A
Zuinigheid moet de
gezondheid ontzien
We gaan verhuizen.
Drukker-Uitgeefster: Adres Reductie en Administratie:
Firma J. C. VINK AXEL Markt 12 Postbus 16 Tel 56§
Frankering bij abonnei
NIEU
Hoofdredactie,
C. VINK-van VESSEM
kig is er ook nog de melk, niet alleen
een der goedkoopste maar ook een van
de beste eiwitrijke voedingsmiddelen die
er bestaan en bovendien nog rijk aan
\e 'schillende vitamines en voedingszou-
'en- Eeln halve lite1" melk per dag per
persoon is dan ook wel een van de
eerste vereisten voor een goede voeding.
Af e i toe kan ze eens door karnemelk
worden vervangen. Het is voordeligei,
loste melk te nemen, wanneer men ze
toch moet warmen of koken.
Verder dient er elke dag een eiwitrijk
gerecht op tafel te komen, hetzij een
stukje vlees yan minstens 50 grain of
een ei, hetzij 50 gram kaas, of 200 gram
niet schoongemaakte vis. De goedko
pere vissoorten, zoals haring, bokking,
wiping e d. doen in voedingswaarüe voor
tie duurdere soorten niet onder; bijzon
der eiwitrijk is stokvis, waarvan 100 gr-
(ongeweekte voor vier personen toerei-
kenid is. Van de vteessoorten zijn het
goedkoopste paarden- en lamsvlees ze
ker even goed als rund- en varkensvlees.
Inplaat-, van deze eiwitrijke voedings
middelen kan ook een gerecht van peul
vruchten met aardappelen eens dienst
'doen of een extra portie melk of kar
nemelk, b.v. in de voi'm van pap of
pudding, of yoghurt
Groenten en fruit zijn soms duur, maar
hierbij komt het er in de eerste plaats
op aan, profijt te trekken van de seizoen-
producten en ten tweede is het van zeer
groot belang; dat ze op de beste manier
worden bewaard en toebereid. Het be
standdeel van groenten en fruit, dat voor
o,ns van heel veel waarde is het vita-
fnine C gaat n.l. door de inwerking
van lucht en warmte, Ucht verloren, en
'bovendien lost het in water op. Daarom
g Idt voor groenten zo vers mogelijk
kopen, koel en donker bewaren, niet in
water laten staan fe,n zo kort mogelijk
voor het gebruik klaar maken- Verder
moet groente met zo weinig mogelijk wa
ter worden opgezet (bladgroente zonder
water) en zo kort mogelijk gekookt. Het
groentenat kan men in plaats van het
door de gootsteen te laten verdwijnen,
beter m de soep of saus verwerken. Het
is het voordeligste, de groente rauw te
gebruiken in de vorm van sla of van
stamppot met rauwe groente- Alle blad
groente en de meeste koolsoorten zjjn ge-
schikt om e»' sla van te maken 100 a
125 gram per persoon hiervan is wel vol
doende-
De voedingsmiddelen met weinig of
geen beschermende waarde-
Deze doen voornamelijk dienst als de
brandstof voor ons lichaam, zij stillen
de honger en leveren ons arbeidskracht
en warmte- Het spreekt vanzelf, dat
onze voorkeur uitgaat naar het voedsel
dat nog een kleine hoeveelheid bescher
mende stoffen bevat. Daarom kiezen we
bruin- en roggebrood en regeringswitte-
brood voor dagelijks gebruik, bo\ren het
zuiver witbrood en kadetjes of luxe -
broodjes, die bovendlen aanzienlijk duur
der zijn- Stroop, appelstroop en jam
hebben meer waarde dan hagelslag en
ande 'e zoete strooisels e.n smeersels, ha-
ve inout, grutjes en griesmeel zijn uit
vcedingsoogpunt beter dan bloem, maï
zena, custard- en andere puddingpoe
ders, waarvan vooral de laatste naar ver
houding duur zijn, te duur voor een zui
nige huishouding) Hetzelfde geldt over
het algerqeen voor pakjes-soep.
Margarine is een goed vervangings
middel van boter, sinds ze gevitami
neerd is; wat er mogelijk nog aan ont
breekt, kan door het geregeld gebruik
van melk aangevuld worden. Vet en
olie zijn zeer geschikt voor bakken en
braden, maar in tegenstelling tot mar
garine bevatten ze geen beschermende
stoffen. Veel vet in de maaltijd maakt,
dat die ons vlug verzadigt; degenen, wel
ke zwaar lichamelijk werk doen of lang
in de kou moeten zijn, hebben een goede
portie vet wel nodig. Voor de anderen
echter kan een ruim vetgebruik scha
delijk zijn; vooral kinderen zijn daar
door dikwijls al verzadigd nog voor
dat zij voldoende van de voedingsmid-
de'en met beschermende waarde gegeten
hebben. Suiker is als genotmiddel van
veel waarde, maar een ander belang heeft
het voor ons niet!
Hiermee gaven wij een kort overzicht
van wat yoor een goede voeding nodig
is en wat gemist kan worden. Daarbij
blijven we er van overtuigd dat ook op
Tet punt van de zuinigheid geldt, wat
Vad€r Cats zei
„Het beste stuk uit 't huisbedrijf
Dat is een goed en handig wijf."
Nadruk verboden.
BRIEF UIT EGYPTE.
JAARGANG No. 45
ÏEN
Als in een gezin goed niet zuinig ge
paard moet gaan- dan kost dat een huis
vrouw vaak heel wat hoofdbrekens- Voor
al met het bezuinigen op de voeding
zijn 'zorgzame huismoeders voorzichtig,
omdat zij wel weten dat een goede voe
ding de grondslag is, vooral bij kinde
ren. van een heel kostbaar bezit een
gcede gezondheid. Vooral zuinigheid op
dat gebied kan de wijsheid heel licht
bedriegen
Maar wanneer er ingrijpend bezuinigd
mee' worden, is het toch niet mogelijk
om de voeding, die over het algemeen,
tusren de 30 en 50-pep van het gezins
inkom e't in beslag neemt een grote1" deel
naarmate het inkomen kleiner is daar
van uit te zonderen.
In verschillende gevallen kan er trou-
iven- nog wel wat op de uitgaven aan
vcedings- en vooral genotsmiddelen be
spaard worden- zonder dat het gezin er
schade van ondervmdt.
Daarvoor meet men in de eerste plaats
we en. wat beslist nodig is en wat ge
mist kan worden dus betrekkelijk als
luxe moet worden beschouwd en ten
tweede moet men bereid zijn om .lek
kere tanden" uit te trekken en van al
lerlei vaste gewoonten of vooroordelen-
op voedingsgebied af te stappen.
Vooral tot dat laatste gaan de mees
ten van ons niet gemakkelijk over, maar
ate het heilige moeten" er toe dringt,
dan blijkt het dikwijls nog al mee te
val!,en. Genot dat tot een sleur is ge
worden. is immers geen waar;genot meer;
juist w'e zich betrekkelijk sober voedt,
zal van een tractatue bij feestelijke ge
legenheden van parte kunnen gemeten.
N iet alle dagen Zondag.
'Al tc velen hebben er zich na de
bevrijding aan gewend om geregeld ge
bakje- en andere versnaperingen te eten.
om ieder uitstapje en elk« gezellige avond
vergezeld te doen gaan van een einde
loze stroom tractates. Zonder de waar
de van het toeteren voor de gezellig
heid en de gastvrijheid te willen onder
schatten, moeten wij daarbij toch niet de
redelijkheid, het maathouden uit het oog
verliezen- Ons land is arm en aller in
spanning is wel nodig om deze moeilijke
jaren te boven te komen 1
Bovendien is overmatig snoepen, over
voeding in het ajgemeen, schadelijk voor
de gezondheid. Na ue oorlog, naarmate
meer voedingsmiddelen verkrijgbaar wa
ren, is b.v. het aantal lijders aan hart
afwijkingen, gal-, lever- en vaatziekten ien
andere kwalen, waarop een overmatige
voeding slechte invloed heeft, toege
nomen.
Besparen op snoep en lekkernijen, die
geen beschermende waarde voor onis
lichaam hebben- komt dus in de ^eerste
plaats. Ye"dei' bedenke alwie bezuinigen
moet, dat thee, koffie en cacao dure
genotmiddelen zijn. Aan kinderen, welke
Op thee en koffie vaak niet eens gesteld
ziin, geve men lieve1' wat'melk, een mogs-
appeb een wortel of iets dergelijks, dat
zal ook hun gezondheid ten (goede ko
men» Laten wij net verder itot een ge
woonte maken om niet mee1' thee te zet-
len dan zeker nodig is,. Blijkt er toch te
wemig te zijn, dan is een vers kopje vlug
genoeg gezet en veel smakelijker aan
een aftreksel dat lang gestaan heeft.
Voedingsmiddelen, welke onze
gezondheid beschermen.
N iemands gezondheid zal in gevaar ko
men, als hij op genotmiddelen bezuinigt,
in'egendeel Anders is het, wanneer onze
dagelijkse voeding ons niet voldoende bel
schermende stoffen levert en dielaas
zijn het over het algemeen de duurdere
'evensmiddelen, welke daaraan rijk zijn.
Vooral in kaas, eieren, vlees en vis ko
men veel eiwitten voor en in groenten en
fruit veel vitamines en al deze voedings-
midde'en bevatten verschillende voedmgs-
zouten (zoals kalk- en iizerzouten), die
)wij al evenzeer nodig hebben. Geluk
ken verhuizing is w,el altijd min of
meer een sensatie- maar zee1" zekr !s het
dat voor een Hollandse in Egypte- Na
dat we een k'em jaar in Port Said had
den gewoond, zijn we nu verhuisd naar
Port Fewrick- 8 km ten zuiden van Suez.
En nu is het da e3rste middag dat we
ons gemakke ijk kunnen neerzetten.
De thermometer wijst 100 gr. in de
schaduw. Een windje» beladen met zo
nu en dan wat roet en vee' woes'tijnhitte
van over het Suez'kan&al, aah over ons
gezicht en de ministe inspanning is vol
doende om de zweetpareitj.es om te zet
ten in druppels en we zouden geen vijf
d'epe kniebuigingen moeten maken om
de druppels in stroompjes te doen over
gaan. En toch voelen we ons kiplekker.
De warmte hier is veel beter te verdra
gen dan in Port Said- waai' d'e hitte voch
tig, klam en afmattend is. Het us na
tuurlijk mooi weer, net als gisteren en
eergisteren, morgen en overmorgen, ja
maanden achtereen. Einde Maart ging
de regenkleding de kamfericist in en we
weten nu al dat ze er Voor St. Nicolaas
met uitkomt.
Daar aan de kant van de weg vlijt Ab-
dce'-Arabier zich met achteloze gratie in
het gelige gras. Een beweging die men
overigens talloze keren kan bewonderen
of afkeureri, want alle uren van de dag
komen hem geschikt voor om zijn siësta
te houden. En niemand die hem stoort
of op port. Ze geloven het allemaal wel.
Eehst tegen de avond komt er wat leven
m de brouwerij. Een beetje slaperig ko
men ze overwind, vrouw en meest tal
rijk kroost voegt zich bij hem en ge
zamenlijk gaan ze naar de plage (het
strand^ of de stad. De mannen en jon
gens voorop in hun kleurige pyama's of
lange wijde jurken, gestreept of wit en
S'e'lig niet door Hollandse soppen ge-
spce'd- een grote tulband of rode fez
op hun hoofd. De vrouwen en metsjes
volgen bescheiden op enkele meters af
stand. stemmig een grote zwarte sluier
ove1" hoofd en japon en soms nog e®n
aparte kleine voile voor het gezicht- die
met een blinkend koperen beugel vanaf
liet voorhoofd, onder de neus bevestigd
1S. Ontmoet men vrienden of kennissen
dan volgt een begroeting, waarvan men
niet kan zeggen of het ruzie,of 'blijdschap
is. Maar als de groepen weeruit elkaar
gaan. blijken e1' geen doden of gewonden
te zijn. dus was het blijdschap. De men-
f-en zijn hier zeer hartelijk en spontaan
en geven op demonstratieve wijze uiting
aan hun gevoelens.
Onwillekeurig maak ik een vergelijking
als even later een Engels collega ,ons
komt begroeten en ons komt uitnodigen
tot een bezoek aan een Egyptische bio
scoop. Neen. geen Arabische want daar
in is het voor een welopgevoede Euro
peaan niet „te harden". De mensen klit
ten er tegen elkaar als Rottterdajnmers
op een trambalcon in de spitsuren en
steken hun mening niet onder stoelen
of banken. Trouwens die stoe'en en
banken vindt men alleen op de tweede
rang, terwijl de eerste rang verdeeld ïs
in klente hokjes bij wijze van lage.
M^ar ;jonze bios" is een sjieke zaak"
met als plafond de prachtig zwartfluwe
len Egyptische hemel met zijn ontelbare
Ie' schitterende sterren. We hoeven ook
niet bang te zijn dat wte ',te diep ie«de.
kussens zakken. Zo veel comfort is er
niet. Op alle rangen houten stoelen voor
de eenheidsprijs van 10 piasters (fi.io,.
Bijna onmiddellijk na onze komst gaat
het licht uit en draait er een doodge
wone huis-tuin en keuken-film, die mij
maar matig interesseert. Nog wat ver
moeid van de grote drukte van de laat
ste dagen en soezerig van de warmte»
ei val ik in memoriaal gepeins.
In gedachten zit ik dan weer ijn de
auto die om verhuisde» achter die half-
bakeken chauffeur die telkens vergat te
kijken op de snelheidsmeter. Zo nu en
dan schrok hij zich een aap als hij in
de gaten kreeg dat de wijzer over üe
100 wees en in de verte éen of andere
groep zichtbaar werd. Dan schoven de
kinderen van de bank en wij met ons
neus in de leuning. Maar het uitzicht
was interessant.
Vóór ons de witte zonneblinkende weg
links het Suezkanaal met zijn vele zee
kastelen en rechts de zachtglooiepde
woestijn, met hier en daar een enkel dor
struikje Eén grote okergele vlakte met
een blauwe en een witte bies. Bij, El
Kantara hadden we de Arabische neder
zetting gezien met de lemen hutten, zoals
ze in de kinderbijbel staan: grote grau
we blokken op elkaar gestapeld en glad
gesmeerd met leem. Een rechthoekig gat
was de ingang waar mensen en dieren
in- en uitliepen, het platte dak was be
dekt met klei en dorre zoden. Vreselijk
armoedig! Hier en daar kwamen we kud
den donkerkleurige schapen tegen, die
haastig op zij schuifelden. En verder-ka
melen, die met een hautaine blik ons
nakeken, terwijl hun begeleider in een
vuile jurk, éen grauwbruine hand1 boven
de half dicht geknepen ogen legde en
met de andere hand de slippen van zijn
tulband nog wat verder voor zijn gezicht
trok.
Zo waren we dan in Suez gekomen,
waar de vallende schemering de ergste
armoede verdoezelde, zodat het er een
gezellige boel ]edk. Het was er druk,
alles scheen buiten te zijn. Een groente
man zat tussen zijn vreemdsoortig uit
ziende knollen, Dollen en bladeren- In
zijn groene jurk leek hij zelf een grote
selderijknol. Een groot aantal onnoeme
lijk smoezelige kinderen scharrelde rond
in de meest vreemdsoortige kledij van
drie-kwart versleten jurken en windjacks,
lot morsige bedderiik-achtige pyama's ot
(gedeelten daarvan. Uit overvolle, rom
melige, naar wierook en knoflook rie
kende cafétjes kwamen sherten muziek,
langgerekte monotone en jammerende
Arabische klanken. En overal vrou
wen, sommige met ronde manden volge
laden op het hoofd, of genoegelijk glim
lachend op een krukje zittend langs de
weg. Verscheidene groepjes genietend
van de ha-ehish-pijp, een groot ingewik
keld voorwerp met een slangetje, dat de
ronde doet, zoals de vredespijp bij dje
lndiai en. Vier piasters per dag schijnt
genoeg om deze mensen, naar hun maat
staf gemeten, gelukkig te doen zijn.
Giced-rood was de zon achter ae ber
gen verdwenen als we over de brede
weg naar Fewfick stuiven. De straat
lantaarns make11 van de palmen elegante
silhouetten en de huizen lijken minder
vervallen. Enkele lichte karretjes met
ondefinieerbare inhoud, getrokken door
hobbe ende ezeltjes of potige Arabieren
flitsen langs ons heen, blijven even wei
felend staan of slingeren schichtig op
zij. Ee1 we er erg in hebben rijden we
Fewfick binnen, een Hollandse lmnenkast
van netheid, vergeleken bij de rommel
zolder van Suez. En nu op zoek naar
het nieuwe huis. Opeensfel licht-
Een tegenligger die met dimmen wil?
Neen, het bioscoophcht dat aanschiet-
De laatste zoen was gevallen toen ik in
gedachten Fewfick binnenrolde. De film
was uit. We hesen ons van onze keuken
stoelen, voldaan onze begeleider verze
kerend- dat we ons best geamuseerd
hadden.
Ph. 1
N
Abonnements
prijs:
Losse nummers
Kwartaal
abonnement
Axel binnen de kom
Ji
Alle andere plaatsen
In Nederland em
Ned. Indlè II.
Buitonland 11.
r
Advertentieprijs
7 cent per m.m
Inaezonden
Mededeelingen
20 cent per m.m.
<.«'-16 Adverteutién
^..drnurn 8 regels)
1 - 5 regels 60 cent.
Iedere regel meer
12 cent extra.