I-
De rei
Prima v«
Zwar
The
Het CentrumBioscoop
Angelica Serenade
Het k
Axelse Bil
Kopen l
Extra
Extra
Extra
ia
ie
AXEL
V
Telefoon 99
Zaterdag 4 October, aanvang 6.30 en 9 uur en
Zondag 5 October, aanvang 4.15 uur
brengen wij U de populaire Franse zanger Luis
Mariano in
Een film vol vrolijkheid en gezelligheid. Een avond
van amusement waarbij U kunt luisteren naar de
bekende radio schlagers van Luis Mariano, o.a,
Angelica Serenade, Illusion, Chanson de la Pluie.
Toegang alle leefijden.
Zondag 5 en V'
Madeleine S
de 12-jarig(
Een fel realistisi
regisseur Jean C
onverbloemde ki
sloppen van de
Tot 15 October
lid of donateur op
5 October. Club
Dinsdagavond. Ver
hotel „Het Wapen
Ki
gr
Alle maten 1
Pt
In de maten
D
g'
TELEFOON 1
Zoals N O V
UIT ONZE OMGEVING.
AXEL
jmw"
INGEZONDEN STUKKEN
k
7
z<
f(
11
D
P
rj
e<
d
K
V(
tx
w
Vi
oc
h<
lu
fli
VI
si:
U
be
m
de
nc
ba
bu
er
sti
Ex
wc
eei
do
Ax
Ce
hu
lie
rei
PI i
zal
en
wc
ov
hi<
abi
kel
57;
ko
ba
év
op
va
lie
ha
in
ik
ni
fo
lu
01
ne
oc
er
v<
,VS
-O
A.W.S.C. „VOLHARDING"
Vrijdagavond kwam in het clublokaal, café „De
Sport" alhier, het bestuur van de Axelse Wieler
en Supportersclub „Volharding" te samen met het
werkcomité voor de organisatie van de baankoers
aog eens in vergadering bijeen. Deze vergadering,
met als enig agenda-punt het financieel verslag
van de op 15 Augustus gehouden koers, zou al
eerder hebben plaats gehad, maar daar alle ge
gevens nog niet binnen waren, kon eerst thans
een definitief eindverslag worden gegeven
Van het uit 15 personen samengestelde actie
comité was een tiental aanwezig toen de voor
zitter, de heer Ch. Ticleman, de vergadering opende
en de penningmeester verzocht een overzicht te
geven van de financiën omtrent de eerste wieler
wedstrijd die door deze club was georganiseerd.
Het bleek dat het bedrag aan ontvangsten, ver
kregen uit advertenties, enveloppen-actie en pro
gramma-verkoop, ruimschoots genoeg was om alle
onkosten te bestrijden. Er blijft zelfs nog een ruim
batig saldo in de kas van het baankoersfonds over,
zodat, de geldelijke zijde uitermate geslaagd mag
heten. Dit gaf, volgens de heer Tieleman, moed
aan de nieuwe club om volgend seizoen te trachten
weer een dergelijk sportevenement op touw te
zetten, waarbij dan d? ditmaal opgedane ervaringen
kunnen worden aangewend, om in de toekomst,
vooral wat betreft de deelname van renners, nop
betere koersen te organiseren.
In de eerste plaats richtte de voorzitter waar
derende woorden tot de werkers van het comité
voor de toewijding en activiteit, waarmee zij een
groot deel van hun vrije tijd belangeloos hadden
opgeofferd voor het welslagen van dit wielersport-
gebeuren Een woord van welgemeende en hartelijke
dank aan de ingezetenen en de neringdoenden van
onze gemeente en ook daarbuiten, voor hun daad
werkelijke financiële steun, welke de stoutste ver
wachtingen heeft overtroffen, ontbrak eveneens niet
en de voorzitter hoopte bij volgende gelegenheden
weer een beroep te mogen doen op de medewerking
van allen, die door de geslaagde dag van 15 Augus
tus hebben getoond de wielerspor.t een warm hart
toe te dragen.
Hierna werd deze geanimeerde vergadering ge
sloten.
GESLIPT.
Zaterdagnamiddag slipte op de provinciale weg
AxelTerneuzen weer eens een auto op de lang
zamerhand beruchte blauwe steentjes. Een met
matige snelheid rijdende Belgische personenauto be
stuurd door mevr. P. uit Lokeren, ging plotseling
slippen met het gevolg dat de wagen van de
weg afgleed omkantelde en in een maisveld te
recht kwam
Gelukkig liep deze slippartij nog vrij goed af
en konde.. de inzittenden, drie Belgische dames
en twee kinderen, nadat zij eerst naar het zieken
huis te Terneuzen waren overgebracht, nog de
zelfde namiddag huiswaarts keren. Eén der dames
moest ter behandeling worden opgenomen wegens
een lichte hersenschudding. De auto werd aan
voor- en achterzijde flink beschadigd.
GOUDEN BAKKERSJUBILEUM.
Het was vorige week voor bakkerij Duijm een
feestelijke dag. Die dag werd n.l. het 50-jarlg
bestaan van de bakkerij gevierd en al was het
de bedoeling dit jubileum in stilte in de eigen
familiekring te vieren, leveranciers, collega's en
vrienden lieten dit feit niet ongemerkt voorbij
gaan. Ook de klanten waarvan velen ongetwijfeld
zich de bereidwillige hulp in oorlogstijd toen ook
zonder bon werd geholpen, nog zullen herinneren,
lieten zich niet onbetuigd en zo werd de zaak
die dag in een bloementuin herschapen. Niet
minder dan 33 bloemstukken mocht men op deze
feestdag ontvangen.
Al heeft de stichter van de bakkerij deze dag
dan niet meer mogen meemaken, vast staat toch
wel dat de zaak nog steeds in zijn geest wordt
voortgezet en de groe' en bloei die de heer Duijm
aan de zaak mocht geven (in 1902 werd begonnen
met 9 broodjes per dag) ook nu nog steeds voort
duurt in de huidige moderne en welvarende bakkerij.
25 JAAR VARKENSVERZEKERING TE
KIJKUIT.
Zaterdagavond hield „Elk naar zijn krachten"
te Kijkuit haar 25e jaar- en tevens feestvergade-
ring in het Zondagschoolgebouw.
Na een openingswoord van de voorzitter, de
heer A. Dieleman, die deze dag ook zijn zilveren
jubileum als voorzitter vierde, gaven i secretaris
en penningmeester verslag over het verstreken
jaar. Het ledental bedraagt thans 29, terwijl de
kas, die in het afgelopen jaar een klein nadelig
saldo te zien gaf, een batig saldo van ruim f 1000
vermeldde.
In de plaats van de heer Wolfert, die Kijkuit
gaat verlaten, werd als bestuurslid gekozen de
heer M. Dieleman.
Na deze normale vergaderingsagenda volgde een
overzicht van de hee.' A. Dieleman over de ver
streken 25 jaar, waarbij vooral de bijzonder goede
samenwerking in het bestuur viel te vermelden.
Een koffiemaaltijd met vervolgens een verloting
en een filmvoorstelling, verzorgd door de firma
Feijter-But, zorgde voor een feestelijke noot op
deze jubileumavond.
SCHIPPER UIT SAS VAN GENT MISHANDELD
TE STRAATSBURG.
Vrijdagavond heeft de politie te Straatsburg-
Neundorf in een kelder het zwaar gewonde lichaam
gevonden van de 43-jarige schipper P. Aernoudse,
woonachtig te Sas van Gent. De schipper werd be
wusteloos gevonden in de kelder van een gesloten
huis en had een schedelbasisfractuur.
Vermoed wordt dat de schipper, na bij een bank
te Straatsburg een aanzienlijk bedrag in francs
te hebben opgenomen, is gevolgd, overvallen en
beroofd en daarna door de daders in de kelder
is verborgen. Het is de politie anders een raadsel
hoe de man in de kelder gekomen moet zij.il, daar
deze voor een vreemdeling moeilijk te .inden was,
terwijl bovendien alle deuren van het huis waren
vergrendeld.
C.J.M.V.-APPEL IN GOES.
Zaterdagmiddag werden in 22 plaatsen van ons
land appèlvergaderingen van het C.J.M.V. gehou
den en in onze provincie vond een dergelijke bijeen
komst plaats te Goes, waar C.J.M.V.-ers uit alle
delen van de provincie aanwezig waren
Na een openingswoord van de heer C. Leunis uit
Terneuzen voerde het woord ds. Cnossen uit Gouda,
die de aandacht vroeg voor het komende eeuw
feest van de C.J.M.V., dat volgend jaar op Hemel
vaartsdag zal worden gevierd. Spr. was van me
ning, dat voor die tijd een grote schoonmaak zal
moeten worden gehouden, zodat alle afdelingen
actief en levend zullen worden en het komende
jubileum een werkelijk feest zal kunnen worden.
Spr. wees de leden o pde noodzaak zich te be
zinnen op de kern van het werk en steeds nieuwe
wegen te zoeken, om dit werk te volbrengen.
Na de pauze sprak nog de vroegere districts
secretaris van het district Zeeland, de heer J. K.
Cordeau, over zijn reis naar Amerika.
Geachte Redactie.
In uw nummer van Zaterdag 27 September wordt
door dr. P. H. Ritter, over zijp onderwerp „Fries
land", wel zeer hoog van de toren geblazen l;
Het recht der Friezen op hun taal in hun prol-
vincie wordt o.a. aldus vóór gestaan
Iedere Nederlander, iiiet-Fries, moest trachten
zich de kennis van het Fries, de tweede landstaal,
eigen te maken." Mijp protest tegen deze en an
dere beweringen is hierbij nummer één.
Stelt u voor, H.H. gemeente- en rijksambtenaren
en ook u mannen, vrouwen en kinderen, die fa
milie in Friesland hebben en zich daar, om welke
redenen ook, vestigen, dat deze allen zich de
Friese taal eigen zouden maken I Moeten maken 1
Waar is hier de logica
ln de kerken zou dan. naar de wens van dr.
Ritter in het Fries gepredikt (zo gezegd voor
gegaan) worden, wat algemener is van betekenis.
Onderwijl, welk en waar ook, zou in het Fries
gegeven worden. En liefst de dag van morgen al 1
Want dèèr „zijp de regionale bijzonderheden, waar
uit de natie is opgebouwd en die door het natio
nale wezen worden overkoepeld,, en vervolgens
„Hun eis is gerechtvaardigd, want het Fries is
niet een dialect". „Een staat ondermijnt zichzelf.'
Verband wordt zelfs gebracht „Velen plegen
te vragen Waarom wilt gij splitsingen en schei-
diugen aanmoedigen, terwijj de wereld bezig is
in groter gehelen te denken Ook de Amerikanen"
komen er bij en het gevaar van nog schrikkelijker
oorlogen.
„De kleine deelnemers, die alle zeggenschap ver
loren (zouden) hebben en op bevel van de groten
in oorlogen worden medegesleept". „Zij hebben
de wapenrusting (jer Staten-gemeenschap te be
talen, het bloed hunner zonen te geven
„Staten-internationalisme, mislukkingen". „Euro
pa beeft, morgen die Amerikaanse generaal pre
sident van de Verenigde Staten, mogelijk-"
„Het volks-internationalisme lerhéft zich tegen
dit staats-internationalismc," enz.
Om te besluiten nog over de Friese beweging,
„die wij door onze sympathie behoren te omringen."
Und das Vaterland kann ruhig sein 1
Gelukkig zegt dr. Ritter het in het Nederlands
de enige verdienste van een lang stuk met weinig
zin en betekenis voor zijp eigenlijk onderwerj
Ook hiervoor bestaat een Duits gevleugeld woord
Voor mij is die Friese beweging niets dan een
rel Voor alles en nog wat, ontstaan tegenwoordig
rellen. Men kan niet meer rustig eten, drinken
en slapen, indien er geen rel op touw wordt gezet.
En de hoofdfiguren lezen hun namen in de krant:
wat zij nooit in hun leven verwacht hadden en
ook niet konden verwachten 1
Let wel Ik betrek hierin allerminst dr. P. H.
Ritter, maar hij heeft in dit stuk de fout be
gaan, dat hij de Friese kwestie gebruikt heeft
als aanloop om zijp hart te luchten over het ge
vaarlijke wereldgebeuren.
Wij moeten ons licht opsteken bij het feit, dat
de eerste bekende bewoners van ons land de
Kelten waren. Griekse en Latijnse schrijvers geven
deze naam (Lat Celtea) aan een volk, dat oor
spronkelijk woonde aan de Boven-Donau in Zuid-
Duitsland Zij bevolkten van daaruit Frankrijk.
Spanje, Portugal, Noord-Italië, de Brise eilanden,
Ierland en drongen door tot Klein-Aziê
Galatië is naar heil genoemd. Zij plunderden
Rome in 390 v. Chr. De taal der Kelten bleef op
het eind van de Romeinse tijd bewaard in Wales,
Schotland, Ierland en kwam uit Engeland in de
vierde tot de vijfde eeuw naar Bretagne (Frank-
hij,k). Ook in ons land hebben de Kelten ge
woond en lieten na hun uittocht naar Engeland
sporen van hun taal in ons land achter. Men ver
gelijke eens hoeveel Engelse woorden gelijken op
Nederlandse, soms er volkomen gelijk aan zijn,
b.v. strand, land
Onze Nederlandse taal behoort tot de West-
Germaanse taalgroep en vertoont oud-Friese, ouu-
Frankische en oud-Saksische elementen.
Zoals Friesland zijn oud-Fries heeft en daarvan
nog de duidelijke sporen draagt, draagt Wales
(Zuid-Engeland) de sporen van het Keltisch. Het
Engels in Wales wijkt daardoor veel af van het
gewone Engels. Vermoedelijk heeft het oud-Fries
het meest nog van de Keltische taal bewaard en
is het Fries van heden nog zeer afwijkend van
het Nederlands, zoals de taal in Wales, waar dte
Kelten woonden, afwijkt van het gewone Engels,
dat wij kennen, als ons Nederlands, als schrijftaal.
hl Bretagne, waar nog Bretons-sprekenden zijn,
nog geen millioen, heeft de Keltische taal het
moeilijk. De Franse regering is tegenover de streek
talen minder vrijgevig dan de Engelse. Bij de
boeren zijp de Bretonse dialecten nog algemeen
in gebruik, terwijj bij de vissers het Frans veld
wint. De sporen van de Keltische taal zijn dus
in Bretagne ook nog aanwezig.
Vaak herinneren in eenmaal door Kelten be
heerste streken de namen van steden (sterkten)
van hun heerschappij. Nijmegen b.v. heette in het
Keltisch Noviomagus en de naam Nijmegen komt
thans acht maal in Frankrijk éénmaal in Enge
land en tweemaal in Duitsland voor, na ook eerst
Noviomagus geheten te hebben. Het spreekt van
zelf dat Nijmegen elders vertaald is.
Prof. A. G. van Hamel schreef een inleiding tot
de Keltische taal- en letterkunde.
Eli nu het woord dialect. De beknopte Winkler
Prins geeft bij Friese taal een West-Germaans
(d.i. Duits) dialect, zelfstandig, naast Engels en
Nederlands. Tot 1600 oud-Fries, nieuw-Fries wordt
ra
