Terneuzense Ambachtsschool
breidt uit
Eerste Zeeuwse Culturele Dag
te Hulst
Interessant allerlei op de Schoen- en Lederbeurs
Alom' in ons land klinkt de roep tot ver.
dere industrialisering en de regering doet
alle mogelijke moeite om de ondernemers er
toe te brengen in de industriële sector te
investeren, hun fabrieken uit te breiden, hun
machinepark te vergroten en te moderni-
ieren, enz. Dit alles is een levensbelang
'10or ons wel zeer dicht bevolkte landje, om
cp deze wijze naast de emigratie-projecten,
ook voor de thuisblijvers een behoorlijke
evensstandaard mogelijk te maken en te
landhaven.
Maar geen enkele fabriek kan werken
:onder deskundige vakmensen. De nog al-
ij d toenemende mechanisering, de uitbrei-
;ing van het werk dat machinaal kan wor-
en verricht, vragen vakmensen voor de be-
liening van steeds ingewikkelder en ge-
ontpliceerder wordende machines. En ook
mor onderhoud en reparatie van de talloze
pté J.v ktuigen in alle beroepen
yon't -n i van vakmensen gevraagd.
ijn vakmensen dus hard no-
li)( 0m in ons hele land op peil
kbn iyei en te houden, maar ook indivi-
Leci m.-n door meerdere vakkennis
ttrke men zich tot een betere
evenspositie opwerken, zelfs zodanig, dat
nen in staat is zich een positie te verwerven
raar de man met de boord die ten on
echte door velen nog altijd als hoger ge-
aatst op de maatschappelijke ladder wordt
ezien hier niet aan kan tippen.
Vooruitziend bestuur.
Het stemt zeker tot verheuging dat het
lestuur van de in 1919 gestichte Ambachts-
ichool te Terneuzen steeds actief blijft en
naar middelen zoekt om aan de groeiende
lehoefte naar een technische opleiding te
mnnen voldoen. Helaas was de situatie de
aatste jaren zo, dat men een aantal leerlin
gen moest afwijzen om! het simpele feit dat
je school onmogelijk nog meer leerlingen
accomodate kon bieden. Maar reeds in 1950
voorzag men dit en toen werden de plannen
gereed gemaakt voor een grootscheepse uit
breiding en modernisering, die thans haar
voltooiing nadert en daardoor bij de aanvang
van het nieuwe leerjaar in September aan-
itaande plaats zal kunnen bieden aan 360
eerlingen, in plaats van aan 200 waarop de
ïuidige school was berekend. (Overigens
:ag men kans om niettegenstaande de plaats
voor 200 nog 246 leerlingen op te leiden in
1953.)
Oude gebouw gemoderniseert.
Niet alleen door nieuwbouw zal de school
straks groter en ruimer zijn geworden. Ook
aan het reeds bestaande gebouw werden de
nodige wijzigingen aangebracht om met de
lieuwbouw een efficient en doelmatig ge-
ïeel te verkrijgen. Wij noemen hier slechts
enkele punten die wij in het jaarverslag over
1*953 vonden opgesomd Gevels werden
van stalen ramen voorzien, muren wegge
broken en andere opgebouwd, de gehele
verwarming gewijzigd, tijdelijke electrische
eidingen moesten worden gelegd, enz. Al-
ïoewel een dergelijke wijze van werken niet
werd bewonderd, moest een deel van deze
werkzaamheden worden uitgevoerd tijdens
de lessen. Geconstateerd mag echter wor
den dat ook dit vlot verliep dank zij de
medewerking van alle daarbij betrokkenen.
Ook de leerlingen hebben zich daarbij goed
weten aan te passen.
Naast de uitvoerders werd ook in eigen
>eheer het nodige gedaan voor de vernie-
wing en zo werden voor de inventaris o.a.
vervaardigd 64 werkbanken, 75 tafels voor
theorielokalen, 25 kasten, rijwielstandaards
enz.
De nieuwbouw.
De nieuw gebouwde vleugel van de school
bestaat uit een sousterrain met kleed- en
wasgelegenheid, verwarmjngskelders; een
rijwielbergplaats voor ongeveer 200 rijwie
len. Parterre vindt men de nieuwe ingang,
die nu niet meer aan de Axelsestraat s, maar
aan de Van Steenbergenlaan, conciergeloge
met een ruim uitzicht waardoor voldoende
controle mogelijk is, centrale garderobe en
toiletten en een ruim gymnastieklokaal van
11 x 20 mieter, dat tevens voor andere doel
einden zal kunnen worden benut. Ook de
eerste verdieping >van de nieuwe vleugel
staat in verbinding met het oude gebouw.
Hier vindt men twee leslokalen en een hand
vaardigheidslokaal. Tevens ook hier weer
een centrale garderobe en toiletten. De 2e
verdieping van deze nieuwe vleugel omvat
ten slotte nog twee ruime tekenlokalen, die
door een harmonicawand van elkaar zijn
gescheiden en ook hier weer een centrale
garderobe en toiletten.
De verlichting is in alle lokalen, behou
dens de smederij en het gymnastieklokaal
ukoevoerd met TL-buizen, terwijl de kleu
ren voor het schilderwerk van de lokalen
worden bepaald in overleg met een kleuren-
deskundige.
Ten slotte zal ook het machinepark de
nodige uitbreiding en vernieuwing onder
gaan en bij het gereedkomen van deze uit
breiding een waarde vertegenwoordigen van
circa 140.000 tegen ƒ60.000 in de oude
school.
Onvermeld mag zeker niet blijven dat men
bij de uitbreiding de nodige aandacht heeft
besteed aan nieuwe toepassingen op veler-
lei gebied, waarbij inzonderheid een vinding
van een der leraren, de heer A. J. Risseeuw,
vermelding verdient, n.l. een nieuw systeem
smidsvuur met een speciale luchtaf- en aan
voer, waarop inmiddels reeds octrooi werd
aangevra'agd.
Gelegenheid tot bezichtiging.
Al met al is deze uitbreiding wel zeer in
grijpend en kan de school hiermede weer
ten volle voorzien in de ook in onze streek
steeds groeien.de vraag naar goed opgeleide
vakmensen. Stelt U belang in deze oplei
ding ook voor uw eigen kinderen, bezoek
dan eens de openbare les die vandaag,
Woensdag 16 Juni van 2 tot 4 uur wordt
gehouden eg waar li zich persoonlijk kunt
overtuigen van het belang en de kwaliteit
van dit onderwijs ook voor uw kinderen.
1
Zeeuwsch-Vlaanderen en inzonderheid
Hulst genoot Zaterdag de eer gastvrouwe
te mogen zijn bij de eerste culturele dag ge
organiseerd door de Stichting Zeeland en
gehouden in de gemeente waar de winnaar
van het Zeeuws Landjuweel, de R.K. toneel
vereniging St. Joseph Ghesellen gevestigd is.
Vele deelnemers aan deze dag kwamen
van boven de Schelde, terwijl evenzeer velen
van beneden onze Zuidergrens kwamen. Een
typerend beeld voor Zeeuwsch-Vlaanderen
als culturele schakel tussen Zeeland en
Vlaanderen, gebieden welker landsaard men
beiden in Zeeuwsch-Vlaanderen weerspie
geld vindt. Zo was ook uit beide streken een
hooggeplaatst gezagdrager aanwezig, de
Commissaris der Koningin in Zeeland, jhr.
mr. de Casernbroot en uit België de gouver
neur van Oost-Vlaanderen, de heer M. van
den Boogaarde uit Gent.
De dag begon met een academische zit
ting in de fraaie burgerzaal van het stad
huis, waarbij o.a. tegenwoordig waren mr.
H. J. Scholvink, vertegenwoordiger van de
minister van O.K. en W., jhr. rpr. T. A. J
W. Schorer, mr. J. F. Hornstra en de heer
J. M. A. C. van Dongen, bestuursleden van
de stichting Zeeland, mr. dr. A. J. J. M. Mes,
mr. J. M. Pilaar, griffier der Staten, mr. dr.
N. Bolkestein, burgemeester van Middel
burg, de heer P. Warnier, loco-burgemees
ter van Hulst, de heren R. de Vidts, burge
meester van St. Niklaas, K. v. d. Bergh, be
stendig afgevaardigde van de Prov. Raad
van Oost-Vlaanderen, mr. H. J. Zeevalking
secretaris van de N.A.T.U. en vele ver
tegenwoordigers van Vlaamse en Zeeuwse
toneelverenigingen.
Na een welkomstwoord van jhr. m. de
Casernbroot, waarin deze ook wees op de
betrekkelijk korte tijd waarin onze provin
cie thans een gerichte subsidie-politiek voert
en de daarmee bereikte resultaten, hield de
heer J. Henrik Mulder, algemeen secretaris
van het Prins Bernhardfonds een referaat
over werkelijkheid en perspectief van het
regionale culturele leven. Spr. besprak hier
bij ook de vervlakking waartoe onze moderne
tijd aanleiding geeft en de verbreiding van
de cultuur over een veel bredere laag, waar-
bbij echter de diepte verloren gaat. Er is
een massa-cultuur ontstaan door film' en
radio en televisie, maar daarnaast moet iets
worden gedaan voor theater, muziek en beek
dende kunst, als blijvende normen.
Hierna sprak dr. Paul de Rijck, inspecteur
voor culturele en sociale aangelegenheden bij
het gouvernement Oost-Vlaanderen over de
voksontwikkeding en de volkscultuur in
Vlaanderen en ging daarbij zeer gedetail
leerd in op hetgeen thans in Vlaanderen op
dit gebied wordt gedaan.
Na de lunch, waarbij jhr. mr. De Casern
broot hartelijke woorden sprak aan het adres
van de gouverneur van Oost-Vlaanderen,
die binnenkort de dienst wegens het berei
ken van de pensioengerechtigde leeftijd gaat
verlaten, welke woorden door de heer Van
den Boogaarde op even vriendelijke wijze
werd beantwoord, is een bijeenkomst ge
houden in het Concertgebouw.
Nadat het St. Ceciliakoor uit St. Jansteen
een aantal liederen gezongen had, reikte de
Commissaris der Koningin met een toepas
selijk geestig woord de prijzen uit aan de
prijswinnaars uit de drie groepen.
Groepl1. St. Joseph Ghesellen, Hulst;
2. Middelburgs Dilettanten Toneel 3. On
derling Kunstgenot, Goes 4. Sempre Avanti
Sluiskil 5. Toneelgroep Kortgene.
Groep II 1. Toneelclub Groede 2. Vlis-
sings Schouwspel 3. Excelsior, Sas van
Gent.
Groep III: 1. De Schelde, Breskens2.
Tonee].vereni.ging JCw^dendamme. Een extra
prijs werd toegekend aan de Lekenspelgroep
Walcheren.
De voorzjter van het Middelburgs Dilet
tanten Toneel, de heer W. de Pagter, be
pleitte bij de aanvaarding van de prijs nog
de toekenning van een geringere waarde aan
de keuze van het stuk, daar z.i. niet de pres
tatie van de auteur, maar die van de deel
nemers beoordeeld moeten worden.
De middag eindigde met een inleiding van
de Belgische toneeldeskundige Michel van
Vlaanderen over de betekenis van het ama
teurtoneel, waarin hij de dilettanten op hun
grote verantwoordelijkheid wees en de keus
van goed e stukken en de zorg Voor een
goede regie aanbeval.
De heer Mes sloot hierna de bijeenkomst.
Des avonds speelde St. Josephs Ghesellen
hun overwinningsstuk „School der Dappe
ren", terwijl op de Markt waar het fraaie
gerestaureerde stadhuis in floodlight baadde
de Koninklijke Harmonie ip haar keu
rige nieuwe uniformen concerteerde.
VAN „ADEMEND" KUNSTLEDER, EEN DOORZICHTIG
KINDER-PASSCHOENTJE EN VERWISSELBARE DOPJES
VOOR VOETBALSCHOENEN.
UIT DE OUDE DOOS.
XVI.
Een advertentie van de „Anglo-Continen-
tale (vootmalige Ohlendorf) Guano Werke'
komt voor met aanbieding van Peru Guano
met 11% stikstof, met opgeloste Peru Guano
en speciale grasmat van Ohlendorff en na
tuurlijk waarschuwing tegen vervalsing.
Ook komen berichten voor uit Parijs, waar
anarchisten bommen werpen voor en in de
hotels om de .bourgeois" te vermoorden.
Ben zenuwachtige angst heerste toen in Pa
rijs door de vrees voor de anarchisten.
In Ierland werden pachtboeren uit hun
hoeven gezet door de Engelse bezitters. Ze
kwamen in komrrter om of trachtten naar
Amerika te komen.
In Amerika braken stakingen uit, waarbij
botsingen voorkwamen tussen stakers en
politie en waarbij doden vielen.
De wereld was toen ook niet erg rustig.
Bij de Marolleput onder Oostburg wer
den de echtgenote, schoonmoeder en schoon
zuster van een zekere Machiel Lampier, oud
33 jaar en koewachter door diezelfde Lam
pier met een eegdetand doodgeslagen. Eerst
ontkende hij (alle schuld, maar toen feijn
„meisje", waarmee hij naar Amerika had
willen gaan, voor de rechtbank iets gezegd
had, dat hem niet aanstond, bekende hij
voor medegevangenen zijn misdaad. Hij werd
tot levenslange gevangenisstraf veroordeeld.
Zijn „meisje", die de misdaad had kunnen
voorkomen, werd tot 6 maanden gevangenis
straf veroordeeld. Een koewachter van 33
jaar zou in onze tijd wel een rare verschij
ning Zijn. Het voorval tekent ook wel de
ruwheid van sommige achteraf wonenden
van die tijd.
Zaterdag 5 Mei 1894 had de opening
plaats van de wereldtentoonstelling te Ant
werpen welke een oppervlakte besloeg van
43 ha en voor de bewoners van onze streek
een evenement was, dat men, nu het zo in
onze buurt voorkwam, moest gezien hebben.
Vooral de ^.Congo-afdeling met de rijst-
stampende negers" en de „clou" van de ten
toonstelling „Oud-Antwerpen" brachten de
bezoekers in extase. Als men de berichten
in de krant leest merkt mén hoe de mensen
dit als het ware beschouwden als de sprook
jes uit de duizend en een nacht.
In het nummer van 30 Mei 1894 komt een
hoofdartikel voor met de aloude klacht, dat
wij Zeeuws-Vlamingen bij de overige Ne
derlanders worden achtergesteld. De schrij
ver vertelt, dat voor de vermogensbelasting
de Nederlander, die grond bezit wordt gan
geslagen, maar dat de buitenlander in die
belasting niet moet betalen, ook niet, van de
eigendommen, die zij hier bezitten. Hij zegt
„Komt hier nu grond te koop en koopt een
Nederlander dit, dan wordt hij opgepikt in
de Vermogens- en Grondbelasting. Koopt
hier een Belg, dan betaalt hij alleen in de
verminderde grondbelasting. Hij heeft alles
voor op een ingezetene." Hij vervolgt „Is
er doeltreffender maatregel uit te denken om
de grond te vervreemden en de opbrengst
voor de Staat te verminderen In de ge
meentebelasting betadlt hij geen cent, of
het zijn enige opcenten op gebouwde en on
gebouwde eigendommen. Opcenten op het
Personeel zijn vrij, hoofdelijke omslag vrij.
Nu hebben we om het spel te vermaken de
bedrijfsbelasting gekregen en de Belgische
kooplui, die vroeger een patent nodig had
den om hier graan en vee et kopen zijn ook
daarvan vrij. Komt men op poldervergade
ringen, dan hebben daar de weinig betalen
de Belgische eigenaren de meerderheid en
de weinig veelbetalende Nederlanders de
minderheid. Noord-Beveland gaat bijna ge
heel over in handen van buitenlanders, in
Tholen hebben zij uitgestrekte bezittingen,
enz.". Hij besluit met: „De regering moet
rneer doen om ons het Nederlanderschap te
leren waarderen."
De Schoen- en Lederbeurs te Utrecht
staat weer voor de deur Eenmaal in het
jaar treedt de Nederlandse schoenen- en
lederindustrie voor het forum, om binnen-
en buitenland haar prestaties te tonen,
Vanaf 28 Juni tot en met 2 Juli a.s. zullen
120 schoenfabrieken op grote schaal hun
collecties schoeisel exposeren. Hierbij valt
vooral de nadruk op de vele nieuwe mo
dellen die in de handel zullen worden ge
bracht. Doch behalve nieuwe vormen en
kleuren zullen op de Utrechtse Schoen- en
Lederbeurs verschillende andere noviteiten
te zien zijn.
In de reeks van nieuwe artikelen vallen
de schoenen met lastexvoering op. Deze
voering is elastisch en sluit als een hand
schoen om de voet. Dezelfde firma komt uit
met super flexible schoenen die voorzien zijn
van een bijzonder buigzaam binnenwerk,
dat alle bewegingen van de voet meemaakt
(Fa. M. D. v. d. Hammen, Waalwijk).
Voorts trekken de aandacht babyschoe
nen van extra soepel chroomleder met kurk-
vulling on plaats van rubberkurk, hetgeen
het kindervoetje zeer ten goede komt. Voor
deze schoentjes is een nieuwe leest ont
worpen, bestaande uit een bredere voor
partij, een extra hoog wreefje en een rui
mere „inschot". Zij zijn gelijmd met een
materiaal dat tegen- elk klimaat bestand is
(Fa. J.i P. Vrinten, Tilburg).
Wat zégt u van „ademend" kunstleder,
een nieuw product dat in tegenstelling tot
vroegere soorten poreus is en daardoor ge
schikt voor de vervaardiging van schoenen
en kleding (C. v. d. Meyden, importeur
en exporteur, Utrecht). En vindt u een
kinder-passchoentje van doorzichtig mate
riaal niet een aardige vondst? (Fa. Meeu-
wis Co., Oisterwijk.
Een Nederlandse firma construeerde een
voetafdruk-apparaat, waarmee het voor de
schoenwinkelier mogelijk is binnen 1 mi
nuut een afdruk van de voetzool van zijn
cliënt te maken (Arcon N.V., Amsterdam).
Voor de voetbalsportbeoefenaars is er op
de Schoen- en Lederbeurs ook een aantrek
kelijk nieuwigheidje, namelijk in de vorm
van onbreekbare en verwisselbare nylon-
doppen voor de voetbalschoenen. Deze dop
pen, die spijkerloos zijn en daardoor de zool
een langere levensduur waarborgen, worden
op de schoenzool vastgeschroefd (H. J. de
Pont Mannaerts, Alphen (N.-Br.)
Veiligheidsschoenen met stalen neuzen
zijn reeds geruime tijd in de handel, maar
de fabriek die ze vervaardigt verschijnt nu
met dit soort schoenen voorzien van een ge
heel stalen binnenzool en met werkschoenen
die oliebestendige rubberzolen en -hakken
hebhen (Ravo, Leder- en Schoenfabrieken
N.V., Ravenstein).
Naast het vorig jaar gelanceerde en goed
ontvangen speciale leer voor reparatiedoel
einden komt op de a.s. Vakbeurs een firma
met croupon van bijzonder soepele kwali
teit uit, dat door een apart procédé ver
kregen werd en als ideaal zooiproduct voor
flexible schoeisel kan worden beschouwd
(N.V. Lederfabriek „Noord-Brabant", te
Rijen).
Voor hen die graag op sandalen lopen
wordt een merk op de markt gebracht waar
bij de voetbodem volkomen plastisch is. Deze
sandalen geven de voet een uitstekende
steun, voorkomen spierpijnen en vermoeid
heid.
Voor het toenemend aantal bromfietsers is
een apart soort laars ontworpen, die een
speciaal versterkte contrefortvoering en een
binnenbekleding van imitatievacht gekregen
heeft (N.V. Schoenindustrie „Maarssen" te
Maarssen).
ia
"»r
