ÖERMQCÈNE
Jaarvergadering der Z.L.M
afdeling Axel
UIT ONZE OMGEVING.
AXEL
KOU GEVAT...
HERBENOEMING.
Met ingang van 20 Februari a.s. ia bij K.B.
opnieuw benoemd tot burgemeester van Axel, de
heer P. L. D. J. van Oeveren.
BOND VAN PLATTELANDSVROUWEN.
Dinsdag vergaderde de afd. Axel van de Bond
van Plattelandsvrouwen in de bovenzaal van „Het
Centrum" alhier. Naast de behandeling van de
gewone agenda, sprak mevr. 't Hart - Hausster uit
Hilversum over het land en de levenswijze in
Denemarken.
Door haar prettige trant van spreken, had zij
direct de volle aandacht der aanwezigen.
Na de pauze werden door haar prachtige films
vertoond, betrekking hebbende op de oorsprong,
stenen tijdperk, natuur, landbouw, industrie, ont
spanningsoorden, sport en bouwtrant.
Zij wees er met nadruk op, dat de twee mooi
ste gebouwen van dat land waren gebouwd door
de Hollanders Gebr. Steenwinkel omstreeks 1600
Vooral de gekleurde film over het eiland „Born-
holm" had de volle belangstelling.
Het was al met al een interessante en tevens
leerzame middag.
TEN BATE VAN DE ZENDING
Door de Vrouwen-Zendingsvereniging werd in
het torenlokaal van de Ned. Herv. Kerk alhier
Dinsdag een verkoping gehouden ten bate van
de zending.
Handwerken, levensmiddelen, huishoudelijke goe
deren enz. vonden een gretig onthaal.
Ook de koffie- en thceschenkerij en de olie
bollen vielen goed in de smaak. De organiserende
dames kunnen met voldoening op hun werk terug
zien. De opbrengst was f 350.
CENTRALE HENGSTENKEURING.
Bij de Donderdag te Goes gehouden Centrale
Hengstenkeuring werden o.a. de volgende heng
sten goedgekeurd
Carlo van Hoek 165392, eig. Abr. Haak Czn. te
Zaamslag Nico van Eversdam 167016, eig. C. A.
Dekker Czn., Axel; Paul 163804, eig. Fa. 1 F.
Dekker, Axel Infernal van Coegors 167014, eig
W. J. Dieleinan, Sluiskil Voltiqueur van Axel
164924, eig. alsvorcn Nervo van Kruisdorp 165023,
eig A. L. Slallaert, Kloosterzande Leon 166927,
eig P. B. van Hoeve, Axel Nico van de Klef
K 2347, Jac. de Putter Pzn, Axel, Jac. Dieleman,
Zaamslag, J. K. de Putter, Axel enOsw. Kerck-
haerdt, Westdorpe Max van de Geest K 2289,
eig. M. IJsebaert - v. d. Linden, Axel.
GEVONDEN VOORWERPEN.
Een damespolshorloge met bruinlederen riempje,
Nieuwendijk 80 een grijze wollen handschoen,
Oudewijk 24.
Aan komen vliegen 2 sierduiven (wit, met
witte kuif en lichtrode vleugels), een duif draagt
ring na. NL. R. '51 - 1303. Andere niet geringd.
Terug te halen bij M. Dieleman, Stationstraat 16.
Bedek keel en borst met de pijn
stillende Thermogène; de weldadi
ge warmte verjaagt verkoudheid.
DE WINTERUITVOERINGEN VAN
„MONDACCORDEOLA".
Dinsdag- en Donderdagavond hadden in „Het
Centrum" alhier de winteruitvoeringen plaats
voor de leden en donateurs van de Accordeon-
en Mondaccordeonvereniging „Mondaccordeola".
Na een welkomstwoord van de voorzitter, de
heer M. Karremans uit Terneuzen, ging het doek
open en begon de wit-geüniformeerde vereniging,
onder leiding van haar directeur de heer W.
Meulmeester aan een populair muzikaal programma,
afgewisseld met zang van de „Mondaccordcola"-
zusjes, accordeon- en mondaccordeon-solo's. Het
optreden van dit 50 man sterke orkest, dat zoals
wij uit betrouwbare bron vernamen binnenkort nog
zal worden uitgebreid en gecompleteerd door ver
schillende snaar-instrumenten, vormde de hoofd
schotel van het programma en de opgewekte klan
ken gaven alras aanleiding tot community-singing,
waarbij de tot de laatste plaats bezette zaal de
bekende refreintjes uit volle borst meezong en
de muzikanten na elk nummer op een hartelijk
applaus onthaalde.
Na het optreden van de „Waikapua Hawaiïans
uit Terneuzen, dat hierna plaats vond en een
dol-komische voordracht van de directeur der ver
eniging werd door leden van „Mondaccordeola
opgevoerd het luisterspel „Van 't land dat ik
liefheb, van 't land waar ik woon".
Hoewel dit spel, dat in zang, muziek en vertelling
een beeld gaf \an het wel en wee van het Neder
landse volk en het Koninklijk Huis tussen de
jaren 1938 en 1948, zeer verdienstelijk werd ver
tolkt, bleek de keuze van dit spel, dat door de
wijze van opvoering voor Axel een nieuwigheid
was, toch niet allen te kunnen bekoren.
In de pauze werd een grote verloting gehouden,
waarna de Hawai-band en „Mondaccordeola" ach
tereenvolgens nogmaals voor het voetlicht kwamen.
Evenals de muzieknummertjeS voor de pauze viel
ook dit tweede optreden bij het auditorium in
goede aarde. Na het aanvankelijke slotnummer
de ,,Mondaceordeola"-mars, moest zelfs nog een
extra nummer gespeeld worden, alvorens de zaal
in gereedheid kon worden gebracht voor het bal,
dat de aanwezigen tot 2 uur 's nachts bijeen hield.
Donderdags, op de tweede uitvoering had „Mond
accordeola" het initiatief genomen om naast de
overige donateurs de leden van de Bond van
Ouden van Dagen gratis toegang te verlenen.
Tevens werden deze bejaarde bezoekers in de
pauze getracteerd op koffie met gebak. Deze
mooie geste werd door de ouden van dagen op
hoge prijs gesteld. Dit bracht de voorzitter van
de Alg. Bond van Dagen, afd. Axel, de heer Abr.
Maas tot uitdrukking in een hartelijk woord van
dank voor al hetgeen „Mondaccordeola" als eer
ste vereniging in Axel deze avond aan de oudjes
gratis had aangeboden.
Over het geheel genomen, mag „Mondaccordeola"
deze winteruitvoeringen toch wel als geslaagd be
schouwen.
PREDIKBEURTEN.
Zondag 17 Februari 1952.
Ned. Herv Kerk. 10 uur Ds. P. J. Pennings.
2.30 uur Ds. D. A. ten Haaft, van Hoek. (In
beide diensten coll. Class. Werk Inw. Zending).
Gerei. Kerk: 10 uur en 2.30 uur Ds. A.
Kuiper.
Geref. Kerk. (Ds. Jan Scharpstraat 1). 10 uur
en 3 uur Ds D. J. Couvée.
Gerei. Gemeente. 10 uur en 2.30 uur Leesdienst.
Woensdagmiddag kwam de afdeling Axel van de
Z.L.M. in hotel „Het Gulden Vlies" bijeen voor
het houden van de algemene jaarlijkse vergadering.
DE OPENINGSREDE.
In zijn openingswoord sprak de voorzitter zijn
vreugde uit over de flinke opkomst (40 leden wa
ren ter vergadering aanwezig). Na allen zowel
persoonlijk als zakelijk nog een voorspoedig jaar
te hebben toegewenst, gaf de heer W. Koster
zijn gebruikelijke overzicht over de activiteit der
vereniging in het verstreken jaar en de bedrijfs
resultaten van de landbouw in onze streek.
De financiën van de afdeling zijn vrijwel onver
anderd gebleven. Het ledental is in het afgelopen
jaar nog toegenomen en bedraagt thans 136. Hier
mee is de afdeling gegroeid tot één der grootste
in Zeeland en staat zij in de kring Axel onbe
dreigd aan de spits.
Het bestuur is in 1951 weer op velerlei ter
rein werkzaam geweest. Spreker noemde o.a. de
jaarmarkt en de Paasveemarkt, het tot stand ko
men van de landbouwhuishoudschool te Axel, wat
hij voor de toekomst van verstrekkende bete
kenis voor onze streek achtte; de activiteit in
zake de D.U.W., welke organisatie thans een grote
concurrent is voor de vrije bedrijven op de ar
beidsmarkt.
Ook de wachtgeld- en werkloosheidsverzekering
die per 1 Juli a.s. in werking zal treden is mede
een punt van behandeling geweest. Wanneer niet
alsnog bepaalde door ons gewenste wijzigingen aan
gebracht worden, dan wordt deze wet aldus spr.
een ramp voor de landbouw.
Verder zijn nog besprekingen gevoerd inzake
de vergoeding van geleden oorlogs- en bezettings-
schade, aangaande electrificatie en aansluiting op
de waterleiding van onze bedrijven. Er is met
N. S. gesproken over de onkruidbestrijding op de
spoorbaan, er is overleg geweest over de water
verontreiniging door de vlasindustrie en de auto
verzekering van de Z.L.M. is bij de afdeling in
studie geweest. Tot slot noemde spreker nog de
bestuursactiviteit inzake de algemene zomerver
gadering van de Z.L.M. en de daaraan verbonden
tentoonstelling die dit jaar in Axel zullen worden
gehouden. Hierover zijn heel wat woorden ge
vallen en het is zeker niet zonder strijd bereikt,
dat dit jaarlijkse festijn ditmaal te Axel zal ge
houden worden. De voorzitter bracht hierbij ook
hulde aan de zustcr-afdelingen van Zaamslag, Ter
neuzen en Hoek, voor de sportiviteit die deze
debatten heeft gekenmerkt.
Sprekende over de bedrijfsresultaten over 1951
verklaarde de heer W. Koster dat de oogstresul-
taten in 1951 nog zijn meegevallen, gezien het
natte voorjaar en de natte zomer, alhoewel de
opbrengst ver ten achter blijft bij 1949 en 1950,
speciaal wat de bieten betreft. Hij achtte het
zeer de vraag of de door de regering gewenste
uitbreiding van het bietenareaal bereikt zal wor
den. De aardappelen hebben vooral op de minder
doorlatende gronden veel van het vocht te lij
den gehad. De opbrengst van granen en peul
vruchten was behoorlijk te noemen. Koolzaad is
als gewas aan het uitsterven, terwijl ook het
blauwmaanzaad een te geringe opbrengst geeft.
Karwei heeft goed voldaan, alhoewel de afzet
mogelijkheden zeer beperkt zijn. Vlas is een luc
ratieve teelt geweest, jammer dat de prijzen hier
van lelijk aan het afzakken zijn.
Ten slotte wijdde spr. nog enige aandacht aan
het regeringsbeleid inzake de landbouw. Met alle
waardering voor hetgeen gedaan wordt betreurde
hij het dat de landbouwpolitiek nog steeds op
korte termijn wordt gebaseerd. De regering onder
scheidt daarbij drie groepen producten, n.l. ten
eerste producten waarvan de voortbrenging als ai-
gemeen noodzakelijk moet worden gewaarborgd
(tarwe, suikerbieten, consumptiemelk) en waarvoor
de kostprijs plus 20 pet. ondernemersloon wordt
gegarandeerd, ten tweede de producten die mede
tot de basis van het bedrijf gerekend moeten wor
den (voedergranen, vlees, aardappelen) en waar
voor de regering de kale kostprijs garandeert en
ten derde de producten waarvoor geen prijsrege
ling bestaat (vlas, peulvruchten en diverse tuin
bouwproducten).
Het gevaar is niet denkbeeldig dat de beide
eerste groepen steeds kleiner zullen worden, waar
bij de derde groter zal worden. Dit zou zeker
in de eerste na-oorlogse jaren niet onvoordelig
zijn geweest, maar men dient wel te bedenken
dat het getij thans aan het keren is.
Ook op het gebied der bedrijfsorganisatie staan
grote dingen te gebeuren de publieke bedrijfs
organisatie waaronder het landbouwschap zijn in
wording. Spr. hoopte op spoed, opdat de bevoegd
heid van het landbouwschap zo groot mogelijk
zal zijn.
Na dit uitvoerig overzicht, dat wij hier slechts
verkort hebben kunnen weergeven, besloot de voor
zitter zijn openingsrede met een opwekking ook
in het komende jaar zijn beste krachten te geven
aan de organisatie, opdat deze de belangen der
leden zo goed mogelijk zal kunnen dienen.
De notulen der vorige vergadering werden z.h.s.
goedgekeurd. Bij de ingekomen stukken deed de
secretaris mededeling van een schrijven inzake een
inventaris-wedstrijd welke gehouden zal worden
ter gelegenheid van dc landbouwtentoonstelling en
waarbij de meest geschikte bedrijfsinventarissen
uit de kring op de tentoonstelling zullen worden
geëxposeerd. Deze wedstrijd is zo ingericht dat zo
wel voor bedrijven met oudere als met moderne
werktuigen en zowel voor paarden als op mecha
nische kracht ingestelde bedrijven de kansen gelijk
liggen. Nadere bijzonderheden kon de secretaris
aan belangstellenden verstrekken.
De heer M. van Fraaijenhove rapporteerde na
mens de financiële commissie dat de bescheiden
in orde waren bevonden.
Uit het jaarverslag Van de secretaris-penning
meester, de heer Iz. de FeijterWzn., bleek, dat
de inkomsten in 1951 f 3082,69 hadden bedragen en
de uitgaven f 2931,zodat dit jaar met een
batig saldo van f 151,69 sloot.
D? heer P. B. van Hoeve werd met 34 stemmen
als bestuurslid herkozen. Voor de kring Axel van
de Z.L.M. werden de heren W. Koster en Adr.
Scheele met resp. 38 en 31 stemmen herkozen,
terwijl als hun plaatsvervangers werden herbe
noemd W L. den Hamer en Iz. de Feijter Wzn.
Als afgevaardigden naar de Z.L.M.-vergaderingen
werden de heren A. Scheele, W. den Hamer en
Iz. de Feijter-de Mul bij acclamatie herbenoemd.
Op voorstel van het bestuur werd besloten als
aldeling een bedrag van f 50 bij te dragen aan de
deze zomer alhier te organiseren landbouwtentoon
stelling. De heer M. IJsebaert verklaarde dit be
drag te gering te vinden, waarmede enkele leden
instemden, doch na enige discussie werd alsnog
het bestuursvoorstel z.h.s. aangenomen.
De afdelingscontributic en het salaris van de
secretaris-penningmeester werden overeenkomstig de
bedragen voor 1951 vastgesteld.
Als volgende punt kwam het rapport van de
vraagpuntencommissie ter sprake. Als rapporteur
fungeerde de heer J. K. de Putter, die uitvoerig
de vragen, betrekking hebbende op het Land
bouwblad en op de wijze van ploegen beantwoord
de en toelichtte, waarbij de aanwezigen hun be
langstelling lieten blijken door op verschillende
punten nog een aanvullende vraag te stellen of
een andere mening ten beste te geven.
REDE VAN Mr. SCHLINGEMANN.
,Na dit interessante punt gaf de voorzitter he.
woord aan dc algemeen secretaris van de Z.L.M.,
mr, Schlingemann, die enkele actuele problemen
behandelde. Als hooidprobleem bracht spr. let
vcevoederprobleem naar voren. Ook al hebben
wij als akkerbouwers hierbij niet zo'n groot di
rect belang, men dient toch in te zien, dat deze
vraagstukken .indirect ook voor on9 van grote
betekenis zijn. Voor 1952 heeft Nederland nog vol
doende voedergranen kunnen aankopen en kan
het 'op zijn voorraden interen. Voor 1953 ziet het
er evenwel somber uit en zal d ie'binnenlandse pro
ductie sterk moeten worden opgevoerd.
Ook de oude tegenstelling tussen akkerbouw
en 'veehouderijl leeft hierdoor weer op en de vee
houders verwijten ons dat wij van hun ellende
profiteren door de hoge prijzen die zij voot
de binnenlandse veevoeders moeten betalen. Zij
pleiten voor een vergoeding van 20 pet. boven
de kostprijs, waarmede wij dan dezelfde opbrengst
krijgen die zij voor hun eigen producten ont
vangen, Vooralsnog zal dit niet gebeuren maar
het gevaar is zeker niet denkbeeldig, dat ons
in de toekomst dergelijke maatregelen te wachten
staan.
Spr. wees verder op de moeilijkheid om op
basis van de markt te verbouwen. Vorig jaar
gingen onze peulvruchten vlot weg naar Enge
land, doch dit land heeft thans de invoer stop
gezet. Daarentegen is thans de uitvoer naar Duits
land weer vrij, terwijl die vorig jaar nihil was.
Spr. schetste het verband tussen onze producten,
de internationale politiek en dc E.B.U.
Aan het slot wekte spr. allen op om een voor
zichtige bedrijfspolitiek te voeren en was van
mening dat de huidige toestand met een redelijke
bestaanszekerheid te verkiezen is boven een vol
komen vrije inarkt met alle risico's die er aan
verbonden zijn. Mr. Schlingemann wekte ook spe
ciaal de jongeren op om in deze vrij goede jaren
zoveel mogelijk te reserveren en ook de achter
stallige belastingen niet te vergeten. Men moei
er terdege rekening mee houden, dat er ook an
dere slechtere jaren kunnen komen.
De voorzitter dankte mr. Schlingemann voor
zijn uiteenzetting en gaf vervolgens gelegenheid
tot de rondvraag, waarbij nog enkele door de
spr. aangeroerde punten aan een diepere be
schouwing werden onderworpen en ook andere
problemen op deskundige wijze werden beant
woord.
Tot slot volgde daarna een inleiding van de
Rijkslandbouwconsulent ir. 'P. R. Bouman.
REDE VAN Ir P. R. BOUMAN.
Deze spreker zal niet overgaan tot het ontlede:
of bespreken van het veelbesproken „ijzeren bouw
plan" van de heer Dom uit Noord-Beveland, maai
wil alvorens tot zijn onderwerp te komen eves
herinneren aan de toestand van honderd jaar
geleden, waarover hem betrouwbare cijfers ten
dienste staan, ondanks het verschil dat vooral
toen tussen Oost- en West-Zeeuwsch-Vlaanderen
bestond. De teelt van tarwe, gerst en grasland
vormden toen de hoofdbron van bestaan in de
landbouw in deze streek, 10«/o van de grond bleef
braak liggen. Meekrap verdween geheel (kool
zaad tijdelijk), erwten en aardappelen kwamen in
de plaats hiervan, terwijl na 1860 de bietencultuur
opkwam. Van de voedergewassen noemt spr. de
rode klaver als van betekenis zijnde. Omstreek!
1900 voerden tarwe, gerst en suikerbieten de boven
toon en ofschoon met wisseling en een periode
van bijzonder veel bietenverbouw (van 1920 tol
1930) is deze verhouding tot heden zo gebleven,
waarnaast in de vierde plaats aardappelen, stam-
bonen en erwten kwamen.
Geconcludeerd moet worden dat Noord-Zeeland
een intensieve, het Zuiden, dus Z.-Vlaanderen,
een extensieve cultuur heeft, blijkende uit het
feit, dat West-Z.-Vlaanderen op iedere 13 H.A
één arbeider heeft, Oost Z-Vlaanderen op 91/2 H.A.
en Noord-Beveland op 6 H.A. één arbeider.
Spr. behandelt in dit verband de mechanische,
alsmede vaak ongemotiveerde critiek o.a. onder
vonden bij de malsteelt, die nu toepassing vindt
bij degenen die deze eerst niet au serieux namen.
Hij beschikt nog over andere ervaringen en wijst
b.v. op de keurige verpakking van suiker, uien.
peulvruchten en alle soorten fruit in Amerika,
tegenover ons1. Zeeuwsch-Vlaanderen zal met an
dere streken de concurrentie moeten voeren c»
aandurven en spr. twijfelt niet dat coöperatie en
handel een goede productie in de hand zullen
werken in aller belang.
Na deze bespreking van de streek als gchea
komt hij tot een bouwplan voor de afzonderlijke
bedrijven. Ook bij deze gelegenheid bespreekt hij
de onrust die het maatschappelijk bestel tot een
„mallemolen" maakt. Voor de bedrijfsrust zal
een met deskundige voorlichting geregelde vrucht
opvolging leiden tot bereiking van het hoogst
mogelijke rendement, op de economisch en so
ciaal meest verantwoorde wijze. Als voorbeeld be
spreekt hij tot in de finesses een uit het westelijk
deel afkomstig bouwplan, waarin naar zijn mening
een degelijk schema aanwezig is, dat ter navolging
kan strekken1. Hij wijst o.a. nog op de teelt van
hakvruchten, die als gevolg een grotere opbrengst
hebben. Een goed bouwplan moet voldoende ge
legenheid geven tot groenbemesting en vrucht
baarheid. Zij die de meeste kosten aan de vrucht
baarheid van de bodem besteedden, verkregen ook
de beste opbrengsten. Achtereenvolgens worden
nog de ondermijning van de bodemgezondheid door
bieten-aaltje e.d. besproken.
Een gerichte vruchtopvolging moet met de uit
roeiing van ziekte en onkruid gelijke tred houden
tSpr. bracht verder tal van cijfers onder de aan
dacht der vergadering omtrent de onkosten per
H.A. van de diverse hoofdgewassen.
Een uitvoerige gedachtenwisseling had nog plaats
en aan het slot van zijn leerzame causerie werd
Ir. ^Bouman door de voorzitter dank gebracht voor
zijn gedegen en goed gedocumenteerd betoog over
een met de dag meer in het middelpunt der be
langstelling komend onderwerp.
Daarop sloot de heer Koster deze zeer belangrijke
vergadering, die ruim vier uur had geduurd.