De Cokesfabriek vierde feest.
Puistjes
D.D.D.
t€RUQ
in öe moöö€R.
a
Deelnemer
Wed. V. v. Rijsbergen
J Groothaert
UIT ONZE OMGEVING
AXEL
Zeestraat
mm mm mm mm
FEUILLETON.
door HENK VAN HEESWIJK
naar een motief van L. K. v. d. Linden
R R - ACTIE „AXEL - VOORUIT".
De RR zegeltjes-actie van de Axelse Winkeliers
vereniging nadert thans haar einde
Bij de deelnemende winkeliers ongeveer een
60-tal vindt men thans aanplakbiljetten die het
slot van deze actie vermelden.
Dit slot bestaat uit een drietal aanlokkelijke puzzles
die voor jong en oud tal van verrassingen bieden.
Allereerst is er een foto-wedstrijd, waarbij men in de
etalages van alle deelnemende winkeliers foto s aan
treft van diverse punten in Axel. Er zijn tien ver
schillende foto's, genummerd van 1 tot 10. Het is de
taak van het publiek op te sporen, welke 10 punten
zijn gefotografeerd en dit op een lijstje te vermelden.
Dez eoplossing kan men, vergezeld van 25 R R-zegels
inzenden aan administratiekantoor Knieriem. Iedereen
kan zoveel oplossingen inzenden als hij zelf wenst.
Verder is er voor de jeugd tot 12 jaar een etalage-
foutenzoekpuzzle, waarvoor m en alle deelnemende
winkeliers af moet om te ontdekken welke fouten in
hun etalage voorkomen. Ook deze oplossing kan men
inzenden aan administratiekantoor Knieriem, onder
vermelding ,,Etalage-w-edstrfjd", ook nu vergezeld
van 25 R R-zegels.
Ten slotte is er voor allen nog een moeilijk pro
bleem, n.l. het juiste gewicht te bepalen van de ge
zamenlijke bestuursleden van de Winkeliersvereniging
„Axel-Voorujt". Ook deze oplossing kan men in
zenden aan administratiekantoor Knieriem, ook weer
vergezeld van 25 R R-zegels.
Men kan dus voor elke 25 R R-zegels die men be
zit één oplossing inzenden, terwijl men een onbeperkt
aantal oplossingen mag inzenden.
Voor de jeugd stelt men 50 prijzen beschikbaar in
de vorm van aantrekkelijk speelgoed, dat geëtaleerd
staat in een der etalages van de fa. J. C. Vink.
Men ziet hierbij o.a. drie auto-steps, een electrische
trein, ^een kinderservies, poppen, een poppenwagen,
voetbal, en voetbalschoenen en nog talloze afldere
leuke en voor de jeugd begerenswaardige surprises.
Voor de groten worden voor elke puzzle afzon
derlijk ewaardebonnen beschikbaar gesteld, ter waarde
van 75.—, 50.— enz. enz.
Al met al dus een serie aantrekkelijke actie s met
een groot aantal aantrekkelijke verrassingen voor het
kopende publiek.
Rest ons nog hierbij mede te delen dat de fa. van
Rijsbergen in de Zeestraat abusievelijk niet op de
deelnemerslijst werd vermeld, doch wel deelnemer is
aan deze actie.
H Door een misverstand niet opgenomen op de
deelnemerslijst.
In 1911 veranderde Sluiskil van agrarisch dorp in
het belangrijke industriecentrum dat het thans is ge
worden.
In dat jaar viel n.l. de beslissing hier de eerste
Cokesfabriek in Nederland, te stichten door een coö
peratie van Franse staalfabrieken, te vestigen.
Na de slagen die het bedrijf in twee wereldoorlogen
troffen, kwam in Juli van dit jaar een tweede oven
batterij gereed en thans heeft men toen vorige week
deze batterij in bedrijf gesteld werd, dit definitieve
herstel van het bedrijf gevierd in aanwezigheid van
tal van autoriteiten.
Donderdagochtend begon deze viering met dank
diensten in de R.K. en Protestantse Kerk, terwijl in
de middaguren de Directie, vertegenwoordigd door
de president-commissaris van de Raad van Beheer,
Jean baron de Seillière en de directeur, de heer Le-
dune, recipieerde in het gymnastieklokaal van de
openbare school.
De vele bloemen die waren aangeboden maakten
de zaal welhaast onherkenbaar voor de talloze gas
ten, waarvan wij o.a. noemen de Commissaris der
Koningin in Zeeland, jhr. de Casembroot met zijn
echtgenote, leden van Ged. Staten en van Prov.
Staten ,de burgemeester van Terneuzen, de directie
van de l'Azote, de directeur van de Oranje-Nassau-
mijnen, vertegenwoordigers van de Kamer van Koop
handel en van tal van andere organisaties op veler
lei gebied.
Nadat baron de Seillière de talrijke gasten had ver
welkomd, memoreerde hij de medewerking die het be
drijf van zovelen heeft mogen ondervinden in de
loop der jaren en dankte tal van personen en in
stance's inzonderheid voor de wijze waarop zij elk
op hun terrein hebben bijgedragen tot een vlotte gang
van zaken voor het bedrijf, die het mogelijk maakte
dat het product van Sluiskil in binnen- en buiten
land een zekere naam verwierf.
Tweede spreker was de Commissaris der Koningin,
die een verheugende en vererende mededeling kon
doen, n.l. dat het H. M. de Koningin heeft behaagd
baron Seillière te benoemen tot Officier in de Orde
van Oranje-Nassau en ir. Ledune tot Ridder in de
zelfde orde.
Tal van sprekers voerden verder nog het woord,
terwijl na afloop van de na de receptie volgende lunch
gelegenheid bestond tot bezichtiging van het nu weer
geheel herstelde bedrijf.
Voor de jeugd was er in de middaguren nog een
poppenkastvoorstelling, terwijl in de avonduren de
SJuiskilse fanfare de feeststemming zo mogelijk nog
verhoogde. Een vertoning van de bedrijfsfilm „Van
Kolen tot Cokes" in het parochiehuis besloot het pro
gramma van deze dag.
Wij willen hier niet volstaan met dit beknopt over
zicht van de feestelijkheden, doch hier ook nog eens
in het kort de historie van dit bedrijf en de beteke
nis voor onze streek belichten.
Zoals reeds vermeld viel in 1911 de beslissing om
de Cokesfabriek te Sluiskil te stichten, dank zij de
gunstige geografische ligging. Cokeskolen moesten in
die tijd uit Engeland worden geimporteerd, terwijl het
product naar Frankrijk moest worden afgevoerd. (De
cokes was immers bestemd voor een drietal Franse
staalfabrieken). Overwogen was eerst om de fabriek
te Duinkerken te vestigen, maar een gunstig aanbod
van de thans geliquideerde spoorwegmaatschappij
MechelenTerneuzen, die in het vervoer van de
cokes een aanmerkelijk betere bezetting van haar
spoorlijn zag, deed de beslissing ten gunste van
Sluiskil uitvallen.
In 1913 kwam de eerste ovenbatterij in gebruik en
de productie bedroeg toen per jaar 300.000 ton cokes,
waarvoor circa 400.000 ton kolen nodig waren. De
eerste wereldoorlog stak echter al spoedig een staak
in het wiel want de aanvoer van cokeskolen uit Enge
land kwam direct stil te liggen en het duurde tot 1923
eer de fabriek opnieuw in bedrijf kwam.
De bestaande cokesfabriek trok nu een nieuwe in
dustrie naar Sluiskil, de l'Azote, Nederlandse vesti
ging van een wereldconcern dat voor haar productie
behoefte had aan het cokesovengas, dat in grote hoe
veelheden onbenut in de lucht verdween.
De l'Azote kon hieruit ammoniak, en door binding
met zwavelzuur ammoniumsulfaat, een belangrijke
kunstmeststof fabriceren .Het bestaan van de cokes
fabriek was dus aanleiding tot de vestiging van dit
nieuwe bedrijf van nog groter omvang, zodat momen
teel zo rond de 2000 arbeiders werk vinden in deze
beide fabrieken.
Tussen de beide wereldoorlogen groeiden cokes
fabriek en l'Azote regelmatig uit, tot in 1940 weer
een gedwongen stilstand kwam door de Duitse be
zetting. Wel wilden de bezetters de bedrijven graag
weer in bedrijf zien, doch van geallieerde zijde hield
men de zaak duchtig onder controle en het lukte de
Duitsers dan ook niet enig profijt van de fabrieken te
trekken, met het rampzalig besluit de bedrijven over
te plaatsen naar„veiliger oorden, wat tot over
plaatsing van vele machines, installaties en mensen
naar Duitsland oorzaak was, evenwel ook daar met
bijster weinig resultaat.
Dank zij de medewerking van de Herstelbank kon
na de oorlog aan een wederopbouw van het bedrijf
worden gedacht, doch het zou tot 1950 duren eer de
eerste cokes werd geproduceerd, uit een nieuwe bat
terij van 66 Becker-ovens. Later werd ook het herstel
van de tweede batterij ter hand genomen en sedert
7 Juli van dit jaar werd deze nieuwe batterij op
temperatuur gestookt en vorige week kwam deze ook
in bedrijf, zodat men nu weer op volle capaciteit
werkt 800.000 ton kolen verwerken tot 600.000 ton
cokes per jaar.
Ook aan de bijkomende afvalproducten werd steeds
meer aandacht besteed en thans vormt de fabricage
hiervan een belangrijk onderdeel van de productie.
Ook hetjjas neemt een nog steeds voornamer plaats
in, eerst ging het als waardeloos de lucht in, toen
betrok de l'Azote het voor haar producten en sedert
1950 ging eerst een klein deel naar Axel, Terneuzen
en Hulst voor de huishoudelijke en industriële gas-
voorziening in dié gemeenten en nu sedert vorig jaar
ook naar Walcheren en Zuid-Beveland, wat bete
kend dat per dag zo n 40 a 50.000 m3 gas voor de
distributie in de diverse gemeenten wordt afgeleverd.
Men ziet dus dat het bedrijf van grote betekenis
is in diverse opzichten en zeker niet in het minst
voor de gemeenten in de kanaalzone, waar de vesti
ging van deze industrie van grote invloed is geweest
op de overgang van dit gebied van zuivere land
bouwstreek tot indusriegebied, tot heil van vele kleinj
bedrijven en duizenden werknemers.
GENEESMIDDEL TEGEN
HUIDAANDOENINGEN
Zuiver en ontsmet uw huid
met de helder vloeibare
D.D.D. De jeuk bedaart,
de ziektekiemen worden
gedood en de huid geneest.
VLOEISTOF
BALSEM
ZEEP
DE KINDERZEGELS 1954.
Op 15 November a.s. zullen op alle postinrichtingen
in Nederland de Kinderzegels 1954 verkrijgbaar wor
den gesteld.
De verkoop van deze zegels zal duren tot en met
14 Januari 1955.
Het ontwerp is van de heer Sierk Schroder te
Wassenaar. DeD tekst en de waardecijfers zijn ont
worpen door de heer P. J. J. van Trigt te Den Haag.
De zegels zijn uitgevoerd in rotogravure (koper
diepdruk) en wel elk zegel in één kleur. De zegels
geven beelden uit het leven van het kind, verzorgd
door de, met de opbrengst van de toeslag te subsi
diëren, instellingen.
De waarden, bijslagen, voorstellingen en kleuren
zijn als volgt
2 ct 3 ct, liggend zegel, fröbelen (kinderen be
zig met plakwerk), sepia.
5 ct 3 ct, staand zegel, hygiëne (kindje dat de
tanden poetst), olijfgroen.
7 ct 5 ct, staand zegel, openluchtspel (jongetje
met scheepje), grijsblauw.
10 ct 5 ct, staand zegel, algemene kleuterverzor
ging (kinderverzorgster met kleuter),
- bruin-rood.
25 ct 8 ct, liggend zegel, tekenen als therapie
herstellend kind dat tekent), blauw.
De zegels zijn geldig tot ultimo December 1955.
NATIONALE KAMPEERTENTOONSTELLING
KOMEND VOORJAAR IN DEN HAAG.
A.N.W.B.-expositie van tenten, caravans,
kampeer-uitrustingen en -kleding.
De A.N.W.B. zal van 15 tot en met 18 April 1955
voor de derde achtereenvolgende maal de nationale
kampeetentoonstelling „Goed Kamp" organiseren.
Deze omvangrijke expositie, die in 1953 te Amster
dam en dit jaar in Rotterdam een overweldigende be
langstelling trok, zal het volgend voorjaar in en om
de Houtrusthallen in Den Haag gehouden worden.
Men zal er een zo vollèdig en algemeen mogelijk
overzicht vinden van de in Nederland verkrijgbare
tenten, kampeer-uitrustingen, kampeerwagens^ètc. Een
zeer groot aantal buitensportzaken en kampeerwagen-
bouwers neemt deel aan deze tentoonstelling, die zich
ontwikkeld heeft tot de representatieve, jaarlijkse,
Nederlandse tenten- en caravanshow, waar tiendui
zenden vóór het begin van het vacantieseizoen hun
licljt komen opsteken omtrent de beschikbare materi
alen en de nieuwste snufjes en vindingen op het
gebied van kamperen in de meest uitgebreide zin van
het woord.
Zowel voor de individuele kampeertoerist als voo
leiders van kampeer- en jeugd-organisaties, vereni
gingsadviseurs, Onderwijzend personeel, sociale wer
kers en niet te vergeten, penningmeesters van kamp
commissies is deze tentoonstelling bij uitstek geschikt
om modellen en materialen te vergelijken en zich te
oriënteren ten aanzien van de prijzen.
Met deze uitgebreide voorlichting beoogt de Toe
ristenbond A.N.W.B. het publiek meer deskundig
heid bij te brengen en het te weerhouden van de
aankoop van ondeugdelijk materiaal.
Zo zal men hier, naast talloze tenttypen, ook de
bijbehorende uitrustingen aantreffen, zoals donzen
slaapzakken .matrassen, veldbedden, kampeermeube-
len, keukeninrichtingen, rugzakken, fietstassen,' etc.
jVeel zal er ook vooral te zien zijn voor de auto-
kampeerders, waarvan ons land er steeds- meer gaat
tellen, een categorie, die een duidelijke hang naar
meer comfort bij het kamperen aan de dag legt.
Caravans en tentwagens zullen er te kust en te keur
zijn, waaronder zeer vele typen, die ook voor de
lichtere auto geschikt zijn.
Op de Haagse tentoonstelling zal men voor het
eerst ook de moderne kampeerkleding, waarbij vooral
ook de doelmatigheid een criterium vormt, op ruime
schaal getoond zien.
Voorts zullen er /verschillende demonstratie-stands
komen, waar de mogelijkheden van het kamperen in
tot uiting zullen worden gebracht, terwijl aan de
expositie wederom een Kampeerforum verbonden
wordt, waar vragen van kampeerders en adspirant-
kampeerders door A.N.W.B.-deskundigen zullen wor
den beantwoord.
14)
De marinier was de eerste, die lachte „Goeie-
middag," zei hij, zijn unifomjas fatsoenerend, „hoe
maakt U het
„O," zei het meisje, „verschrikt rondkijkend „dat
is, geloof ik, nog goed afgelopen, niet?"
„Als ik U zo bekijk, zou ik zeggen ja. U leeft
tenminste nog en dat is het voornaamste. Het was
anders een dubbeltje op z n kant. Hoe kwam het
eigenlijk
„Ik, ik weet het niet
„U raakte, denk ik, een beetje in de war, doordat
die autobus in de bocht wat teveel links op de weg
kwam. Toen ging U slingeren."
„O ja, en toen greep U me. Nou, dan heb ik geluk
gehad. Anders was ik vast aangereden."
„Dat denk ik ook," antwoordde Nol, terwijl hij de
bus naoogde, die gewoon was doorgereden. „Een
beetje kalmer had ook wel gekund, dacht ik. Jonge,
wat reed die vent onverantwoordelijk."
„Waar is Lien riep het meisje eensklaps uit.
„Hier ben ik al," zei de bewuste die langzaam de
dijk afdaalde. Ze had haar fiets in het gras gelegd
en kwam nu op het tweetal, dat nog steeds aan de
waterkant zat, af. Geurt volgde haar. „Heb je je
niet bezeerd
„O nee, gelukkig niet. Maar jij Heeft die bus
jou niet aangereden
Het andere meisje schudde het blond gelokte hoofd.
„Ik ben tijdig afgestapt," zei ze. „Maar hij ging toch
wel rakelings langs me heen. Wat een geluk dat die
marinier je nog net greep, anders had het er lelijk
voor je uit gezien."
Ze zette zich naast haar vriendin neer en Geurt,
die niet bepaald verlegen uitgevallen was, ging naast
haar zitten.
Nol keek eens en lachte. „Ik moet zeggen, dat is
wel een wonderlijke kennismaking. Apropos, mag ik
me even voorstellen Arnold van Veen en dit is
m n slapie Geurt Koldenbrink. Beiden mariniers, zo
U ziet."
De meisjes keken elkaar even aan en degene, die
door Nol gered was, antwoordde „Aangenaam, zal
ik- maar zeggen. Ik heet Nora Mansink en dit is mijn
vriendin Lien van Gent."
De beide mariniers zeiden eveneens „aangenaam"
en Nora vervolgde „Laat ik U dan eerst hartelijk
bedanken, mijnheer van Veen, dat U me gegrepen
hebt, anders was ik vast en zeker overreden."
„We zijn in de wereld om elkaar te helpen, als
het nodig is," zei N'pl, een beetje verlegen. „Maar
zegt U alsjeblieft geen mijnheer van Veen, want ik
ben maar een gewone marinier. Zeg maar Nol, dat is
wel zo gemakkelijk."
„Nou, Nol, nogmaals hartelijk bedankt." Even lag
een gespierde vrouwenhand in de bruine knuist van
Nol van Veen en toen ging er iets vreemds door hem
heen. Het leek wel electrische stroom, maar veel
prettiger eigenlijk.
„Waar zijn jullie in dienst vroeg Lien.
„In Rotterdam," antwoordde Geurt. „Mariniers vind
je in de Maasstad. Wat zou Rotterdam eigenlijk zijn
zonder mariniers t,
„Ja, dat is zo," beaamde het meisje. „Maar hoe
komen jullie hier helemaal verzeild
„We hebben niet gezeild, want we hebben geen
boot, verduidelijkte Nol. „Het was mooi weer en
we waren vrij van dienst, dus zeiden we Laten
we vanmiddag eens naar de Papendrechtse dijk gaan.
Misschien zijn daar meisjes te redden van gevaarlijk
rijdende autobussen."
De vriendinnen lachten en Geurt voegde er aan
toe „Hij heeft pas een nieuwe fiets en die probeert-ie
en voor de gezelligheid reed ik mee."
Plotseling stond Nol op en liep naar boven. De
meisjes keken hem verbaasd na. Nol liep naar Nora's
fiets en zette die op de dijk overeind. Het stuur bleek
een beetje verbogen te zijn en Nol zette het, zo goed
en zo kwaad het ging, weer recht. Hij trapte eens met
het achterwiel in de hoogte, maar het wiel draaide
goed en de fiets' bleek verder geen averij opgelopen
te hebben. Toen legde hij het vehikel weer in het
gras en kwam bij het drietal terug.
„Toen Geurt het over fietsen had," legde hij uit,
„dacht ik aan jouw fiets," zei hij tegen Nora. „Ik
dacht laat ik eens even kijken, of ze niet kapot is,
maar ook dat is nogal meegevallen. Geluk gehad,
jongedame."
„Ja, dank zij het feit, dat jij hier zat."
„Waren jullie ook zo maar aan het fietsen
„Och ja, het is mooi weer en straks zitten we weer
in de winter, dan komt er niet veel meer van. Daarom
dacht ik we kunnen wel eens een rondje maken."
„Wonen jullie hier in de buurt
Het meisje wees met haar duim over haar schou
der naar het dorp. „In Papendrecht. Nog geen tien
minuten hier vandaan. En jij, woon jij ook in Rot
terdam of ben je er alleen maar in dienst
Nol grinnikte. „Nee, ik ben een rasechte Mokum-
mer. Kun je het nite horen aan m'n spraak
Ze schudde haar hoofd. „Ik ben nog nooit in Am
sterdam geweest," zei ze.
„Dan wordt het eens tijd, dat je er komt," zei Nol.
„Mooie stad."
„Nou, ik ken Rotterdam zo'n beetje, maar ik heb
het niet erg op de stad. Met al die grote huizen. Ik
zou er niet graagwillen wonen. Nee, ik moet de vlakte
om me heen hebben. Zelf wonen we vlak bij het
water en ik houd van roeien en vissen."
„Nou, een lekkere zoute haring zou ik ook wel
lusten," merkt Nol op.
„Ga weg, ik vang geen zoute vis. Vers, dan is ze
het lekkerst. En hier inde Noord zit wel wat."
„Jagrote
„Nou en of."
„Dan ga ik hier nooit zwemmen. Stel je voor, dat
een haai me te pakken krijgt."
De meisjes gierden het uit en Nora zei „Doe niét
Zo mal hier zitten geen haaien. Die vind je alleen
maar in de zee en niet eens in onze streken. Dan
moet je ver weg zijn."
„Nou, dat zal dan wel," antwoordde Nol nuchter.
Het ijs was nu een beetje gebroken en de boeren
zoon had zowaar ook een gesprek aangeknoopt met
Nora's Vriendin. Nol keek van terzijde naar z'n slapie
en kneep een oog dicht. Die heeft opeens de smaak
te pakken, dacht hij.
„Wat ben je eigenlijk van je vak vroeg Nora
belangstellend.
Nol wees naar een schip, dat ergens op de helling
stond. „Zulke dingetjes bouw ik," verklaarde hij vol
trots.
„Ga nou Alleen
Hij schoot in een lach. „Nee, daar heb je nog wel
een paar man voor nodig en ook platen ijzer. Maar
ik ben revolverklinker, als je weet, wat dat is."
„Jazeker, ik heb ook familie op een scheepswerf.
We zitten hier midden tussen de werven. Mbet je
maar eens gaan kijken in Kinderdijk en zo."
„Dat waren we eigenlijk juist van plan geweest
vanmiddag," legde Nol uit. „Maar zoals het nu is,
vind ik he twel zo gezellig. Die schepen lopen niet
weg."
(Wordt vervolgd).
