Voorlopig
en droge
steeds zachte
zomers
U KUNT 'T
Nieuw
JEUK
D.D.D.
OCTANlUMVni
OCTANIUM
Boekhandel Fa J. C. VINK - Markt 12 - Axel
KLIMAAT VERANDERT LANGZAAM MAAR ZEKER
SUBTROPISCH KLIMAAT OP SPITSBERGEN
(Speciale correspondentie)
Wat moet er nu van al onze mooie plan
nen terecht komen als zelfs het klimaat een
loopje met ons neemt. Nu gaan we nog naar
de Rivièra om wat straaltjes zonnehitte U
verschalken. Maar straks moeten die uit
Marseille en uit Nice, die u(it Brussel en
Rotterdam naar Spitsbergen om te kunnen
zonnebaden. Ons klimaat verandert namelijk
langzaam maar zeker. Daar is geen ont
komen aan
Verrassingen om de 800 jaar
Toen in de zomer van 1947 midden-
Europa van dorst dreigde te versmachten
omdat een ongekende hitte- en droogtegolt
de landen teisterde kwamen de beweringen
los dat de wereld eén droogte-periode tege-
met qinq. Een bekende meteoroloog ver
telde, dat de wereld iedere 800 jaar zo n
verrassing beleefde. De duur van die Per10
zou ongeveer tien jaar bedragen. Inderdaad
heerste er een droogteperiode rond 2000
1200 en 400 voor Christus. Ook rond 4UU
en 1200 na Christus droogde de wereld uit.
Volqens deze cyclus zou de volgende droog-
teperiode dus rond het jaar 2000 moeten ig-
qen Omdat het klimaat zich de laatste jaren
veranderd zou men kunnen constateren, dat
we ons nu reeds langzaam aan in het voor-
veld der droogte bevinden. De zomers zul
len voorlopig geregeld een beetje warmer en
wat droger worden en de winters zachter.
Kuststreken zullen blijven profiteren van het
zeeklimaat: ook tijdens de droge zomers
krijgen we dus in Nederland afkoelende en
verfrissende regenbuitjes.
Grondwater zinkt naar beneden.
We zullen ons voorlopig nog maar met
ongerust maken, want aan de Rivièra wor
den nog steeds nieuwe hotels en pensions
gebouwd. Vele meteorologen staan sceptisch
tegenover bovenstaande theorie. Een reit,
wat evenwel niet ontkent kan worden is,
dat in bijna alle delen van Europa de grond
waterspiegel zakt. In de Alpen staat het
grondwater bijna twee meter lager dan twin-
tiq jaar geleden. Langzaam aan verdwijnen
hier de gletschers. Hetzelfde geldt voor de
qletschers in Noorwegen, Alaska en Spits
bergen. In Siberië stijgt de temperatuur zo
danig, dat nu de graan- en aardappelcultuur
aan het wandelen is. De koudepool, die eer
tijds in Siberië lag heeft zich verplaatst naar
het uiterste noorden van Canada. De mag
netische pool, die eeuwenlang op het schier-
éiland Boothia Felix vertoefde maakt mo
menteel een tocht in noordoostelijke richting,
Wijnbergen in Groenland
In feite verandert de wereld geregeld.
Nauwkeurige studies hebben vastgesteld,
dat vele eeuwen geleden de Noordpool zich
in Californië bevond. In Groenland was de
temperatuur toen zo heerlijk, dat er aard
beien en druiven groeiden. Vandaar dat de
Noormannen die Groenland ontdekten, het
Wijnland noemden. Ook de steenkolenlagen
op Spitsbergen bewijzen, dat er daar eens
een subtropisch klimaat moet hebben ge
heerst. Ondanks deze vele feiten is het de
wetenschap nog niet gelukt de oorzaak van
al deze veranderingen te vinden. Het is ech
ter helemaal niet uitgesloten, dat rond het
jaar 2000 de zomers in Nederland zo onge
nadig heet zijn, dat we ons met een tropen
helm moeten sieren. Voor Spitsbergen is
dan de grote tijd aangebroken. Het zal de
Rivièra van Europa worden. Maar voor
lopig zijn we nog niet zo ver. Laten we voor
alle zekerheid maar zuinig blijven op onze
dure winterjassen.
Natuurlijk weet u, dat wij, het Nederland
se volk, een goed deel van onze grote naam,
onze oude roem en, wat toch ook wel be
langrijk is, van onze nationale rijkdommen
die we intussen w*eer verloren hebben
te danken hebben aan het feit, dat we een
zeevarende natie waren. En waarschijnlijk
weet u ook, dat, om maar iets te noemen,
onze taal zo rijk is aan kernachtige gezegden
spreekwoorden en uitdrukkingen aan de zee-^
vaart ontleend.
U en ik, we zijn geen mensen die zich
gemakkelijk op sleeptouw laten nemen, met
alle winden meedraaien, telkens iets over een
andere boeg gooien, allerlei ballast meesle
pen door het leven, spijkers op laag water
zoeken, ons in de maling laten nemen, onze
zaken maar laten waaien en dadelijk bakzeil
halen als het ons tegenlooptwe durven, als
schipper naast God, met ons schip recht door
zee te gaan, op ons eigen kompas te zeilen,
zonder ons iets aan te treken van de beste
stuurlieden, die immers toch altijd aan wal
staan, we weten de bakens te verzetten, als
het getij verloopt en een goede reede te be
zeilen, als het nodig mag blijken. En dit heb
ben we dan te danken aan onze voorvaderen
die hun ervaring, hun wijsheid, hun goed
inzicht niet bij moeders pappot hebben op
gedaan, maar zoekers Waren, die, zoals onze
dichter J. C. Bloem schrijft, de zee bezeilden
om een droom.
En natuurlijk is het niet ieder van ons ge
geven om als deze zoekers de zeeën te be
varen. Als u een kwekerij beheert ergens in
het Westland, een landbouwbedrijf heeft in
het Noorden van Friesland, vertegenwoor-
dania dat nu de qraan- en aaroappeicu^uu, diger is voor een chocoladefabriek of de
moaeliik is op breedtegraden, waar twintig vrouw is van een plattelandspredikant op
jaa? qeleden de bodem tijdens de heetste het een of andere Drentse dorpje is de kans
zomermaanden niet geheel ontdooide. De niet bijster groot, dat u noo'.t met de „Wil-
Noordoost-passaqe in de Berfngstraat is se- lem Barends" een reisje van acht maanden
deht 1936 regelmatig enige zomermaanden zult maken naar het Zuidpoolgebied,
bevaarbaar Noq in 1910 meende men, dat En toch hoevelen zijn er met onder u,
de Beringstraat eeuwig door het ijs zou blij- die zo dikwijls eens bij zich zelf dachten en
jaren, eeuwen geleden, in wrakke hulken de
nieuwe wereld ging ontdekken.
Werkelijk, u kunt om slechts enkele voor
beelden te noemen, met Joseph Conrad in
een typhoon een tocht op leven en dood
maken in de Chinese Zee en u kunt, als u
daaraan de voorkeur geeft, getuige zijn van
Scott's heldhaftige pogingen om de Zuidpool
te bereiken.
U kunt dat, niet als toerist, die alles wat
er te zien is eens even oppervlakkig bekijkt
en dan weer naar huis gaat zonder meer te
hebben opgedaan dan een vage indruk, maar
u kunt, met de mannen de zeeën bevaren,
hun ervaringen opdoen, lief en leed delen,
beleven wat er te beleven valt, wijsheid put
ten uit die ervaringen, uw verstandelijk in
zicht verrijken en uw menselijke gevoelens
verdiepen.
Dat alles kunt U
K. van der Geest.
UIT DE OUDE DOOS.
ven geblokkeerd.
Ijsbergen verdwijnen.
Over de oorzaken zijn de geleerden het
niet eens. Maar de feiten, dat vooral het
noordelijk halfrond steeds warmer wordt er
kennen zij volledig. De ijsgrens in het poolge
bied schuift naar het Noorden. Spitsbergen
is tijdens de heetste zomermaanden ijsvrij.
Terwijl in 1912 het noordelijke deel van de
Atlantischq Oceaan nog onveilig werd ge
maakt door honderden ijsbergen telt men er
nu nog slechts enkele tientallen. Zelfs de
vissen trekken hun consequenties. Schelvis
en kabeljauw moeten momenteel veel noor
delijker worden gezocht omdat de tempera-
raturen in hun oorspronkelijke verblijfplaat
sen te sterk zijn gestegen.
Dat vele trekvogels, die vroeger zuidelij
kere streken opzochten de laatste jaren hun
broedgebieden niet meer verlaten staat even
eens als en paal boven water. Het moet in
de natuur wel een toestand zijn van volko
men verwarring, want zelfs de polen zijn
aan het verhuizen. Amerikaanse meteorolo
gen hebben wetenschappelijk vastgesteld
en aan hun conclusies valt niet te twijfelen
dat niet alleen de magnetische pool aan
het emigreren is, doch dat ook de koudepool
Fijn hier - scheuten daar
en stramheid in lijf en leden
soms ook zeiden ,,Wat zou ik daar graag
eens een kijkje gaan nemen."
Hoe groot was uw belangstelling niet,
toen captain Carlson met zijn Flying En
terprise" over de verbolgen, kolkende en
schuimende golven van de Atlantische Oce
aan dobberde
Met hoeveel spanning volgt u, als u ten
minste een scheepvaartgolf op uw radio
toestel hebt, niet de tochten van de redding
boten, uitgevaren om de bemanning van
een boot, die schipbreuk heeft geleden, be
houden aan de wal te brengen
Hoe sterk komt u niet onder de indruk
van de zeekastelen in onze grote havens,
wanneer u daar toevallig eens een bezoek
brengt En hoe aandachtig luistert u niet
naar de verhalen van de een of andere
zeeman, die, even toevallig misschien, in uw
kennissenkring is verzeild geraakt, Hoe
dikwijls krijgt u dan niet het gevoel, dat u
er meer, veel meer over zou wilen horen
Het is niet onmogelijk er meer over te
horen, meer van te weten te komen, hoe de
zeeman reilt en zeilt. Het is niet onmogelijk
om, na een drukke, vermoeiende dag vol be
slommeringen in uw eigen werkkring of be
drijf, wat ontspanning te zoeken in de we
reld, waar wonderen tot de meest alledaagse
gebeurtenissen schijnen te behoren.
Het is zelfs helemaal hiet1 onmogelijk
U behoeft slechts een boek ter hand te ne
men en u kunt van de zee en het zeemans
leven zoveel te wten komen als u maar wilt.
U kunt, zonder dat het u enige moeite kost,
meeleven met onze matrozen en stuurlieden
op de lijnvaart of bij de wilde vaart. U kunt
een zeesleper volgen, als hij zijn zware last
traag over de evenaar naar het andere einde
van de wereld brengt en tevens enige in
druk krijgen van het leven van de vrouwen
en moeders die hun mannen en zonen tel
kens opnieuw voor weken, maanden, soms
voor jaren de wereld in laten trekken. U
kunt met onze baggeraars naar Venezuela,
Chili, China of Australië gaan. U kunt mee
leven met het volk, dat op onze moderne
schepen, die geweldige hotels gelijken, de
zeven zeeën bevaren en met het volk, dat
met de opzienbarende
is een legering van
8 speciale soorten metaal.
werk uitgevoerd door de aannemers J. Verijzer en
A. de Jonge en zal deze verkorting opengesteld wor
den als publieke weg, Het schijnt dus daarvoor
maar een binnenwegje geweest te zijn en de brug
maar een hulpbrug.
In de loop van 1890 waren de heren M. A. Smies
en L. Lamaitre als leden Van de gemeenteraad ver
kozen en waren er dus vertegenwoordigers van de
Middenstand in de gemeenteraad gekomen.
De winter van 1890—1891 wordt dikwijls genoemd
als een der strengste. Het volgende bericht wijst daar
ook op.
20 Januari 1891. Als bewijs van de gestrengheid
van deze winter kan dienen, dat j.l. Zaterdag in onze
gemeente een wilde kalkoen is gezien. Aangewende
pogingen om haar onder schot te krijgen mochten
niet gelukken.
Er werd ƒ478,— bijeen gebracht om rondgedeeld
te worden aan de behoeftigen. Eigenaardig voor die
tijd was ook, dat weldoen en vermaak samen moes
ten gaan. Er werden ijsfeesten gehouden en het ge-
L bruik wilde, dat er schaatsen- en sledewedstrijden
j^werden gehouden, met als prijzen kleren, etenswaren,
VIII.
Op 4 November 1.890 werd opgenomen en goed
gekeurd de brug in de Eerste Verkorting over het
zijkanaal van Axel naar Hulst in de polder Be
oosten- en Bewestenblij. Het bericht zegt Zeer ten
genoege van het bestuur en de ontwerper is het
stooksel enz. Ouderen kunnen zich dat nog wel her
inneren en ook degenen, die daaraan meededen.
7 Januari. Men meldt uit Vlissingen Hoewel de
thermometer hedenochtend slechts 4 a 5 graden vorst
aanwees, bleef de vaart op Antwerpen nog gesloten.
Uit Wolfaartsdijk Op Oudejaarsavond gingen drie
personen te voet over de Zandkreek bij het veer van
Kortgene. Ook de post ging per ijsslee over. Op
het ijs op de rivier voorSlikkerveer bewogen zich
dagelijks honderden schaatsenrijders en het ijs schijnt
genoegzame draagkracht te bezitten om met paard en
slee er op te arren.
Voor vissers om van te watertanden is het vol
gende bericht Er heerst dezer dagen een grote be
drijvigheid in dé visvangst aan het kanaal alhieï
Gehele zoden snoek, karper, baars,enz. worden aan
de man gebracht, waardoor menig liefhebber zich
aan een ijszoodje te goed kan doen.
Het ijs op de Rijn bij Dusseldorf had een dikte van
ruim 2 meter.
Op 28 Januari ging het dooien en door de dooi en
een hevige golfslag werd een groot gedeelte van een
ijsdam voor de kust bij Katwijk opgeruimd.
Voor een extra bedeling aan de armen was er
een aanbesteding van 20.000 kg. nutjeskolen. 50 de
kens, 160 kg. Amerikaans spek en 400 kg. rijst.
De enige arts in Axel was in 1890 Dr. van Nooten,
Wat gaat de tijd gauw om. Omstreeks die tijd
vestigden zich te Axel als schilder de heer Ph. A.
Knieriem en als kleermaker de heer J. Platteeuw, die
nu als 84- en 87-jarigen nog zeer kras zijn. Joh. Haak
vestigde zich als schoorsteenveger.
Niet krabben. De heldervloei
bare D.D.D. kalmeert de leuk
jUUlt in enkele seconden, doodt de
ziektekiemen, geneest tot diepin de huidponen.
GENEESMIDDEL TEGEN
HUIDAANDOENINGEN
cnv-f
al die vormen van Rheumatische ongemakken kunt U
met Kruschen te lijf. Berust er niet in. 't Wordt wel
erger, niet beter. Begin morgen radicaal met Krutchen
Tiendizenden vonden en vinden bij Kruschen baat
en verlichting iedere dag weer. Waarom zoudt U
dan weerloos verder lijden. Neem ook Kruschen
de kleine dagelijkse dosis en ondervindt zelf het
heilzaam effect.
Ingez. Med.
Parker „tl" vulpen
slechts f 35.-
Parker „SI" set f 55..
De Parker „21" ts in alle onderdelen een
Parker product bij uitnemendheid. Alleen de
fraai gestroomlijnde Parker „21" heeft
i de OCTANIUM pen, die zo gemakkelijk over
het papier glijdt, en waarmee men schrijft
i zonder vermoeid te raken. De Parker „21"
wint het van alle andere merken in dezelfde
prijsklasse. Vraag Uw winkelier U deze
perfecte, nieuwe Parker vulpen te tonen.
Er is een keuze uit aantrekkelijke
kleuren en uit verschillende penpunten.
Kan niet vervormen
Kan niet roesten
Onverslijtbaar
Soepel en toch sterk