1
i
1
t€RUQ
in öe moööeR.
I
I
i
lHERMQGENê
i
•r
m* mKssamw^wmmmm m&x
'4
5?
i
'i
it
-asoa
UIT ONZE OMGEVING
AXEL
FEUILLETON.
door HENK VAN HEESWIJK
naar een motief van L. K. v. d. Linden
36)
RHEUMATIEK...
n
5J5
H.K.H. Prinses Beatrix viert Maandag
31 Januari a.s. haar 17e verjaardag.
Zij zal zich ook in het komende jaar
weer in de liefde en belangstelling van
V hele Nederlandse volk mogen ve-r-
igen, temeer daar zij nu zo lang-
erhand ook meer en meer begint
te nemen aan het openbare leven.
V A
JAARVERGADERING VAN DE BOND VAN
OUDEN VAN DAGEN.
Onder voorzitterschap van de heer M. G. de Krijger
rgaderde de afdeling Axel van bovengenoemde bond
de bovenzaal van ,,Het CentrumDeze vergade-
\g was uitstekend bezocht.
Na diverse mededelingen van organisatorische aard
in de voorzitter, aangaande diverse actie s en hét
sseren der notulen werd door de secretaris, de héér
P. Deij uitvoerig verslag uitgebracht omtrent de toe
stand der afdeling in 1954. Hieruit bleek o.m. dat de
afdeling thans gegroeid is tot 112 leden en bij tal van
gelegenheden bewijzen van haar levensvatbaarheid
toonde. Zo worden geen belangrijke jubilea in de vorm
iren en gouden, huwelijksfeesten herdacht
,'ng toont haar medeleven in de vorm van
van cadeaux of bloemen.
Ook liet verslag van de penningmeester was gunstig.
Er was nog een aardig voordelig saldo.
Hierop volgde de periodieke bestuursverkiezing
door aftréden van de voorzitter de heer M. G. de
Krijger en de penningmeester de heer M. Lindhout die
als zodanig aftrad en de heer C. G. Heijnsdijk.
Bij eerste stemming werd de voorzitter met op één
na algemene stemmen herkozen. Vervolgens werd ook
de heer C. G. Heijnsdijk met grote meerderheid her
kozen. Nadat de heer P. Dieleman, die eerst in de
functie van de heer Lindhout gekozen was had be
dankt, werd hierop met grote meerderheid de heer
H. Kotvis gekozen, die als penningmeester is benoemd.
Een groot aantal ingekomen stukken werden daarop
met verschillende huishoudelijke aangelegenheden be
sproken en de vlot verlopen vergadering daarop door
de voorzitter gesloten.
„Maar je verkoopt toch niet aan hen 7" vroeg hij
verontwaardigd.
Ze haalde haar schouders op. „Wat moet je Ze
hebben bonnen van he Wehrmacht en je bent ver
plicht er op te' leveren. Alles is intussen vrijwel op
de bon gekomen. Ja, we hebben er een hele admini
stratie bijgekregen."
„Dus ik hoef helemaal niet meer terug te gaan naar
Rotterdam 7"
„Nee, beste jongen, voor ons is de oorlog voorbij.
In Frankrijk wordt nog gevochten. Maar nu genoeg
gepraat. Jij gaat er niet meer over denken en rustig
slapen. Des te spoediger ben je weer beter en kun
je hier aan het werk. Wees dankbaar, dat jij nog in
leven bent. Duizenden zijn er gebleven op de slag
velden
Langzaam sterkte Nol aan. Aanvankelijk kon hij
de nederlaag van Nederland moeilijk verwerken. Op
de eerste dag, dat hij een uurtje op mocht, zat hij
.voor het raam en zag een vrachtauto met Duitse
soldaten door de straat gaan. Hij klemde de lippen
op elkaar en balde de vuisten. „Nee," zei hij zacht,
toen de' wagen uit het gezicht verdwenen was, „voor
ons is de oorlog niet voorbij die begint pas.
Hoofdstuk 6.
DE ORGANISATIE.
Geleidelijk aan begon Nol weer belang te stellen in
de zaak. Toen hij voor het eerst beneden kwam, werd
CULTUREEL ARBEIDERS SPAARFONDS
BRACHT WERELDSTADPROGRAMMA".
Deze titel die dit welbezette ensemble onder leiding
van Martin Rijken heus geen onbekende overigens
in Axel aan dit briljante programma had gegeven:
was waarlijk geen „humbug Het is een avond ge
worden met tal van grandioze hoogtepunten en een
welbezette zaal van „Het Centrum" gaf tot voldoening
aan allen, naast de hoogstaande kunst, ook haar lang
durige bijval aan de aan de lopende band geboden
andere attracties en glansnummers.
Voorziter F. d'Hondt die het audhfcMum met het
ensemble een spontaan welkomstwoord toeriep deelde
daarin ook mede dat het bestuur in Rustige over
weging heeft genomen deze culturele ayoriden ook bin
nen het bereik van de jeugd te brengeii zodat deze
voortaan voor halve toegangsprijzen dejtj mooie avon
den in familieverband mee zullen kuntjw beleven.
Daarop introduceerde de in Axel- sZtf zoetjes aan
„kind in huis" zijnde chef van het ensejnble met zijn
conference dit „Wereldstad-Variété
Reeds aanstonds werden de toeschouwers gevangen
in de sfeer van spanning en emotie dhj inhaerent is
aan de unieke acrobatiek, zoals deze tei aanschouwe
werd gebracht door het duo „Carlo en Rivano
Hierna bracht de „chef de la troupe zelf een at-
tractievolnummer met medewerking van enkele dames
en heren uit de zaal en daarop was het de beurt aan
de tot ve rover de grenzen vermaarde „Kilima Ha-
waiians", die van zuigeling tot tachtig jarigen bekend
en geliefd zijn van hun optreden voor de radio. In een
Oosters-exotische omgeving bracht dit artistieke kwar
tet een aantal van hun beste nummers, die de bijval
telkens tot een ovatie deden uitgroeien. Dit alles was
dan ook met recht „Kunst" met een grote K van het
allerbeschaafdste gehalte.
Nadat Martin Rijken'nogmaals met medewerking
van enkele bezoekersfsters) een attractie had gebracht
waarmee deze „medewerkers" telkens een surprise
konden verdienen, werd aller aandacht en bewonde
ring gewekt voor een ander hoogtepunt van het pro
gramma, het optreden van de goochelaar Crochet, die
met zijn assistenten de aanwezigen een half uur ge
boeid hield met zijn Wonder-show. Na op weergaloos
verbluffende wijze zijn gaven als manipulator ten
beste te hebben gegeven, waarmede hij de ganse zaal
in extase bracht en tot aller verbazing talrijke aan
wezigen op hun vWHtSen naar smaak tracteerde met
verschillende consumptie's uit een en dezelfde fles,
volgde een fantastisch nummer, dat nooit tevoren in
Axel is vertoond en in de wereldsteden niet misplaats
zou zijn geweest in een of andere grootse show.
Het was verbazingwekkend hoe deze artist met as
sistentie van een dame en een paar heren van onder
een simpel doek een kleine wagonlading bloemen te
voorschijn toverde. Toen het ganse toneel gevuld was
met de allerfraaiste bloemen feitelijk was het grote
toneel nog te klein' om het respectabele aantal bou-
quetten te bevatten en deze fenomenale prestatie
beëindigd werd met het triomfantelijk zwaaien van
onze driekleur boven deze bloemenweelde, barstte de
zaal iri een langdurig ovatie los, waaraan pas een
einde kwam toen een hoofd van achter het doek de
pauze aankondigde.
Na de pauze war, het duo ;,Slim en Sloom het
inleidende element dat de lachspieren in beweging
bracht door de clowrt-achtige acrobatiek waarop dit
tweetal de aanwezigen vergastte.
Uw tergende winterkwaal legt 't
af tegen de weldadige warmte
van de pijnstillende Thermogène.
„Carla met haar sprekende poppen" vergrootte de
vrolijke stemming nog door de dol-komische dialogen
die zij met haar drietal voerde, terwijl de „Kilima
Singing Cowboys" met hun nummers de op muzikaal
genot ingestelde aanwezigen in vervoering bracht.
Daarmede kwam een einde aan deze tweede hoog
staande avond van het Cultureel Arbeiders Spaar
fonds in dit seizoen en de prachtnummers die ander
maal door Martin Rijken's Theaterbureau werden ge
presenteerd moesten de meest eisende critici bevre
digen en ook de aanzienlijke ledenwinst die dit Spaar
fonds de afgelopen maanden mocht boeken zal daar
aan niet vreemd zijn.
Bij het einde was de voorzitter dan ook aller tolk
toen hij het ganse ensemble voor de volle zaal hulde
bracht voor het gebodene en na de gebruikelijke tom
bola werd door de Axelse Boerenkapel not, m ge
zellig dansje verzorgd, waarmee deze „ster'-avond
werd besloten.
HET AMBT DER OVERHEID EN DE
BUITENLANDSE POLITIEK.
„Door de gehele H. Schrift kan men lezen, dat de
overheden regeren als stadhouders van Christus. Zij
bezitten daarbij ruime vrijheden oom allerlei aange
legenheden naar bevind van zaken te [egelen, maar
mogen de hoogste wetten niet overtreden.
Aldus begon dr. A. J. Verbrugh uit Dordrecht zijn
voordracht over bovengenoemd onderwerp, die hij
Donderdagavond hield voor deGeref. Kiesvereniging
in het Jeugdgebouw van de Geref. Kerk aan de Kerk-
dreef alhier.
Deze vergadering stond onder leiding van de heer
D. J. Oggel Jz„ die bij de opening verzocht te zingen
het eerste vers van Psalm 1, waarna deze tevens voor
ging in gebed en schriftlezing.
Dr. Verbrugh noemde de in de aanhef beschreven
regel een scheppingsordinantie, die reeds in het Pa
radijs tot uiting kwam, toen Adam het hoofd van Eva
was. De zondeval heeft het begrip voor deze dingen
bij vele volken verduisterd, maar toch ziet men dat
no gbijna overal de- overheden het voorstellen alsof
zij regereii namens een hogere macht, een schijngod
of een mythe, die achter hen staat. Bij de christelijke
volken, die weer tot nieuw inzicht kwamen, werd het
besef weer hersteld, dat het Christus is, die de Ko
ning achter de Koningen is.
De Franse revolutie wilde aan dit alles een einde
maken door godsdienst en staatkunde van elkaar te
schelden. Na de Franse revolutie gingen de liberalen
en de socialisten in dit voetspoor verder, zodat thans
de godsdienst bijna geen rol meer speelt in de staat
kunde en de economische politiek tot materialisme is
geworden.
Dit materialisme leidde vroeger in ons land tot de
buitenlandse politiek van Laat ze buiten maar tollen
wij zulen onze winsten wel maken. Dit was feitelijk
de neutraliteitspolitiek, die de regentenpartij tijdens de
Republiek en ook Thorbecke voorstond. Nu het blijkt
dat men door neutraliteit toch geen oorlog kan af
wenden, probeert men zijn buitenlandse politieke op
dracht naar grote federalistische machten af te schui
ven. Hoewel de traditie der Nederlandse Calvinisten
juist tegen de neutraliteispolitiek was gekeerd, hebben
de a.-r. vaderen in de laatste 80 jaren op dit gebied
geen duidelijk geluid laten horen. Dit was er volgens
spr. het gevolg van, dat zij de strijd niet wilden aan
binden met de heersende materialistische opvattingen
over staatsneutraliteit. Spr. noemde Groen en Fabius
als enige uitzonderingen. Ten slotte zijn de a.-r. lei
ders meegezogen door het federalisme.
Christelijke politiek eist echter een buitenlandse po
litiek, die is gericht op zo groot mogelijke zelfstandig
heid. Hierdoor wordt de invloed van het historische
Oranjehuis verstevigd, kan ons volk zijn geestelijke
vrijheden bewaren en blijft de pit in ons volk. Spr.
„Het magazijn is nu toch maar voor een klein deel
hij door Peters en Hoffman gefeliciteerd. Nol dankte
beiden en wandelde naar het magazijn: Verbaasd
bleef hij staan, want het magazijn was voor driekwart
leeg. Er stonden maar enkele balen en een paar kisten.
Verder het gebruikelijke leeg goed en het $rote vat
met azijn. Maar de hoek, waarin anders volop rijst,
gort, havermout en andere gruttersartikelen lagen, was
geheel leeg."
Verwonderd liep hij naar het kantoor, waar Nora
en Hoffman zaten te werken.
„Zeg, hoe komt het magazijn zo leeg 7" riep hij
uit. „Meid, je hebt zowat niets in huis Hoe komt
^at i!
Ze zuchtte. „Omdat er oorlog is, beste jongen."
„Ja, maar in de winkel dan Verkoop je dan
niet meer zoveel 7"
„Natuurlijk niet. Iedereen krijgt maar mondjesmaat.
Wij krijgen toewijzingen, ook op bonneifi>v
Doch 's avonds, in de goed-verduisterde huiskamer,
zei Nbra op gedempte toon „Maak je rfcrar geen
zorgen, Nol ik heb nog wel wat achter" de hand,
als het nodig is. Ik heb meer dan je denkt!'-'
„Waar vroeg hij verwonderd.
„In de kelder, maar die is nu geblindeercj, .gp er is
maar één toegang, via het magazijn. Niemand zal
het luik ontdekken. Probeer morgen maar eens, of
je het ziet. Dat lukt je vast niet." r
„Maar waarom he bje dat gedaan
„Ik heb een tip gekregen. Ze zouden komen voor
raad opnemen en als je teveel had, moest je het ver-
kopen. Ja, ik ben daar gek 1 Ik heb het helemaal in
m'n eentje gedaan, nadat ik de kelderdeur heb laten
dichtmetselen. 's Avonds, als iedereen weg was, sjouw
de ik zakken, balen en kisten naar beneden."
„Maar, meid, dat is toch onmogelijk 1"
„Niet^is onmogelijk," antwoordde ze hard. „En
weet mtyf? 'an9 deze oorlog zal duren? We moe
ten oofc_Jl| onszelf denken en om de kinderen. En
om heb" belang van de klanten. Want na de oorlog
komt er ook weer een tijd en let eens op als je
wilde het imperialisme der mogendheden niet onder
schatten en verduidelijkte dit met tal van voorbeelden.
Ook heden ten dage vindt men imperialisme, zefs bij
onze bondgenoten. De overheden zijn voor de binnen
landse verhoudingen ingesteld om de ongebondenheden
der mensen te beteugelen. Maar in het buitenlandse
verkeer tussen de volken is er fjeen macht, die de on
gebondenheid der kanselarijen beteugelt en daarom is
de samenwerking van een zwakke mogendheid met een
sterke altijd verkeerd. De sterke kan de verleiding
niet weerstaan de zwakke te benadelen. Daarom pleit
te spr. voör het samengaan van de landen op basis
van pariteit van feitelijke macht. Dit is een beginsel,
waarvan men de noodzaak inziet als men weet wat de
Schrift van de mens zegt. Voor ons land betekent dit,
dat wij onze positie naast de grote westelijke mogend
heden zoeken te versterken door nauwe samenwerking
met de kleine landen Denemarken en België.
Na een korte pauze volgde een hoofdzakelijk op
theologische inzichten gebaseerde gedachtenwisseling,
zodat de welbezochte vergadering eerst rond elf uur
gesloten werd.
Z.V.T.M. VERHOOGT TARIEVEN.
Voor kaartjes van meer dan 1.
Met ingang van Maandag 31 Januari a.s. worden
de prijzen van de meeste trajecten der Z.V.T.M.,
waarvoor tot nu toe ƒ1.— of meer moest worden
betaald, verhoogd. Ook de prijzen voor de week-,
school- en algemene abonnementen zullen met ingang
van die datum een niet onbelangrijke verhoging on
dergaan. De rittenkaartgn, die minder dan een gulden
kosten worden niet verhoogd.
PREMIEKEURING VAN HENGSTEN.
Vanwege de Kon. Ver. „Het Nederlandsche Trek
paard" had alhier Vrijdagmorgen op het terrein van
de V.V.Z.F. onder zeer grote belangstelling de premie,
keuring van hengsten voor het dekseizoen 1955 plaats.
Goedgekeurd werden
Nico van Bouwlust, eig. Abr. Haak Cz. te Zaam-
slag en A. v. d. Eijk Jz. te Benthuizen Nero van
Heikaht, eig. Alph. Mangnus te Boschkapelle en E,
Verstraeten te GraauwCarlo van Dirk, eig. Abr.
Haak Cz. te Zaamslag Herseur van Eversdrjnv^ig.
J. de Putter-Verplanke- en J. W. Scheele ;ten^re|;
Bento van Passiluis, eig. H. M. A. van Waesrv. d-
Berg te Westdorpe Nickel van Pauwvliet, eig. W. J.
Dieleman te Sluiskil en Abr. van Hoeve-Haak tt
ZaamslagLeon van Alstein, eig. P. J. Boënne te
Graauw Anton van Kloosterzande, eig. A. J. van
Waterschóot te Kloosterzande Nico van Neerbroeck,
eig. Joz. Bonte te KoewachtCantor van Haesdal,
eig. M. L. M. IJsebaert-v. d. Linden te AxelLeo
nard van Brillant, eig. H. de Maat te Stoppeldijk
Winston van Nieuw-Vogelschor, eig. R. A. C. Hen
driks te Hulst en Fr. P. E. {Ie Caluwé te Westdorpe:
Luc van Alsein, eig. R. Cornelissens te Terhole Cer
tain van Hersa ,eig. Alph. Mangnus te Boschkapelle
en E. Vers&raeten te Graauw Victor van Eversdam,
eig. C. van Overloop te Zuiddorpe en Jac. de Feijter
te Axel Arnold van Graauw, eig. R. Cornelissens
te TerholeVainqueur van Eversdam, eig. J. W.
Scheelt te Axel Nico van Eversdam, ei&. C. A
Dekker te Axel Jan van Watergang, eig. J. W.
Scheele te Axel.
Goegekeurd voor 4jaarNico van de Klef, eig.
Jac. de Putter Pz. te Axel, Jac. Dieleman Mz. te
Zaamslag, J. K. de Putter te Axel en Osw. Kerck-
haert te Westdorpe Antoon van Strijen, eig. H. de
Maat te Stoppeldijk Nero van Oudenpolder, eig,
Alph. Mangnus te Boschkapelle en E. Verstraeten te
Graauw.
Goedgekeurd voor 1 jaar Klaas van Wieringer
meer, eig. Jos. F. de Waal te Hulst.
gevuld. Als we daar eens een hoekje afschutten
Dan zou ik daar kunn enzitten en gelijk een oogje
in de oorlog je klanten goed bedient, blijven ze ook
daarna je klant."
„Onzin," antwoordde Nol„als je iedereen datgene
geeft, waar ze volgens hun bonnen recht op hebben,
dan kunnen z eimmers niet ontevreden zijn 7"
„Jij kletst als een kip zonder kop.. Maar houd je
mond dichtzelfs Hoffman en Peters weten het niet.
De laatste vertrouw ik voor geen cent. Hij is altijd zo
vriendelijk tegen de Duitsers."
In het magazijn was derhalve voor Nol niet veel
meer te doen en dus zocht hij naar ander werk. „Neem
jij de bonnen administratie maar voor je rekening.
Dpar heb je gauw genoeg dagwerk aan. Let maar
eens op," voorspelde zijn vrouw.
De narigheden begonnen al spoedig. De auto's, in
het bezit van de particulieren, moesten worden opge
geven. En Nora besliste, dat zulks zou geschieden met
de grote vrachtwagen.
Nol, die nog niet in de garage had gekeken, ont
dekte, dat daar maar één wagen stond. „Waar is
het bestelwagentje 7" vroeg hij aan zijn vrouw.
„Dat is voor mij een weet en voor jou een vraag",
antwoordde ze. „Maar je moogt het wel weten Geurt
heeft hem opgeborgen en goed ook. Niemand zal hem
vinden."
Nool keek zijn vrouw bewonderend aan. „Deksels,
je bent een handige meid, Noor dat heb je goed
bekeken."
„Dat dacht ik ook. Maar één moet ik er opgeven,
want ze weten, dat ik die heb."
Tweed agen later kwamen ze de vrachtauto halen.
Hij was gevorderd door de Weermacht. Nora kreeg
een bewijs, maa rze borg het achteloos weg. „Dat
heeft toch geen waarde,"zei ze. „Daar geeft de bakker
nog geen broodje op."
Met z'n drieën zaten ze nu dagelijks in het kan
toortje te werken en Nora merkte al spoedig op,
dat het vertrekje eigenlijk te klein was voor drie
mensen. Nol was het er roerend mee eens en hij zei
houden op de voorraden." Dat was niet overbodig,
want er was al eens een zakje met rijst spoorloos
verdwenen en Nol was er van overtuigd ,dat dit uit
het magazijn was gehaald.
Zo werd besloten en er was nog wel een timmerman
te vinden, die wat hout beschikbaar had. Hij werd
aan het werk gezet en binnen een paar dagen was
er een eenvoudig kantoorvert>-ekje, ruim Voorzien
van glas naar alle kanten. Er kwam een, grote tafel,
een paar stoelen en een kast en Nol verhuisde met
zijn afdeling. Tot grote opluchting van Hoffman, dit
zich nooit erg prettig voelde in Nol's nabijheid.
Toen kwam de dag, dat de gewezen Nederlandse
militairen zich moesten aanmelden voor de krijgsge
vangenschap. Doch Nora, die onderhand enkele re
laties had gekregen, wist via een paar duistere wegen
te bereiken, dat Nol een vrijstelling kreeg. Ze vertelde
haar man niet, wat haar dit gekost had, wetende, dat
hij dit nooit geaccepteerd zou hebben. Achteloos
schoof ze op een avond het kostbare bewijs over
tafel naar hem toe en zei „Je bent vrij, omdat je
niet gemist kunt worden in dit bedrijf. Voedselvoor
ziening heeft er voor gezorgd."
Nol bekeek het bewijs en grijnsde. Er zat een
Duits stempel op. „Bij de gratie van onze bescher
mers mag ik dus thuis blijven, bij vrouw en kin
deren En als ik weiger deze gunst te aanvaarden
„Dan word je weggevoerd naar Duitsland. Wees
geen dwaas, beste jongen. Grijp met beide handen
deze mogelijkheid aan. Hier kun je meer voor je
vaderland doen dan ginds."
„Mijn vaderland 7 Het is toch ook het jouwe T
Ze haalde Ij^ar schouders op. „Mijnentwege. Ik heb
anders niet om oorlog gevraagd."
Nol vond het maar beter hierover niet verder te
spreken. Op dit punt verschilden hij en Nora van
mening. Nora ging uit van het standpunt je moet
de feiten aanvaarden zoals ze zijh. Nol echter zei
„We vechten door, net zo lang, tot ze weer ver
dwenen zijn."
(Wordt vervolgd)