AXELSCHE JE) COURANT
Nederlanders worden ouder
„Met raad en daad
VWiNo\qewte
siqaret
smaaW beier
nadeqeionoe
wefGiey
en
verfrissende
Verheugend feit schept brandende problemen
Sanapirin 3 goede
/t:
NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD
Verschijnt iedere
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Woensdag en Zaterdag
Drukker-Uitgeefster:
Firma J. C. VINK
Adres Redactie en Administratie:
AXEL Markt 12 Postbus 16 Tel. 56§
Hoctdredactie:
T. C. VINK-van VESSEM
.Vil*
Frinkering b§ Abonnement A*el.
ZATERDAG 26 JULI 1952
66e JAARGANG No. 83
Abonnement!-
prlj».
Losse nummers*
Kwartaal
abonnement
Axel binnen de kom
fl
Alle andere plaatsen
ln Nederland en
Ned. Indié fl.
Buitenland fl. -
Advertentieprijs
7 cent per m.m.
Inaezonden
Meaedeellngen
20 cent per m.m.
'/"Ip'ne Advertei-tièn
u», ilmum 8 regels)
1 5 regels 60 cent.
iedere regel meer
12 cent extra.
(Van onze speciale verslaggever)
Honderd jaar geleden was in Nederland de ge
middelde levensduur voor mannen 36, voor vrouwen
38.5 jaar deze cijfers zijn nu resp. 69,5 en 71,5.
De Nederlander, die een eeuw geleden 60 jaar
werd, mocht nog een gemiddelde levensduur van
13,5 jaar verwachten. Door de verbeterde levens
omstandigheden is dit cijfer nu 16,5 jaar.
Wij leven langer en dus zijn er meer bejaarden.
Deze verheugende cijfers hebben er mede toe ge
leid dat Nederland met 299 inwoners per vierkante
kilometer het dichtst bevolkte land ter wereld is
gewerden. Volgens het Franse bureau voor de
statistiek kunnen de mensen in landen als Neder
land verwachten 75 jaar te worden, terwijl bij,
het begin van deze eeuw slechts drie of vier van
d; tien kans hadden 65 jaar te halen. Volgens dit
bureau is de gemiddelde levensduur in India slechts
27 jaar, in Japan en Brazilië tussen de 45 en 154
en in Spanje en Italië tussen 55 en 64. Daarnaast
de daling van het geboortecijfer een factor,
waardoor het deel van ons volk dat uit bejaarden
bestaat, groter wordt. De rapporteurs van de
commissie voor het geboorte-onderzoek van het In
stituut voor Sociaal Onderzoek van het Neder
landse Volk, drs A. E. Diels en drs. T. v. d.
Brink, die er op hebben gewezen, dat ons bevol
kingscijfer sinds het jaar 1900 van vijf tot tien
millieen kwam, verwachten na de aanvankelijke
stijging kort na de bevrijding een verdere daling
van hei geboortecijfer.
MEER BEJAARDEN.
Deze twee feiten meer oude, minder jonge men
sen, worden het best geïllustreerd door de sta
tistiek, die bijvoorbeeld leert, dat in 1849 11,39b
van de bevolking beneden vijf jaar was en 4,7o/o
boven 65 jaar. In'1943 waren deze cijfers resp. 9,9
en 7,2. Een aanmerkelijke verschuiving dus, die
zich steeds verder voortzet. In 1940 was 28lVo van
de bevolking beneden 14 jaar en 6,95 boven 65.
Men verwacht, dat in 1970 deze cijfers 17.08 en
11.830/q zullen zijn. Ter vergelijking in 1849
was 33,4o/o beneden 14 jaar en 4,7 boven 65 jaar
Deze getallen vormen de zakelijke uitdrukking
van een aantal problemen, waarvan dat van de
bejaardenzorg zeker niet het geringste is. Niet
alleen wordt het percentage bejaarden in ons volk
groter, ook hun getal groeit. Men verwacht om
streeks 1970 een getal van 1 millioen Nederlanders
die 65 jaar of ouder zijn. Men kan dit groeiend
leger niet zonder meer aan zijn lot overlaten. Zij
hebben hun plicht jegens de gemeenschap gedaan.
Zij mogen verwachten dat thans de gemeenschap
haar verplichtingen zal nakomen. Hun leeftijd
brengt tal van problemen mee, zoals gebrek aan de
juiste huisvesting, vereenzaming en verveling, be
hoefte aan verzorging.
Dr. P. Muntendam, de staatssecretaris van Volks
gezondheid, schat b.v. het a'antal bejaarden dat
Nederland omstreeks 1970 zal moeten huisvesten op
700.000, waarvan 260.000 echtparen. De eerste
complexen voor bejaarden zijn al gebouwd en zij
hebben gelukkig niets weg van pakhuizen voor
oude lieden. Het is jammer dat andere landen ons
met het bouwen van deze vriendelijke dorpjes jaren
voor zijn geweest.
WACHTEN
Erger dan wat men „ouderdomskwalen'' pleegt
te noemen is dat deze mensen dikwijls vereenzamen,
zich in zich zelf opsluiten, zich vervelen en zodoende
een allesbehalve zonnige oude dag hebben. Tal van
ouderen zijn gedoemd afleiding te zoeken langs
de straat, bij bouwwerken of aan de haven, waar
ze blijven tot het etenstijd is om zich daarna verder
Ie gaan vervelen. Dit wordt een wachten op de
dood, dat tot elke prijs moet worden voorkomen.
Ook deze oude mensen vormen een levend deel
van de gemeenschap, die zo veel jaren de vruchten
van hun arbeid heeft geplukt. Zij hebben er recht
op daarnaar te worden behandeld. Men mag ze
niet aan hun lot overlaten.
De kruisverenigingen, de dames van de U.V.V.
en tal van plaatselijke comité's hebben in dit op
zicht baanbrekend werk verricht. Het is begonnen
met de autotochten, jaren geleden al. Een dag
in het jaar werden de oudjes in de bloemetjes ge
zet en uit de sleur van alle dag gehaald.
Het sympathieke voorbeeld werkte aanstekelijk.
De ene gemeente volgde de andere na en nu zal
cr wel bijna geen plaats in Nederland zijn waar
een dergelijke tocht niet wordt georganiseerd, met
de spontane medewerking van de burgerij. Alleen
daaruit blijkt al hoe men voelde, dat er iets ge
daan moest worden. Later kwamen de kerst- en
nieuwjaarsbijeenkomsten, de ontspanningsmiddagen,
in sommige plaatsen zelfs de sociëteit voor be
jaarden. De levensvreugde die degenen, die hieraan
tijd en moeite besteedden, aan duizenden mensen
hebben gebracht, is niet in kale statistiekjes uit
te drukken. Dit is warme, levende naastenliefde,
die bloeit in een tijd waaraan alle hartelijkhejd
vreemd is.
Met
NIEUW IDEE.
het brengen van verstrooiing alleert zijn
de problemen evenwel niet opgelost, ook al ligt
op dit terrein een belangrijke taak. Een opmer
kelijk initiatief is in Zutphen ontwikkeld door
gelukkige samenwerking van U.V.V. en Groent
Kruis, De vraag werd gesteld, of de hulp aan
ouden van dagen, invaliden en chronisch bedlege-
rigen wél op de weg van de wijkverpleegster ligt.
Leken zouden da drukke zusters kunnen helpen.
Waarom moeten voor elk goed doel vakmensen
worden ingeschakeld
Overleg tussen de dagelijkse besturen van Groene
Kruis en U.V.V. heeft tot resultaat gehad dat
men een cursus in huishoudelijke ziekenverpleging
organiseerde, waarvoor een dertigtal dames van
U.V.V. zich opgaf. De cursus werd georganiseerd
door het Groene Kruis en bijgewoond door de wijk
zusters. Zodoende ontstond een prettig contact
tussen verpleegsters cn helpsters. Er werden vier
teams gevormd, elk met een wijkzuster aan het
hoofd. Zij helpen nu in Zutphen hulpbehoevende
bejaarden. De zusters hebben enige verlichting
gekregen in hun zware taak, de helpsters vinden
het prettig dit dankbare werk te mogen ver
richten en de patiënten zijn opgetogen.
Het resultaat is, dat in Zutphen nu al plannen
worden beraamd voor een tweede cursus, terwijl
ook in andere plaatsen met dit prachtige sociale
werk een begin werd ol wordt gemaakt.
Met het getal der bejaarden zal ongetwijfeld ook
het probleem van de bejaardenzorg groeien. Met
een dergelijk idealisme aangepakt, zal het echter
op de duur geen probleem meer blijken te zij,n.
Het beeld van opa of opoe, zorgvuldig weggepikt
achter de clivia en het valgordijntjc, met goed eten
en een warme kachel, maar verder aan eigen lot
overgelaten, gaat tot het verleden behoren. Jong
Nederland gaat beseffen, wat het aan de ouderdom
verplicht is. En ten slotte hoopt ieder, die nu
nog jong is, ook eenmaal een gezellige, maar geen
doelloze oude dag te beleven.
10
J. L. de B. 1. Heeft een kantoorbediende recli^
op vacantie 2. Onze Lelietjes van Dalen hebben
wel bladeren, maar geen bloemen.
Antwoord 1. Ja, zeker, niet alle werkgevers
hebben een zelfde regeling, maar gezien de dienst
tijd van uw dochter heeft ze toch minstens recht
op een week. 2. Waarschijnlijk deugt de grond
niet. De beste grond is een mengsel van mos,
bladaarde, gewone tuingrond en wat scherp zand.
Abonné cn D. C. van L. Willen iets weten over
de Lilliputters.
Antwoord Over Lilliputters valt veel te ver
tellen, te veel voor deze rubriek, maar toch
willen wij u een en ander over deze kleine men
sen zeggen, o.a. dit Ze voelen zich gepikeerd
als men ze dwerg noemt. Paul del Rio was 24
jaar oud, 56 c.m.. lang en woog 18 pond. Mevr.
lloosevelt presenteerde in de trein zo'n kleine
man eens een zuurtje ze dacht dat het een kind
was. De man werd zo nijdig als een spin en ver
klaarde dat hij lasser was en in bommenwerpers
klom, daar waar normale mensin niet konden
komen. Ongeveer 40 pet. van de Lilliputters (in
Amerika en Europa zijn er momenteel een 2000)
trouwen met normale mensen. De kinderen uit
deze huwelijken zijp ook bijna alle normaal. Ze
eten en drinken bijna evenveel als normale men
sen. Vele Lilliputters zijn nuttige leden van de
maatschappij. Er zijn bekwame landschapschilders,
o.a. Andre Retouschof, Willie Rolle, een bekwaam
goochelaar, Karl Florian, een zeer knap violist cd
en dirigent, Michael Davies uit Londen een be
kwaam oogarts. Deze opgave is lang niet vol
ledig. Als ze langer dan 120 cm. worden is hun
verblijf in een circus van geen waarde als zodanig.
In het algemeen nog deze opmerking, de be
schaafde wereld is reeds lang op de hoogte van
dwergvolken. In de 9e eeuw voor onze jaartelling
beschreef de Griekse dichter Homerus deze men
sen, tijdens de oorlog tussen de Grieken en de
Trojanen. In het begin van de 20ste eeuw werd
het eerste contact gelegd tussen de beschaafde
wereld en de legendarische bosdwergen van middeu-
Afrika. In de Belgische Congo leven momenteel
nog ongeveer 40.000 pygmeeën. Deze verschillen
hemelsbreed van de andere dwergstammen in Afrika.
De vrouwen (die bijzonder lelijk zijn) en de mannen
zijn buitengewoon lenig en gespierd. Verscheidene
Afrikavorsers hebben een antwoord gezocht op de
vraag waar de Pygmeeën vandaan komen. Een
van de veronderstellingen is, dat zij de resten
zijn van een groot dwergvolk, dat in lang ver
vlogen tijden grote delen van Afrika en van het
thans door de Indische Oceaan overdekt gebied
bewoonde. Andere resten zouden de Pygmeeën zijn
die men op Nieuw-Guinea heeft aangetroffen.
De kindersterfte bij de Pygmeeën moet hoog
zijn, maar ook de vruchtbaarheid is groot en
het ziet elr niet naar uit, da zij binnen afzien
bare tijd zullen uitsterven, daarvoor zijn en blij
ven ze te talrijk en da Pygmeeën maken helemaal
geen ondervoede indruk.
De Duitse pater Schmidt, beschouwt de dwerg
volken als de meest oorspronkelijke mens, waaruit
.de grotere rassen zich hebben ontwikkeld. Wij
moeten hiermee volstaan onze plaatsruimte belet
ons u meer te vertellen, hoewel het een zeer
lezenswaardig onderwerp is.
G. K. Kocht in 1951 van een varkenshandelaar
een varken. Later bleek dat het een beer was.
Kan hij schadevergoeding vragen
Antwoord Toen u ontdekte, dat het gekochte
varken een beer was, had u er dadelijk werk
van moeten maken. U had dan wellicht ver
nietiging van de koop kunnen krijgen. Nu u er
zoveel tijd overheen hebt laten gaan en het dier
zelfs door de veearts hebt laten behandelen, is
dc kans dat u een vordering tot schadevergoeding
toegewezen krijgt o.i. nihil. U kunt nog wel
eens proberen buiten proces schadevergoeding van
de handelaar te krijgen, maar als hij daarvan niets
weten wil, zult u ook daarmee wel geen succes
meer hebben.
B. de V. Vraagt enige inlichtingen over de
voetballer Van Roessel van Willem II.
Antwoord Er is 6prake van geweest dat Van
Roessel als professional naar Italië zou gaan. Mo
menteel is dit echter van de baan en Van Roessel
blijft dus voor Willem II spelen.
Zwerver. Kunt u mij enige adressen noemen van
Duitse plattelandsbladen in de provincie Olden
burg 2. Als men daarin een advertentie vil
plaatsen, kan men dan het geld daarvoor gewoon
storten per giro of postwissel in Hollands geld V
Antwoord Enkele bladen die in Oldeburg ver-
sschijnen zijn Nordwest Zeitung, Oldenburg 01-
denburgische Volkszeitung, Vechta Wilhelms-
havener Zeitung, Wilhelmshaven Ostfriesische
Nachrichten, Aurich Ostfriesen Zeitung, Leer
Rhein-Ems Zeitung, Emden. 2. Advertenties voor
een buitenlands blad worden alleen aangenomen
als ze van voordeel zijn voor ons land, dus deviezen
in het laatje brengen. Een advertentiebureau kan
u hierover inlichten.
G. T. Wanneer hebben de windhondenreniien
plaats in Utrecht
geneesmiddelen in elk tablet.
Niet méér, want overdaad schaadt.
Geest en lichaam worden er door
verkwikt en pijnen verdwijnen
Antwoord Inderdaad heeft er op 27 Juli een
windhondenren plaats, maar er is geen vetje deel
name. Men moet lid zijn van een vereniging
anders mogen de honden niet meelopen. De baan
is gelegen in de Johanna-polder bij de Oostbroekse-
laan. Inlichtingen zijn te verkrijgen op de Croese-
laan 253 te Utrecht, telefoon 18604. Ook op 7
Augustus hebben er in Utrecht windhondenrennen
plaats ter gelegenheid van een show voor ras-
loze honden. Hiervoor moet men eveneens inge
schreven staan bij een vereniging. Deelname is
derhalve ook niet vrij, al zal het vermoedelijk
niet uitgesloten zijn niet-ingeschreven honden na
afloop van de officiële rennen een baantje te
laten lopen om te laten zien wat een hond kan.
Prijs voor deelname is f 1 en men kan zich op
geven bij een der Utrechtse dagbladen.
J. S. Vindt de rekening van verbouwing van
zijn huis niet in orde. Hij heeft deze overgelegd
aan de prijzencommissie. Intussen eist de uit
voerder betaling, anders vervolging.
Antwoord Wij zouden die vervolging maar af
wachten de kantonrechter zal in ieder geval ook
kennis moeten nemen van het oordeel van de
prijzencommissie voor hij zijn vonnis uitspreekt.
U moet er echter rekening mee houden dat u dc
proceskosten moet betalen, wanneer u de zaak
verliest. U kunt natuurlijk ook betalen blijkt
naderhand dat de rekening niet in orde is, dan
zal een en ander ook verrekend moeten worden.
WANGEDRAG VAN NEDERLANDSE
FIETSERS IN BELGIE.
Van Belgische zijde worden herhaaldelijk klach
ten geuit over het feit, dat Nederlandse fietsers
zich in dit land gedragen, alsof er geen verkeers
regels bestaan, aldus deelt de A.N.W.B. mede.
Vooral tijdens de week-ends, als de Neder
landse toeristen in groten getale per rijwiel
België binnentrekken, ontstaan door hun onge
disciplineerd gedrag vaak chaotische toestanden.
Men rijdt zonder meer met drie of meer per
sonen naast elkaar ovïr V rijbaan, terwijl daar
naast een verplicht rijwielpad aanwezig is en h»f
voor fietsers dus evenals in Nederland ver
boden is van de rijbaan gebruik te maken. De
verkeersvoorschriften voor fietsers in België zijn
gelijk aan die in Nederland. Het is echter ir>
België verboden in de bebouwde kom saast el
kaar te fietsen men is daar dus verplicht achter
elkaar te gaan rijden.
Mochten de gedragingen van de Nederlandse wiel
rijders in België niet op korte termijn verbeteren,
dan zal de Belgische politie, die zich tot dusverre
tot het geven van waarschuwingen heeft bepaald,
zich genoodzaakt zien tot een straffer optreden
over te gaan.
LET BfJ AANKOOP OP NATIONALITEITS-
BEWIJS.
Vernietig geen enkel kentekenbewijs.
Nu waarschijnlijk binnenkort het nationaliteits-
bewijs zal worden samengekoppeld met het nieuwe
kentekenbewijs, wijst de A.N.W.B. de automobi
listen en motorrijders nog eens met nadruk op
het belang van beide documenten.
Wanneer straks deze documenten worden samen-
geveegd, zal het niet mogelijk zijn een kenteken
bewijs voor een motorrijtuig te verkrijgen, wan
neer men niet tevens een nationaliteitsbewijs kan
overleggen. De A.N.W.B. waarschuwt daarom in
het bijzonder diegenen voor deze consequentie,
die een tweedehands auto of motor kopen, waar
bij geen nationaliteitsbewijs voorhanden is
Dit betreft wel speciaal aankopen op auto
veilingen en markten, waar men soms ook niet
meer kan worden ingelicht omtrent de herkomst
van het motorvoertuig, zodat opsporing van ge
gevens, op grond waarvan men eventueel alsnog
een nationaliteitsbewijs zou kunnen krijgen, on
mogelijk wordt.
Zodra de samenkoppeling van nationaliteitsbe
wijs en kentekenbewijs een feit zal zijn geworden,
moeten bezitters van auto of motor, waarvan het
nationaliteitsbewijs ontbreekt, op onaangename con
sequenties rekenen.
Anderzijds raadt de A.N.W.B. hen, die een auto
of motor kopen, waarvoor een kentekenbewijs werd
afgegeven, met klem aan dit document op hun
naam te laten overschrijven. Men legga hgt ken
tekenbewijs niet terzijde en vernietige het in geen
geval, op grond van het feit b.v. dat men 'er
prijs op stelt het oude vertrouwde nummerbewijs
zo lang mogelijk te blijven gebruiken. Men dient
te bedenken, dat dit nummerbewijs nu eenmaal
gedoemd is te verdwijnen.
Als straks de beide documenten nationali
teitsbewijs en kentekenbewijs woren samenge
voegd, kan men ook door het ontbreken van het
kentekenbewijs in grote moeilijkheden worden ge
bracht.
