AXELSCHE K COURANT
Geheime Dienst
AXELSCHE IS COURANT
Op 15 December 1911 werd de Zuidpool ontdekt
Veertig jaar geleden
Een maand later vond Scott er reeds de Noorse vlag
NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD
Verschijnt iedere
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Woensdag en Zaterdag
Drukker-Uitgeefster:
Firma J. C. VINK
Adres Redactie en Administratie:
AXEL Markt 12 Postbus 16 Tel 56§
Hoofdredactie:
T. C. VINK-van VESSEM
TT
NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD
Verschijnt iedere
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Woensdag en Zaterdag
Drukker-Uitgeefster:
Firma J. C. VINK
Adres Redactie en Administratie:
AXEL Markt 12 Postbus 16 Tel 56§
Hoofdredactie:
T. C. VINK-van VESSEM
eerüg -
een plank,
preken
iche Pijn...
X E L
Fraukering bij Abonnement Axel.
ZATERDAG 15 DECEMBER 1951
66e JAARGANG No. 22
Abonnements
prijs:
Loste nummers
Kwartaal
abonnement
Axel binnen de kom
U
Alle andere plaatsen
ln Nederland en
Ned. Indiê fl.
Buitenland fl. -
Advertentie prijs
7 cent per m.m.
Inaezonden
Meaedeelingen
20 cent per m.m.
Kleine Adverteutiön
liuaiclmum 8 regels)
1 5 regels 60 cent.
iedere regel meer
12 cent extra.
V. KAPT.-LEUTNANT VON R1NTELEN.
„THE DARK INVADER"
naar een krijgsgevangenkamp, van waaruit hij een
vergeefse poging tot ontvluchten deed.
Toen Amerika de oorlog inging, vroegen de Ame-
l'll'ARD.tP aiiinriicitpn V nn Tl i ui aIaii's uitl*» mrinu
Weetgraag. Mag een huiseigenaar de huur ver
hogen, terwijl hij niets aan het huis laat doen
ln Januari is de huurprijs verhoogd, doch het
huis verkeert in zeer slechte toestand.
Antwoord Zeker mag de eigenaar de huur ver
in 1 Januari 1951. Laat hij
liter verwaarlozen, dan kun-
wethouders hem op zijn plicht
n en de noodzakelijke onder-
errichten.
Frankering bij AbonnemeDt Axel.
WOENSDAG 12 DECEMBER 1951
66e JAARGANG No. 21
i-xbonnements-
prijs:
Losse nummers*
Kwartaal
abonnement
Axel binnen de kom
fl
Alle andere plaatsen
ln Nederland en
Ned. Indlt II.
Buitenland fl. 1 -
Advertentieprijs
7 cent per m.m.
Inaezonden
Meaedeelingen
20 cent per m.m.
Kleine Adverteutién
8 regels)
1 5 regels 60 cent.
Iedere regel meer
12 cent extra.
De Zweden en Noren hebben zich een bijna legen
darische naam verworven met hun pooltochten.
Onder hen zal de Noor itoaid Amundsen de grootste
blijven in de geschiedenis. Hij nam zich eerst
voor om arts te worden, doch ontdekte weldra bij
zichzelf een zeer bijzondere hartstocht. Hij voelde
zich geroepen om onderzoekingen te verrichten in
de poolstreken. Energiek als hij was, aarzelde hij
geen moment 0111 de richting van zijn loopbaan
te wijzigen. Hij maakte zich vertrouwd met navi-
gatie-instrumenten en bestudeerde ijverig alle pro
blemen aan de zeevaart verbonden. Reeds op 28-
jarige leeftijd stond hij als kapitein op zijn eerste
schip, de „Gjöa", die hem al terstond lauweren
zou bezorgen.
Amundsen voelde als eerste opdracht in zijn
nieuwe werkkring het ontdekken van de door
vaart in het N-W. door de Beringstraat. leder
wenste hem succes maar niemand geloofde er in.
In 1903 verdween hij tussen de ijsbergen van de
Noordelijke IJszee en sindsdien hoorde men her
haaldelijk geruchten over zijn dood tussen sneeuw
en ijs. Grote bewondering en ontzag stegen op uit
alle spreekhuizen ter wereld toen hij drie jaar
later de Grote Oceaan bereikte en gezond in het
vaderland terugkeerde. Zijn naam werd daardoor
alleen reeds met gulden letters geschreven in het
v rij dunne boek der grote poolreizigers.
De poolheld zat intussen thuis en had geen
moeite om in de voor hem ongewoon hoge tem
peratuur het hoofd koel te houden. Zijn enige
commentaar was „Jammer dat men na afloop
van een tocht zoveel belangstelling toont, terwijl
men vooraf meestal vergeefs naar steun moet zoe
ken." Het is de tragedie van alle helden, die
hij uitspreekt.
Als grootste opgave zag Amundsen de onderzoe
kingen op en rond de Noordpool. Terwijl hij
overal lezingen hield, trof hij in die tijd zeer
veel voorbereidingen voor zijn pooltocht. Hij kocht
hiervoor het schip van Nansen, „de Fram". Korte
tijd voordat hij hiermee zee zou kiezen hoorde
Amundsen tot zijn grote teleurstelling, dat Peary
hem \oor was geweest en reeds in de poolstreken
rondzwierf. Toch gaf de doorzetter opdracht om
de voorbereidende werkzaamheden voort te zetten.
„Ik ga toch," zei Hij en onthield zich van verder
commentaar. Tot zijn eer moet gezegd worden
dat hij steeds zijn mede-ontdekkingsreizigers alle
roem toezwaaide, die hun toekwam. Niemand dan
Amundsen zelf wist beter welke bovenmenselijke
moeilijkheden moesten worden overwonnen, voor
dat men zijn doel bjreikt had.
NAAR HET ZUIDEN.
Bij het vertrek van de „Fram" dacht iedereen
dat Amundsen naar het Noorden ging. Bij Madeira
gekomen veranderde hij plotseling van koers en
vertelde hij zjjn metgezellen het grote plan om
als eersten te trachten de Zuidpool te bereiken.
Heel de wereld keek er van op maar bijzonder
veel indruk maakte dit bericht wel op de Engels
man Scott. dit met gelijksoortige plannen in Aus
tralië vertoefde. Amundsen stelde zijn rivaal tele
grafisch op de hoogte van zijn plannen, vastbe
sloten ditmaal de eerste te zijn. Voor de Noord-
pooi was hij te laat geweest.
Men zie de pogingen van Scott en Amundsen
niet als een soort n;k-aan-nek race. In het pool
gebied aangekomen hadden beide expedities met
de grootste moeilijkheden te kampen. Scott was
evenals Amundsen een zeer bekwaam man. Was
het dan een fantastisch geluk of de grotere be
kwaamheid van Amundsen die hem de zege bracht
in deze worsteling tegen kou en ontberingen
Beide helden hebben bun doel bereikt en de pool
aanschouwd.
Diep tragisch is het verhaal van deze twee
worstelaars in sneeuw en ijs, zich slepend door
witte, bijna onbegaanbare velden met een sner
pende koude. In geen duizenden jaren was er ooit
een mens op de gedachte gekomen deze zuide
lijkste punt van de aarde te gaan verkennen.
Dan, in 1911 1912 staan met een tussenruimte
van een maand, twee keiharde manhen schreiend
bij hun vlag aan de Zuidpool.
Amundsen schreit van vreugde hij is de eerste.
Op 15 December uiten hij en zijn metgezellen wilde
vreugdekreten. Met behulp van hun instrumenten
stellen zij vast dat zij de pool bereikt hebben
Een mast met kleine vlag wordt door vijf man
tegelijk geplant. Fier wappert het Noorse dun
doek in de ijzige wind tot glorie van Amundsen,
een maand later tot verslagenheid van Scott.
Amundsen schrijft over het grootse ogenblik,
wanneer hij de vlag plant „Om de Noordpool
streken ben ik poolreiziger geworden en nu be
vind ik mij aan de Zuidpool. Kan men zich iets
denken, dat meer tegengesteld aan elkaar is
Op de plaats waar de vlag staat wordt een een
voudig feestmaal aangericht; zij slachten een posl-
hond De hond was zo mager, verklaart Amund
sen, dat hij de terugtocht toch niet meer had kim
men volbrengen. De een zijn brood is nu een
maal altijd de ander zijn dood geweest. Hoe pns-
fetiscli klonken deze woerden voor zijn rivaal
Scott, maar dat kon zelfs Amundsen niet ver
moeden.
HET EINDE.
Een maand later vinden Scott en de zijnen de
achtergebleven triomftekenen van Amundsen's over
winning aan de Zuidpool. Terwijl men anders in
deze harre streken enig teken van menselijk leven
met vreugde zou hebben begroet, staren nu de
ogen van Scott tranend naar de Noorse vlag,
waar hij de Union Jack naast plant. Hij vindt een
brief van Amundsen met een verzoek 0111 deze aan
koning Haakon van Noorwegen te zenden. Niet
tegenstaande zijn teleurstelling neemt Scott deze
opdracht op zich. Over de Zuidpool schrijft hij
Er is hier niets te zien wat zich van de afschu
welijke eentonigheid der laatste dagen onderscheidt."
Niemand zal ooit zijn gemoedstoestand van dat
ogenblik kunnen peilen, want Scott zou de be
woonde wereld nooit weer terug zien. Op de
terugtocht vinden hij en zijn metgezellen door
gebrek aan voedsel en brandstof de dood. Dat
was einde Maart 1912. Als laatste wens schreef
hij neer „Zendt dit dagboek aan mijn weduwe."
De dood van Scott heeft een diepe schaduw
over de prestaties der beide grote poolreizigers
geworpen. Hun moed, doorzettingsvermogen en hun
grote wilskracht voegden glorierijke bladzijden toe
aan het ^geschiedboek der mensheid, die niet zal
rusten voordat de gehele aarde inclusief de beide
polen aan haar voeten ligt. Velen zullen daarvoor
hun leven moeten geven.
Ook Amundsen stierf in zijn poolharnas. Op
een hulpexpeditie naar de Noordpool stortte hij
in 1928 met een vliegtuig in de IJszee. Men heeft
nooit enig teken \an hem terug gevortilen.
A. G. H.
NATIONALE HERDENKING IN 1952
OP 3 MEI.
De Ministerraad heeft besloten als dag voor
de Nationale Herdenking van de gevallenen in
1952 aan te wijzen Zaterdag 3 Mei (en derhalve
niet Zondag 4 Mei).
De wijze van herdenking zal dezelfde zijn als
sedert 1949 het geval is geweest.
■f
MOND. EN KLAUWZEER,
Tengevolge van het mond- en klauwzeer stier
ven in de week van 25 November tot en met
2 December 47 runderen, 65 kalveren, 48 varkens,
77 biggen en 1 schaap. i
RODE KRUIS-ACTIE VOOR ITALIË
BRACHT REEDS fl 225.000 OP.
De actie voor de slachtoffers van de water
snood in Italic heeft reeds f 225.000 opgebracht
en nog steeds komen er giften binnen bij het
Nederlandsche Roode Kruis.
Voor een deel der ingezamelde gelden zal ge
condenseerde melk, corned heef en chocolade wor
den aangekocht. Deze artikelen zijn niet aan be
derf onderhevig en bevatten veel vitaminen. Men
zal juist deze artikelen aankopen omdat in de
getroffen gebieden geen gelegenheid bestaat tot
koken.
,ii. I
AFDOEND MIDDEL TEGEN DE
COLORADO-KEVER ONTDEKT
Het Persagentschap „Tass" meldt, dat Russi
sche deskundigen een middel hebben gevonden om
de Colorado-kever uit te roeien. Dit middel is,
volgens „Tass", een langs scheikundige weg be
reide stof die met het ploegen in de grond wordt
verwerkt en dodelijk is voor alle Colorado-keverg.
Ook de kevers die bij het naderen van de win
ter een toevlucht zoeken in de aarde zouden on
herroepelijk verdelgd worden
IS NEDERLAND DUUR
Men klaagt nogal dikwijls over de duurte. En
niet zonder reden. Maar helaas beseft men niet
hoe goedkoop men hier in Nederland nog leeft,
in vergelijking met de werkelijk hoge prijzen achter
het IJzeren Gordijn, die wij ontlenen uit een
brief uit Polen, ontvangen door een \an onze Poolse
vrienden uit Vlissiugen.
In Polen kost roggebrood f 1,05 per kg. ets
wit brood f 3,Een kilo suiker kost f 5,25,
bloem f 3,en boter f 29,Een ei kan men
kopen voor f 1,50, 20 stuks van de goedkoopste
cigarelten voor f 2.60, een paar schoenen voor
f 190 tot f 370, terwijl men voor het goedkoopste
costuum f 700 moet betalen.
Het enige goedkope in Polen is de huishuur.
Deze bedraagt voor twee kamers met een keuken
gemiddeld f 180 per jaar. Dit zijn echter offi
ciële prijzen, op de zwarte markt kost dat alles
natuurlijk veel meer.
Vooral de buitenlandse artikelen bereiken fan
tastische prijzen. Een paar nylon kousen kost b.v.
i' 150 tot f 300, een zijden shawl f 200, peni
cilline (60 ampullen) kost f 2000. Een gewoon
polshorloge kost f 1500, een chronometer f 3000
tot I 4000. Een Amerikaanse dollar f 50.
Een industrie-arbeider verdient omstreeks f 370
tot f 480 per maand, wat in vergelijking met de
bovenstaande hoge prijzen slechts een hongerloon is.
Maar de landarbeider in de Sovchoz (yen col
lectief bedrijf) slaat alle records. Hij verdient
boven de kost slechts 21 cent per uur, dus om
streeks f 50 per maand. In een heel jaar ver
dient hij dus net genoeg voor een paar schoeBen I
Ie mensen en zeker op
en nemen. En dan iedere dag
11 kleine moeite en 't kost
ir dag. In ruil daarvoor: al-
I, blijmoedig in circulatie ge-
;-vitale bloedzuiverende orga-
die weinig beweging nemen,
leiden. Laat Kruschen ook
sporende werking geven, op
houden van de onzuiverheden
t nu al oorzaak zijn van
es ondermijnende Rheumati-
RAADSVERGADERING.;
ain de gemeenteraad in een
bijeen.
1 burgemeester Van Oevered
geleid door wethouder P. J.
na de opening direct het
n de orde stelde, n.l. een
tgaan van rekening-courant-
nader aan te wijzen instel-
ag van maximaal f 500.000
iding van ten hoogste l/jO-'o
isconto van de Nederlandsche
:ening-courant-overeenkomsten
digd uiterlijk op 31 Decem-
tel wordt z.h.s. aangenomen.
geven B. en W. nog de vol-
fzienbare tijd kasgeidleningeii
1 afgelost, die waren aange-
pigc financiering van diverse
oor de samenwerking tussen
ed. Gemeenten en de Levens-
appijen en Bedrijfspcnsioen-
'inanciering van de woning-
jnlijk is te achten, dat in de
•52 de kapitaals-uitgaven, in
iw der 75 woningen zullen
t door een langlopende geld-
anciering voor de bouw van
3 verzekerd is door de aan
kopende geldlening door het
voor de Bouwnijverheid, welk
adcriug van 4 December j.l.
1 op grond van het feit dat
sekend is, wanneer de geld-
nciering van laatstgenoemde
nen worden opgenomen, me-
gezien nog van de vraag of
I zouden kunnen worden ge-
ïbeveling verdient om voor
de naar verwachting betrek-
II rekening-courant-overeen-
langezien kasgeldleningen op
lat de geldgever schikt, moe-
en en ook op een vooraf
eer moeten worden terug-
'ormeerde de heer Misscghers
van een verkeersbord aan
ds is toegezegd dat dit be-
nog steeds niet aangebracht,
mede dat het bord bij een
telling is.
■m vraagt of B. en W. eens
ven over ds afschaffing van
eft de indruk, dat deze voor
k zijn, terwijl aan het einde
lubbeltjes vaak erg schaars
it op de parkeermoeilijkheden
ij zou gaarne zien dat par-
onden parkeren bij de b'is-
e huidige toestand, volgens
cunnen uitblijven. De voor-
ook al eerder haltebordjes
en oplossing bleken te zijn.
eens nader bestuderen.
rgemeester van Bendegein de
lijke wijze.
