De gevluchte regering van Axel
vertoeft in Gent. (1585)1590
UIT ONZE OMGEVING.
A X B L
SLUISKIL.
koewacht
SPORTNIEUWS.
Ha.daar is het
NIEUWS
AXELSCHE COURANT
Va—Va
31/2-4 Va
TREKKERS - WEEKEND.
Op Zaterdag 7 Februari a.s. zal in „Bleye-Haghe
een internationaal Trekkers-weekend worden ge
organiseerd, waar Nederlandse en Belgische trek
kers welkom zullen zijn en elkaar zullen kunnen
bekampen in diverse gezelschapsspelen. De Jeugd
herbergmoeder zal zich voor deze gelegenheid extra
aan de keuken wijden zodat de trekkers o.a. een
oliebollenmaaltijd te wachten staat.
Overigens mag onze Axelse Jeugdherberg zich
reeds nu in veler belangstelling verheugen en staat
b.v. voor de komende Paasdagen reeds een be
zoek genoteerd van twee Engelse scholen met in
totaal meer dan honderd leerlingen. Ook van
Nederlandse zijde heeft men al meerdere aan
vragen voor collectieve bezoeken, zodat men wel
mag verwachten, dat wanneer straks het trekkers-
seizoen begint „Bleye-Haghe' qua bezoek niet
voor anderen zal behoeven onder te doen.
HENGSTENKEURING.
Donderdag hield de Kou. Ver. „Het Nederlandse
Trekpaard" in onze streek haar jaarlijkse hengsten-
'keuringen.
Er bestond voor deze keuringen zeer veel belang
stelling en het verschijnsel dat wij al eerder hebben
geconstateerd, dat bij dergelijke keuringen het
aantal auto's veel groter is dan het aantal paar
den, viel dan ook weer in toenemende mate op
te merken. Overigens temeer een bewijs van de
grote belangstelling die niettegenstaande de me
chanisatie nog steeds bestaat voor het Zeeuwse
fokpaard.
De V.V.Z.F. verdiende zeker alle lof voor de
wij,ze waarop het aantal boxen en de inrichting
daarvan nog weer Verder is verbeterd, waardoor
nu alle paarden op comfortabele wijze konden
worden gestald.
Voor de bezoekers was ook het feit, dat de
Jeugdherbergzaal bij dergelijke gelegenheden ter
beschikking staat een belangrijke verbetering tegen
over het oude wrakke gebouw, waarmee men zich
tot vorig jaar moest behelpen.
De uitslag van de keuring is als volgt
3-jarige hengsten. Vainqueur van Eversdam, van
C. van Overloop, Zuiddorpe en Jac. de Feij,ter te
Axel Nico van Kijkuit van Abr. Haak, Zaamslag;
Karei van Nooit-Gedacht, van L. de Regt Mz.,
M. L. M. lJsebaert, Axel, J. Koster, Boschkapelle
en A. Haak, Zaamslag Nico van Helpeney, van
Jac. de Putter, Axel Victor van Eversdam, van
C. van Overloop, Zuiddorpe en Jac. de Feij.ter, Axel-
Karei van Alstein (goedgekeurd voor 4 jaar) van
Jac. de Putter, vnd. Herder van de Schaapshoeve,
van A. Bax te Zcvenbergschen Hoek (N.-Br.), en
A. Serrarens te Ossenisse.
4-jarige hengsten. Paul, van fa. F. Dekker en
M. L. M. lJsebaert, Axel Nico van Eversdam,
(goedgekeurd onder K) van C. A. Dekker, Axel.
5-jarige hengsten. Antcon van Strijen, van H.
de Maat, Stoppeldijk Nico v. d. Klef, van Jac.
de Putter, vnd., Jac. Dieleman, Zaamslag, J. K.
de Putter, Axel en Osw. Kerckhaert, Westdorpe
Dirk van Aldengoor, van A. Serrarens, Ossenisse.
Oudere hengsten. Paul van Vullingshoeve, van
Jcz. Bonte, Koewacht Herman van Weverslo, van
wed. Jac. de Feijter Vogelwaarde Willy van de
Mariahceve, van Gebr. van Campen, Graauw.
ZIEKENHUIS SLUISKIL KREEG EEN
AMBULANCE-W AGEN
Sedert enkele dagen bezit het R.K. ziekenhuis
te Sluiskil een eigen autc voor ziekenvervoer.
Bij de moderne en uitgebreide inrichting van
het ziekenhuis is het zeker geen overbodige luxe
te noemen, dat men thans ook op dit terrein
aan alle eisen kan voldoen en met eigen mate
riaal mede kan werken aan het vervoer van
zieken en gewonden.
GEMEENTERAAD.
Afwezig waren de heren B. de Grouckel en. J.
Martens.
Na voorlezing en goedkeuring der notulen van
de vorige vergadering kwam als eerste onderwerp
het aanbrengen van lichtpunten aan de orde.
B. en W. stellen voor alsnog twee lichtpunten
aan te brengen, n.l. nabij de weningen van E. van
Hooij.e en J. Suij, welk voorstel wordt aangenomen.
De heer v. d. Goore meent echter ook een licht
punt te moeteu aanbrengen aan de oprit bij v. d.
Goore aan 't Zand. De heer Polspoel is echttr van
mening dat dan bij. elke oprit lichtpunten moeten
werden aangelegd wat practïseh bijna onuitvoer
baar is. Binnen afzienbare tijd zal een verkabe-
ling plaats vinden, zodat dan alsnog alles kan
worden herzien.
De verlenging van de rekening-courant-overeen
komst met de bank van Ned. Gemeenten wordt
goed gevonden.
Er zal geen subsidie worden verleend aan de
militaire bond
Het bevolkingsonderzoek voor t b.c. zal dit jaar
ook te Koewacht weer gehouden worden Omtrent
de datum is nog niets bekend De gemeente gaat
er mee accoord een eventueel tekort bij te passen
Hierna wordt overgegaan tot de verdeling van
het bouwvolume, hetwelk wordt toegewezen aan de
aanvragers J Herman, R. Martens en E. Goossens.
Gezien de belangrijke uitbreiding van de ge
meente-administratie op het gebied van de be
volking, verkiezing, werklozenzorg, militaire- en
sociale zaken, bevolkingsonderzoek jenz bestaat
de mening dat een derde ambtenaar niet over
bodig is. Een oproep voor een dergelijke ambte
naar zal worden geplaatst.
In de vorige vergadering werd door het raads
lid Martens navraag gedaan omtrent brandstoffen-
bijslag voor ouden van dagen. Een voorstel wordt
gedaan een brandstoffenbij.slag van f 50 toe te
kennen aan personen welke geen andqr inkomen
genieten dan hun ouderdoms-uitkering. Een onder
zoek zal worden ingesteld hoeveel personen hier
voor in aanmerking komen.
Door de heer Baert wordt een voorstel gedaan
de wedde van de klokluider die thans f 100 per
jaar bedraagt te verhogen tot f 200 per jaar.
Hiermee kunnen alle raadsleden zich verenigen.
Na wijziging van de legesverordening omtrent de
muziekv rgunnningen in café's, welke abonnementen
f 10 per jaar zullen bedragen komt de subsidie
aanvrage van het sportcomité aan de beurt.
Het plan bestaat om op 5 Mei a.s. te Koewacht
een wielerwedstrijd voor beroepsrenners te orga
niseren. De heer Polspoel geeft hieromtrent een
uiteenzetting van de plannen. Wethouder Janssens
stelt voor een subs-die te verlenen van f 500.
De heer v. d. Goore steunt dit voorstel en na enige
discussie wordt dit voorstel met algemene stemmen
aangenomen.
Bij de rondvraag vraagt de heer v. d. Goore de
inwoners van Koewacht mede te delen dat zij ver
plicht zijn bij gladheid van de wegen onmiddellijk
te strooien.
Een ingediend verzoek van de heer Em. Man-
nens moest tot de volgende vergadering worden
aangehouden.
i'
VERGADERING KAMER VAN KOOPHANDEL
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN.
Dinsdag vergaderde de Kamer van Koophandel
voor Zeeuwsch-VI aande ren voor de eerste maal
in 1953.
Zoals gebruikelijk hield de voorzitter op deze
vergadering zijn nieuwjaarsrede, waarvan wij ge
zien het belang van diverse punten in het kort
enkele alinea's willen memoreren. Plaatsgebrek
belet ens de rede in haar geheel te publiceren.
Na nog het werkbezoek van Z.K.H. Prins Bern
ard aan onze streek te hebben gememoreerd, dat
naar het zich laat aanzien niet zonder resultaten
blij,ft, noemde ir. Horstmaun als een van de vele
problemen de onvoldoende algemene ontwikkeling
van een groot deel van onze bevolking
De oplossing van dit vraagstuk kan alleen wor
den gevonden in een uitbreiding van de leerplicht.
Gezien het feit, dat in 1935 4,3o/0. van ons volks-
inkemen aan onderwijs werd besteed en in 19o2
slechts 2,7o/o, doen wij, een ernstig beroep op de
regering om de geestelij,ke ontwikkeling van ons
PREDIKBEURTEN.
Zondag 1 Februari 1953.
Ned. lïerv. Kerk. 10 uur Eerw. heer C. H. Heij-
boer, van Zaamslag, 2.30 uur Ds. H. G. P. M.
Wiebosch, van Biervliet.
Geref. Kerk; 10.30 en 3 uur Ds. A. Kuiper.
Geref. Kerk. (Ds. Jan Scharpstraat 1) 10 uur
en 3 uur Ds D. J. Couvéè.
Geref. Gemeente. 10 uur, 2.30 uur en 6.30 uur
Ds. J. van den Berg van Utrecht.
volk meer dan tot nu toe te bevorderen. vDe
arbt'ds- en levensvreugde kunnen hiermede slechts
gebaat zijn.
Met betrekking tot de Benelux achtte spr. de
verwezenlijking veraf, alhoewel hij de van Bel
gische zijde gevoerde actie's tot herziening van de
bestaande accoorden verkeerd achtte. Wanneel!
Nederland door verminderde export weer armer
zou worden, zou ook België, waar Nederland vele,,
artikelen koopt, daar de terugslag van onder
vinden. De goedkoopte van het Nederlandse pro
duct is trouwens niet alleen aan de lagere lonen,
te danken
Ook de betere outillage geeft Nederland een
voorsprong, wat ir. Horstmann met cij,fers uit
de schoenen-industrie illustreerde.
Afkeuring sprak spr. uit voor de steeds voor
komende verhogingen van diverse staatsbedrijven.
Ook nu heeft P.T.T. weer een verhoging van
diverse tarieven aangekondigd tegen Juli 1953 en
dat terwijl over 1951 3 2inillioen winst werd be
haald.
Spr. bepleitte verder vorzichtigheid bij het in
voeren van sociale maatregelen en verhoging van
premie's voor diverse sociale verzekeringen. In
een tijdperk van dalende conjunctuur moet men
voorzichtig zijn met maatregelen die onze productie
kosten verhogen.
Ir. Horstmanu sprak verder zijp verbazing uit
ove rhet feit dat Ged. Staten nog steeds vasthouden
aan de aanleg van de Noordweg, terwij,1 vrijwel
alle burgemeesters en diverse instance's hun voor
keur vcor een middenweg door de Braakman heb
ben uitgesproken.
Ir. Horstmann hoopte dat de plannen voor ver
betering van de veren spoedig tot uitvoering zul
len komen en vroeg zich terecht af, waarom nog
steeds op het voor autovervoer drukste veer, nog
altijd met een grote en een kleine pont wordt
gevaren, terwijl alle andere grote ponten te V lis-
siugen gestationneerd zijp en men daar bij druk
verkeer op zijp minst mat twee grote boten kan
varen Ook een verkorting van de overtocht door
inpoldering van het Land van Saeftinge hoopte
spr. dat uitvoerig zou worden bestudeerd.
Tot slot ging ir. Horstmann nog de ontwikkeling
van de Zeeuwsch-Vlaamse bedrij,ven in het afgelopen
jaar na, waarbij, over het algemeen van een be
vredigend jaar kan werden gesproken.
De abonné van de Axelsche Courant ziet
■zijn lijfblad steeds weer met vreugde ver
schijnen, want het brengt berichten over
zijn directe omgeving, over personen of ge
beurtenissen waarmee hij zich nauw ver
bonden voelt.
Daarom boekt een advertentie in de Axel-
:sche Courant zulke verrassende resultaten
want voor de abonné's is een advertentie
even belangrijk als d^ rest van de krant.
Uw annonce in dit NIEUWSBLAD wordt
gelezen en besproken!
Vraag eens inlichtingen bij de admini
stratie van de
Markt 12 AXEL Telefoon 56
Publicatie van „De Nederlandsche
Nieuwsbladpers"
Schaken.
LANDAU I EN II SCHAAKTEN TEGEN
V.S.V, I EN II TE SLUISKIL.
Woensdagavond speelie de Axelse S.V. Landau
haar vierde competitiewedstrijd tegen V.S.V. I te
Sluiskil, terwijl diezelfde avond Landau II haar
derde wedstrijd speelde ook te «Sluiskil tegen
V.S.V II.
De wedstrijd van het eerste tiental is nog niet
geheel beslist, doch Landau II moest een neder
laag incasseren.
V.S.^ I Landau I
1. H. Funke J. v. d. Hagen
2. G. Wullems C. de Putter
3. S. Dierick M. Jansen
4. E. Tacq M. Wondergem
5. J. de Jong A. Ruijtenburg
6. Th. Wegchelaar J. v. d. Ree
7. G. Arncld R. H. de Ridder
8. A. Wullems M. Mattelé
9. C. Flatteeuw J. Bakker
10. M. Millenaar D. Jansen
Voorlopige uitslag
onbeslist
0 1
onbeslist
1 0
1 0
0 1
1/2— l/i
0—1
V.S.V. II Landau II
1. A. J. Dourleijn H. Peeters
2. J. Philipse A. Verlinde
3. W. H. Hardeman C. van Beesd
4. F. van der Hooft A. Verstraeten
5. M. Schooff W van Doeselaar
6. A. A. Dourleijn J- Haak
7. J. Dubbeldam C. Jansen
8. J. Castelaijn M. Kaijser
Uitslag
1—0
1 0
1 0
1 0
1—0
0-1
0 1
0 1
5-3
Voetbal.
AXEL—BARONIE.
Zondag staat de oranjehemden weer een thuis
wedstrijd te wachten, maar deze belooft heel wat
zwaarder te zullen zijp dan vorige week. Toen had
Axel een van de zwakke broertjes op bezoek, ter
wijl Zondag een van de kampioenscandidaten te gast
is. Wij zien er dan ditmaal ook geen overwinning
in, maar wij hopen dat Axel zijn huid zo duur
mogelijk zal verkopen, zodat er dan althans nog
een aantrekkelijke en spannende wedstrijd te zien
zal zijp.
In een der grote huizen van Gent staat aan een
aware eikenhouten tafel burgemeester Jaques Bouble.
Naast hem bevindt zich Pieter Neyt. Van het Bel
fort klinken de zware slagen der klokken en de
Magistraatspersonen denken opeens aan de lich
tere .langzame klanken van de klok in het Axelse
torentje, die zij vroeger in ijlere geluiden hoorden
wegsterven over de landen rond het oude stedeke.
Door de glas-in-lood vensters valt een gedempt
licht in de kamer en lichtstralen vallen op enkele
beschreven bladen, die op de tafel liggen. Zo juist
zijn de andere gevluchte schepenen van Axel Guil-
laam Snouck, Jacques de Meestere en Gilles de
Welde de kamer uitgegaan De andere gevluchte
tschepenen Gilles Joos, Jan Zeghers en Pieter
Echaute waren niet eens meer verschenen om bij
Me eertijds zo plechtig gevierde verantwoording van
de rekening tegenwoordig te zijp. Er is juist van
het gehouden beheer rekening en verantwoording
gedaan voor de Commissarissen Christoffels, Das-
isouleville, ruddere, heerc van Ifauteville, Bou-
•ehault, lid van de Raad van State en Prince van
Zijne Majesteit, voor Joris van Montmorency, rud
dere, heere van Croisilles, hoogbailluw der stede
van Brugge en de ridders Adriaan van Noyelle
en de heer van Hoeffault en Wimmerzele.
Wat kon zo'n bezoek van de Commissarissen tot
het nazien der rekeningen in vroeger tijd een
feest geven en aanleiding geven tot het presen
teren van schenkwijpen, vroeger, ja, toen Re
Magistraat nog in Axel zetelde. Maar nu gaat het
maar over de rekening, afgelegd door een ge
vluchte Magistraat, een Magistraat in bal
lingschap ever de rekening gehouden van
•elf Meye 1586 tot alf Meye 1590.
De Burgemeester Bouble staart nog op het bij
schrift van de Ccmmissarissen in de kantlijn
„Mijne heren de commissarissen accorteren deze
rekening alleenlijk bij raaniere van provisie en
zonder prejuditie van 't gone hiernaarmaals zoude
mogen gecessoneert worden ende dit mits t in
nemen der stede van Axele van de rebellen van
zijne Majesteit op den 16en Juli 1586 ende jegen-
woordig bij hunlieden geoccupeert metten meerdere
dtelen van prochiën eude plattenlande daarbij lig
gende".
Bouble denkt t „Er zal geen vervolg op deze re-.
:kening meer komen". Weemoedig peinst hij er
over, dat hij, niet meer in Axel zal komen, zeker
niet meer als burgemeester. Het is al .moeilijk
geweest met de voorhanden contanten de ver
plichte uitgaven te betalen Ja, dat kon nauwe
lijks meer Onder de uitgaven heeft burgemeester
Bouble de post gezien „Neyt, schepeue, heeft
geld voorgeschoten aan de arbeiders, die de klokke
uit den toren van Zuiddorpe b-1 ben gehaald en
vervoerd naar Wachtcbeka". De Messagiers of
boden moesten ook hun loon hebben. V an Stee
land, de oud-baljuw vail het land van Waes (de
man ook, die het land van Waes dus ook Axel
weer onder Spaansa heerschappij, had (gebracht)
wilde ook nog betaling hebben 'van zijp rechten
op de ontvangsten. f
Dan zijn er verteerkosten geweest voor ver
gaderingen met de Commissarissen voor het na
zien der rekeningen, voor vergaderingen met de
pastoor van Axel, die gevlucht was naar Gent.
En er was zo'n arme bode uit Zuiddorpe geko
men. die zij, voor zijn diensten niet konden be
talen, maar die zij. om „zijn arme gesteldhede
toch maar een deel van zijn loon uitbetaald hebben.
Pieter Neyt en Bouble spreken erover, wat
zij al moeite hebben moeten doen om zich het
nod'ge geld te verschaffen En zij lezen nog eens
de ontvangstpost „Ontvangen van Wulfaert Witte-
wrongele, loodgieter, binnen Gent, over de koop
van 3500 pond lood, afgebroken van het stad
huis 't Axele, enz. 32 pond 15 schel. (Wij denken
wanneer wij dit lezen, hoe het mogelijkwas dat
lood uit Axel naar Gent te halen. Of was het
al in Gent En komt het daardoor, dat het in
1582 gebouwde stadhuis daardoor in 1662 in zo'n
desolate toestand verkeerde, dat de toenmalige ma
gistraat er niet droog bleef bij regen, als zij ver
gaderden Toen Jan Piron op last van Prins Mau-
rits en Sidney do stad veroverde, moeten de be
woners van Axel met magistraat de stad hebben
kunnen verlaten. Er bleven toen zo weinig in
woners over, dat prins Maurits het bolwerk (kerk
hof) liet opwerpen dwars door een verlaten buurt.
Want in het z.g. Nieuwe Diep, achter het kerk
hof zijn fondamenten gevonden van middeleeuwse
huizen)
Weer een andere pest 'n de rekening slaat Bouble
op, waar staat, dat zij aan Heron'mus Cabboot heb
ben verkocht de gouden halsbant en de papegaa*.
toebehoort hebbende aan de gilde van St. Sebasti-
aan in Axel, welke door burgemeester en schepe
nen gelicht was om Cabboot tt betalen voor door
hem voorgeschoten galden. De Magistraat ont
ving geen inkomsten maar uit Axel.
Als wc dit lezen lij.kt het wal op de afwerking
van een faillieten boedel.
Ja, Piet r Neyt en Bouble weten het wel Mau
rits heeft de dij.k aan de Braakman bij Buuxgate
doorgestoken en Parma belet om Axel terug te
winnen. De verbinding van Axel met Gent is
verbroken. De Gentse of Zoute of Oudevaart
heeft zijp beteken-s van vroeger verloren. De
Mag;straat in ballingschap zal zijn functie als
regeerder maar opheffen De eertijds voorname
Stad Axel, met zijp achterland verbonden en daar
door welvaart gen etende, 'zal, van dit achter
land gesche-den, terugzinken tot een stil stadje,
een voorpost m het Z.W. van de Verenigde Neder
landen tegenover de onder de Spaanse heerschappij
teruggevallen Zu:delij,ke Nederlanden.
Neyt slaat het boek der rekening 1586 tot 1590
met een zucht dicht Later zal |dit boek jir.
Axel terugkomen en ingebonden tussen de reke
ningen van 1583 en van 1593 ons iets vertellen
over de Magistraat van Axel in ballingschap.
De Jonge.
