- erdaad een internationaal karakter. Van de Britse veldmaarschalk Montgo mery is het plan van de dropping uitgegaan en hieraan werd de code-naam „Market- Garden" (warmoezerij) gegeven: „market' voor de parachutistenphase en „garden' voor de daaropvolgende doorstoot van de ritse bodemstrijdkrachten. Een Amerikaan, de opperbevelhebber van te Geallieerde Expeditionaire Strijdkrachten )wigt D. Eisenhower, hechtte zijn goedkeu ring aan dit plan. Parachutisten van de Amerikaanse 82nd en 101 st Divisions en van de Britse First Airborne Division plus een Poolse Brigade parachutisten, in totaal ongeveer 35.000 man, namen aan de operatie deel. De bedoeling van deze operatie „Market- Garden" was dat de Britse First Airborne, versterkt met de Poolse Brigade, de brug bij Arnhem zouden veroveren de Amerikaanse 2nd Airborne Division zou de brug over te Waal bij Nijmegen nemen en de bruggen over de Maas bij Grave en Heumen. Tegelijkertijd zou de 101st Airborne Divi sion meer naar het Zuiden worden uitge worpen en de weg vrij maken, die de beide andere divisies zou verbinden met de aan vallende grondstrijdkrachten van het Britse Tweede Leger, die zich nog bij het Maas- Schelde Kanaal aan de Belgisch-Nederlandse grens bevonden. Op die wijze hoopte men een Noordelijke flank aan de Zuiderzee in iet gebied van Nunspeet te vestigen, waar door de Duitsers in het Westen zouden af gesneden worden en een Oostelijke flank aan de rivier de IJssel. Op Zondagmorgen 17 September 1944, onder zeer gunstige weersomstandigheden, die helaas geen maatstaf zouden blijken voor de heldhaftige offers, die van Britten, Amerikanen en Polen in deze campagne zouden worden geëist stegen meer dan 1500 vliegtuigen en ongeveer 500 zweefvliegtui gen uit Engeland op en zetten koers naar Nederland. De Amerikaanse 101 st Airborne daalde neer in het gebied bij Bourg-Leopold de parachutisten werden met grote snelheid op gesteld in Son, tussen Eindhoven en St. Oedenrode. De volgende middag, 18 Sep tember, trok de 101 st Eindhoven binnen. Twee uur later werd de vijandelijke weer stand in de stad door tanks van de Britse Guards Armored Division gebroken. Ten Noorden van Eindhoven organiseer de de 101 st Airborne zich op sleutelposities tezamen met de 82nd Airborne. Intussen had op de eerste middag van de aanval de Amerikaanse 82nd Airborne de brug bij Grave veroverd, benevens de brug over het Maas-Waal Kanaal bij Heumen. Op 19 September gingen Duitse verster kingen tot de tegenaanval over. Vroeg in de morgen waren vooruitgeschoven onderdelen van de Britse Guards Armored Division het Wilhelminakanaal overgetrokken en rukten ongeveer 40 km. op teneinde een verbinding tot stand te brengen met de82nd Airborne Division aan de brug bij Grave. Op 20 September viel de brug bij Nij megen door een rechtstreekse aanval in han den van de Britse Armored Division, daarbij vanuit het Westen gesteund door Ameri kaanse parachutisten. Tijdens de morgen van die dag, werd door Britse en Ameri kaanse eenh'eden de Zuidelijke toegangs wegen tot de stad van zojuist aangekomen brug bij Arnhem te verwezenlijken. De Britse strijdkrachten hadden het onge luk in een gebied te geraken, dat door de 9e en 10e S.S. Panzer Divisies van het Tweede Panzer Corps werd ingesloten. Tijdens de strijd om Arnhem kwamen de Britse troepen in het bezit van een order, waarbij de 10e S.S. Panzer Divisie naar het gebied rond Arnhem werd gedirigeerd. Het droeg de da tum 8 September, nauwelijks twee dagen voordat Generaal Eisenhower zijn goedkeu ring verleende aan de Geallieerde aanval. Het beeld van de strijd wijzigde zich. De Britse pogingen ter verovering van de brug bij Arnhem werden gewijzigd in een operatie tot redding van de Britse parachutisten, die daar waren afgesneden. Op 25 September hadden deze pogingen succes: 2000 van de 10.000 man van de British First Airborne werden onder begun stiging van de duisternis en regen naar de Zuidelijke oever van de Benedden-Rijn overgebracht. Later in het najaar werden de resterende Amerikaanse eenheden bevrijd. Geschiedkundigen zullen nog lang zich het hoofd breken over de verdiensten en fouten van de Operatie Market - Garden zij zullen achteraf verkondigen wat er ge daan had moeten zijn en zullen vaststellen wie blaam of lof toekomt. Nederlanders en Amerikanen zullen echter steeds met meer menselijke gevoelens de 17e September 1944 herdenken .Zij zullen zich daarbij gedragen als reizigers, die, wanneer zij de top van de berg bereikt hebben, naar beneden zien en zich de moeilijkheden en de strijd die de beklimming gevergd hebben, voor de geest halen. nomen bewijst wel dat hier kwaliteitspro Men zegt wel eens, dat de Nederlanders weinig industriële tradities hebben. Dat is beslist niet waar. Alleen, we staan er niet altijd bij stil. Uit één van onze karakteris tieke eigenschappen het verlangen naar gezelligheid binnenshuis, groeiden vle tak ken van industrie op het gebied van de aan kleding van de woning, die van oudsher een goede reputatie in vele werelddelen hebben. De Nederlandse Tapijtindustrie. Zo worden wollen vloer- en tafelkleden in ons land reeds sinds eeuwen vervaarigd. De Kruisvaarders brachten onze voorouders die zich tot dan toe gelegerd hadden in hun koude, stenen burchten, lin kennis met de Oosterse tapijten. Vele tapijtweverijen ont stonden daarna en reeds in de 15e eeuw had de stad Utrecht een grote vermaardheid op dit gebied. Een nieuwe opbloei kwam aan het eind van de 18e eeuw. Eén der grootste bedrijven ontstond toen in Deven ter, een stad die nu nog drie bedrijven telt, terwijl Hilversum met 5 bedrijven wel als een centrum beschouwd kan worden. Ondanks vele moeilijkheden, vooral in de beide wereldoorlogen, zette de ontwikkeling zich gestadig voort en nu hebben we ruim twintig bedrijven, die met 3000 werknemers per jaar ruim 4 millioen m2 tapijt ver vaardigen. Van cocosnoot tot moderne mat. Het cocostapijt is ook al zo n voorbeeld van een Nederlands product op het gebied van de woninginrichting, dat terecht door zijn kwaliteit wereldvermaardheid bezit. Voor de oorlog werd dit voornamelijk verkocht als volksartikel vanwege de sterkte en de lage prijs, nu is daar een grote ver andering in gekomen. Het kleurige cocos tapijt dat in een grote verscheidenheid van weefsels gemaakt wordt past uitstekend in het moderne interieur. Het gebruik nam na de oorlog dan ook toe. Deze industrie telt in ons land een veer tig bedrijven en bedrijfjes, die tezamen één vijfde van het wereldverbruik van cocos- garen verwerken. De export, zowel naar alle landen van West-Europa en Amerika, is belangrijk. Mooie effecten (en belangrijke export markten) worden ook bereikt met de sisal- vezel, die in verschillende bindingen wordt geweven. De Linoleumindustrie. De linoleumindustrie is niet zo oud, want het daarvoor benodigde procédé werd pas in de tweede helft van de vorige eeuw uit gevonden. De enorme vlucht die deze in dustrie in ons land in vijftig jaren heeft ge- ducten geleverd worden. In twee Zaanse oliemolens werd de grondslag gelegd voor het grootbedrijf van nu, waar 1200 arbeiders onafzienbare banen vervaardigen. Twee derde van de productie verspreidt zich over de gehele wereld. Zowel in moderne flat gebouwen op IJsland, op wereldschepen, in bibliotheken en theaters in Amerika, als in tentoonstellingsgebouwen in Zuid-Afrika, wordt het Nederlandse linoleum in vele soorten aangetroffen. ARBEIDSVOORZIENING IN DE LANDBOUW. De Gewestelijke Raad voor Zeeland van het Landbouwschap brengt nogmaals onder de aandacht van de landbouwers, dat even tuele tekorten aan arbeidskrachten tijdig dienen te worden doorgegeven aan de plaatselijke commissies, waarbij tevens een aanvrage voor hulpverlening kan worden getekend. In verband met de nodige voorbereiding, die het verlenen van subsidie op het vervoer of het inschakelen van colonnes vraagt, zal het bijzonder op prijs gesteld worden, indien aanvragen om hulp plm. twee weken voor dat met de werkzaamheden moet worden be gonnen, in het bezit zijn van de plaatselijke commissies. Gaarne wordt in deze op de medewerking van de werkgevers gerekend, opdat de ar beidsvoorziening in de landbouw zo goed mogelijk kan verlopen, temeer nu dit punt door de herstel- en verkavelingswerkzaam heden de bijzondere aandacht vraagt van het bedrijfsleven. SURPLUS AAN JONGE KATTEN. In het voorjaar komen weer heel veel jonge katten ter wereld, waarvoor niet al tijd goede tehuizen kunnen worden ge vonden. Trouwens er is een surplus aan kat ten. Vandaar dat de Ned. Ver. tot Be scherming van Dieren adviseert om de diertjes waarvoor men geen goed tehuis heeft enkele uren na de geboorte als de adem haling voldoende functionneert te doen in slapen. Men kan dat doen door ze in water onder te dompelen. Om ze onder water te houden kan het beste een bloempot worden gebruikt, die nadat de dieren er onder zijn gelegd, geheel onder water moet worden gehouden. Door het gaatje in de bloempot is men er zeker van, dat geen luchtbel ach terblijft, hetgeen bij andere voorwerpen nog al eens het geval is. De verdrinkingsdood wordt daardoor onnodig verlengd. Ook kan men zich wenden tot plaatselijke asyls en dierenartsen. Ter bevordering van geboorte-beperking verdient het aanbeveling om katers van 10 maanden en ouder door een dierenarts te laten behandelen. VRIJDAG 27 MEI (MISSCHIEN) DE EERSTE HOLLANDSE NIEUWE. De haringdrijfnetvisserij is een seizoen- bedrijf. De visserman spreekt van teelten, begin van de teelt (dit jaar 23 Mei), halve teelt en behouwen teelt (December). Dan worden de meeste schepen onttuigd, „af snijden" noemt men dat en beginnen ze wat men zou kunnen noemen aan hun winter slaap. Alleen de schepen met zwaardere motoren gaan trawlen op verse vis. Maar men zit niet stil in de tijd tussen twee teelten. Integendeel, de gehele winter wordt er hard gewerktop de boetzolders, in de kuiperijen enz. En half April dan wor den de schepen „gewekt". Janmaat stapt aan boord. Dan komt er leven aan dek. Het schip zijn schip wordt onder handen geno men. En het resultaat daarvan ligt straks voor de kant. Hoe Kleurig onder de verse verf en een vracht vlaggen. Een vloot om ,door een ringetje te halen Zaterdag en Zondag 21 en 22 Mei a.s„ is het Vlaggetjes dag, de pronkdag van de Nederlandse haringvisserij. Hoe het was De visserman, even nog omkijkend, is dankbaar voor de teelt-1954. In totaal voer de men 1.036.769 kantjes zoute en 54.889.000 kg. verse haring aan. Respectabele cijfers. Een kantje weegt plm. 92 kg. Als het ge wicht van de volwassen Nederlander op 70 kg. wordt gesteld, wil dit zeggen, dat in 1954 het gewicht van 2.135.828 Nederlan ders aan haring werd aangevoerd. Maar de visserman kijkt ook vooruit. Vlaggetjesdag, dat is een blij feest in Scheveningen, Vlaardingen en IJmuiden, waar ook de Katwijkse schepen liggen. In alle havenplaatsen worden Zaterdag 21 Mei, feestelijkheden gehouden. Optochten trekken door de straten, muziek klinkt. In Scheveningen is er een grootse vlootrevue. H.M. de Koningin heeft te kennen gegeven deze te komen bekijken. Ook wordt die dag de Bedrijfschapswimpel gehesen op de SCH 118, het schip, dat verleden jaar de best verzorgde haring van de Scheveningse vloot aanvoerde. Het wordt een mooi feest aan de havens. Duizenden zullen er heen gaan. Ook des Zondags, wanneer geen feestelijkheden ge houden worden, maar velen zich gaan ver meien in de vloot-gereed-tot-haringvangen. De vissersman kijkt ook verder vooruit. Op Vlaggetjesdag volgt Buisjesdag, zo genoemd naar het in vroeger jaren gelijk tijdig uitzeilen der haringbuizenvloot. Buisjesdag begin der teelt. Begin ook van de vermaarde haringjagerij „Wie brengt de eerste haring aan „Welkom in zee". Maandag 23 Mei is het zover. „Welkom in zee", zal men elkaar toeroepen. „Zet 'm op, jongens". Ruim honderd loggers zetten koers naar het Noorden, naar de plaats waar mien de malse maatjes verwacht. Op hoop van zegen Een week later volgt de rest van de vloot. Straks zijn plm. 3500 vissers buitengaats. Wat zal het worden Niemand weet het. De nieuwe teelt is een gesloten boek. Maar hoop is er. Hoop op goede viserij. Hoop bij de Scheveningers, de Kat- wijkers, de Vlaardingers en de IJmuidenaren, dat één van hun schepen de race zal winnen. Er zal om de eer gevochten worden. Maandag varen. Woensdagmiddag aan pchot (netten uitzetten). Woensdag-op-Donderdagnacht halen. Dan, als ze gevangen zijn, de haring vliegensvlug overgeven aan de jagers. En de snelle lopers naar het vaderland. Triomf de vreugde stijg' in top Wanneer alles naar wens verloopt kan Vrijdag 27 Mei a.s. de eerste Hollandse Nieuwe worden verwacht. „Goeie visserij, jongens". Er wordt met verlangen naar de malse maatjes (jullie vangst) uitgezien. i I' 11 ABONNEMENTSPRIJS: Losse nummers 6 cent Kwartaal-abonnement Axel binnen de kom f 1,55 Andere plaatsen f 1,75 Buitenland f 2,00 ADVERTENTIEPRIJS: 8 cent per m.m. Bi] contracten belangrijke reductie. Ingezonden Mededelingen 20 cent per m.m. Kleine advertentlön (maximum 6 regels) 1-5 regels 70 cent Iedere regel meer 12 cent extra. i i I

Krantenbank Zeeland

Axelsche Courant | 1955 | | pagina 1