AXELSCHE COURANT
Aardgas heeft toekomst
„Met raad en daad"
Maar is even duur als lichtgas
HOOFDPIJN 1
De kracht van de
storm
s
NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD
Verschijnt iedere
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Woensdag en Zaterdag
Drukker-Uitgeefster:
Firma J. C. VINK
Adres Redactie en Administratie:
AXEL Markt 12 Postbus 16 Tel 56§
Hoofdredactie:
T. C. VINK-van VESSEM
Frankering bij Abonnement Axel.
ZATERDAG 26 JANUARI 1952
66e JAARGANG No. 33
Abonnements
prijs r
Losse nummers
Kwartaal
abonnement
Axel hlnnen de kom
Alle andere plaatsen
In Nederland en
Ned. Indlê il.
Buitenland 11. I
Advertentie prijs
7 cent per m.m.
Ingezonden
Mededeelingen
20 cent per m.m.
fie»ne AdverteuMén
Vu. dmum 8 regels)
1 5 regels 60 cent.
iedere regel meer
12 cent extra.
Wanneer deze winter streng zou zijn geworden,'
ha.' en veel mensen in de kou moeten zitten. Onze
kol.npositie is zwak. Erger is dat geheel Europa
door deze kwaal wordt geteisterd, temeer nu de
Poolse kolen meer naar het Oosten dan naar het
Westen gaan. Het maandgemiddelde van de Euro
pese kolenproductie bedroeg in 1951 nog geen
40 millioen ton. Voor de oorlog was dit nog ho
ger en dan te bedenken dat de industriële pro
ductie sinds 1938 met ongeveer 37% is gestegen
Geen wonder dat wij in Europa ongeveer 30
millioen ton kolen moesten invoeren in 1951.
Nederland is mede debet aan dit tekort en wij
zullen dan ook meer van het zwarte goud boven
het aardoppervlak moeten brengen. Dit is ook
belar-grijk voor onze deviezenpo9itie. Alleen..'..'
wij kunnen het niet.
Nederland heeft gebrek aan kolen. Niet alleen
voor het ogenblik, maar onze honger zal steeds
groter worden. De industrialisatie is nog lang
niet voltooid en onze bevolking neemt nog steeds
toe. Onze kolenvoorraad is echter nog slechts vol
doende voor 73 jaren inclusief de onontgonnen
gebieden
Er wordt hard gewerkt in ons land aan het op
sporen van nieuwe energiebronnen. In Drente zijn
door de Nederlandse Aardolie Maatschappij olie
bronnen aangeboord, die al een belangrijke bij
drage vormen voor deviczenbesparing. Voor de
kolen zijn misschien de gevonden aardgasbronnen
van meer belang, die in het Noorden van Over-
ijsel en Zuid-Drente zijn ontdekt. Men heeft hier
geduldig gezocht en de resultaten zijn zodanig dat
een groot deel van Oostelijk Nederland het nodige
gas rechtstreeks uit de bodem zal ontvangen. In
Coevorden is men daar het verst mee gevorderd,
want hier worden de aardappels al op aardgas ge
kookt. Ze smaken er 'neus niet minder lekker
om al moesten de huisvrouwen dan ook nieuws
gascomforen aanschaffen. Het aardgas vereist bran
ders, die viermaal zoveel luchttoevoer krijgen dan
voorheen bij het gewone" gas.
WAAR*
Aardgasbronnen zijn o.m. ontdekt dichtbij Coe
vorden, ten zuiden van Staphorst, in de buurt van
Runerwold bij de Gicthoornse plassen, terwijl ook
de bodem rond Tubbergen dit nieuwe product in
grote hoeveelheden verborgen houdt.
De bodemonderzoekingen zijn nog in volle gang.
Telkens gaat er weer een boor in de vorm van
een harde beitel de weerbarstige grond in, soms
ineer dan twee of drie kilometer diep. Lang niet
altijd worden de verwachtingen met succes bekroond.
Als men na tien boringen gas vindt, spreekt de
Aardolie Maatschappij van goede resultaten.
De technici zetten maar niet op goed geluk een
boor in de grond. Daar gaan nauwkeurige onder
zoekingen aan vooraf. Dit onderzoek wordt ver
licht op het laboratorium In Oldenzaal, waar de
schaaltjes met gruis worden onderzocht op hun
samenstelling. Onder de microscoop vindt men de
insecten, zeediertjes uit zeer oude tijdperken en
hieruit concludeert men dan of er al dan niet
kans is op aanwezigheid van een gasveld.
Er wordt lang gewikt en gewogen voordat het
boren begint, want dit is een kostbare geschie
denis. Er worden boringen verricht, die meer
dan een millioen gulden kosten en dan nog kan
het resultaat nihil zijn. Al komt dus het gas
„zo maar uit de grond", we hebben het nog
lang niet gratis. Voor de verbruikers is de prijs
van het aardgas dau ook even hoog al9 van het
gewone gas.
10 TOT 17 MILLIOEN GULDEN l
Aardgas zoeken is een kwestie van geduld oefe
nen en kosten maken Dit jaar wordt er tien mil/
Hoen aan uitgegeven en in 1953 ongeveer 17 mil
lioen gulden. De baten zullen we moeten afwach
ten, maar er zijn tekenen, die wijzen op goede
resultaten. De gasvelden bij Tubbergen en Wan-
neperveen zullen zelfs plaatsen als Hengelo, En
schede en Oldenzaal straks gas kunnen leveren.
Een „gasput" ziet er eenvoudig uit. Men ziet
een paar buizen de grond in gaan en een kleine
tank waarin de meegevoerde vloeistof wordt op
gevangen. Het is minder ingewikkeld dan een
complete gasfabriek op het eerste gezicht. Maar
hoeveel honderden jaren heeft het geduurd voor
dat diep in de grond dit gas voor het gebruik
gereed is gekomen
Een lange en moeilijke weg moeten de speurders
naar gas afleggen. Dit blijkt uit het bovenstaande
■naar het wordt ons nog duidelijker, wanneer wij
ons licht eens gaan opsteken bij de seismografische
dienst van het bedrijf, die reeds jarenlang door
het Nederlandse landschap heeft gedoold, gewa
pend met de seismograaf, dat merkwaardige toe
stel, voorzien van een naald, die op papier de
trillingen van de aarde aangeeft. Door dyiiamiet-
ontploffingen schrijft dc seismograaf in een zeer
moeilijk te ontcijferen taal op smalle stroken de
geheimen neer welke de aarde voor ons verzwijgt.
Ondanks deze hulpmiddelen worden we dan nog
dikwijls om de tuin geleid. Toch heeft de Neder
landse Aardolie Mij niet geaarzeld om meer dan
zes millioen gulden aan dit werk uit te geven,
waardoor men een bescheiden blik kon werpen op
de ondergrondse rijkdommen van ons vaderland.
De eerste resultaten zijn iu Drente te voorschijn
gekomen. Men hoopt nog slechts aan het begin te
zijn van een reeks vreugdevolle ontdekkingen.
Zal men met behulp van aardolie en aardgas onze
deviezen- en energiepositie verbeteren En voor
welke tijdsduur In 1948 heeft men uitgerekend
dat er voor ruim 20 jaar vooi ïad is, doch naar
mate het aantal succesvolle boringen zich uit
breidt hoopt men deze periode te rekken. Des
kundigen fluisteren over een periode van 50 tot
75 jaar. Niemand zal echter met zekerheid kun
nen zeggen welke ongekende schatten nog ver
borgen liggen. Daarom moet dit onderzoek met
alle kracht worden voortgezet. Het is niet alleen
noodzakelijk, maar buitengewoon boeiend omdat
men bij alle onderdelen van deze speurdersorga
nisatie telkens voor verrassingen kan komen te
staan. Deze zijn dikwijls teleurstellend van aard
maar één vreugdevolle kreet kan veel goed maken!
G. S. Hoe wordt ik politie-agent Moet daar
een cursus voor gevolgd worden t Welke zijn de
vereisten
Antwoord U kunt hiervoor solliciteren bij de
commissaris van de gemeente welke u wenst, of
u kunt schrijven op advertenties die nu en dan
in de dagbladen verschijnen. Een cursus behoeft
u niet gevolgd te hebben. U moet in het alge
meen voldoen aan de eisen, gesteld in het Besluit
Aanstellingseisen Politieambtenaren 1949, welke
eisen o.m. inhouden 1. ten minste 21 en ten
hoogste 28 jaar oud. 2. Lengte blootvoets gemeten
minstens 1.75 m. 3. Nederlandse nationaliteit. 4.
Lichamelijk, geestelijk en moreel geschikt. 5. Vol
doende algemene ontwikkeling.
J. H. Het vorig jaar had ik kippen van twee
en drie jaar oud. De laatste tijd schudden ze met
de kop, een andere afwijking kon ik er niet aan
zien. Ik heb de kippen toen geruild met kuikens,
na eerst het hok helemaal te hebben ontsmet. De
kuikens, die acht maanden oud zijn, heb ik nu
ongeveer 3 maanden. Ze waren mooi aan de leg.
maar nu beginnen ze ook met hun kop te schud
den en ze leggen lang zo goed niet meer. De
eetlust is goed.
Antwoord Schudden met de kop komt bij de
kippen voor als de slijmvliezen der bovenste lucht
wegen zijn aangetast. Dit zal het geval zijn bij
z.g. snot. Tegen deze ziekte zijn verschillende
goede geneesmiddelen bekend, doch deze falen alle
indien de ventilatie van het nachtverblijf der
dieren niet aan de eisen voldoet. Daar het bij
u zo'n hardnekkige kwestie is, zou het mij niet
verwonderen, indien hierin de oorzaak schuilde.
U kunt hierover het beste eens met een deskun
dige praten.
M. te O. Hoe luidt artikel 1 van de wet van
13 October 1950, stbl. 450
Antwoord Aan hem, die hetzij met toepassing
van artikel 16 van het besluit op de bijzondere
Staat van Beleg of van de artikelen 12 of 33
van het Besluit Politieke Delinquenten 1945 in
bewaring is geweest, hetzij als verdacht van een
misdrijf, waarop het Besluit Buitengewoon Straf
recht van toepassing is, of van een gedraging, be
doeld in artikel 1 van het Tribunaalbesluit, voor
lopig hechtenis heeft ondergaan, of aan zijn erf
genamen kan op verzoek of op verzoek van zijn
erfgenamen een geldelijke tegemoetkoming worden
toegekend voor de schade, die hij ten gevolge van
de ondergane bewaring of voorlopige hechtenis
werkelijk en onmiddellijk heeft geleden, le indien
zijn zaak aan de kennisneming van de strafrechter
is onderworpen, doch zonder straf of maatregel
is geëindigd 2e. indien zijn zaak overeenkomstig
het Tribunaalbesluit is behandeld, doch de be
schuldiging is vervallen verklaard 3e. indien hij
onvoorwaardeelijk buiten vervolging is gesteld op
grond, dat de gerezen verdenking ongegrond is
gebleken.
C. H. Hoe kan men een overgehouden knop van
Cloxinia weer aan de gang krijgen V In Juli wa9
ïrij uitgebloeid en er zijn nu twee scheutjes van
ongeveer 1 cm. lengte aan gekomen.
Antwoord i Inderdaad komt nu dc tijd om de
knol weer aan de groei te brengen. We nemen
aan, dat deze goed bewaard is gebleven, d.w.z.
volkomen droog. Als u nu de knol in een niet
te diep bakje met vochtig turfmolm zet, bestaat
de kans dat er voldoende wortels en scheuten
komen, waarna u kunt overplanten in een grond-
mengsel met hoge voedingswaarde, dus met oude
koemest, bladaarde en verder turfmolm. Zorgt u
voor voldoende warmte en het vochtig houden van
de turfmolm, doch absoluut niet kletsnat, want
dan gaat de knol rotten.
G. van W. Welk grondmengsel moet ik gebrui
ken bij het verpotten van mijn Anthurium
Antwoord Het beste grondmengsel is wel, dat
wat een losse vochtige grond geeft, dus wat
houtskoolgruis, veenmos, oude koemest en scherp
zand. De Flamingo moet in een vochtige atmosfeer
groeien, omdat het een tropische plant is. De
grond afdekken met een laagje mos. Het hart
van de plant moet net boven dit mos uitsteken.
Het verpotten kan in deze tijd geschieden.
Aboimé. Hoeveel inwoners had Nederland in het
jaar 1900
Antwoord Per 31 December 1899 was dit aan
tal 5.104.137 (Gentr. Bur. v. d. Statistiek.)
W. H. Ik heb een nieuwjaarskaart ontvangen,
waarop de afzender was aangeduid als z.o.p. Om
deze redenen moest ik zes cent strafporto be
talen. Ik meende dat zo'n kaart met twee cent
gefrankeerd kon worden. Wat is uw mening V
Antwoord Wij kunnen u mededelen, dat de
aanduiding z. o. p. (zie onder postzegel) aangemerkt
wordt als een mededeling, waardoor voor een brief
kaart binnen de stad het tarief vijf cent wordt.
Het strafporto is het dubbele van het verschil en
werdt dus 6 cent Overigens verklappen wij toch
geen geheim als de oplossing van uw raadsel
onder de postzegel verborgen ligt
H. G. J. A. Door de P.T.T. is mijn telefoon
toestel verplaatst wegens verhuizing. Hiervoor was
aan materiaal niets nodig. De kosten bedroegen
f 25. Is dit niet te veel
Antwoord Het vast tarief voor de verplaatsing
van een telefoontoestel bedraagt f 25.
S. B. Ik zou graag willen weten hoe de uit
drukking ontstaan is „in de zevende hemel zitten."
Men zegt ook wel „het lijkt het achtste wereld
wonder wel". Welke zijn dan die andere zeven
Antwoord De uitdrukking „in de zevende he
mel zijn" is volgens Zeeman ontleend aan de Jood
se voorstelling, door de Christenen later over
genomen, dat er verscheidene hemelen waren, het
zij drie of zeven, in de hoogste van welke de tro
nen en machtigen zijn en steeds lofliederen ge
zongen worden tot Gods eer. U kent de beteke
nis opgetogen zijn van vreugde, in verrukking
zijn. De zeven wereldwonderen zijn monumenten
van kunst uit de oudheid, die wegens hun ver
bazende grootte en duurzaamheid, of uit hoofde
hunner uitstekende schoonheid algemeen de aan
dacht trokken. Het zijn dè Egyptische pyramiden,
de hangende tuinen van Babyion, de tempel van
Diana te Ephese, het beeld van de Olympische
Jupiter, het Mausoleum van Artemesia, de Col-
lossus van Rhodes en de pharus of vuurtoren van
Alexandrië.
E. S. Ik woon iu een oud huis en de huur is
onlangs verhoogd tot f 3.50 per week. Nu moet
de vloer en de dakgoot dringend worden vernieuwd.
Wie moet deze reparaties betalen Als de eige
naar deze reparaties laat doen, kan hij dan ander
maal de huur verhogen
Antwoord Het komt ons voor dat de kosten
van deze reparaties voor rekening komen van de
eigenaar, tenzij anders in het contract is over
eengekomen. In geen geval mag wegens deze her
stelling de huur worden verhoogd.
Mijnhardc's Hoofd pij opoeders. Doos 47 cent
Vele mensen denken, dat er nergens zoveel kracht
wordt ontplooid als bij de explosie van een atoom
bom, maar zoals een meteoroloog het eens zei
„de atoombom is ten opzichte van een wervel-
storm, wat een vlieg is ten opzichte van een oli
fant.'' Wijlen dr. W. J. Humphreys, een der vete
ranen van de Amerikaanse weerkundige dienst,
heeft de kracht van de tropische cyclonen onder
zocht en zijn conclusie was „Een werkelijk-vlie-
gende wervelstorm produceert meer energie dan
1000 atoombommen, die op hetzelfde ogenblik ex
ploderen."
Een wervelstorm is een dolgeworden stier, die
alles vernielt, wat op zijn weg komt. Hij doodt
en vernielt zonder enig onderscheid te maken.
De Engelse naam „hurricane" is afgeleid van „hu-
racan", waarmee de Caralbische Indianen een
„grote wind" aanduidden en van „Hunraken",
de god van de storm bij de Indianen van Gua
temala.
Een wervelstorm kan twee milliard ton water
per dag omhoog tillen (in de vorm van waterdamp)
en die enorme hoeveelheid binnen 24 uur in de
vorm van regen weer omlaag laten komen. Twee
van dergelijke stormen, die tien dagen zouden aan
houden, zouden voldoende zijn ouj het gehele bek
ken te vullen van het bijna 200 km. lange Mead-
meer, het geweldige reservoir achter de Hoovcr-
idam.
De losgebroken natuur is nooit zo indrukwekkenJ
en angstwekkend als op zee tijdens een wer
velstorm. Kapitein Irving Johnson heeft eens een
beschrijving gegeven van een wervelstorm midden
op de Atlantische Oceaan. Hij was op onderzoek
uitgegaan in een sloep.
„Wij werden door elkaar gegooid als de knikkers
in een ratel. Het werk spoot uit de kieren tussen
de planken aan dek, toen grote zeeën over de
schuit heensloegen. Dc motor werkte niet, maar
de storm joeg de sloep voort met een snelheid
van 18 km. per uur."
Een paar jaar geleden hoog een wervelwind sta-
len wegwijzers om alsof het zachte stukjes lood
waren. Brandmelders werden onthoofd, alsof het
madeliefjes waren, waarvan kinderen de bloemen
aftrekken. Een stalen radiomast van 65 meter tui
melde omver als een bamboestok.
Toen de Spaans-Amerikaanse oorlog was uitge
broken ontbood de toenmalige president Mc Kiniey
zijn minister van landbouw Wilson (onder wie de
weerkundige dienst ressorteerde).
De president zei „Wilson, ik ben benauwder
voor een West-Indische wervelstorm dan voor de
hele Spaanse vloot." De huidig: West-Indische
weerdien9t dankt zijn ontstaan aan die opmerking.
De grootmoeder van alle moderne wervelstor
men was de tornado van 21 September 1938, die
New-England teisterde.
Deze stormachtige zwerver uit de tropen „gapte"
4.000.000 schepel appelen binnen 24 uur. Hij streek
over de hossen van New-England als een ge
weldig scheerapparaat, millioenen bomen vellend
of vernielend, waaronder een millioen zorgvuldig
gekoesterde schaduwbomen. De storm vernielde
26.000 auto's en maakte de ramen van huizen in
Vermont, niet minder dan 200 km. van zee, wit
van het zeezout.
De geweldige windvlagen maakten, dat er scho
len salpen (vreemde diepzee-bewoners) terecht kwa
men in de havens langs de kust tropische vogels
werden naar streken gedreven, waar beslist geen
tropisch klimaat heerst. Er werden zoveel tele
graafpalen uit de grond gerukt, dat de enige manier
om een telegram van Boston naar New York te
zenden liep over Londen.
Geen enkele wervelstorm heeft ooit zoveel schade
aangericht als deze. De storm eiste ongeveer 600
mensenlevens op en kostte New-England meer dan
250 millioen dollar.
Vanaf de oudste tijden tot de jaren tussen 1920
en 1930 was de dood de trouwe metgezel van de
wervelstormen het aantal doden moest vaak met
vier cijfers geschreven worden.
De „oude" stormen eisten zoveel mensenlevens
niet omdat zij erger waren dan dc tegenwoordige,
maar omdat de waarschuwingen ontbraken. Men
werd er door overvallen vel;n werden op slag
gedood en van de gewonden stierven er ook al
tijd nog een aantal door gebrek aan hygiëne en
medische zorg. In September 1928 kostte een
wervelstorm in Florida het leven aan 1836 per
sonen. De wervelstorm van Augustus 1949 doodde
slechts twee personen. Toch kozen beide stormen
nagenoeg dezelfde weg. Maar intussen had men
door internationale samenwerking een uitstekend
waarschuwingssysteem opgebouwd, zodat iedereen
zijn hezittingen zoveel mogelijk kon beschermen
en zichzelf in veiligheid kon stellen.
