KING
A u* mond en keel
melde
qeiondeen
verfrissende
4-daagse conferentie C. J. B. T. O.
UIT ONZE OMGEVING.
AXEL
Het beste
dagelijkse middel
ter opwekking
en verkwikking
De natuurzuivere
PEPERMUNT
c**:
Mar!
-
JAARVERGADERING V V V.
Dinsdagavond hield deze vereniging haar jaar
vergadering bij de heer H. J. C. Porth.
Het gure winterweer en de glibberige straten
had het merendeel der leden er blijkbaar van weer
houden deze vergadering te bezoeken, zodat slechts
een 14-tal personen ter vergadering aanwezig was.
Wegens een verkoudheid moest de voorzitter
verstek laten gaan en werd de vergadering geleid
door de vice-voorzitter de heer J. van Damme.
Deze gaf een beknopt overzicht over het af-
'gelopen jaar en gaf vervolgens het woord aan
de secretaris voor de notulen van de vorige ver
gadering. Deze werden onder dankzegging goed
gekeurd, waarna de heer A. P. Esselhrugge zijn
jaarverslag voorlas.
Het afgelopen jaar stond in de eerste plaats
in het teken vail het 25-jarig jubileum van de
vereniging Jammer genoeg moest de viering we
gens ziekte van de voorzitter aanvankelijk wor
den uitgesteld, doch gelukkig was deze enkele
weken later hersteld, zodat de receptie en feest
avond alsnog doorgang konden vinden. In Augustus
werd een feestweek georganiseerd, waarbij dank
zij de medewerking van de winkeliersvereniging
enige succesvolle dagen konden worden genoteerd,
waarbij inzonderheid de „Kings Own Husars" en
het Goesse Pijpercorps mogen worden genoemd.
Helaas waren er ook minder geslaagde punten
in het verstreken jaar en zo is dan ook het uit
eindelijke financiële resultaat niet gunstig. De
penningmeester moest in zijn verslag een ver
lies melden van f 623,79 over 1951. Het bezit
der vereniging per 31 December bedraagt f 720,
terwijl het aantal leden 85 bedraagt.
Bij de bestuursverkiezing werden de heren van
Maale en Schauwaert herkozen, terwijl de heer
van Sabben, na 26 jaar zijn functie te hebben
vervuld, zich thans niet meer herkiesbaar stelde.
In zijn plaats werd nu benoemd de heer M. IJse-
baert.
De kascommissie berichtte de stukken in orde
te hebben bevonden. In de kascommissie voor
1952 werden benoemd de heren. M. de Feijter-But
en Ph. de Neve.
Op voorstel van de voorzitter werd het aftre
dende bestuurslid de heer A. van Sabben door
de vergadering tot ere-bestuurslid benoemd. De
heer van Sabben dankte voor deze onderscheiding
en verklaarde steeds gaarne zijn krachten aan de
vereniging te hebben gegeven terwijl hij de her
innering aan de wijze van samenwerking en de
prettige sfeer die er in het bestuur steeds was
nog lang hoopte te bewaren.
Bij de plannen voor 1952 deelde het bestuur
mede voornemens te zijn tijdens de komende land
bouwtentoonstelling op 25 en 26 Juni aanvullende
feestelijkheden te organiseren zulks in overleg en
samenwerking met de winkeliersvereniging. Door
de leden werd het bestuur gemachtigd ten dezen
werkzaam te zijn en tevens zo nodig ook op de
Pinksterdagen actief te zijn.
Geen der aanwezige leden had iets voor de
rondvraag.
Met een kort woord van waardering aan de
voorzitter die steeds de vergaderingen juist wist
te leiden, hetgeen de wnd.-voorzitter verklaarde
een zware taak te vinden, sloot de heer Jos. van
Damme de vergadering.
RINÜS VERHELST EN HET AMATEUR-
WÏELERSEIZOEN 1952.
Het seizoen voor de wielersport op de weg
in het Zuiden van ons land nè voetbal wel de
populairste tak van sport staat weer voor de
deur en begint naast de organisators van wieler
wedstrijden, ook van haar beoefenaars de nodige
voorbereiding te vragen om straks weer met goed
materiaal en in prima conditie aan de slag te
kunnen gaan. Ook onze gemeente herbergt binnen
haar muren een welbekend en enthousiast be
oefenaar van de wegrensport in de sympathieke
persoonlijkheid van Rinus Verhelst, de blonde
Axelse favoriet, die over veelbelovende capaci
teiten beschikt.
Na een hoopgevend begin in 1950 reed deze
knaap vorig jaar zijn eerste volledige seizoen.
In talrijke nieuwelingenwedstrijden deed hij zo de
nodige ervaringen op in deze harde sport. Dank
zij zijn strijdlust en gehardheid behoorde hij in die
categorie al gauw tot de besten. Ter verduidelij
king enkele feiteuvan de 59 koersen, waar
aan hij verleden jaar deelnam werd hij 49 maal
geklasseerd. Hiervan ging hij bij de nieuwelingen
12 maal met de overwinning strijken, waarvan kort
voor dat hij op 18 Augustus 1951 naar de ama
teurs over ging hij in vijf achtereenvolgende koer
sen beslag legde op de ere-palm. Na het behalen
van het kampioenschap van Brabant en Zeeland
bij de nieuwelingen, leverde Rinus echter de mooi
ste prestatie van dat seizoen door op Zaterdag
18 Augustus als kersverse amateur zijn eerste de
beste wedstrijd in deze klasse te winnen, waaraan
hij later in het seizoen nog een fraaie overwinning
met enige minuten voorsprong op de beste Belgi
sche amateurs in de Ronde van Oostakker (B.)
toevoegde.
Op het afgelopen seizoen kan onze stadgenoot
renner met zijn vele sportvrienden dus met vol
doening op de geleverde prestaties terugzien,
temeer omdat hij naast deze hoogtepunten in zijn
carrière nog talrijke malen binnen de eerste drie
eindigde.
Deze gegevens verstrekte Verhelst, toeni wij
hem dezer dagen in zijn ouderlijke woning aan
de Buthdijk opzochten en waarbij hij desgevraagd
tevens zijn plannen voor het a.s. seizoen uiteen
zette. Uit dit onderhoud bleek ook dat het hem
ernst is om reeds volgende maand in zijn eerste
wedstrijden goed voor de dag te komen, waartoe
hij dan ook al sinds enige tijd de nodige voor
bereidingen treft.
Door het zachte winterweer is onze Axelsc pe-
daleur in de gelegenheid geweest om zijn conditie
training niet tc moeten beperken tot alleen wat
pedaleren op de home-trainer, de z.g. „rollen",
maar trekt hij als dc weersomstandigheden het
maar enigszins toelaten de pedaalkappen over zijn
schoenen om op de Z.-Vlaamse en Belgische wegen
de nodige kilometers te draaien.
Onze plaatselijke renner-favoriet ontveinst zich
eveneens niet, dat hij de komende maanden te
kampen zal hebben tegen de beste amateurs van
Nederland en België en dat hij om daartegen be
hoorlijke resultaten te kunnen bereiken in zijn
beste vorm zal moeten steken.
Twee niet te verwaarlozen factoren, die nood
zakelijk zijn om in de sport tot topprestaties te
kunnen komen zijn, een goed opgezette training
en een strenge zelfdiscipline Dit verliest deze
jeugdige pedaalridder ook geenszins uit het oog
en door een schematisch opvoeren van het aantal
kilometers tijdens zijn training tracht hij dan ook
een vorm te bereiken die hem in staat zal stel
len het komend seizoen succesrijk te doen ver
lopen.
Daar wij hem in verschillende wielerwedstrijden
hebben leren kennen als een strijdlustig en vast
houdend renner, die er ook niet voor terugschrikt
om het zware werk voor zijn rekening te nemen,
en nu wij weten met welk een élan hij zich op
het komende zware seizoen toelegt, durven wij
de zekerheid uit te spreken, dat hij zich ook dit
jaar als een geducht tegenstander zal doen gelden.
Een korte opsomming van de grote koersen,
waarvan de data reeds zijn vastgesteld en waaraan
Verhelst van plan is deel te nemen, laten wij
hier volgen.
Zo staan o.a. op zijn programma op 9 Maart
de Omloop van Vlaanderen (trophée „Het Volk");
16 Maart: Gent - Kortrijk - leper; 6 April: de
Ronde van Vlaanderen; 311 Mei Ronde van
België of 6 Mei Omloop der Vlaamse Gewesten;
2425 Mei Ronde van het IJselmeer; 2 Juni
Ronde van Midden-Nederland; begin Juni Am
sterdam - Arnhem - Amsterdam; 14 Juni: Benelux-
wedstrijd; 6 Juli Wegkampioenschap te Zandvoort;
13 Juli Ronde van Limburg.
Voog hierbij de talrijke kermiskoersen die in
dit seizoen in onze eigen omgeving, alsmede ook
verder in Zeeland, Brabant en in België zullen
worden georganiseerd, dan verkrijgt men een in
zicht, wat onze Axelse favoriet te wachten staat
en zal men zich zeker niet aan de indruk kunnen
onttrekken dat dit een interessant jaar beloofd
te worden.
Wanneer Rinus Verhelst steeds dc naam van zijn
Wieler-Supportersclub voor ogen houdt in de ko
mende wielerwedstrijden en die eigenschap in toe
passing weet te brengen, lijdt het geen twijfel
dat hij weer vele lauweren zal oogsten in het
komende seizoen.
Rinus, toont wat je waard bent Reeds nu zien
wielersportminnend Axel en niet in het minst je
vele sportvrienden van W.S.C. „Volharding", maar
ook dc wielerlielhebbers uit de gehele provincie
met belangstelling uit naar hetgeen je in de naaste
toekomst zult presteren.
Wegens gebrek aan plaatsruimte moesten en
kele berichten blijven overstaan tot het volgend
nummer.
Mijnhard't's Zenuwtabletten
stemmen rustig en stalen de zenuwen.
PREDIKBEURTEN.
Zondag 3 Februari 1952.
Ned. Herv. Kerk. 10 uur Ds. P. J. Pennings
2.30 uur Ds. P. J. Pennings (Bed. H. Doop).
Geref. Kerk. 10.30 uur Ds. Krijtenburg, 3 uur
Leesdienst.
Geref. Kerk. (Ds. Jan Scharpstraat 1). 10 uur
en 3 uur Cand. de Jager uit Delft.
Geref. Gemeente. 10 uur en 2.30 uur Leesdienst.
Nog wel nimmer heeft hier ter plaatse een zo
langdurige conferentie van landbouw-jongeren plaats
gehad, als de alhier deze week op de datums 29,
30 en 31 Januari en 1 Februari plaats gehad heb
bende van Chr. akkerbouwers die behoren tot de
Chr. Jonge Boeren en Tuinders Organisatie. Het
uiterste Noorden en het verst daarvan afgelegen
Zuid-Westen van ons land ontmoetten elkaar in
grote vriendschap om meerdere dagen zich te ver
diepen in de problemen van deze tijd. R:eds i,n
de prille morgen waren de Groningers van huis
getogen naar het 400 km. afgelegen Z.-Vlaanderen
en bij hun aankomst te 6 uur aan „Het Centrum"
wachtte hen een heerlijke warme maaltijd.
Lezing van Notaris J. Fanoy over
„Land en volk van Zeeland."
Ingeleid door de voorzitter dezer conferentie,
de landelijke secr.-penningmeester der C.J.B.T.O.
werd Dinsdagavond door de heer Fanoy deze le
zing gehouden.
Deie spreker zeide, dat alhoewel de liefde voor
zije land en volk in deze doorslaggevend waren,
hij toch met enige schroom voldaan had aan de
uitnodiging hier dit onderwerp te behandelen, dat
wel zijn volle interesse heeft, maar meer dan een
tiendaagse voorbereiding vereist. Uiteraard is er
te Axel maar weinig diepgaande belangstelling voor
onze historie en de bronnen zijn slechts weinige.
Alleen is er een „Geschiedenis van Axel" in de
18c eeuw door de Axelse dominee Jan Scharp ge
schreven, doch de historische waarde daarvan wordt
niet' zo hoog aangeslagen. In het westelijk deel
vond spr. voorheen meer bronnen. Daar heeft het
werk van een Van Dalen (schepper van het groot
Ned. woordenboek), van wijlen Vorsterman van
Oyen en Jansen uit Sluis, alsmede van een ras
echte Cadzandse jongen Dr. de Hullu veel vrucht
gehad.
Spr. kan natuurlijk slechts in geringe mate de
belangstelling bevredigen. Hij moet uiterst be
knopt zijn, om niet al te veel wanbegrip te wek
ken. Toch grijpt hij terug tot de prae-historische
tijd, n.l. tot het ijstijdperk, toen dit land nog tien
tallen meters onder de zeespiegel bedolven was
en dus niet bestond. De loop van de Schelde in
veel latere eeuwen laat zich nog verklaren uit
wetenschappelijke vondsten.
Spr. somt op dat hier skeletten werden gevon
den van olifanten, bisons, walvissen, beren, njl-
paarden enz. De Schelde moet ongeveer meer
noordelijk voorbij het tegenwoordige Steenbergen
zich vele eeuwen geleden met de Maas hebben
verenigd.
Zo is ook eerst veel later de Noordzee ont
staan en oojppronkelijk moet Engeland met W'est-
Europa verbonden zijn gew eest. In de Romeinse
tijd was er nog geen sprake van verbinding van
de Schelde met de tegenwoordige Honte of Wes-
terschelde.
Telkens vervormden grote watervloeden het aan
poelen en moerassen zo rijke land. Zo kwam spr.
tot de invallen der Noormannen. Boudewijn I
(met de IJzeren arm) moet de grondlegger geweest
zijn van Vlaanderen's grootheid, maar hetwaren
niet zoals de volksmond beweerd Noormannen, doch
Denen, die in die tijden onze streken onveilig
maakten.
De inpolderingen.
De kloosters en abdijen van St. Pieters en St.
Bavo van Gent hebben vanaf de negende en tiende
eeuw veel gedaan aan grote inpolderingen. Zo
ontstonden in de vroege middeleeuwen o.a. ook
reeds de Ambachten van Hulst, Axel, Bouchaute
en Assenede en de (vrie) of vrijheden van Sluis
en Biervliet. Maar telkens en opnieuw moesten
weer grote gedeelten van reeds gewonnen gronden
worden prijsgegeven aan de gevolgen van grote
watervloeden, welke spr. opsomde. De namen van
Wulpen, Adornis, Vogelschor, Baanst, Laureijs, met
zovele anderen spreken ons nog van de onver
zettelijke standvastigheid en volharding van het
voorgeslacht dat hier uit schor en slik zijn land
schiep. Zo kwam spr. tot de tijd van de her
vorming toen de Gentse kloosters en abdijen veel
moesten inboeten aan invloed en Vader Cats o.a.
het tiendrechf korfp om zelf op vrij uitgebreide
a rs te winnen en te bedijken.
Het volk van Zeeuwsch-Vlaanderen.
Als vaststaand mag gelden dat de eerste bewo
ners dezer streken zich pas in de eerste of tweede
eeuw na Chr. geboorte moeten hebben gevestigd.
Uit schedelvondsten valt af te leiden dat deels
sprake moet zijn van een Teutoonse, deels van een
afstamming van de Homo-Alpinis. De schedelvorm
wijst dit onmiskenbaar uit. Zo zijn zelfs nu nog
plaatselijk sterk sprekende en duidelijk waarneem
bare eigenschappen aanwezig die in die richting
aanwijzing geven omtrent de oerbevolking dezer
streken. Spr. wees vervolgens op de invloed der
godsdienstvervolgingen en de vestiging van de Hu
genoten (uit Frankrijk) en de Salzburger (uit
Duitsland. Puur protestants is overigens Zeeuwsch-
Vlaanderen nooit helemaal geweest.
Spr. kwam tenslotte tot de ontwikkeling van
landbouw en visserij als hoofdbronnen van het
oorspronkelij bestaan tot op de dag van heden.
De visserij is in menige plaats reeds ten onder ge
gaan of lijdt een kwijnend bestaan. De landbouw
bleef echter hoofdbron van bestaan en voor het
grootste deel behield Z.-Vlaanderen haar agra
risch karakter. Spr. bespreekt de bodemgesteld
heid, de opkomende industrie, verspreid over tal
van plaatsen enz. Alles met alles mogen wij ons
in hel gelukkige bezit van een rijke bodem ver
heugen, zeide hij en hoe schoon is op zijn mooist
niet ons Z.-Vlaamse landschap b.v. in het voor
jaar als men wel 10 of 12 nuances van groen kan
waarnemen. Spr. zegt dat wij ons gelukkig mo
gen prijzen, dit mooie land van onze Schepper
te hebben gekregen als een bakermat. Het is het
gelukkige land van de Vos Reijnaerde en „Kriéke-
putte", begrensd in het Westen door het gebied
waar volgens de legende Tijl Uilenspiegel leefde
en diens legenden nog voortleven.
Menige Groninger gasten toonden hun belang
stelling in dit historische overzicht en maakten
ook gebruik van de gelegenheid tot vragen stel
len, waarbij als inzet van de gedachtenwisseling
de „Vlaamse leute" domineerde.
De voorzitter bracht de inleider warme dank,
waarna inmiddels de gastheren ter vergadering wa
ren verschenen, die zich over hun jeugdige gas
ten uit het hoge Noorden ontfermden en hen ter
ruste leidden naar de diverse hofsteden in het
Axelsc land.
Woensdagochtend om 9 uur werden de conferen
ties weer al voortgezet in „Het Centrum", waar
de heer M. Nieuwenhuijse uit Middelburg het ac
tuele onderwerp besprak „Nuttig economisch ge
bruik van het paard naast de tractor". De refe
rent behandelde dit onderwerp overeenkomstig dc
ten deze algemeen geldende opvattingen, dat in
onze vette kleigronden de taak van het paard
en speciaal ook ons zware trekpaard voor
lopig niet beëindigd kan worden en radicaal op
zij gezet voor de tractor. In de lobp van deze
ochtend konden dc gasten zich op het terrein van
de V.V.Z.F. vergewissen van de uitmuntende eigen
schappen van verschillende veredelde exemplaren.
Na dit bezoek aan de keuring, met de smelten
de sneeuw op weg en terrein liet zich des middags
een warme Zeeuwse maaltijd in „Het Centrum"
goed smaken.
In de namiddagvergadering behandelde de Rijks-
landbouwconsulent ir. P. R. Bouman, alhier, het
onderwerp „De structuur onzer gronden en de
invloed der bewerking", met een herinnering aan
de bekende dichtregelen van de vaderlandse dich
ter Poot „Hoe genoegelijk rolt het leven, des
gerusten landmans heen". Wat is er over van
de rust in deze tijd van ontreddering en oneven
wichtigheid, nu men het jnchtend bestaan ook
op het boerenbedrijf zijn invloed ziet doen gelden.
Alles staat in het teken van reclame, propa
ganda, nieuwe rassen, belastingen en het zoeken
van de oplossing van velerlei problemen zich o.a.
uitende in de bouw van silo's enz. Meer en meer
dringt de behoefte aan rust en bezinning in deze
zo bewogen wereld.
Zijn rede begon met de inleiding van de funda
mentele noodzakelijkheid van een gedegen bouw
plan voor het boerenbedrijf. Hierdoor kwam hij
vanzelf tot de kern van zijn sterk gedocumen
teerde rede. Met de hulp van lantaarnplaatjes
toonde hij tal van uitwassen aan van ondoeltref
fende behandeling van de grond, de invloed van
grondwaterstand, verkeerd toegepaste bemesting
enz., waarbij uitgegaan dient te worden van de
theorie van één-derde grond, één-derde lucht en
één-derde water. Een goed stel hersens, vooral
echter ook ogen en zelfs het zintuig van de reuk
zal ons daarbij dienst kunnen bewijzen. De toe
voeging van organische stoffen in de vorm van
mest is mede één van de hoogste zorgen vereiste
onderdelen. Het zou vele kolommen druks ver
gen, deze boeiende en belangwekkende causerie
over deze materie tct in de finesses te gaan ont
leden. De hierop volgende gedachtenwisseling was
een bewijs voor de urgentie van dit vraagstuk,
dat blijk gaf op een intense belangstelling te
mogen bogen. De grond die ons voedt is deze trou
wens wel waard. Bij deze gedachtenwisseling kwam
duidelijk het hoge intellectuele peil van onze jeug
dige landbouwersstand naar voren. Niet voor
niets was het dan ook dat de bondsvoorzitter,
de heer Bos evenals de spreker een Groninger
deze op hartgrondige wijze dank bracht vooz
zijn leerzaam en van grote kennis blijk gevend
betoog.
Na afloop van deze met veel applaus en in
stemming bezegelde rede stelde de voorzitter nog
