De barre (natte) Zomer van '54
t€RUq
in öe moööeR.
.D.D.
1
rfuid-
iditsïag
Met een variant op de in de volksmond
nog altijd spreekwoordelijke „barre winter
van '90 meenden wij het bovenstaande op de
reeds weer teneinde spoedende zomer van
van 1954 in toepassing te mogen brengen.
Hoewel, beter laat dan noooit, in de och
tend van 27 Augustus, waarin wij ons tot
het schrijven van dit artikel neerzetten, de
zomer toch nog een krampachtige poging
schijnt te doen, om ons nog enkele warme
dagen te bezorgen.
Een gunstige weersverbetering is merk
baar ingetreden, en wanneer een verzengen
de hitte, waartoe de kans niet zo heel groot
meer schijnt, ons bespaard blijft, dan kan
nog wel e en enader ten goede keren., hoe
wel de koude en langdurig natte weersom
standigheden in de landbouw reeds een on
herstelbare schade heebben aangericht.
Een 85-jarige, nauw bij de landbouw en
alles wat daarmee samenhangt betrokken,
en gezegend met een goed geheugen, ver
telde ons, nimmer een zo langdurig en per
manent door regen geplaagde zomer te heb
ben meegemaakt. Een periode van langer
dan drie dagen zonneschijn is, toch zeker
in onze streek, nauwelijks aan te wijzen.
Sedert mensenheugenis niet zo veel
zomerse regendagen
Was het nog slechts, dat alleen de lange
perioden van zonneschijn niet aanwijbaar
waren, dan was het nog niet zo erg, maar
er zijn vele weken achtereen, waarvan men
er welhaast geen noemen kan, waarin het
24 uur achtereen droog is gebleven.
De gevolgen hiervan doen zich nijpend
en in ernstige mate gelden. De oogst, die
met de moderne machines, de laatste ja
ren in de eerste weken van Augustus ge
heel binnen was, is nu drie tot vier weken
later.
Nog staan honderden ha. tarwe, rogge en
gerst op half doorweekte akkers en de scha
de is ongekend groot. De erwten zijn wel
ver binnen, maar ook aan de peulvruchten
is grote schade toegebracht, die niet meer
is goed te maken, terwijl aanvankelijk de
oogst hiervan zich buitengewoon goed liet
aanzienIndien de weersomstandigheden
gunstig waren geweest, zo vertelden ons in
siders, zou de opbrengst van de oogst 1954
groter dan qoit geweet zijn
Zeer aanzienlijke schade voor de
landbou win het hele land.
Waar dit jaar niet van een plaatselijke
misoogst kan worden gesproken, maar prac-
tisch over het hele land dezelfde ongunsti
ge factoren hebben gewerkt, is de schade
door het slecht weer aan de landbouw toe
gebracht moeilijk te becijferen. Vast staat
echter wel dat zij voor ieder bedrijf op zich
zelf reeds belangrijk is, en vele duizenden
beloopt.
Gelukkig heeft ook bij deze slechte om
standigheden de mechanisatie op bepaalde
punten een heilzame invloed, waarbij wij
o.a. denken aan de reeds afgeleverde gerst.
Ook maakt de grote capaciteit van de mo
derne machines het mogelijk de korte perio
den van goed weer tot het uiterste te be
nutten en zo in korte tijd zoveel mogelijk van
de oogt te redden.
FEUILLETON.
door HENK VAN HEESWIJK
naar een motief van L. K. v. d. Linden
Ook de drogerijen, waarvan onze gemeen
te er een drietal telt, werken dag en «acht
op volle-toeren, en doen het mogelijke' 'om
de schade zo veel als in hun vermogeri ligt
te beperkéh. bins
Buitengewone verloven voor militairen.
Door de drassige toestand van de lande
rijen is het niet overal mogelijk met de zware
machines de oogst binnen te halen, zodat
op sommige plaatsen men evenals vroeger
op mankracht is aangewezen..
Dat allerwegen met het belang van deze
oogst rekening wordt gehouden, moge in dit
verband blijken uit een speciale order van
de minister van Oorlog, waarin verzocht
wordt aan landbouwerszoons en landarbei-
'derfs in ruime mate buitengewoon verlof
te willen vrlenen.
Aardappels nog vrij goed
Als volksvoedsel no. één mag zeker de
winteraardappel worden genoemd. En dat
ook hiervoor het klimaat van deze zomer
niet ideaal is geweest, is voor iedereen wël
zonder meer duidelijk. Er is dan oo khier
al heet wat schade door ziekte geconsta
teerd.
Maar toch is er ook hier bij alle sombere
zijden nog een zonzijde want 'het koude
weer heeft hier gunsftg gewerkt om het
kwaad nog zo gering mogelijk te houden;
Hoe de uiteindelijke resultaten zullen zijn,
moet uiteraard nog worden .afgewacht 1 en
hangt voor een groot deel af van d®->vier-
dere weersomstndigheden.
Bieten misschien nog vrij goed
Is er bij de aardappelen dus nog kans
op een bevredigend resultaat, ook bij de
bieten is alle hoop nog niet verloren, en
weergoden.
Weliswaar moet men zich hier niet ver
kijken op de ogenschijnlijk gunstige stand
van dit gewas boven de grond, want de
vele regen heeft de bladvorming sterk in
de ha»d gewerkt, doch de wortels zijn nog
klein, enWat het suikergehalte betreft
moet de zon er nog flink aan te pas komen.
Weliswaar is het niet meer zoals in vroe
ger eeuwen, dat ons volk bij misoogst aan
de hongersnood was overgeleverd, maar la
ten wij toch hopen dat het weer in de ko
mende weken en maanden gunstig zal zijn
voor di e gewassen, waarvan de oogst nog
komen moet. de schade is al groot genoeg
en voor de welvaart van ons gehele land, en
zeker voor een streek waar de landbouw
zo'n grote rol speelt als in onze omgeving
kan een nog zo goed mogelijke oogst al
leen maar ten goede werken.
Mogen de depressie's waarvan wij er al
zovele gehad hebben in de komende dagen
en weken de barrières op hun weg naar
ons land maar niet doorbreken.
B
UIT ONZE OMGEVING
AXEL
ZUIDDORPE.
Een zuil van vuur
en schrijnend zuur
van diep uit Uw maag
tot hoog in de heel
SPORTNIEUWS
BEKENDMAKINGEN.
5)
Al gauw begreeq Nol, dat dit nu eenmaal bij het
werk hoorde. Hij sprak nooit veel, maar deed zijn
werk zo goed als het hem mogelijk was en klemde hon
derden malen op een werkdag de gloeiende nagels tus
sen de tang, stopte ze in het gat op de plaat totde
revolverklinker hem stevig had bevestigd.
Alweer een onderdeel van het grote schip klaar. Hij
nageljongens, de tang een eind heen, om zich daarna
steeg mee met de grote stalen platen van de wand en
als de fluit van vijf uur ging, moest net als de andere
huiswaarts te spoeden. En toen hij aan het einde van
de eerste week de somma van twee gulden en vijf en
twintig cent als eerst verdiend loon in zijn zakje zag
zitten, vergat hij de blaren en andere onaangenaam
heden, maar kwam verheugd thuis en legde met trots
het loonzakje op tafel.
Moeder van Veen telde nieuwsgierig het geld en
keek toen haar zoon lachend aan.
,,Dannk je wel, Nol,-jongen, is dat even fijn Weet
je wa twe doen,?" Ze likte aan de klep en plakte het
loonzakje zorgvuldig weer dicht„Dit eerste verdiende
geld laten we in het zakje zitten, daar komen we niet
aan en we bewaren het als een herinnering aan deze
dag."
De jongen keek een deetje teleurgesteld. „Hè nee,
mam, daar moet je wat voor kopen voor jezelf, dat
vind ik veel leuker."
Krabben en peuteren maakt de
kwaal steeds erger. De helder
vloeibare D.D.D. dringtdiep in
de poriën door, doodt de ziek
tekiemen en geneest de huid.
GfcNEESMIDDGL TEGEN
HUIDA ANDOEN ING EN
L'Cfc.i.lOF
EALSL M
ZEEP
Ze schudde beslist het hoofd. „Geen sprake van.
Dit bewaren we volgende week heb je weer je loon,
maar dit gebruiken we niet. Later zul je het leuk
vinden dat weet ik zeker."
Ze diepte uit haar schortzak de portemonnaie op
en gaf hem een kwartje. „En nu je zelf geld verdient,
krijg je natuurlijk ook zakgeld. Hier, dit is voor jog
daar mag je mee doen wat je wilt. En als je meer gaj
verdienen, krijg je ook meer."
Nol streek het kwartje op en stopt ehet in zijn
broekzak. Maar een uurlater stond er een bos bloemen
op tafel. „Die zijn voor jou. mam," zei hij „gekocht
van het kwartje. Ik wil dat jij er ook wat aan hebt,
dat ik nu werk."
Toen nam ze op ouderwetse wijze zijn hoofd tussen
haa rhanden en zoende hem. „Je bent een schat, Nol.
Verkleed je dan gaan we vanavond eens fijn uit"
Geleidelijk aa n raakte Nol van Veen aan het harde
werk en aan het even harde leven op de scheepswerf
gewend. Hij haalde zijn schouders op over de scheld
woorden en begon terug te meppen als m enhem een
klap gaf. De voorman knikte tevreden, toen hij zag
dat deze nageljongen, zich niet meer op zijn kop liet
zitten. Hij dacht bij zichzelf„Dat is wellicht een
blijvertjé."
Na de eerste weken was Nol over de moeilijkheden
heen. En achteraf was hij nu blij doorgezet te hebben
De eerste dagen was hij wel eens met tegenzin het
grote hek binnengegaan, met het vooruitzicht nog
meer blaren te krijgen, opnieuw scheldwoorden en
schoppen. Maar nu reageerde hij anders en toen men
hem eens, zogenaamd perongeluk, een gloeiende nagel
op zijn kleren liet vallen, hetgeen onmiddellijk een
groot brandgat in zijn kiel en bloes veroorzaakte, zei
hij niets, maar de man in kwestie viel een half uur
later languit in een kolenvuur, zodat zijn kleren van
onder tot boven vol brandplekken zaten. Dat gaf een
JAARVERGADERING S.V. „LANDAU"
Op Woensdag 25 Augustus hield onze plaatselijke
schaakvereniging in „Het Centrum" haar jaarlijkse
algeméne ledenvergadering. Van de 24 leden waren
er 18).ter vergadering aanwezig, alsmede een twee
tal genodigden, die zich ter vergadering als lid op
gaven, zodat men het nieuwe seizoen met 26 leden
zal beginnen.
Nadat de voorzitter de vergadering had geopend,
•apjo ap uee u36e[sj3ajeb[ a^fip^iruqaB sp u3uiem3(
Hieruit bleek, dat zowel de onderlinge wedstrijden
als de wedstrijden tegen andere verenigingen een
vlot en geanimeerd verloop hebben gehad.. Ook werd
'in het afgelopen seizoen het eerste internationale
contact gelegd met de Gentse schaakclub Jean Jaurès
waartegen in Axel een wedstrijd werd gespeeld.
Besloten werd om in de komende competitie met
worden, nog meer leden aan te trekken, daar er stel-
twee tientallen deel te nemen, terwijl getracht zal
lig in Axel en omgeving nog velen zijndie de schaak
sport buiten verenigingsverband beoefenen.
Ook het jeugdschaken zal worden geanimeerd, o.a.
door het organiseren, van wekelijkse jeugdschaakavon-
den, hetgeen zeker in de komende wintermaanden een
nuttige en aangename ontspanning voor de jonge
lui kan zijn, waartoe wij geïnteresseerden, al of niet
kenners van de schaaksport, opwekken eens con
tact met het bestuur van „Landau" op te nemen.
TIJDELIJKE ULO-SCHOOL WORDT TE KLEIN
Aan de Chr. Ulo-school is met ingang van 1 Sep
tember als 5e leerkracht benoemd de heer Hl Hoek
stra te Berlikum.
Hierdoor kan de eerste klasse gesplitst worden in
twee yan 22 tot 24 leerlingen. Helaas kan het nood-
gebou>y in de Julianastraat deze niet meer bevat
ten en moet men voor een klas zijn toevlucht nemen
tot de Bestuurskamer van de lagere school in de
in dit blad.
BOUWVALLEN VERDWIJNEN
Axel is aan het opruimen, verdween voor het feest
al de oude muziektent, deze week is ook de oude schuur
bij het pand van de heer Herman op de hoek van
de Zeestraat in handen van de sloper gevallen, ter
wijl voor 1 October ook het wrakke bouwsel naast
het pand van de fa Antheunis op de Mbrkt zal moeten
wofden gesloopt wegens gevaar voor instorting.
PREDIKBEURTEN.
Zondag 29 Augustus
Ned. Herv. Kerk. 10 uur Vicaris den Blaauwen,
2.30 uur Eerw. Heer Hoogendam van Vlaardingen
Geref. Kerk. 10 uur en 2.30 uur Ds. A. Kuiper.
Geref. Kerk (Pironstraat) 10 uur en 4.30 uur Ds
A. J. Allaart uit Baarn.
Geref. Gemeente. 10 uur en 2.30 uur Leesdienst.
Chr. Geref. Kerk. (Ds. Jan Scharpstraat 16 30
uur Ds. J. van Leeuwen.
AANBESTEDING
Door burgemeester en wethouders van Zuiddorpe
werd Vrijdagochtend aanbesteed het maken van een ri
olering in de kom der gemeente.
De inschrijvingen waren als volgt
P. Mollet Hoofdplaat 48.100,
E. de Regt Terneuzen 38.900,
Fa. Bunschoten IJzendijke 38.367,
P. A Rammeloo Philippine 37.700,
Gebr. de Bokx Terneuzen 35.980,
N. P. Hol Kloosterzande 35.495,
Gebr. Sponselee Kloosterzande 29.400,
J. P. Sanderse Axel 22.500,
Raming 24.400,
Het werk werd gegund aan Aannemersbedrijf J. P.
Sanderse alhier.
scheldkannonnade, maar niemand had gezien dat Nol
even zijn voet naar voren had gestoken. Dus ook dit
was een ongelukje en van die kleine dingetjes gebeur
den er zoveel op de werf. Daar moestje je niet druk
over maken. Ben je mal dan was je een kinderachtige
vent.
Het' Vespect voor de kleine van Veen was groeiende
en af* en toe greep de voorman eens in als het te gek
dreigde te gaan. Tenslotte zag hij wa tn die nagel-
jongeri en hij wilde niet dat hij weggesard zou worden.
Twee jaren werkte hij als nageljongen, zag schepen
groter worden en tenslotte van de helling afglijden,
maar begon dan meteen weer aan het volgende schip.
Hij was opgenomen in het legertje van scheepsbouwers
werd al dra als een hunner beschouwd en kreeg zo
af en toe ook- al eens ander werk te verrichten. Hij
liet zich inschrijven voor de cursussen, die door de
maatschappij werden gegeven en toen hij na twee jaar
slaagde voor het theoretische gedeelte, werd hij aan
gesteld als revolverklinker.
Dit betekende ineens een grote schrede voorwaarts
en hetgeen niet minder belangrijk was, ook aanzienlijk
meer loon. In deze dagen werden de werktijden ver
kort tot acht en veertig uur en de uurlonen verbeterd.
Nol van Veen kwam nu met flinke bedragen thuis,
Wat zij met het geld deed wist hij niet en daar dacht
welke hij steeds geheel aan zijn moeder overhandigde,
inmiddels een gulden was geworden en als hij in de
hij ook nooit over na. Hij kreeg zijn zakgeld, dat
loop van de week nog een kwartje nodig had, werd
het hem steeds gegeven. Nol rookte nu 's Zondags
een sigaar en in de week wel eens een pijp. Verder
gingen zijn eisen niet. Hij verdiepte zich meestal in
vaklectuur en probeerde zoveel mogelijk te weten te
komen van de scheepsbouw. Hij wilde vooruit.
Op het werk was hij een' der arbeiders, die het
minste opviel. Toen de politieke activiteit begon te
Blus dat vuur toch. Neem een of twee Rennies. Die
helpen afdoende endadelijk, 'n Heerlijk middel
~en nog smakelijk ook. En handig. Iedere tablet a-
part verpakt. U hebt ze maar bij U te steken 'om
ze voor 't grijpen te hebben Altijd, overal. Daar
bij: makkelijk in te nemen, zonder water of wat ook;
gewoon maar laten smelten op detong.
Duivensport.
CONCOURS OP QUIEVRAIN
De duivenmaatschappij „De Verwachting" orga
niseerde op 22 Augustus een vlucht vanuit Quié-
vrain, afstand 120,37 kilometer. De snelheid van
de eerste duif was 1195,5 meter.
De uitslag was alsvolgt
Oude duiven: 1. Joh. Sfjs, 2. Jac. Vasseur; 3. E.
van Gassen; 4. R. van Wiemeersch; 5. D. Dieleman;
6.E. van Dorsselaer; 7. G. Bracke; 8, J. van de
Berge; 9. C. van Drongelen; 10. P. Ortelee
Jonge duiven: Snelheid le duif 1128,8 meter. 1 en
4 D. Dieleman; 2 en 6 D. Faas; 3. AI. Sturm; 5.
Alb. Peersman, 7 en 9 J. Giele; 8. P. Orteleé; 10
Th. Swartelee.
Hengelsport.
JEUGDVISWEDSTRIJD G.O.A.
Gezien e al ten einde spoedende vacanties viel de
animo voor de Woensdag door het bestuur onzer
plaatselijke hengelsportvereniging georganiseerde wed-
strijdstrijd enigszins tegen, daar van de 45 jeugd
leden er slechts 21 kwamen opdagen.
Overigens was het weer niet bijster gunstig, ter
wijl van de zijde van de vissen bepaald van tegen
werking moet worden gesproken.
Gezien de geringe vangst van de anderhalf uur
durende wedstrijd, werd door de leiding op punten
beslist. De uitslag luidde
1 J. van Cadsand, 15 pnt; 2 Frits Briquet 15 pnt;
3- André de Kort, 5 pnt; 4 Walter Engels, 5 pnt.
De prijzen bestonden uit visgerij, en ook de niet-
winnaars konden een troostprijsje in ontvangst nemen.
DIENSTPLICHT
Uitspraken inzake vrijstelling.
De burgemeester van Axel brengt ter algemene
kennis, dat een uitspraak op aanvraag om vrij
stelling van dienst als gewoon dienstplichtige, welke
uitspraak is gedagtekend 23 Aug. 1954 ter secretarie
van deze gemeente voor eenieder ter inzage is gelegd.
Tegen elke uitspraak kan iedere belanghebbende
uiterlijk die tiende dag na de dag van deze bekend
making in beroep komen.
Het verzoekschrift, waarbij beroep wordt ingesteld,
moet met redenen omkleed zijn. Het behoeft niet ge
zegeld te zijn. Het moet worden ingediend bij de
burgemeester, ter secretarie van deze gemeente.
De burgemeester zorgt voor de doorzending van
het verzoekschrift aan de koningin, die op het beroep
beslist, na advies van de raad van state, afdeling voor
de geschillen van bestuur.
Indien de ingeschrevene, wie de uitspraak geldt,
buiten Nederland verblijft, kan, voor zover het door
deze in te stellen beroep betreft, met overschrijdng
van _de termijn van 10 dagen genoegen worden ge
nomen. Zolang omtrent zodanige overschrijding geen
beslissing is genomen, wordt de uitspraak na het ver
loop van de termijn van 10 dagen als onherroepelijk
beschouwd.
Axel, 26 Augustus 1954.
De burgemeester van Axel,
VAN OEVEREN.
groeien en men op de werven de arbeiders probeerde
over te halen zich te organiseren, ging Nol, daartoe
uitgenodigd s avonds eens naar een vergadering. Na
afloop gaf Nol zich op en betaalde vanaf die dag
trouw zijn contributie. Maar een vergadering bezocht
hij nooit meer en verder bemoeide hij zich er ook niet
mee. Een vakorganisatie beschouwde hij als een nood
zakelijk kwaad en werken voor zijn bond, dat lag
hem niet.
Toen hij achtti en jaar was begon hij er over te
denken, of het niet beter zou zijn, als hij eens naar
een ander bedrijf ging. Hij werkte nu al meer dan vier
jaren op de werf aan de Overkant van het IJ en in
dit vierde jaar was hij een behoorlijk vakman geworden.
Van tijd tot tijd maakte hij wel eens een reisje naar
de andere havenbedrijven van het land. Hijgingeens
een kijkje nemen in Rotterdam, Vlaardingen en Alblas-
serdam. Daar bekeek hij de op stapel staande schepen
en trok dan een vergelijking met de bouwmethoden
hier en die in de hoofdstad. Hij ging dan ten slotte
weer naar huis in de vaste overtuiging, dat hij hier
ook wel wat zou kunnen leren. Een andere keer eeisde
hij naar Delfzijl en keek daar, hoe men coasters bouwde
maar dit bezag hij als „peuterwerk" alleen de bouw
van grote schepen had voor hem bekoring. Dat bouwen
van die „pontjes was in zijn ogen jongenswerk.
Op een Zonagmiddag, toen hij met zijn moeder
rustig thuis zat, sprak hij er over. Ze knikte en ant
woordde „Ik kan het wel begrijpen, Nol, en als je
eens op een ander bedrijf komt, zul je ongetwijfeld
weer iets nieuws leren. Maar heb je er wel eens over
nagedacht, dat je wellicht in militaire dienst moet
De jongen keek haar verbaasd aan. „In dienst waar
om Ik ben toch kostwinner 7"
(Wordt vervolgd)