AXELSCHE ifS COURANT
De economische schade
JEUK
D.D.D.
ademlrïs
M land®
verkwikkende
ktg/siey
Er zijn ruim 200.000 vrijwilligers nodig
f
NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD
Verschijnt iedere
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Woensdag en Zaterdag
Drukker-Uitgeefster:
Firma J. C. VINK
Adres Redactie en Administratie:
AXEL Markt 12 Postbus 16 Tel. 56§
Hoofdredactie
T. C. VINK-van VESSEM
Toegebracht aan het landbouwproductie-apparaat
kau^9ont
UIT ONZE OMGEVING.
AXEL
Voor vlijtige handen
in het schoonmaakgetijHamea-Gelei
Frankering bij Abonnement Axel
ZATERDAG 28 MAART 1953
67e JAARGANG No. 51
Abonnementi-
priji,
Lone nummeri
Kwartaal-
abonnement
Axel binnen de kom
fl
Alle andere plaatten
ln Nederland en
Ned. Indlé fl.
Buitenland fl. -
Advertentieprijs
7 cent per ra.m.
Ingezonden
Mededeellngen
20 cent per m.m.
Kleine Adverteutiên
(oé^idmum 8 regels)
1 - 5 regels 60 cent.
iedere regel meer
12 cent extra.
Van alle bedrijfstakken is in het rampgebied de
landbouw wel het zwaarst getroffen. Een groot
deel der slachtoffers behoort tot onze boeren- en
landarbeidcrsbevolking. En achter de golf van leed
en ellende, die over het bevolkingsdeel is gebracht,
vindt toen het diepe dal van het economisch verlies.
GETROFFEN GEBIED
Volgens de gegevens, waarover wij thans beschik
ken, is 133.000 ha. cultuurgrond geïnundeerd of ge
ïnundeerd geweest. Hiervan is 83.000 ha. bouwland,
41.000 ha. grasland en 9000 ha. tuinland. Hoeveel
boerderijen er precies bij deze overstromingsramp
zijn betrokken is nog niet bekend. Een voorlopige
berekening leert ons, dat de gemiddelde bedrijfs-
grootte in de getroffen gebieden ongeveer 13 ha.
is. Aan de hand hiervan ramen we het aantal boer
derijen, dat bij de ramp direct of indirect is be-,
trokken op 10.000. Het aantal landarbeiders, dat
bij, de ramp is betrokken bedraagt volgens een ruwe
schatting 16.000.
Om een indruk te krijgen van wat dit voor het
landbouwproductie-apparaat betekent moge worden
vermeld dat 5,7 o/0 van de Nederlandse cultuurgrond
te lijden had en heeft van het grotendeels zoute
water, dat 5<>/o van de boerderijen die Nederland
telt meer of minder beschadigd is en dat 8o/o van
onze landarbeidersbevolking de gevolgen van de
overstromingsramp heeft te dragen.
Het persoonlijk leed is niet in een nuchter cijfer
uit te drukken. Over de economische schade zijn
nog geen definitieve berekeningen bekend.
SCHATTING.
Wanneer we ons aan een voorlopige schatting
wagen geschiedt dit vanzelfsprekend onder het no
dige voorbehoud.
Voor het bouwland berekende het Landbouw
Economisch Instituut bij benadering een waarde
voor de dode inventaris (dat zijn landbouwmachines,
werktuigen en gereedschappen) en aanwezige voor
raden landbouwproducten, kunstmest e.d. van f 98(1
per h.a. Dat betekent voor het getroffen gebied
ruim f 81 millioen. Voor de weidestreken heeft
men aan dode inventaris en voorraden in deze ge
bieden f 595 per ha of in totaal f 24 millioen.
Rekent men voor de tuinbouw in deze streken
f 1000 per ha aan dode inventaris en voorraden,
in totaal dus f 9 millioen, dan is de totale waarde
van de dode inventaris en voorraden in de land
bouw in de getroffen gebieden f 114 millioen.
Rekent men, dat hiervan één-zesde deel als ver
loren kan worden beschouwd terwijl het overige
tot 750/0 van de waarde op het tijdstip van de
overstroming is gereduceerd, dan volgt hieruit een
verlies van ruim f 40 millioen. Dit is dan het be
drag op basis van de vervangingswaarde.
SCHADE AAN VEE.
Voor een berekening van de schade toegebracht
aan de levende inventaris, dus vee, heeft men
enig houvast aan de schattingen die thans bekend
zijn. Het aantal runderen dat verdronken is, wordt
geraamd op 25.000 of I60/0 van de in het direct
getroffen gebied aanwezige rundveestapel. Rekent
men, dattwee-vijfde deel hiervan melk- en kalf-
koeien waren en de rest jong vee, dan is het
directe verlies aan de rundveestapel f 13 millioen.
Het verlies aan varkens bedraagt naar schatting
15.000 a 20.000 stuks of circa een kwart van hei
totaal aantal varkens in het direct getroffen ge
bied. Het economisch verlies bedraagt hier onge
veer f 240.000. De 2 a 3000 schapen die ver
dronken zijn vormen ongeveer één-zesde van het
totaal aantal schapen in het direct getroffen ge
bied. Dit zal ongeveer neerkomen op een verlies
van f 200.000. Het verlies van 1500 paarden (één-
dertiende van het totaal in het direct getroffen
gebied) komt overeen met ongeveer f 1.350.000.
De iüO.000 hoenders (een kwart van de aanwezige
pluimveestapel) die verloren zijn gegaan, vertegen
woordigen een waarde van f 350.000.
Aan directe verliezen bij de levende inventaris
komt men aldus tot een bedrag van plm. f 15 mil
lioen.
Ook het geredde en geëvacueerde vee zal vermoe
delijk in productie-waarde zijn achteruit gegaan.
De totale schade zal voor de levende inventaris!
dan ook niet ver van de f 20 a 25 millioen af zijn.
SCHADE AAN GEWASSEN.
Wat de landbouwgewassen betreft is het waar
schijnlijk een gelukkige omstandigheid, dat de natte
herfst van vorig jaar heeft verhinderd dat alle
wintergranen in het getroffen gebied zijp ingezaaid.
In de direct getroffen streken verbouwde men on
geveer een-zesde van de totale oppervlakte aan
wintertarwe, wintergerst en koolzaad in Nederland
Aangenomen, dat dit zaaizaad naar men mag aan
nemen, verloren is gegaan, komt dit op een ver
lies van f 300.000.
In het direct getroffen gebied vindt men onge
veer 5500 ha. boomgaarden. Wanueer deze boom
gaarden voor gemiddeld 300/0 verloren zijp gegaan
of beschadigd kan men dit verlies op basis van
vervangingswaarde ongeveer stellen op 15 mil
lioen guldeu.
De schade aan het grasland toegebracht is even
zeer moeilijk te ramen. In de meeste gevallen
zal men wel, ook al heeft de grasmat slechts tij
delijk onder het zoute water gestaan, moeten over
gaan tot opnieuw inzaaien. In de typische weide-
streken zoals de Alblasserwaard en de Krimpener-
waard is het weiland door zoet of brak water ge-
inundeerd, zodat daar de schade wel mee zal vallen.
Deze schade moet gesteld worden op plm. 2j mil
lioen gulden.
SCHADE AAN GEBOUWEN.
De schade, toegebracht aan de gebouwen is zeer
moeilijk te taxeren. We berekenden in het voor
gaande. dat bij de ramp ongeveer 10.039 boerde
rijen zijn betrokken. Op de zwaar getroffen eilan
den Goeree-Overflakkee en Schouwen-Duiveland be
vinden zich 4500 boerderijen. Wanneer we het aan
tal te herbouwen boerderijen stellen op een-zesde
van het direct bij de ramp betrokken aantal en
dat de rest een schade van gemiddeld 2l)o/o van de
waarde heeft geleden dan komen we voor wat de
gebouwen betreft op basis van vervangingswaarde
op een schade van f 80 millioen.
De totale directe schade toegebracht aan de
landbouwsector, met uitzondering van de schade
aan de landbouwgronden, kan op deze wij^e be
rekend, worden getaxeerd op globaal f 160 millioen.
De indirecte schade die is toegebracht, bestaat
uit de opbrengstderving die de landbouw in deze
streken moet dragen hetzij door het feit, dat som
mige streken dit jaar niet meer ingezaaid kunnen
worden, hetzij door de opbrengstvermindering van
de nog in te zaaien gewassen als gevolg van de
schelde, toegebracht aan de bodem door het zoute
water.
Wanneer we aannemen, dat 50.000 ha. dit jaar
geen oogst meer zal opleveren en dat de overige
83.000 ha. een opbrengstderving van gemiddeld
30 0/0 te zien zullen geven, dan betekent dit een
netto-inkomstenderving voor de betrokken boeren
van f 32 millioen.
DERVING INKOMSTEN.
Daarnaast derven de gezinsarbeidskrachten en
loonarbeiders hun loon. Dit verlies is in de ge
bieden, die dit jaar geen oogst meer zullen leveren,
te taxeren op f 30 millioen per jaar. Voorzover
deze arbeidskrachten uit de landbouw in andere
bedrijfstakken productief werkzaam zullen zijn, be
tekent dit wel een directe verliespost voor de
landbouwsector, maar niet voor het totale natio
nale inkomen. Voorzover deze arbeidskrachten wor
den ingeschakeld bij de herstelwerkzaamheden, wat
voor het overgrote deel het geval zal zijn, moet
het loon, dat zij daarbij verdienen, bij de totale
schade worden geteld. Deze kosten komen dan in
mindering van de totale kosten der herstelwerk
zaamheden aan dijken, landerijen, enz. De ge
zinsarbeidskrachten en de loonarbeiders, die op
de landbouwgronden werkzaam zullen zijp, waar dit
jaar nog wel een oogst valt te verwachten, zullen
zeker voor 50 0/0 hun werkkracht aan het herstel
van de schade moeten wijden. Deze schade, die dus
eveneens in mindering moet worden gébracht van
de herstelkosten aan dijken, landerijen en water
lopen. zal plm. f 20 millioen bedragen.
HERSTELKOSTEN.
De kosten, die verbonden zijp aan het weer bouw
rijp maken van de grond, behoren ook onder de
sector landbouw. Deze kosten vallen grotendeels
uiteen in arbeidskosten voor egaliseren, schoon
maken van waterlopen, wegenherstel e.d. en in de
kosten van de ontzilting. Naar schatting zal voor
dit laatste f 10 millioen nodig zijp voor aankoop
van gips, het ontziltingsmiddel bij uitstek, zoals
de ervaring tijdens het herstel van de oorlogs
inundaties heeft geleerd.
De overige kosten voor het weer bouwrijp maken
van de grond liggen in de buurt van de f 50 mil
lioen. Hiervan is 800/0 arbeidsloon. Deze f 40 mil
lioen zullen grotendeels besteed worden aan de
arbeidskrachten, die anders in de landbouw zon
den werken, zodat deze loonpost reeds bij de totale
schade is geteld.
SCHADE IN DE TOEKOMST.
De schade blijft overigens niet beperkt tot één
jaar. Indien we aannemen, dat in het oogstjaar
1954 het gehele getroffen gebied een gemiddelde
oogstvermindering van 250/0 te zien zal geven, dan
betekent zulks alleen al voor het inkomen van de
boeren een schade van totaal rond f 250 millioen.
Alles tesamen komen we aldus tot een globale
raming van de schade van f 170 millioen aan ver
mogensschade voor de landbouw en f 82 millioen
aan inkomstenderving, of van totaal f 250 millioen.
Inclusief het herstel van de landbouwgronden
dus exclusief het dijkherstel en de iukomsten-
vermindering in 1954 zal dit cijfer zich rond de
300 millioen gulden bewegen.
Ir. H. Vredeling
Een organisatie als de B.B. zal alleen dan de
uitwerking van het oorlogsgeweld tot een minimum
kunnen beperken, als zij bestaat uit een korps van
ruim 200.000 goed geoefende en goed uitgeruste
vrijwilligers en iedere man en iedere vrouw met
de zelfbeschermingsmaatregelen op de hoogte is.
De vrijwilligers blijven te allen tijde burgers. Zij
kunnen nooit als militairen worden beschouwd.
De brandweer heeft ongeveer 20.000 man nodig de
geneeskundige diensten 15.000, de opruimings- en
reddingsgroepen 23.000 de sociale dienst ongeveer
27.000, de verkennings- en verbindingsdienst plm.
10.000 en de blokploegen en wijkposten 109.000.
De noodwachters ontvangen van het rijk een uni
form de mannnen krijgen een blauwe overall, een
helm en een pet. Vrouwen zullen een voor hen
passende kleding ontvangen in dezelfde kleur. Een
baret en een helm completeren ook hun uitrusting.
De vrijwilligers tekenen een vrijwillige verbinte
nis. In hun verbintenis die de rechtspositie van
de vrijwilligers garandeert wordt vastgelegd, welke
taak zij bij de B.B. zullen verrichten. Zij kunnen
zich verbinden als vaste uoodwachter, als blok
en als
Niet krabben. De helder vloei
bare D.D.D. kalmeert de jeuk
in enkele seconden, doodt de
ziektekiemen, geneest tot diep in de huldporien.
GENEESMIDDEL TEGEN
HUIDAANDOENINGEN
t diep in de huldporien,
noodwachter al of niet met toerbeurttaak
oproep-noodwachter.
Vaste noodwachter, dat zijp er ongeveer 40.000
zijn degenen, die bij mobilisitie (duss niet eerder)
doorlopend dienst zullen doen bloknoodwachters,
ongeveer 10.000, zijp die vrijwilligers, die bij Ie
afkondiging van een mobilisatie voor het meren
deel bij toerbeurt, oml de 6 a 12 dagen opkomen.
Alle andere vrijwilligers treden pas werkelijk in
dienst als zij daartoe een oproep hebben ontvangen.
De vaste noodwachters ontvangen een weekloon
tot een maximum van f 77. Wanneer er sprake is
van loonderving kunnen zij aanspraak maken op
extra toeslag van f 1,50 per dag. De overige nood
wachters ontvangen een vergoeding van maximaal
f 10 per dag. i
Iedere Nederlander man of vrouw, die door
drongen is van de bittere noodzaak van de B.B.
in deze onrustige tijd en welk nuchter en rede-
lij, kdenkend mens is dat niet zal zich moeten
afvragen of hij of zij niet geroepen is de schou
ders onder het werk te zetten. Wij mogen het niet
bij woorden laten en de daad aan onze buurman
overlaten. Het zal niet prettig zijp een kaart-
avondje of een bioscoopje te offeren aan een cur
sus in de B.B. Het opgeven van dit verzetje kan
echter tot gevolg hebben dat huis en haard in een
oorlog gespaard blijven De keus kan niet moeilijk
zijp.
TENTOONSTELLING EN OUDERAVOND
LANDBOUWHUISHOUDSCHOOL.
Zowel voor de meisjesleerlingen als inzonderheid
voor hun moeders, was de Donderdagnamiddag
alhier georganiseerde tentoonstelling met de hier
op aansluitende feestelijke ouderavond in ,Bleije
Haghe" een waar evenement.
Twee leslokalen van de Landbouwhuishoudschool
waren gevuld met al wal door deze meisjes (die
pas de lagere school verli.-tenQ onder bekwame lei
ding eigenhandig vervaardigd wordt.
Honderden werkstukken en even zovele andere
bewijzen van de door hen betoonde vaardigheid en
de gemaakte vorderingen bewezen, dat hier met
vrucht op de allernuttigste wijze wordt gewerkt
aan de basis die de leerlingen straks vormen moet
tot degelijke en waardige huismoeders.
Een der leslokalen was ingericht als demonstratie
zaal van ,,wat de kok schaft De kijklustige moe
ders en talrijke verdere belangstellenden water
tandden van de hier geëxposeerde toebereide spe
ciale schotels, die een verscheidenheid te zien ga
ven, die de meest verwende lekkerbek en de aller
beste hotelkok belust, resp. jaloers zou hebbel,
gemaakt. Heerlijke puddingen, allerlei menu's soe
pen en delicatessen waren, gereed voor onmidde-
lijke opdiening op keurig versierde tafels tentoon
gesteld. Dit alles gaf reeds blijk van het grote nut
van deze tak van onderwijs Immers, nog altijd
geldt dat er enige waarheid schuilt in het gezegde
dat de liefde van de man voor een goed deel ook
door1 de maag loopt.
Een ander leslokaal bood een kijkje o pwat de
meisjes nog meer van de practijk van de huishou
ding leren. Vooral wat de vakken van naai- en
handwerken betreft viel hier een massa te zien van
zelfvervaardigde kleding etc.
Ook de verzorging van de baby stond hier in het
middelpunt der belangstelling, terwijl ook voor het
Alg. Vormend Onderwijs (A.V.O.) een ruime plaats
was gereserveerd.
Alle resultaten van hetgeen de meisjes in de
vorm van uitgebreid lager onderwijs als Ned. taal,
rekenen, lezen, aardrijkskunde enz. nog opsteken,
was hier aanschouwelijk uit de schriftelijke bewij
zen van hun vorderingen te controleren. Ook wat
de aan hen opgedragen taken betreft over zelf-
industrie, P.T.T., mijnbouw, enz. viel hier alles
te zien of van de directrice mej. Zweedijk en haar
verdere leerkrachten te horen.
Deze tentoonstelling slaagde alzo weer prachtig
en zeer velen gaven van hun intense belangstelling
blijk.
In „Bleije Haghe".
De feestelijke bijeenkomst die daarop in de Axelse
Jeugdherberg werd gehouden, werd een grandioos
succes.
Mej. Zweedijk opende dit drukbezochte samenzijn
de grote conversatiezaal was geheel bezet met
meest vrouwelijke genodigden met een hartelijk
woord van welkom, inzonderheid aan de dames van
de Commissie van Toezicht. Daarna gaf zij, een op
de tentoonstelling aansluitend overzicht met een
bondige uiteenzetting van wat het L.H.O. de meis
jes biedt aan perspectief voor hun verdere leven.
Vooral echter -waren het nuttige wenken die zij, de
moeders gaf ten aanzien van hun kinderen die hier
aan haar hoede werden toevertrouwd. Ten slotte
vertelde zij nog het een en ander over de voor
a.s. zomer op het programma staande schollreizen.
Voor de eerste klasse wordt het een attractievolle
tocht van één dag in de eigen provincie, doch de
tweede klasse zal een vierdaagse trip maken in
de richting Brussel-Dinant en omgeving en zal men
drie nachten gebruik maken van logies in Bel
gische jeugdherbergen.
Daarop gaf zij de leiding van het verdere gtdeelte
van deze avond over aan de heer Huitema, leraar
aan deze school die voor het grootste gedeelte
zichzelf had ingezet om deze avond te doen slagen.
Een uiterst attractievol en zeer afwisselend pro
gramma was samengesteld, hetwelk bestond uit rei
en volksdansen, die werden uitgevoerd door de
leerlingen der eerste klasse. Deze aardige dans
jes verwierven om hun zeer afwisselend karaktel
veel bijval.
Verder werd een aardige één-acter opgevoerd ge
titeld „Mevrouw vraagt een dienstbode". Dit
stukje oogstte zeer veel applaus.
De clou van de avond volgde ten slotte in de
opvoering van de revue „Luctor et Emorgo die
een recent beeld bracht van wat in de vorm van
de ramp, die vooral ook onze provincie trof, nog
vers in aller geheugen ligt.
