ELSC
COURANT
„De derde weg
De nacht van »De Zwarte Hand«
■hl elke dag KING M
Koningsdrama's III
a
NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD
Verschijnt iedere
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Woensdag en Zaterdag
Drukker-Uitgeefster:
Firma J. C. VINK
Adres Redactie en Administratie:
AXEL Markt 12 Postbus 16 Tel 56§
Hoofdredactie:
T. C. VINK-van VESSEM
si
1 elke dag fit
de fatale nacht
de slachtoffers.
SPORTNIEUWS.
bekendmakingen.
imatische
n de weg.
>k tot plaag
F ranke ring bij Abonnement Axel.
ZATERDAG 16 FEBRUARI 1952
66e JAARGANG No. 39
«Donnementi-
prijs,
Losse nummert
Kwartaal
abonnement
Axel binnen de kom
Alle andere plaatsen
ln Nederland en
Ned. Indlé 11.
Buitenland fl.
Advertentieprijs
7 cent per m.m.
Ingezonden
Meaedeelingen
20 cent per m.m.
Advert ei-tiên
tiu^/.imum 8 regels)
1 - 5 regels 60 cent.
iedere regel meer
12 cent extra.
Een aantal 1 andgenoten heeft een manifest ge
ril hl tot h.-t Nederlandse volk, dat in het tijd
schrift „De Nieuwe Stem" is gepubliceerd. Het
maar wij haten ze niet. Het Russische volk heeft
tot dusver nooit iets op zijn geweten gehad ten
aanzien can Nederland
mogendheden gevraagd wordt, mag niet zo groot
zijn, dat zij er economisch aan te gronde gaan.
Daarom behoren de regeringen der kleine mo
gendheden te streven naar een beperking harer
bewapeningslasten, wanneer die verder gaan dan
dc bevolkine kan nnhrcnffnn Wil wi 11I
i:l!t
ii i r
Wet is in die tijd een onsterfelijke eer voor deze
streken geweest, dat er iemand opstond als V or-
sterman van Oyen uit Aardenburg, die de eerste
stoot gaf tot de oprichting van een boeren-orga-
nisatie.
Spr. komt nu tot de kern van zijn onderwerp
„De coöperatieve aan- en verkoop van vee'
De coöperatieve aan- en verkoop van vee is
eerst ontstaan gedurende de eerste wereldoorlog,
toen vooral omstreeks 1915 vanuit Nederland vee
en vlees tegen enorme prijzen werden geëxporteerd.
In Friesland werd toen in deze richting de eerste
stoot gegeven. Onder auspiciën van de Friese Mij
van Landbouw werd te Akkrum een coöperatie
opgericht die met 129 leden begon en alras tot
een duizendtal uitgroeide en o.a. een abattoir
stichtte. Ofschoon ook toen het pad niet over
rozen liep, heeft Friesland enorm van de avances
op dit gebied geprofiteerd en spreker gaf verder
een beeld van de voortgaande ontwikkeling in
ons land die zich ook tot het zuiden uitstrekte.
Spr. kwam daarna meer tot de provinciale toe
stand en schetste de betekenis van de melkpro
ductie in Zeeland met zijn 23.000 melkkoeien,
die f 15 millioen opbrengen, die men het best
kan stellen tegenover een graan-opbrengst van
f 17 millioen en een suikerbietenopbrengst van
f 35 millioen om haar gewicht als bron van in
komsten af te leiden. Spr. gal vervolgens een
uiteenzetting van de manier van werken op ad
ministratief gebied en hoopte dat de coöperatie
ook op dit terrein door middel van de „Zecova
zal komen tot een machtspositie, waartoe hij ten
slotte een bedrijfspolitiek op lange termijn be
pleitte, die zou leiden tot volledige emancipatie'.
Na beantwoording van verschillende vragen werd
deze zeer belangwekkende vergadering die meer
dan vier uur had geduurd, door de voorzitter
gesloten.
VERGADERING „ONDERLINGE SAMEN
WERKING" TE SASSING.
Ten huize van de heer C. P. van Doeselaar hield
de varkenshoudersvereniging „Onderlinge Samen
werking" te Sassing een llink bezochte jaarver
gadering, onder leiding van de heer P. de Feijter—
Deij, als voorzitter.
De heer F. C. IJsebaert, secretaris der vereni
ging, deelde mede, dat de vereniging momenteel
37 leden telt en 6 donateurs, terwijl de penning
meester de heer L. Hamelink een nadelig saldo
van 1 124,29 moest constateren. De contributie
werd in verband hiermede verhoogd van f 1,50
tot f 7,50 per jaar.
Ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan was
dit jaar aan elk der leden een taart aangeboden.
De heer de Feijter werd als voorzitter her
kozen, terwijl in de plaats van de heer C. Rooze
tot bestuurslid werd gekozen de heer J. Janscn-
Simons.
Bij verlies \an een varken zal 850/0 worden
uitgekeerd.
VIJFTIGJARIG BESTAAN
„EENDRACHT MAAKT MACHT".
Vrijdag vierde de varkenshoudersvereniging „Een
dracht maakt macht" te Spui haar 50-jarig be
staan, waaraan vanzelfsprekend een gezellige
avond was verbonden.
In het versierde schoolgebouw heette de voor
zitter de heer C. Witte de aanwezigen hartelijk
welkom en memoreerde de oprichting der ver
eniging, nu 50 jaar geleden.
De secretaris, de heer F. Bakker droeg een ge
dicht voor, waarin het wel en wee der vereniging
te berde werd gebracht, terwijl de penningmeester
de heer P. van Fraayenhove een batig saldo van
f 2174,35 aankondigde. De vereniging telt thans
116 leden, één erelid en vier donateurs.
De familie de Pooter bracht enige zangnummers
ten gehore, gevolg door een spraakwaterval, ter
wijl „Accordeola" voor een welkome muzikale
afwisseling zorgde.
Door afgevaardigden van zusterverenigingen wer
den gelukwensen aangeboden, vergezeld van fraaie
geschenken.
Een gehouden verloting, met als hoofdprijs een
levende big vond een goed onthaal.
Alexander I Obrenovitsj, koning van Servië, re
geerde als dictator en verbitterde staatslieden en
officieren tegen zich. In de nacht van 10 op 11
Juni 1903 kwam de opgekropte haat tot een uit
barsting en werd Alexander met zijn gemalin Draga
in het Koninklijk paleis te Belgrado door de saam
gezworen officieren van het genootschap „De
Zwarte Hand" vermoord.
Alexander Obrenovitsj, koning van Servie, is
een 'man met een harde kop. Zo letterlijk als fi-
guurlijk, want later blijkt dat zijn schedel twee
maal zo dik is als normaal. Hij heelt bij zijn kro
ning de grondwet van Servië bezworen, maar die
al spoedig aan de kant gezet, zijn ministerraad
ontslagen en geheel naar. eigen goeddunken gere
geerd.
De kwade genius, die hem daartoe vooral heelt
aangezet, is zijn vrouw, Draga Milanowitsj, een
holdame van zijn moeder, op wie hij als jongen
reeds verliefd was en met wie hij, eenmaal koning
geworden, getrouwd is. Draga is een eerzuchtige
intrigante en ontziet niets of niemand om haar
doel te hereiken. Haar eigen zwager, kolonel Ma-
sin, een hooggeplaatst stafofficier, heeft ze uit
het leger gewerkt. Haar broeders maakten een
fabelachtige promotie en lopen beide in generaals
uniform rond, één en al opgeblazen aanmatiging.
Dit zet vooral hij de officieren kwaad bloed.
TEGEN OOSTENRIJK 1»
Daarbij komt, dat het er naar uitziet dat uit
dit huwelijk geen troonopvolger zal voortkomen.
Draga blijft kinderlocs. Wel heeft ze bekend ge
maakt, dat ze zich in gezegende omstandigheden
bevindt, heeft ze zelfs een kinderkamer doen in
richten, speelgoed gekocht.... maar ook dat is
één van haar intrigues. Naarmate de tijd verstrijkt
blijkt, dat het bericht een labeltje is en de Serven
voelen zich beetgenomen.
Maar vooral de buitenlandse politiek van de
koning zet kwaad bloed.
In Servië werkt krachtig de Russische propa
ganda in de vorm van het Pan-Slav isme alle
Slavische volkeren op de Balkan samen met Rus
land voor het behoud van het Christendom en
tegen de Islam. Dit ideaal is niet geheel vrij van
politieke berekening, want Rusland heeft sinds
eeuwen het oog op de Dardanellen en één der
Czaren heeft eens gezegd, dat in Constantmope
de huissleutel van Rusland ligt.
Ruslands voornaamste opponent is Oostenrijk,
dat ook op de Balkan versteviging van zijn positie
zoekt en dat doel vooral ten koste van Servië
denkt te bereiken. Terwijl de officieren bijna zon
der uitzondering pro-Russisch zijn, verwacht de
koning alle heil van toenadering tot Oostenrijk.
En iedere speldeprik, iedere belediging, iedere
grondwet schendende daad van Alexander en Dra
ga doet de koortsthermometer oplopen.
In de avond van de 10e Juni zijn de officieren
die zich verenigd hebben in de geheime organi
satie „De Zwarte Hand" in het Casino bijeen.
Ze drinken zich moed in. Ze weten wat te ge
beuren staat. In hun midden bevindt zich een
luitenant van de genie, die behoedzaam tast naar
de dynamictpatronen onder zijn mantel. En wan
neer het middernachtelijk uur geslagen heeft,
geeft de leider, kolonel Dimitryevitsj, het signaal.
Door de stille straten gaan de halfdronken offi
cieren als schimmen in de richting van het pa
leis, dat daar stil en duister ligt midden ,.u
het park. In de verte klinkt de dreunende stap
van soldaten.... het zijn de regimenten, aange
voerd door officieren die mee in het complot zijn
en die straks de orde in de stad zullen moeten
handhaven. Het hek van de paleistuin staat, vol
gens afspraak open, In het paleis raken de samen
zweerders in de war, schieten één van hun eigen
mensen neer. Er wordt teruggeschoten, Dimitrye
vitsj tuimelt ernstig gewond van de trap, gor
dijnen vatten vlam, een begin van brand breekt uit.
De samenzweerders verliezen alle zelfbeheersing,
vrezen dat hun plan is verraden, stormen door
de gangen en zalen, schietend en schreeuwend:
Waar is de koning V
Alexander en Draga zijn wakker geworden door
het lawaai en weten ogenblikkelijk dat het om
hun leven gaat. In nachtgewaad verbergen ze
zich in een kabinet. Ze horen de schoten en het
geschreeuw van de samenzweerders. Dan wordt
het stil. De stem van een adjudant klinkt en
verzoekt hun naar buiten te komen. De koning
stelt lijfsbehoud als voorwaarde. Het wordt hem
toegezegd. Dan opent hij aarzelend de deur.
De officieren zien hem staan in zijn lange witte
nachthemd, het kaarslicht flikkert op zijn kale
schedel, de koningin heeft zich tegen hem aan
geklemd. Dan knalt een schot en Draga zinkt
ineen. Nu is er geen houden meer aan. Als krank
zinnigen werpen de samenzweerders zich op het
koningspaar, schieten, slaan en steken. Overdekt
met wonden worden de lijken ten slotte uit het
venster gesmeten, waar ze tot de volgende mor
gen op het gras blijven liggen, ten aanschouwe
van de verbijsterde burgerij. De zolang opge
kropte haat heelt zich op verschrikkelijke wijze
baan gebroken 1
LEVE DE KONING.
Inmiddels zijn enkele der samenzweerders in
allerijl naar het nabij de stad gelegen legerkamp
gereden, hebben de koningsgetrouwe officieren ge
dood of gevangen genomen en nemen de troepen
de 'eed van trouw af op de nieuwe koning, Peter
Karageorgevitsj.
Enkele dagen later doet de nieuwe vorst, wiens
geslacht sinds eeuwen in bloedvcete leeft met dat
van de Obrenovitsjen, op een wit paard zijn in
trede in Belgrado. Van de handen der ollicieren,
die dc slippen van zijn hermelijnen mantel dragen,
is het bloed gewassen en zij schamen zich niet
voor hun gewelddaad.
De moord op Alexander en Draga vormt het
voorspel van het drama dat 11 jaar later zal uit
barsten, want nu Alexander uit de weg is geruimd
en Peter regeert, weet Oostenrijk in het kleine,
verbeten Servië zijn tegenstander. En in 1914
gaat Wenen met die tegenstander afrekenen 1
(Nadruk verboden) ^K.
Tafeltennis.
Vrijdag speelde het herenteam van de tafel
tennisclub C.N.A. uit Sluiskil een wedstrijd tegen
Schorrebloem II uit Cadzand. Cadzand won deze
ontmoeting met 82.
COLLECTE
„KLOKKEN VOOR AMERIKA"
De burgemeester van Axel maakt bekend, dat
op Zaterdag 16 Februari a.s in dc gemeente een
collecte zal worden gehouden ten bate van de lan
delijke actie voor het aanbieden van een car-
rillon aan de Verenigde Staten van Amerika.
Deze actie beoogt de dankbaarheid van ons
Nederlandse volk tot uiting te brengen in de
vorm van een carrillon voor alles wat het Ame
rikaanse volk voor onze bevrijding en daarna
heeft gedaan.
Het is de bedoeling dat II. M. de Koningin bij
haar bezoek aan Amerika in April a.s. dit ge
schenk namens ons volk zal aanbieden.
Van overheidswege wordt deze geldinzameling
aanbevolen, opdat de Stem van Nederland dage
lijks hoorbaar zal zijn in Washington, het hart
van Amerika.
Op die dag zal er in de kom ook een speldje
worden verkocht.
Zij die alsnog willen medewerken om te col
lecteren of speldjes willen verkopen en zich nog
niet hebben aangemeld, kunnen zich daarvoor nog
opgeven ter gemeente-secretarie voor a.s. Don
derdag.
Axel, 12 Februari 1952.
De Burgemeester van Axel,
Van Oeveren.
lig zelfbeheersing. Nogmaals,
ke mening en wij laten het
over om zich te tooien zoals
begrijpt dat deze vraag dus
ragenrubriek geschikt was.
u mij helpen aan het aires
toe te treden tot het Vrou-
t zich wenden tot het adres
n, 's-Gravenhage.
kan een huurder de huur
at de verhuurder het recht
zetten en waar moet ik mij
Hoe te handelen met iemand
ee maanden huurschuld heelt
an beslag op zijn loon laten
t zich tot een deurwaarder
le debiteur enige dagen res-
bij niet-betaling een bevel
le kantonrechter worden ge-
is mogelijk.
uiseigenaar weigert de huur
intvangen, omdat hij mij uit
in. Kan hij deze huur weer
altijd gedekt door de huur
te laten aanbieden. In ieder
jrschuldigd zolang u in het
een mijner arbeiders een
een krijgt om daarmede zijn
bij krijgt een ongeluk, voor
1 Het personeel is bij on-
jn verzekerd.
werknemer tijdens het ge
en wagen niet in uw dienst
eentuelc schade betalen.
Zuid-Alrika in dienst als
ika heeft geen dienstplicht.
nijn lederen laarzen dringt
door, hoewel de schoen-
n heeft gehad. Weet u er
Joe moet ik mijn teddybeer
bewaren
:n flesje, half gevuld met
gesneden witte parafine en
plossing bestrijkt men het
alle naden, totdat de vloei
gen wordt. 2. Het aller-
eoon in de kast te hangen
schouders en geregeld na-
an te bevelen.
bij de pakken neerzitten?
ts! De zes minerale zouten
v bloedzuiverende organen,
ieren en ingewanden, juist
e energie, nodig om alle
dsoinloop te ontwikkelen,
mrdt dat pijnverwekkende
verheden zich gaan vast-
irden van Uw pijn en on
vele tienduizenden lijders
over de hele wereld uit-
rlichting van Uw pijn op
(Ingezonden mededeling)