AXELSCHE SS COURANT
Het wassende water
Onze waterwering
herzien
1ViUi
r
de* natuur
is niet
te verbeteren
NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD
Verschijnt iedere
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Woensdag en Zaterdag
Drukker-Uitgeefster:
Firma J. C. VINK
Adres Redactie en Administratie:
AXEL Markt 12 Postbus 16 Tel 56§
Hoofdredactie
T. C. VINK-van VESSEM
j
■Kun.
TEGEN
PASTI I_ I_E S
Met een enkele dijk kunnen alle zeegaten worden afgesloten.
Eén hechte afsluitdijk kost minder dan herstel van vele kleine dijken.
KERKEN ROEPEN OP
TOT GEBED.
«sil
m w
Voelt U zich moe
of mat?
KING pepermunt
maakt U fris en
monter
De natuurzuivere
Frankering bij Abonnement Axel.
ZATERDAG 7 FEBRUARI 1953
67e JAARGANG No 37
N
Abonnements
prijs
Losse nummers*
Kwartaal
abonnement
Axel binnen de kom
fl
Alle andere plaatsen
ln Nederland en
Ned. Indiê fl.
Buitenland fl. 1 -
Advertentie prijs
7 cent per m.m.
Inaezonden
Mededeelingen
20 cent per m.m.
Kle'ne Adverteutièn
(ni-<.lmum 8 regels)
1 - 5 regels 60 cent.
Iedere regel meer
12 cent extra.
Na de ramp der bezetting, na de verarming,
waardoor wij in de magere jaren na de oorlog
werden getroffen, komt thans een nieuw onheil
over Nederland het wassend water. De oude le-
sende, dat wij zijn „een land ontwoekerd aan de
baren" krijgt opeens een afschrikwekkende werke
lijkheid nu de wateren wederom bezig zijn 0119
te overweldigen. En het is ontstellend dat onze
liefelijkste en dapperste provincie, Zeeland, die
eenmaal zich offerde voor de vrijheid van Europa,
wederom uiterst zwiar is getroffen.
Het eerstgaan onze gedachten uit naar de na
gedachtenis der velen, die het leven verleren
onder de drang der vloeden Wij zijn verbijsterd
door hun tragisch lot wij delen in de smart hunner
nabestaanden Het zijn onze eigen mensen, enze
landgenoten, het zijn leden der Nederlandse familie
die moesten bezwijken De rouw over hen is de
rcuw van het land
De overlevenden bevinden zich in de beklagens
waardigste omstandigheden Zij. hebben have en
goed verloren, hun bedrijven leden onherstelba're
sohade en de vervoersmoeilijkheden maken hun eva
cuatie tot -en ernstig probleem. Het verlies aan
vee, de verzilting van de bodem, het treft alles
hen, die er het leven afgebracht hebben in hun
'af
Voor de toch al zo kwetsbare economie van
Nederland vormt deze ramp een nieuwe, ernstige
beproeving. Er zullen vele millioenen aan schade
te boeken zijn, de productiviteit van de bodem is
(ver een belangrijk gebied van ons land gestremd,
de voedselvoorziening zal moeten worden inge
krompen, de export achteruit gaan, juist in een
tijd, die ons naar deviezen doet hunkeren.
Er staat wel wat tegenover. Er zijp binnenlandse
fondsen, die een gedeelte van het verlies kunnen
opvangen en men verwacht aanzienlijke hulp van
het buitenland. De ontwikkeling der landbouw
wetenschap heeft ens nieuwe en snellere methoden
verschaft voor het herstel van de bodem en zij,
die het weten kunnen, verzekeren ons, dat de
huidige catastrofe niet behoeft te befekenen een
bestendig verlies.
Bij, een cnheil als thans over Nederland gekomen
is, wordt de critiek uiteraard vaardig. Op onze
reportage-tochten door de getroffen gebieden ver*
namen wij uit de mond van slachtoffers een ver
schillend oordeel Sommigen verweten aan de Wa
terstaat zorgeloosheid, vooral ten aanzien van de
binnendijken. Anderen ontkenden, dat men de
Waterstaat cok maar over iets te beschuldigen heeft
Het waren leken-oordelen, die enigszins beïnvloed
moeten zijn door de kommervolle omstandigheden,
waaronder men verkeert
Wii beschikken ook over het oordeel van een
bij uitstek deskundige, een ingenieur, die zijn hele
leven met niets anders dan waterstaats-aangelegen
heden is bezig geweest Zijn mening is de ramp
die over ons kwam, draagt een uitermate zeldzame
karakter Zij, is in strijd met alle statistieken,
waarover men beschikt De controle en super-
controle van onze waterstaatswerken is .uiterst
scherp en nauwkeurig De natuur plaatste ons
voor een gebeurtenis, die maar een enkele maal
in honderden jaren voorkomt, het samengaan van
een springvloed met een zware storm uit het Noord-
Westen Er komt bij dat waarschijnlijk op Wal
cheren oude gaten, die nog onlangs, na de oorlog
gedicht waren, zij,n opengevallen
Technisch schijnt het dichten der doorbraken
tuinder moeilijk dan de leek vermoedt Onze des-
kund'ge was zelfs optimistisch Hij, vertrouwde,
dat de dijken en waterkeringen binnen korte tijd
geheel zullen zijp hersteld
Wij werden ten zeerste getroffen door de be
reidheid tot hulpverlening bij. onze bevolking door
de snelheid der maatregelen en door het ver
standig beleid der regering die de zaak in haar
hand wenst te houden en die waakt tegen onge
organiseerde en daardoor verwarrende actie
Men vraagt onze gaven en zij zullen mild stro
men Men vraagt onze woonruimte voor de ge-
evacueerden Laat ons haar afstaan met vreugde
in het hart, dat wij, iets mogen doen voor
onze beproefde landgenoten Laten wij, meer doen,
dan afstand van wonmgruirate Geven wij, vriend
schap aan deze ongelukkigen en de warmte van
onze huiselijke haard Laat ons hun schenken,
meer dan wij, geven kunnen Want er is één licht
in deze duisternis Nauwelijks is de nood ge
komen, of het saamhorigheidsgevoel herleeft in
onze versplinterde natie
Het feit, dat de Nederlandse grond bedreigd
wordt, dat wij wederom ons erf moeten „ont
woekeren aan de baren", spreekt tot het Neder
landse gemoed. Er zijp nu geen partijen en el
kaar bekampende religieuze richtingen. Er is één
goddelijk bestel, waaraan wij allen zijn onder
worpen, hoezeer wij verschillen in de vormen van
onze eerbied
Er 's maar één gebod, aan allen, die de niet
geteisterde gebieden bewonen
TROOST UW BROEDER EN STAAT HEM BIJ I
P ür P. H. Ritler Jr.
ONZACHTE VALDAMILD
SPECIALE WATERSNOOD-POSTZEGEL.
Ten bate van de getroffenen zal P.T.T. op zeer
korte termijn een speciale watersnood-postzegel
uitgeven in de frankeerwaarde van 10 cent, met
een toeslag van eveneens 10 cent.
De opbrengst van de toeslag komt geheel ten
goede aan de slachtoffers. Omtrent het tijdstip
waarop deze zegels, die nog gedrukt moeten wor
den, verkrijgbaar zullen zijn, volgt nader bericht.
POST VOOR GEEVACUEERDEN.
De P.T.T. verzoekt alle gecvacueerden hun nieuwe
adres hekend te maken aan allen, van wie zij
postzendingen kunnen verwachten. Dus ook aan
officiële lichamen en aan uitgevers van dagbladen
en tijdschriften. Men kan hiervoor gebruik maken
van de bekende kaarten voor adreswijziging, die
aan alle postkantoren verkrijgbaar zijn.
De correspondentie voor geëvacueerden, die door
de pest niet binnen een paar dagen bezorgd kan
worden, zal aan de afzenders worden terug ge
zonden, teneinde deze niet in onzekerheid te laten
omtrent het lot van de verzonden stukken
Het vermelden van naam en adres van de af
zender op poststukken is thans nog meer nodig
dan anders
De hevige storm is geluwd. De nood is gekomen,
gebleven, of nog erger geworden. Het water heeft
ons verrast Wii kunnen nu uitgebreid gaan dis
cussiëren over de toestand waarin onze dij,ken ver
keerden Sommigen menen dat wij onvoldoende
voorbereid waren 0111 hevige stormen het hoofd te
bieden Anderen wijzen op de uitzonderlijk woe
dende elementen
Voor zover er niet sprake is van direct levens
gevaar, heeft een groot gedeelte van West-Neder
land op zijn minst natte voeteu gekregen Bij dit
alles hebben wij, het hcofd koel gehouden. Dat
is wel gebleken uit de enorme hulp, die allerwegen
geboden wordt en de doelmatigheid van de orga
nisatie. Weldra zullen de vluchtelingen in hun
tijdelijke woonplaatsen zijn ondergebracht. Het ver
jaagde vee zal een nieuwe voederbak hebben ge
vonden. De afvoer van bedreigde levende wezens
zal eindigen Het geredde goed wordt opgeslagen.
De herhouw van 011s gedeeltelijk verwoeste vader
land neemt weer een aanvang.
Wij, behoeven met te discussiëren over wat ge
schied is. Een zware opgaaf, die alle hens aan dek
reept, ligt voor ons. Het ondergelopen land moet
droog gemalen, dc vernielde streken moeten weer
bestaansmogelijkheid scheppen aan hen, die er hun
wccnplaats nog voor kort vonden. Wii voelen deze
ramp aan als een nationale zaak. Vt ij, in de niet
verzwolgen streken hebben het leed van de onge
lukkigen willen delen Wii zullen als volk ook
het h jrstel tot stand moeten brengen.
Vcor ons ligt de kaart van Nederland. Alle
seuwse en Zuid-Hcllandse eilanden zijn rood ge
merkt. Een gedeelte van Ncord-Brabant is ver
drenken. De gehele zuidwesthoek van Nederland
is één vlakte vau ellende.
De oorzaak van de dood en schade ligt naast onze
kust in de zee. Het opgezweepte zoute nat heeft
nu eeuwenlang de gelegenheid gehad om via Ooster
en Westerschelde, langs Nieuwe- en Oude Maas,
door Volkerak en Hollands Diep ons land binnen
te dringen. Wij, hebben dit toegestaan, omdat wij
die hinn uzeetjeB als scheepvaart-aderen niet kon
den missen. In dagen van stcriu en noodweer be
dreigen ze echter telkens opnieuw wat door ge
slachten is opgebouwd.
Handel en verkeer nodigen 011s uit op stormvrije
dagen om de bestaande waterrijke toestand 11 zuid
west Nederland te handhaven. De landbouw heeft
cp goede en kwade dagen tegen de zoute water
massa's te kampen, Naas' de dre geilde watersnood
';s er het verziitingsprobleein dat een groot deel
van Nederland met cnvruchtbaarhe:d bedreigt Des
ondanks besteden wij, jaarlijks millioenen om de
grote buitendijken 0111 de eilanden en de kleinere
binnendijken rond de polders te beveiligen.
Op critieke dagen blijkt de bestede moeite waar
deloos. Dat is nu weer overduidelijk gebleken. Wij
laten het zeeayater door tal van openingen tot
bijna midden in ons land doordringen. Op een
kwade dag worden wij verraden door dijkbreuken,
op goede dagen vreet het zout aan onze bodem.
ÉÉN ZEEDIJK.
Wij staan voor een schadepost van millioenen.
Het aantal dijken dat moet worden hersteld cn
verbeterd is zo talrijk, dat het onbegonnen werk
lijkt. Dc kans op watersnood zal wellicht door
een milliardenwerk verminderen, doch het verzil-
tïngsprobleem blijft.
Buitengaats, waar ens land tegen de zee leunt,
zal onze strijd tegen de stormwoede tot iu lengte
van dagen blijven voortduren. Binnengaats, waar
de meeste schade en ellende is aangedaan, kunnen
wij èn het water en het zout keren door beide uit
te halmen. Er dient een indrukwekkende dijk te
komen van Hoek van Holland tot Westkapelle op
Walcheren, die de macht van de zee over de Oos-
terschelde, de Oude- en Nieuwe Maas, Volkerak
en Hollands Diep uitschakelt Grote stukken land
zullen droog vallen Er kan meer land terug
gewonnen worden dan wij nu verloren..
Waar eens Krammer en Grevelingen als vazallen
van de Noordzee onze eilanden regeerden, daar
kan een vredig zoetwatermeer worden gevormd als
symbool van onze overwinning na de vloed, die
ons nu zo verbijstert De Oosterschelde en het
Haringvliet kunnen eveneens tot zoetwatermeren
worden gepacificeerd Het Rijnwater kan er voor
zorgen dat deze meren overvloedig worden gevuld,
waarvoor een kanalisatie van de Rij,11 wel nood
zakelijk zal worden
HET JUISTE OGENBLIK.
Dit plan, dat reeds enige tijd bestaat, in ver
band met de toenemende verzilting van onze
bodem, zou nu direct ter hand kunnen worden
genomen Immers, de totale vernieling van Zee
land en een groot deel van Zuid-Holland zal zo
veel millioenen verslinden, dat „lapwerk" on
voldoende bevrediging zou schenken en bovendien
slechts tijdelijk de wonden zou helen. Het latente
gevaar van nieuwe stormwoede zou blijven bestaan
en de verzilting van enze bodera zou toch voort
gaan. j
In een niet al te ver verwijderde toekomst zou
men toch tot verwezenlijking van de opgesomde
plannen moeten overgaan. Mogen wij hovend'en
de verantwoordelijkheid aanvaarden om nog eens
een deel van ons volk aan de woedende elemen
ten ever te leveren
Het transportprobleem te water voor steden als
Dordrecht, Willemstad en een reeks Zeeuwse plaat
sen kan binnen het plan door kunstmatige water
wegen werden opgelost. Voor zover nodig zal de
eccnomische structuur van dit waterland gewijzigd
moeten worden Wij moeten het probleem van het
dreigende water nu zc afdoend mogelijk verhelpen.
Dat kost zeer veel geld. Gezien de toestand van nu
en de mogelijkheid van een herhaling mogen wij
niet aarzelen H.'t teruggewonnen land en de
afnemende verzilting bij vervanging van het zoute
door zoet water zullen ons nog rente opleveren.
Primair is, dat hij het doortrekken van een brede
zeedijk van Hoek van Holland tot het ongelukkige
Walcheren het gevaar vcor mensenlevens in het
steeds aan bevolking toenemende Zeeland en West-
Brabant aanzienlijk wordt verminderd Prof. dr.
Thiisse, waterstaatkundige van de eerste rang, acht
het plan technisch volkomen mogelijk Onze eco
nomie vraagt er om, onze veiligheid eist het
Laten wii, dan opn'euw de handen aan de pom
pen en de ploeg slaan Laten wij komen van een
nat'cnaal rampenfonds voor getroffen gebieden tot
een welvaartsplan voor een droger en veiliger zuid
west Nederland Het nameloos leed van het zo
juist doorstane kost meer
r 1
In overleg met de R.K. Kerk, de Gerefor
meerde Kerken in Nederland, de Chr. Ge
reformeerde Kerk, de Remonstrantse Broe
derschap. de Evangelisch Lutherse Kerk, de
Oud Katholieke Kerk 211 de Algemene Doops
gezinde Sociëteit, heeft de Synode der Ned.
Hervormde Kerk aan de kerkeraden en ge
meenten voor Zondag 8 Februari a.s. een
kanselaikond'giiig doen toekomen, waarin zij
oproept tot bijzondere verootmoediging, tot
gebed en tot offer
Deze boodschap luidt
„Zwaar is ons gehele volk getroffen door
de watersnood, die al onze heugenis over
treft. Verheugend is de spontane en over
vloedige bereidwilligheid om te helpen, die
allerwegen is betoond
Diepe rouw vervult ons hij de geweld
dadige dood van zovelen met deernis ge
denken wij, allen, die huis eu have verloren
hebben en die hun vee in de golven zagen
omkomen. Dc omvang van deze nationale
ramp is nog ternauwernood te overzien.
Laten wij ons verootmoedigen voor de
Here, enze God.
O land, land, land, hoor des Heren Woord
Ook in de weg Uwer gerichten, o God
hebben wij U gezocht
Laten wij onze schulden belijden en bidden
otn genade cn vergeving In onze voorbede
hebben wii allen te gedenken, die door deze
rampspoed lichamelijk, materieel of geestelijk
in nood verkeren Laten wij met onze offers
de nationale inzameling versterken Nog zeer
veel zal in de volgende tij.d van regering en
volk, van kerk en gemeenten, van ieder
persoonlijk werden gevraagd 0111 in de nood
van mensen en landstraken te voofzien.
De Here in de hoogti is geweldiger dan
het bruisen van grote watereu, dan de ge
weldige baren der Z3e (Psalm 93).