AXELSCHE COURANT
De Mens,
AXELSCHE H COURANT
Rechte of kronkelwegen?
1V©K@IL
gtoezicht
Hia riet MENS cnntrnl^prt.
van Bestuur
NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD
Verschijnt iedere
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Woensdag en Zaterdag
Drukker-Uitgeefster:
Firma J. C. VINK
Adres Redactie en Administratie
AXEL Markt 12 Postbus 16 Tel. 56§
Hoofdredactie
T. C. VINK-van VESSEM
NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD
Verschijnt iedere
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Woensdag en Zaterdag
Drukker-Uitgeefster:
Firma J. C. VINK
Adres Redactie en Administratie
AXEL Markt 12 Postbus 16 Tel. 56§
Hoofdredactie:
T. C. VINK-van VESSEM
de beste tandpasta
die men U raden kan
Frankering bij Abonnement Axel.
ZATERDAG 6 SEPTEMBER 1952
66e JAARGANG No. 95
n
Abonnements
prijs:
Losse nummers*
Kwartaal
abonnement
Axel binnen de kom
il
Alle andere plaatsen
ln Nederland en
Ned. Indlé il.
Buitenland il. 1 -
X
Advertentieprijs 1
7 cent per m.m.
Ingezonden
Mededeelingen
20 cent per m.m.
Kleine Adverteutlèn
Uwximum 8 regels)
1 5 regels 60 cent.
iedere regel meer
12 cent extra.
deze gevallen wordt het gevaar voor het optreden
van aderverkalking niet algemeen erkend.
V. M. Iemand vertelde mij dat men van vlier-
bloemen een heerlijke drank kan maken en van
vlierbessen een soort wij,n. Is dit juist en kunt
Frankering bij Abonnement Axel.
WOENSDAG 3 SEPTEMBER 1952
66e JAARGANG No. 94
Abonnement!-
Pril"'
Losse nummers.
Kwartaal
abonnement
Axel binnen de kom
H
Alle andere plaatsen
ln Nederland en
Ned. Indie fl.
Buitenland 11. 1
Advertentie prijs
7 cent per m.m.
Ingezonden
Mededeelingen
20 cent per m.m.
Klolne Adverteutièn
jma dmum 8 regels)
1 - 5 regels 60 cent.
tedere regel meer
12 cent extra.
Vlierbloesemthee 4 theelepels gedroogde vlier
bloesem, 1 l.ter kokend water op de vlierbloesem
gieten. De thee een kwartier laten trekken.
Vlierbloeseninectar 4 kopjes (plm. 70 gram) vers
geplukte vlierboesem zonder steeltij.es, 200 gram
suiker, 1 citroenschil (sap van citroen), 1 liter
de suiker en de citroen
ten trekken. De kokende
spoelde bloesem gieten in
mengsel enige uren afgedekt
zeven en in goed schoon-
doen. Men kan het enigj
zeer koel bewaren en men
:n. Voegt men iets opgelost
1 citroensap toe, dan ver-
er, geuriger smaak.
Op een keerpunt de: tij,den zal men heel vaak
zien, dat datgene, wat gisteren als hèt enig juiste
gold, vandaag als precies even onjuist wordt be
schouwd. Het ideaal der wegenbouwers van gis
teren, vooral de Amerikaanse en de Italiaanse,
was de rechte weg zij beschouwden het als een
hinderlijke onvolkomenheid van onze aardbol, dat
het slechts zelden mogelijk is een weg over een
langer traject dan 30 of 40 km. kaarsrecht te
houden. Vandaag is men er zich van bewust, dat
een rechte weg heel onaangename schaduwzijden
kan hebben men denkt niet meer over 30 of
40 kmmen vraagt zich eerder af, of een recht
stuk van 3 km. niet te lang is. De moderne fweg
behoort dus te kronkelen Goed, dan ontwerpen
wij wegen, die zieh aanpassen bij de mode en die
kwistig bochten vertonen.
Het is mogelijk, dat men deze vraag gesteld
heeft om uiting te geven aan een romantische
drang, die door papier en rekenliniaal opzij, ge
zet was, of met de minder edele bedoeling hen
belachelijk te maken, die bang zijn geworden door
de uitspraak van een ingenieur, die beweerde
„Wij hebben toch een lineaal om de wegen go
recht mogelijk te maken." In elk geval bewijst de
vraag, dat er ruimte is voor misverstanden in
een mate, die allerminst bevorderlijk kan zijn
voor de ontwikkeling der wegenbouw-techniek tot
wegenbouwkunst.
De rechte is niet afkomstig van deze aarde en
zij komt in de natuur niet voor. Geen enkel levend
wezen kan zich precies in een rechte lijn voort
bewegen. Het gemeenschappelijk kenteken van alle
levende wezens is het rhytme, het slingeren van de
ene pool naar de andere. Ook de mens is onder
worpen aan deze wet de natuurlijke lijn zijner
voortbeweging gelijkt op een regelmatige slinger-
lijp. Als hij zich sterk inspant, kan hf} er voor
zorgen, dat hij slechts in geringe mate van de
rechte lijn afwijkt maar het resultaat is volkomen
onevenredig aan de inspanning. Alleen het dode
ding, b.v. een afgeschoten pijj, volgt willoos fle
eens aangegeven richting en beweegt zich langs
een haan, die men mathematisch kan berekenen.
Toch lijkt het, alsof de oude kronkelwegen alle
dateren uit vcrvaltijdperken van wegenaanleg.
Zowel de Romeinse als de Napoleontische wegen
zijn zoveel mogelijk recht ook de eerste moderne
wegen voor snelverkeer, de spoorlijnen, hebben
deze teudenz.
Het is beg"ij,pelijk dat rationeel en technisch
denkende veroveraars dit deden. Voor Napoleon
en de Romeinen hadden de wegen slechts één
hoofddoel het scheppen van de mogelijkheid om
troepen snel naar en over de grens te kunnen
brengen. Men heeft echter nog nooit aan een
marcherende troep gevraagd of deze een rechte
weg aangenaam vond. Iedereen die dagen achter
een heeft moeten marcheren zonder het doel te
kennen, weet, dat geen enkele weg vermoeiender
is dan de eindeloze kaarsrechte baan, om het even
of die eindigt aan de horizon, of over zeven
bergen heen telkens weer in de hemel verdwijnt.
De ouderwetse voertuigen ondervonden geen hinder
van de rechte wegen zij hadden voldoende ruimte
om naar hun eigen wetten heen en weer te
slingeren. Het is werkelijk niet zonder cedel,
dat het zoveel moeite kost tegenwoordig ook het
langzame verkeer te binden aan een smalle rijbaan.
De machinist behoeft zich geen geweld aan te
doen om de rechte weg te houden, daarvoor zor-
den, daarvoor zorgen de rails de strakke lij,n
;verveelt de treinreiziger niet, daar hij, ze niet
ziet. De reiziger zal hoogstens opmerken, dat de
trein in een bocht rustiger ligt dan op een recht
stuk door slingeren en stampen probeert zelfs
de dode massa de levende te imiteren.
De moderne weg is echter niet gebouwd ter
wille van wagens getrokken door paarden, van
marcherende troepen of treinen, maar voor auto's
die zich vrij, bewegen kunnen en die door men
sen bestuurd worden. In plaats van de" massa is
de zelfstandige persoonlijkheid gekomen. Eu deze
gevoelt zich des te vrijer en des te zekerder, naar
mate hij minder gedwongen wordt een starre, hem
vreemde lijn te volgen en naarmate de weg zich
meer aansluit bij zijn rhytme. Ongetwijfeld is de
onbeperkte snelheid, die de bestuurder van een
krachtige wagen op een rechte weg bereiken kan,
aanlokkelijk en aantrekkelijk men kan deze ge
waarwording vergelijken met die van rechte af
daling van de skiër. Het is voortreffelijk die
gewaarwording te kennen, maar zij moet voorbij
gaan.
Trouwens het aantal bezitters van zeer snelle
wagen zal altijd gering blijven de overgrote meer
derheid der autorij.ders zal niet sneller dan 100
km. kunnen rijden en het zou dus dwaasheid zijn
alleen met de eerst: categorie rekening te hou
den. En voor hem, die 100 km. rijdt, is een
recht 'stuk weg vau 6 km reeds inspannend en
vermoeiend.
Dit alles geldt in veel sterkere mate voor de
autoweg dan voor de gewone wegen. Want de
autoweg kent geen kruispunten, dorpstraten en
scherpe bochten meer maar dat betekent, dat er
even veel punten, waarbij men op moet letten ver
dwenen zijn. Het schijnt niet voldoende te zijn
voor een mens alleen maar weg en wagens in het
vvizier te krijgen. Ofwel de eentonigheid van de
weg wordt hem de baas, zodat hij in slaap valt,
ofwel hij poogt het rechte stuk zo snel mogelijk
af te werken, hij, spant zichzelf en zijn motor te
sterk in en vergeet adem te halen. Daardoor
geraakt hij in de war en verliest hij misschien
'de controle over zijn stuur.
Er is nog een reden, waarom desnoods een oude
weg beter over een lengte van 20 km. recht
kan zijn dan een moderne autoweg over een
lengte van vijf. Op de oude smalle weg ziet men
geen horizon, men toeft in de ruimte van de
grote allee. Bij,na nergens rijdt men bij dag en
nacht zo veilig als onder het loof van oude bomen.
Maar het zal nog decenniën duren, eer de bomen
langs de nieuwe wegen zulk een veiligheid ver
schaffen.
Dus moet men de nieuwe wegen laten kronkelen V
Om het even of deze vraag in ernst wordt ge
meend of spottend wordt gesteld,' luidt het ant
woord neen Men an^et niets doen men moet
niet opzettelijk een weg recht maken en men moet
hem niet opzettelijk laten kronkelen.
In feite biedt het landschap altijd weer zelf
de oplossing der opgave hieruit volgt, dat men
die oplossing eerder kan vinden door zich in te
leven in de streek zelf dau met, behulp van een
lineaal. Hij maakt de beste en mooiste weg, die
zich door het landschap laat yoorsehrijven, hoe
deze moet lopen, welke bochten' hij moet maken
en waar hij, recht moet wezen. Op alle gebieden
waar de kunstenaar scheppend werkt en wegen
bouw moet kunst zijn is willekeur taboe. Ook
al houdt de ontwerper zich aan de feitelijke ge
gevenheid, dan heeft hij, nog genoeg te doen met
de berekening van het rechte gedeelte en van
de straal der bochten. Eén diiag staat vast de
straal van de bochten in moderne wegen moet
zo groot mogelijk zijn. Die straal kan een mini
mumgrens hebben, maar nooit een maximum. Alleen
dan krijgt men de innerlijke harmonie, die nodig
is voor een kunstwerk bij, scherpe bochten horen
korte stukken rechte weg, bij, grote bochten 'lange
rechte stukken. In een landschap waa r inen lange
stukkeu rechte weg kan maken, is het ook al
tijd mogelijk grote bochten te projecteren. Na een
lang recht gedeelte vindt men een bocht met
een straal van 2000 meter reeds scherp.
Er zijp twee gevallen, waarin de rechte weg
ook thans nog bestaansrecht heeft. In de eerste
plaats in een landschap dat gekenmerkt wordt
door rechte lijnen, als b.v. nieuwe ontginningen,
met haar lange rechte dijken en sloten. Hier kan
de grote weg alleen maar die rechte lijnen volgei:
en omdat die rechte lijnen een eenheid vormen
met het landschap, leveren zij, geen gevaar op.
De bewoners van zulke gebieden zijn volkomen
gewend aan de rechte lijn en de vreemdeling ge
voelt een eender rhytme in landschap en weg.
Het tweede geval doet zich voor, als de weg leidt
naar een bepaald doel. Dan kan de rechte weg
ongetwijfeld dienstbaar gemaakt worden aan de
artistieke zin. De latste kilometers van een auto
weg, die uitloopt op een grote stad moeten vlak
en recht zijn, zij moeten geflankeerd worden door
rijen heel hoge en grote bomen.
Volgens een onbewezen axioma uit de meetkunde
is de rechte lijn de kortste verbinding tussen twee
punten. Dit is een theoretische stelling. Daar
tegenover staat de oude voermansleuze „Een
goede bocht, de kortste tocht." En in gevallen,
waarin twijfel bestaat, heeft het leven altijd gelijk.
(Uit een artikel van Prof. A. Seifert
in „Türmer").
H6T NIEUWE KABINET.
Maandag is het koninklijk besluit getekend,
waarbij Dr. W. Drees tot minister-president en
minister van algemene zaken is benoemd. Als
vice-minister-president en minister van maatschap
pelijke zorg treedt op prof. rnr. L. J. M. Beel
(K.V.P.).
Verder zijn benoemd tot minister van buiten
landse zaken, mr. J. W. Beyen (partijloos) en
mr. J. M. A. Luns (K.V.P.) justitie, mr. L. A.
Donker (arb.) sociale zaken, J. G. Suurhof (arb.)
financiën, J. v. d. Kieft (arb.), economische zaken,
prof. dr. J, Zijjstra (a.-r.) P.B.O. en bezitssprei-
ding, A. C. de Bruijn (K.V.P.) onderwijs, kunsten
en wetenschappen, mr. Th. J. Cals (K.V.P. weder
opbouw en volkshuisvesting, ir. H. S. J. Witte
(K.V.P.) landbouw, visserij, en voedselvoorziening,
S. L. Mansholt (arb.) verkeer en waterstaat, mr.
J. Algera (a.r.) oorlog en marine, ir. G. Staf
(G.H.) overzeese rijksdelen, prof. mr. dr. W. J.
A. Kernkamp (C.H.).
Een minister van binnenlandse zaken werd nog
niet benoemd. Er is nog overleg gaande, wie uit
de K.V.P. op deze post zal worden aangewezen.
Nieuwe leden van de Staten-Generaal.
Door de benoeming van de heren mr. Gals, mr.
Donker, dr. Drees, Suurhof, Mansholt, mr. Altera
en ir. Staf tot minister en van de heer Moorman
;tot staatssecretaris ontstaan enige vacatures in
de Tweede Kamer. Voor gekozen verklaring
deze vacatures komen thans in aanmerking resp,
de heren J. H. W. van Koeverden (K.V.P.), mej.
J. Zeelenberg (arb.), D. Roemers (arb.). H. Pe-
schar (arb.), J. Blom (arb.), J. van Baal (a.r.),
mr. H. Mulderije (C.H.), en H. M. J. Dassen (K.V.? 1
De heer Mulderije heeft deel uitgemaakt van
het afgetreden kabinet de heren van Koeverden
en Dassen hebben zitting gehad in de Tweede
Kamer.
de bestrijding van luis in
met DDT onjuist. 2. Ik
m" in de stam van een
nt mag worden gebruikt
hte vrager vergeet, dat het
leken betreft en niet voor
l. De bestrijding van lusi
n met DDT is voor leken
na enkele dagen heus wel
is het goedkoper dan het
hion bevattende middelen en
en tevens gevaarlijk voor
Vat de „worm" in destam
reft, indien de heer K. zelf
is, kan hij er ook beter
:r geval hartelijk dank voor
dviezen.
een kruidenierswinkel, maar
■sonen telt moet inij,n man
Hij vent een paar dagen
en textiel. Wanneer heeft
lag-
:e spijt kunnen wij op deze
ntwoord geven. Dit is ech*
n alleen door de Raad val
vorden of u voor een uit-
komt. Het beste is, dat
'al eens aan de Raad van
iteerde was er geen ndere
enst, die zeer om personeel
hem wel moest benoemen,
der, dat ook op het werk
'die aldus het rapport
diploma waterbouwkundig
ld, nogal iets valt aan te
jet nu eenmaal werken met
ii,n aangenomen in een tijd-
;uze was in personeel.
men in het hoofdkantoor
n overlaat, was bekend en
reden tot het voorbereiden
reorganisatie. Deze reorga-
a eenvoudige zaak.
Ier, die eveneens in de brief
rd destijds door de vorige
i met de bedoeling, dat hij
voorkomende gevallen de
i. Deze ambtenaar bleek de
eigenschappen echter niet
daarom nog niet in vaste
de gedachte dwaas, dat de
werk per fiets zouden kun-
v. O. suggereerde. Het dis-
Iwaarde b.v. beslaat een op-
ha.. waarin zeven kerkdor-
hten zijn gelegen. De op
en auto-toelage van f 800
in verband met de gestegen
gd met 15o/o- Een gelijke
e andere opzichters, terwijl
tleinere districten respectie-
f 300 als auto-toelage ont-
van het hoofdkantoor kostte
jrin een bedrag van f 587.50
;een per week neerkomt op
100, zoals de heer van O.
t rapport er nog op, dat
de typiste f 300 verdient,
elefoniste-typiste is na het
functionnaris niet vervuld
n door de adjunct-commies
iliats belast is met de ver-
ef.
