AXELSCHE m COURANT
Nationaal Staatsbeleid
AXELSCHE BS COURANT
Amuletten en talismans
;de gal
LEVER OP
NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD
Verschijnt iedere
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Woensdag en Zaterdag
Drukker-Uitgeefster:
Firma J. C. VINK
Adres Redactie en Administratie:
AXEL Markt 12 Postbus 16 Tel. 56§
Hoofdredactie:
T. C. VINK-van VESSEM
f
J
NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD
Verschijnt iedere
Drukker-Uitgeefster:
Firma J. C. VINK
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Woensdag en Zaterdag
Adres Redactie en Administratie:
AXEL Markt 12 Postbus 16 Tel 56§
Hoofdredactie:
T. C. VINK-van VESSEM
g Uw huid!
Franktring bij AbonnsmiDt Axtl:
ZATERDAG 9 AUGÜSTÜS 1952
66e JAARGANG No. 87
Abonnement!-
prij>.
Losse nummers'
Kwartaal
abonnement
Axel binnen de kom
11
Alle andere plaatsen
in Nederland en
Ned. Indié 11.
Buitenland 11.
Advertentie prlji
7 cent per m.m.
Ingezonden
Mededeellngen
20 cent per m.m.
Kleine AdverteUlên
(maximum 8 regels)
1 5 regels 60 cent.
Iedere regel meer
12 cent extra.
J
Wanneer men denkt aan het passen en lijmen, een fier nationaal bewustzijn, elkander eerbiedi-
genegen is en waarvan de bodemrijkdom zelfs
na een oppervlakkig onderzoek reeds vast
staat. Voor ons overbevolkte land vinden wij
hier een onmetelijk reservoir. Daarom behoort
de handhaving van dit gebied, waarop onze sou-
gekleurd worden
Antwoord s 1. Waterverf is ongeschikt voor
buitenwerk. Deze verf zal altijd blijzen afgeven.
U kunt deze waterverf er wel afwassen, maar
-*■ 1aken. Daarvoor moet u goede
a, witte cement is verkrijg-
tr in bouwmaterialen waar u
krijgen.
Frinktring bl} Abonnement Axel.
WOENSDAG 6 AUGUSTUS 1952
G
66e JAARGANG No. 86
Abonnementi-
prljft
Losse nummers
Kwartaal
abonnement
Axel binnen de kom
il
Alle andere plaatsen
ln Nederland en
Ned. Indiè il.
Buitenland il. -
Sv
Advertentieprijs
7 cent per m.m.
Ingezonden
Mededeellngen
20 cent per m.m.
Kleine AdverteutJên
(wv.clmum 8 regels)
1 5 regels 60 cent.
iedere regel meer
12 cent extra.
Men gebruikt de woorden talisman en amulet
vaak door elkaar, maar dit is niet juist. Talis
mans zijn als men er geloof aan hecht
zowel positief als negatief: positief in deze zin,
dat zij hun dragers bepaalde goede gaven als
gezondheid, geluk in de liefde, de gunst der groten
enz., negatief in deze zin, dat zij een hele reeks
onheilen afweren, zoals pest, dood door verwon
ding en verdrinking. Amuletten zijn alleen nega
tief zij brengen de dragers geen goede gaven,
zij beschermen hen alleen. Zij zijn machtige bol
werken tegen onheilen, vooral tegen de jaloezie,
uitstralende van het boze oog van een haat
dragende plattelander of van een gewone heks.
Deze angst voor betovering, welke in het ver
leden algemeen was, is nog geenszins uitgestorven.
.Iedereen, die wel eens in Italië is geweest, zal
het kleine gouden handje gezien hebben, dat de
vrouwen als een amulet aan een halsketting dragen;
dit handje moet hen tegen de jaloezie beschermen.
De wijs-, midden- en ringvinger zijn gekromd
de duim en de pink zijn recht. Een voorbeeld van
Engelse amuletten zijn de koperen platen aan het
hoofdstel van paarden, die men op hoogtijdagen
nog in menige marktplaats kan zien. Wij zijn
geneigd die koperen platen te beschouwen als een
zelfde soort versiering als door de manen ge
vlochten linten, maar in wezen zijn het amuletten,
die het boze oog moeten afweren, want dat boze
oog had het evenzeer gemunt op dieren als op
mensen. Er zijn philologen, die het woord amu
let afleiden van het Latijnse amolioir, d.w.z. ie
mand of iets met moeite verwijderen van een be
paalde plaats. In dit geval is het de blik van
de heks, die niet zozeer verwijderd als wel ver
bluft moet worden door de talrijke vreemde ver
sierselen, welke het paard draagt. Daardoor is
concentratie onmogelijk en kan het boze oog zijn
pijlen van jaloezie niet afschieten. Nog niet zo
heel veel jaren geleden hoorde een vriend van
mij, een dorpsdokter, hoe twee dorpelingen over
een buur stonden te praten. Deze woorden bleven
hem bij „Zij heeft hem strak aangekekan en
sedertdien is het hem nooit meer goed gegaan."
Een soortgelijk verhaal hoorde ik in Somer
setshire. De „heks" van het dorp was nogal
rheumatisch. Op een keer was zij een ein van,
haar hut af, toen er een boer te paard langs
kwam. Zij vroeg hem af te stijgen en haar naar
huis te laten rijden. Omdat die vrouw zeer slecht
bekend stond, weigerde de man en hij deed dit
met de nodige scheldwoorden. Zij keek hem strak
aan en riep uit „Als je thuis komt, ben je
niet meer dezelfde man als nu 1" Vlak bij huis
viel de man van zijn paard. Ten gevolge van zijn
verwondingen bleef hij verlamd na korte tijd
stierf hij. Hier had het boze oog dus uit wraak
gehandeld. Ik zou het gebeurde als volgt willen
verklaren het onwankelbaar geloof van de boer in
de macht van de oude vrouw bracht zijn zelf
vertrouwen aan het wankelen. Tobbend over ha^
voorspellingen, lette hij niet op de weg. En zo
gebeurde het ongeluk. Zijn overtuiging, dat de
blik van de heks hem leed zou berokkenen, maakte
dat het leed hem inderdaad trof. Na het ongeluk
dacht hij, dat hij, onder haar betovering bleef en
daardoor miste hij de kracht zij,n ziekte te over
winnen, hij stierf, omdat zijn wil om te leven
verdwenen was. Had de arme kerel nu een amu
let gehad, waarin hij geloofde, dan zou hij, ge
lachen hebben om de verwensing van de oude
vrcuw en zou h ijeven gezond thuis gekomen zijn
als altijd. Wie zich verdiept in verschijnselen
van magie, mag nooit de betekenis uit het oog
verliezen, welke het geloof in die magie bij de
slachtoffers speelt.
Zoals reeds gezegd weren talismans niet alleen
rampen af, maar zij schenken de dragers ook
goede gaven. De typische talisman bestaat uit
een edelsteen, waarin een magische figuur is ge
graveerd. Die magische figuur kan eventueel ook
worden aangebracht op goud, zilver of perka
ment. Maar het is van essentiëel belang, dat de
figuur wordt aangebracht, als de hemel er gun
stig voor is. Men nam als vaststaand aan, dat
elke edelsteen een subtiel verband had met zijn
eigen ster en ook met iedere man en vrouw, met
elk gras, elk metaal en elke kleur.
Het Alexandrische stenenboek schrijft de hya
cint als talisman toe aan Socrates en Dionysios.
In die hyacint kan een beeltenis van Poseidon
gegraveerd worden met een dolfijn aan zij,n rech
tervoet en een drietand in zijn rechterhand. Een
dergelijke steen aangenomen, dat de gravure
onder het goede gesternte is aangebracht kan
als hij gezet wordt in een zegelring dezelfde heil
zame werking hebben als een smaragd, maar bo
vendien redt hij hen, die over zee reizen uit
de golven.
En welke heilzame werkingen heeft een smaragd
dan wel V Vele en waardevolle De smaragd geeft
vertrouwen, hij openbaart wie valse vrienden zijn
en wie valse" getuigenissen afleggen, hij bevordert
de ware vriendschap, gelijkmoedigheid en huise
lijk geluk. Hij verzekert succes iu de liefde, maar
verbleekt, als de liefde taant en hij verliest al
zijn glans, als de liefde tot het verleden behoort.
D: Romeinen misschien alleen de bijgelovigen
waren o\ertuigd, dat een slang, die naar deze waar
devolle steen keek, blind werd. De smaragd had
ook medische waarde, want-efwt gezichtsvermogen
van de drager verbeterde.
De Grieken in de dagen van Alexander geloofden
dit, maar uit de rekeningen van een Engelse juwe
lier omstreeks 1665 blijkt, dat ook zijn landgenoten
overtuigd waren van de magische kracht van de
smaragd.
De leer aangaande de magische kracht van de
edelstenen is vermoedelijk ontstaan in Egypte
de Babyloniërs brachten haar tot ontwikkeling,
zij waren de uitvinders van de tekens uit de
dierenriem. Vandaar kwam zij terecht bij de
Syriërs en de Joden en bij de zeevarende Phoeni-
eiers, die de cutus overbrachten tot in Cornwall.
De Romeinse intelligentsia stond tamelijk scep
tisch tegenover het geloof in de magische kracht
van juwelen en astrologie. Zij was zelfs zo on
gelovig, dat zij in 139 v. Chr. alle astrologen zon
der de minste égards uit de Eeuwige Stad ver
bande. Maar die astrologen zagen kans om terug
te keren in de woelige dagen van de burger
oorlogen. En toen duurde het niet land, of zij
telden de Romeinse élite onder hun klanten.
Gedurende de veertien eeuwen, waarin men de
Ptolemeïsche opvatting aangaande de aarde als
middelpunt van het heelal huldigde, was het eigen
lijk heel gewoon, dat men geloofde in de invloed
der sterren. Natuurlijk hadden die sterren invloed
op 's mensen leven. De mens was immers een
belangrijk, neen, een alles-beheersend wezen. Zon,
maan en sterren waren er uitsluitend om de
mens licht te verschaffen de beide eerste deden
dat heel behoorlijk en ook op het stralend, ver
mogen van de sterren tnocht men, rekening hou
dend met de geringe grootte, geen aanmerking
maken. Maar niet zodra had Copernicus de aarde
onttroond, of de philosofeu begonnen in te zien,
dat het toch wei een beetje vreemd was, dat de
sterren zich zoveel moeite zouden getroosten voor
de zaken der mensen. Maar de meeste mensen,
zelfs vele geleerden dachten daarover al evenmin,
als wij deuken over het feit, dat onze stoel, even
als ons brood niets anders is dan een verzameling
dwarrelende elect ronen. Tijdens de Renaissance be
gonnen enkelen de oude klassieken critisch te
lezen, maar de meesten verdiepten zich uitsluitend
in het Latijn, omdat dit er bij, hoorde en juist
in het Latijn waren vele verhandelingen over de
magische kracht van edelstenen en over astro
logie geschreven. Het geloof er in werd dus ook
weer sterker. Dit behoeft men niet in alle op
zichten te betreuren. Zolang de drager van een
ring gelooft, dat die ring hem wijsheid, moed,
matigheid en een hele reeks van andere deugden
verschaft, wordt zijn aandacht voortdurend op die
deugden gevestigd en is de kans groot, dat hij
er naar streeft ze te verwerven.
Maar niet alle talismans en amuletten hebben
zulk practisch nut. In tal van gevallen hebben
zij alleen maar een zeer vreemd vermogen. Ik
noem enkele van die wonderlijke opvattingen
Ophiet maakt het mogelijk de stemmen van
onziehtbaren te horen.
Een kikvors, gegraveerd in een bril verzoent
vijanden en zet vijandschap om in eendracht.
Een griffioen op een kristal zorgt voor een
overvloed van melk.
Een ezel, afgebeeld op een chrysoliet, verschaft
de mens profetische gaven. Maar grift men een
gier in een chrysoliet, dan kan men demonen en
winden beheersen. De demonen kunnen niet ko
men op de plaats, waar het juweel is zrj moeten
de drager er van dienen.
De amethyst is een onfeilbaar middel om dron
kenschap te voorkomen.
Heel veel van dit bijgeloof leeft nog altijd voort.
Het is goeddeels een kwestie van temperament,
of men gelooft in de magische kracht van talis
mans en amuletten. Er zijn nu mensen, die er in
geloven, zo goed als er vroeger mensen waren, die
op dit punt ketters dachten. Toen hem gevraagd
werd, wat voor nut een turkoois had, antwoordde
de nar van Karei V „Een man kan van een
hoge toren vallen, maar als hij deze steen bij
zich heeft, dan zal die niet verbrijzeld worden.",
(Uit een artikel van Kenneth Hare
in „The Quarterly Review".
INTREKKING BANKBILJETTEN VAN
25 GULDEN (model 1945).
De Nederlandse Bank roept de houders van bank
biljetten van f 25 (model 1945), op om deze bil
jetten vóór 1 Februari 1953 ter verwisseling aan
te bieden bij haar hoofdbank, haar bijbank te
Rotterdam, haar agentschappen of haar correspon
dentschappen.
Bovenbedoelde bankbiljetten zijn alle gedateerd
7 Mei 1945 en dragen de handtekeningen van
president Trip en directeur Westerman Holstijn.
Op de in bruin-paarse kleur gedrukte voorzijde is
rechts, in een cirkel, in dezelfde kleur een meisjes
portret geplaatst.
BLIJF ZUINIG MET ELECTRICITEIT
Beperkende maatregelen opgeheven.
Het ministerie van economische zaden deelt mede
dat er in de komende wintermaanden geen maat
regelen zullen komen tot beperking van het elec-
triciteitsverbruik tijdens de z.g. piekuren.
Het bouw- en uitbreidingsprogramma van de
openbare centrales heeft tot nu toe een gunstig
beloop gehad. Voorts toont de vraag naar elee-
trische energie niet meer de grote toeneming die
er in de afgelopen jaren was.
Toch blijft de situatie zodanig, dat zuinigheid bij,
het verbruik van electriciteit, in het bijzonder
tijdens de piekuren, geboden blijft. Daarom heelt
de minister van economische zaken een brief tot
de grote verbruikers van electriciteit gericht, waarin
hij een beroep doet op hun medewerking om vooral
tijdens de piekuren grote zuinigheid bij, het ver
bruik van electrische energie te betrachten.
loos) voorkomt dat
Per flacon 93 en 52 cent.
OGST' EEN SCHRALE
TROOST.
'e Betuwse pruimen worden
t enorme hoeveelheden tege-
geschud. Dat geschiedt niet
pluklonen te besparen m'aer
oogst tij,dig binnen te kun-
;n dragen zo ontzaglijk veel
vruchten dat men er in de
aad meer mee weet. Daarbij
slechts weinig mogelijkheden
at de vruchten in de buurt
s in Arnhem en in Nijmegen
dtje tot vijftien cent per kilo
de prijzen in de bongerds
De soorten van betere kwa-
nog twee kwartjes per kilo
nu aan de veiling echter ook
een dubbeltje of twaalf cent,
die daarenboven nog klagen
et in het binnenland, ondanks
menoogst slechts kunnen spre-
ieel verliespunt in plaats van
winst.
ad, stuklopen, doorzitten,
rbetering der huid: Purol.
E LOODGIETER.
te Arnhem is een 67-jarige
r uit Lobith overleden van
dat hij steeds onder uiterst
heden had geleefd. Hij was
iep op een strozak in een
niets stond. In de keuken at
1st zijn voedsel, meestal oud
een paar centen kocht. Na
entsmettingsdienst er aan te
verwaarloosde huis weer wat
bezittingen vond men echter
met een tegoed van enige
s. Bij verder onderzoek kwa-
vldeerde bussen vol zilvergeld
een enorme voorraad potten
dag er lag voor een waarde
oud ijzer opgeslagen. Men
it op ongeveer f 75.000 welk
k voor een deel aan verre
rest aan de kerk zal komen.
irgens „kiplekker"
3d springen
v lever een liter gal in uw in^e*
en, anders verteert uw-voedsel
•aakt verstopt, wordtjiumeurig
plantaardige CARTER'S LE-
n die liter gal op te wekken en
stoelgang op natuurlijke wijze te
-dig zacht middel, onovertroffen
imen.EistCarter'sLeverpilletje»
REGELING VOOR WIE
C.A. O. GELDT.
likking wordt een verplichte
/an een week ingevoerd voor
wie het buitengewoon besluit
van toepassing is en voor
»rond van een collectieve ar-
f bindende loonregeling een
it. Deze regeling is in de
belang voor werknemers op
>f in winkels, wier arbeids-
niet bindend vastgesteld zijn.
t in werking op Maandag 11
eft geen terugwerkende kracht.
jdt in, dat deze werknemers
recht hebben op een week
ntie, mits hun dienstverfc£=^
lopende jaar ten minste een
Bij korter dienstverband geldt
sre vacantie. Verder bepaalt
:veel vacantie de werknemer
rtrek.
;en, die gunstiger zijn,' moe
orden.
