AXELSE COURANT
n J. G. VINK - Axel
Het eeuwige Frankrijk....
Welk instrument wordt er bespeeld?
*rs
Hebt U at geprofiteerd
van onze
Boekenopruiming
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
VERSCHIJNT IEDERE WOENSDAG EN ZATERDAG
Er is geen. volk in Europa met een zo op
merkelijk herlevingsvermogen als de Fran-
ten de reis gewonnen.
Het Franse probleem is wijder dan men
Wanneer een orkest een muziekstuk tot
klinken brengt, zal menig luisteraar zich af
vragen, welke instrumenten er nu worden
bespeeld en welke functie deze verschillende
instrumenten in het orkest hebben. Opper
vlakkig bezien lijkt het of de instrumenten
in een orkest van een grote verscheidenheid
zijn, doch dit valt erg mee. Want tenslotte
zijn zij alle in drie groepen onder te brengen,
n.l. in een groep snaar-instrumenten, een
groep blaasinstrumenten en een groep slag
instrumenten. Laten wij ons eerst bepalen
tot de eerste groep
de snaarinstrumenten.
Deze zijn onderverdeeld in drie soorten,
n.l. snaarinstrumenten die met een strijkstok
worden bespeeld, tokkelinstrumenten als gi
taar, mandoline, harp en cither, die met de
vingers of een plectrum worden bespeeld,
het clavecimbel (dat ook tot de tokkel-in-
strumenten behoort) en de piano (waarvan
de snaren met hamertjes aangeslagen war
den).
Snaarinstrumenten die met een strijkstok
bespeeld worden zijn strijkinstrumenten.
Hiervan kennen we vier soorten, n.l. de
viool, de altviool, de violoncel (of kortweg
cello) en de contrabas. Hiernaast bestaan
nog enkele strijkinstrumenten, die echter zo
sporadisch en dan nog slechts als solo-in
strument in een orkest worden bespeeld, dat
wij ze verder maar laten rusten.
De belangrijkste van de strijkinstrumen
ten is ongetwijfeld
de viool.
Zij heeft evenals de altviool en de cello
vier snaren. Van een viool zijn deze ge
stemd in (van boven naar beneden) e, a, d
en g. De mogelijkheden van een viool zijn
schier onbeperkt en zij wordt daardoor ook
veel als solo-instrument aangewend. In het
orkest zijn twee groepen violen, n.l. een
groep eerste en een groep tweede violen.
De groep eerste violen zit gewoonlijk aan
de linkerhand van de dirigent, terwijl de
groep tweede violen meestal rechts van hem
zit. Sommige dirigenten zijn de laatste jaren
hiervan afgeweken en hebben de groep
tweed violen naast (achter) de groep eerste
geplaatst. De groep eerste fiolen speelt
meestal de hoofdmelodie, hetgeen niet w'eg-
neemt, dat zij ook vaak als begeleidende
groep optreedt, wanneer de hoofdmelodie
aan andere instrumenten is toevertrouwd.
De groep tweede violen, ofschoon van niet
mindr grote betekenis in het orkest, speelt
meestal een tweede of begeleidende stem,
het komt echter ook voor, dat zij met de
groep eerste violen de hoofdmelodie speelt.
De instrumenten waarop in de groep tweede
violen gespeeld wordt, zijn precies gelijk
aan die waarop de groep eerste violen speelt.
Velen zijn van mening dat het spelen van
een tweede vioolpartij iets minderwaardigs
is en een eerste violist meer moet presteren
dan een tweede. Dit is absoluut onjuist, het
komt zelfs herhaaldelijk voor dat een tweede
vioolpartij moeilijker te spelen is dan een
eerste. De groep tweed violen is in een orkest
van even grote betekenis als de groep eerste,
er is alleen verschil van functie en beide zijn
van even veel belang.
Het volgende in het orkest onmisbare strijk
instrument is
de altviool.
Zij heeft precies dezelfde vorm als de viool
doch is wat groter van bouw1. Om de mooie
volle toon te krijgen die van een altviool ver
langd wordt, bouwt men deze zo groot mo
gelijk. Hierbij is men echter aan de arm
lengte van de bespeler gebonden. De vier
snaren van de altviool zijn gestemd in a, d,
g en c (van boven naar beneden). In het
orkest vindt men de groep altviolen ge
woonlijk recht tegenover de dirigent. De
taak van de groep altviolen in het orkest
is ongeveer gelijk aan die der tweede violen
echter gewoonlijk in een lager register, het
beste te vergelijken met een derde stejm in
een vrouwenkoor. Dit neemt echter niet weg
dat de groep altviolen ook vaak melodie
voerend is. Het bespelen van een altviool is
iets moeilijker dan de viool, omdat de. gre
pen op dit instrument vanzelfsprekend ook
groter zijn en men er dus flink ontwikkelde
handen voor moet hebben. Overigens is de
speeltechniek gelijk aan die der viool, doch
over het geheel iets zwaarder wat betreft
de loonvorming, omdat de snaren iets dik
ker zijn en de strijkstok ook iets zwaarder
is dan die der viool. In werken van de
laatste halve eeuw is de altgroep in het or
kest van meer betekenis dan voorheen en
ook meer zelfstandig. Ook als solo-instru
ment is de altviool de laatste 25 jaren meer
op de voorgrond gekomen, niet alleen in
verschillende orkesten, maar ook als solo
instrument met orkest- of klavierbegeleiding.
Van de instrumenten, die vastgehouden
onder de kin bespeeld worden (de viool en
altviool) gaan we nu naar
de violoncel,
meestal kortweg cello genoemd. Ook de
celli vormen een groep in het orkest, die
wij gewoonlijk schuins recht tegenover de
dirigent vinden. De celli worden vastgehou
den tussen de knieën en steunende op een
pen die op de grond staat bespeeld. De be
snaring is gelijk aan die der altviool dus met
a, d, g en c-snaar, welke echter acht tonen
lager klinken dan die der altviool. De
streektechniek is een geheel andere dan die
der altviool en viool omdat de zoveel zwaar,
dere strijkstok anders wordt vastgehouden
en de hogere snaren zich aan de tegenover
gestelde zijde bevinden van die der viool.
Men zou de cello de tenor van de strijkers-
groep in het orkest kunnen noemen en deze
groep heeft afwisselend een melodie-voe
rende en en beleidende functie. Voor het
spelen van een volle zangrijke melodie is de
cello bij uitstek geschikt. Vandaar dat de
cello ook veelvuldig als solo-instrument ge
bezigd wordt. Er bestaat een omvangrijke
literatuur voor violoncel met begeleiding van
orkest of piano en welhaast iedere compo
nist van betekenis heeft wel iets van dien
aard geschreven. In oudere werken wordt
de cello in het orkest veel gebruikt voor
versterking van de bas. Een passage voor
contrabas geschreven, die door de celli (ui
teraard in hogere ligging) wordt meege
speeld, Wint belangrijk aan klank en kleur.
Het bespelen van de cello is moeilijker dan
van de viool, d.w.z. dat een passage die op
een viool gemakkelijk te spelen is, op een
cello veel moeilijker is uit te voeren. Dit is
een gevolg van de grote snaarlengte waar
door de grepen daarop ook verder uit el
kaar liggen), door de dikkere snaren en
het grotere klanklichaam.
De laagste van de vier in het orkest als
groep aanwezige strijkinstrumenten is
de contrabas.
De contrabassen vormen het fundament
van de strijkersgroep in het symphonie-
orkest, waarvan hierboven steeds sp|ake
was. Zoals een huis rust op de fundamenten
rust (figuurlijk) het orkest op de groep
contrabassen. De contrabas is jgua bouw
ongeveer gelijk aan de cello, maar veel
groter. Zij wordt steunende op een korte
pen die op de grond staat staand bespeeld.
De groep contrabassen vinden w'ij in het
orkest achter de celli, dus eveneens schuins
rechts van de dirigent. De besnaring van
een contrabas is gelijk aan die der viool,
doch in omgekeerde volgorde, dus is de g
de hoogste snaar en de e de laagste. Op vele
contrabassen is bovendien als laagste en
vijfde snaar een c-snaar aangebracht. Door
de zware snaren en de grote lengte hiervan
is snel passagewerk op een contrabas moei
lijk uit te voeren, terwijl de zware strijk
stok de beweeglijkheid evenmin bevordert.
Het is heel moeilijk op een contrabas goed
zuiver te spelen. In het orkest treden con
trabassen zelden zelfstandig op, belangrijke
baspassages worden meestal door de celli
meegespeeld, in het bijzonder in oudere wer
ken. In combinatie met andere instrumenten
heeft een contrabas echter vele mogelijk
heden. Als solo-instrument komt de contra
bas zelden voor, hoewel er wel soli voor
contrabas met begeleiding van orkest) of
piano bestaan. De contrabas komt ook voor
in het harmonie-orkest.
De hierboven besproken vier strijkinstru
menten vormen tezamen het strijkorkest.
E. Elsenaar.
H.M. Koningin Juliana
it aan het rampgebied
Zij daalde met een hef-
de Sabena op de Rijks-
Waar vele honderden
d om Haar te begroeten.
Beatrix en Irene kunnen
Cape Cod in Amerika,
iet en ze vermaken zich
hun inkopen doen in de
aangegaapt te worden,
len zij naar Ottawa om
e blijven en gaan dan
via Montreal naar huis
antie weer om.
deelte van de ingeschre-
ïgen 1941, 1942 en 1943
en bestemming tot ge-
igew'oon dienstplichtige
zijn zij tot buitengewoon
md. Zij werden met in-
stus 1953 „buiten hun
bij de landmacht of de
;n zullen in gjeval van
ar en andere buitenge
len onder de wapenen
oepen.
d was er schietoefening
.ietkamp te Oldebroek.
afgevuurd uit een stuk
ton. Dit kwam te val-
gheidsgrens. Zes perso-
waarvan twee ernstig.
op het Griekse eiland
ïds 150 doden gekost en
len Werden gew'ond. Er
)e hoofdstad Ithaca was
tgolven geteisterd.
eaanse vice-premier Kai,
graad gehaald heeft en
-premier was benoemd,
pleegd. Er wordt ver-
de jongste zuivering in
door twaalf politieke lei-
in en deze zelfmoord van
dei bij Voorst is Woens-
and uitgebroken in een
door hooibroei. Tijdens
een hevige ontploffing
e personen werden ge-
1 dat zich in of nabij de
torlog niet ontplofte gra-
a, die door het vuur tot
acht.
v-Zwinderen in Drente
afgebrand. Volgens de
and ontstaan zijn nadat
et dak van de boerderij
^eest. Een vonkenregen
dak van een schuur van
oerderij terecht, die ook
in beide boerderijen kon
gedeeltelijk worden ge-
joerderij ging de oogst
l de andere de helft, om-
r voor de helft binnen
n Frankrijk breidt zich
Was het eerst alleen
eidsdienst, fhans komt
in particuliere bedrijven
t autocar of particuliere
lt niet zoveel last. Erger
ers, die per trein reizen,
reizigers, die hun vacan-
heeft doorgebracht, is
l teruggekeerd. Post- en
m stil.
Frankering bij abonnement, Axel.
ZATERDAG 15 AUGUSTUS 1953
67e Jaargang No. 89
ABONNEMENTSPRIJSLosse nummers 6 cent
Kwartaal-abonnement
Axel binnen de kom f 1,55 Andere plaatsen f 1,75
Buitenland f 2,00
Drukker-Uitgeefster: FIRMA J. C. VINK
Red. en Adm.: Axel, Markt 12, Tel. 0 1155-646
Hoofdredactie: J. C. VINK
ADVERTENTIEPRIJS: 8 cent per m.m.
Bij contracten belangrijke reductie.
Ingezonden Mededelingen 20 cent per m.m.
Kleine advertentiën (maximum 6 regels) 1-5 regels
70 cent iedere regel meer 12 cent extra.
COrt I 'ur/>A Klrvorl imo uro»ol<4/\/\f1/\/tan 1-*
I.1„
FAILLISSEMENTEN.
Statistiek opgegeven door Van der Graaf en Co's
Bureaux voor de Handel N.V. te Amsterdam.
Het totaal aantal faillissementen uitgesproken in de
maand Juli 1953 bedraagt 122 (134) te verdelen
als volgt
eega met dubbel-e, meervoud eegaas. Eega en gade
betekenen beide zowel echtgenoot (manlijk) als echt
genote (vrouwelijk). Egade is een foutieve samen
trekking, die u in geen geval gebruiken mag.
j. G. Vader en moeder zijn overleden en hebben
geen testament gemaakt. De beide kinderen zijn het
boedel niet eens. Wat moet
stand van 105 km. Hieraan werd door 23 rennners
deelgenomen.
Tot ongeveer halverwege de koers gebeurden er
geen bijzonder ernstige pogingen die tot een beslissen
de slag konden leiden. Na ongeveer 50 km. begon er
enige tekening in de strijd te komen. Het waren Piet
Maas, Looyen, Verhelst en de nieuwbakken amateur
v. d. Sluijs uit Vlissingen, die enige malen een uit
looppoging waagden, doch zij werden telkens weer
door het peleton ingelopen.
Met nog 25 km. te rijden werd het rennersveld uit
elkaar gereden en vormden zich groepjes van vier
of vijf renners. Er vormde zich een kopgroep van
Heeren. Maas, Verhelst, Looyen een ook v) d. Sluijs
die zeer kranig reed was er weer bij. Van dit vijftal
bleek Heeren nog over genoeg reserves te beschik
ken om de beslissende slag te slaan. Hij nam een
voorsprong van circa een minuut op zijn vier rivalen
die in de eindsprint in de volgorde Maas, Verhelst,
Looyen en vd. Sluijs door de finish kwamen.
De uitslag was 1. Heeren, St. Willibrord in 2 uur
46 min. 2. P. Maas 3. Rien Verhelst 4. Looyen
5. v. d. Sluijs 6. A. van Beers 7. Eddy de Waal
Groenendijk 8. van Glerum 9. Keepers 10. Oost
hoek.
VAN WIJCHEN EERSTE TE VLISSINGEN
Door de W.S.C. „De Scheldemond" werd als inzet
van de Vlissingse Verkoop-Actie vorige week in het
Bellamypark een wielerwedstrijd georganiseerd voor
amateurs en nieuwelingen die gewonnen werd door
de nieuweling Van Wijchen. Ook nummer twee was
een nieuweling en wel van Sluijs uit Vlissingen, die
in eigen woonplaats zijn niewelingenperiode afsloot.
Er waren 100 ronden te rijden in totaal ongeveer
55 km. en de overwinning voor de nieuwelingen is
volkomen verdiend, door de grote strijdlust die zij
aar, de dag legden
Steeds trokken zij ten aanval met als resultaat dat
de eerste amateur de de eindstreep passeerde, onze
stadgenoot Rien Verhelst, derde werd.
Van Sluijs was steeds in de vjoorste gelederen| te
vinden en was kennelijk nogal belust op de premies,
die door de Vlissingse zakenlieden rijkelijk werden
uitgeloofd. Hij wist er hiervan een twintigtal in de
wacht te slepen.
Direct na destart was het v. d. Ameele uit Nieuw-
vliet, die er vandoor ging, doch het nutteloze hier
van inziende, liet hij zich spoedig in het peleton terug
zakken. Nu kwamen beurtelings Van Sluijs, Verhelst
en Oosthoek aan bod die probeerden weg te komen
maar zij slaagden hierin niet.
Na vijftig ronden had zich een kopgroep gevormd
van negen renners, die favoriet waren voor deze
ronde. Met nog 12 ronden te rijden waren het Ver
helst en Van Wijchen die plotseling een voorsprong
namen. Slechts Van Sluijs en Oosthoek, die al ge
dubbeld was, konden hen bijhouden en met zijn vieren
ging het op de finish af.
Plotseling echter stoof Van Wijchen naar voren.
Verhelst enj Van Sluijs het gevaar ziende, sprongen
er achter aan en hun poging scheen succes te zullen
opleveren, want Van Wijchen's voorsprong slonk
zienderogen.
Van Wijchen gaf alles wat in zijn body zat en
(rappte wat hij kon en onder het gejuich vl&n de
talrijke toeschouwers gelukte het hem als overwinnaar
de eindstreep te passeren. Van Sluijs was Verhelst
te glad af en kwam op de tweede plaats..
De uitslag was als volgt: 1. Van Wijchen, Goes
(nieuweling) 2. Van Sluijs, Vlissingen (nieuwe
ling) 3. Verhelst, Axel (amateur) 4. Van Schaik,
Middelburg (amateur) 5. Westdorp, 's-Heerenhoek
(nieuweling) 6. de Roo, Schore 7. Oosthoek
8. Dominicus9. v. d. Ameele, Nieuwvliet10.
Cosijn, Middelburg.
i eerst eens of de notaris de
Ffen van een regeling in der
s dat niet lukt, zult u een
en deling moeten beginnen,
ostbare geschiedenis is.
