AXELSCHE ÏS COURANT
AXELSCHE COURANT
Luchtpost in vroeger tijden
RmER^E
Over 3 maanden is demobilisatie voltooid.
J
Moeten Ambonnese militairen naar (bezet) Ambon
F ran kering bij abonnement Axel.
ZATERDAG 23 DECEMBER 1950
65e JAARGANG No-. 24
NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD
Verschijnt iedere
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Woensdag en Zaterdag
Drukker-Uitgeefster:
Firma J. C. VINK
Adres Redactie en Administratie:
AXEL Markt 12 Postbus 16 Tel 56§
Ho. Idredactie:
T C VINK-van VESSEM
V.
PARLEMENTAIR overzicht.
Frankering bij abonnement Axel.
WOENSDAG 20 DECEMBER 1950
65e JAARGANG No. 23
/-
Abonnements
prijs:
NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD
Verschijnt iedere
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Woensdag en Zaterdag
Drukker-Uitgeefster:
Firma J. C. VINK
Adres Redactie en Administratie:
AXEL Markt 12 Postbus 16 Tel 56§
Hoofdredactie:
T. C. VINK-van VESSEM
Algemene verhoging van
courantenabonnementsprijzen
per 1 Januari a.s.
De organisatie van de hier te lande
•uwsbladen, „De Ne-
bladpers", heeft zich
e zeer belangrijke stij-
het uitgeven van een
nden kosten genood-
1 leden dringend te
Januari a.s. een alge
sprijsverhoging toe te
In deze tijd van luchtpost is het wel
aardig er aan te herinneren, dat het ook
vroeger niet aan pogingen heeft ontbro
ken om post door d'e lucht te versturen
en daarvoor gebruikte men werkelijk niet
alleen postduiven. Het gebruik van zwa
luwen voor dit doel is zelfs veel ouder
die moet men al gebruikt hebben in de
dagen van de Punische oorlogen.
In die tijd wist men klaarblijkelijk al,
dat zwaluwen, die men elders heenbracht
proberen op de snelste wijze naar hun
nest terug te keren en dat zij over feilloos
richtingsgevoel beschikken. De jongste
onderzoekingen hebben weliswaar uitge
wezen, dat hun snelheid niet bij zon dei-
groot is - hoeveel achtervolgers moeten
zij tijdens de reis ontvluchten I maar
dat zij met wat geluk toch een 200 tot
300 km. per dag kunnen afleggen.
De eersten, die profijt hebben getrok
ken van de betrouwbaarheid van zwalu
wen zijn vermoedelijk Romeinen geweest
die in de buurt van Milaan, waar zij aan
de Po hun kampement hadden, door op
standige Liguriërs waren ingesloten. Zij
stuurden een verspieder met een zwaluw-
naar Quintus Fabius Pictori, de veldheer
die hen zou komen ontzetten, en vroe
gen hem, om de poot van de zwaluw een
draadje te binden met knopen het aan
tal knopen zou het aantal dagen aan
geven, dat moest verlopen, voor hij bii
hen kon zijn. Op dezelfde dag zouden
de Romeinen dan een uitval wagen- Wij
weten helaas niet, hoe dit is afgelopen.
Aan dit verhaal uit 180 v. Chr. doet een
geheimzinnig voorval uit de eerste we
reldoorlog denken, waardoor de open
bare mening een tijdlang verontrust werdi.
In Mei 1915 kwam een zwaluw terug
op zijn «nest in een koestal bij Elster-
werda in Saksen. Het diertje had een
vreemd pakje om de hals. Dit bleek
een stukje linnen van bijna 1 gram zwaar
te zijn, dat met behulp van een 10 cm
lange draad om de hals was vastgemaakt.
Het geheel moest de vogel tijdens zijn
vlucht sterk hebben gehinderd, want hij
was zeer vermoeid en liet zich gemakke
lijk vangen. In het linnen zat een pa
piertje en daarop stond in het Spaans
,,lk heb bijna geen brood meer, maak
dat binnen zes dagen, vandaag inbegre
pen, overgave volgt". De afzender van
dit merkwaardige noodsein is nooit ont
dekt.
In de bloedige geschiedenis der volke
ren heeft men zich een keer van vreed
zame zwaluwen bediend voor de uitvoe
ring van een duivels plan.
De Italiaanse natuurkundige Ulysses
Aldrovandi, die in 1522 werd geboren,
vertelt het ons.
Volgens hem had men eens in het
grijze verleden tijdens de belegering van
een Deense stad de hand weten te leggen
op zwaluwen uit de stadstoren, die uit
gevlogen wapen om voedsel te zoeken.
Men had toen de vleugels van de zwa
luwen met een brandbare stof bestreken
en die aangestoken, waarna men de z wa
luwen had losgelaten. Het duurde niet
lang, of de gehele stad stond in brand
en werd overgegeven.
De taak, welke de zwaluwen van de
Romeinse bezitter van een renstal was
toegedacht, was vreedzamer. Als een
van zijn paarden had gewonnen, liet hij
een in de kleuren van zijn stal beschil
derde zwaluw uitvliegen, opdat zijn vrien
den zo snel mogelijk op de hoogte zou
den zijn van het blijde bericht..
Misschien hoort een proef van een
Duitse geleerde uit het begin der 18e
eeuw njet helemaal thuis op dit krijgs
haftig sportieve terrein. Maar wij wil
len er toch melding van maken. De ge
leerde Johann Leonard Frisch wenste
de theorie te bestrijden, volgens welke
de zwaluwen in de modder overwinterden
en zich zelfs in het ijs lieten invriezen.
Dit bijgeloof, dat ondersteund werd door
invloedrijke Zweedse bisschoppen en dat
zo onaantastbaar was, dat zelfs de grote
Linnaeus er zich niet helemaal van kon
losmaken, stuitte de wetenschappelijke
natuuronderzoeker tegen de borst. Hij
zon op een onfeilbaar middel om er een
eind aan te maken. Ten slotte "kwam
hij op een geniaal idee Kort voor het
vertrek der zwaluwen ving hij er .pnige
en om hun pootjes bevestigde hij draden
en ringen, die in waterverf gekleurd
waren. Het volgend voorjaar kon hij
tot zijn genoegen vaststellen, dat de
kleur niet was verdwenen. Dat was dus
het bewijs, dat de vogeltjes de -winter
niet in water of ijs hadden doorgebracht.
Desondanks kon men omstreeks 1900 in
sommige streken van Duitsland het oude
fabeltje nog altijd horen
Maar laten wij terugkeren naar de
zwafuwenpost, waarover Bechstein in
zijn in 1795 verschenen geschiedenis
der Duitse vogels schrijft, dat men, ze
voor het overbrengen van berichten ge
rust kon gebruiken naast de duiven. Hij
had waarschijnlijk kort te voren gehoord
dat een edelman, die tijdens de Franse
revolutie in het kasteel van Epinal was
opgesloten, de tijd had gekort met het
ringen van een zwaluw, die dioor een,
gebroken ruit bij hem was binnengevlo
gen. Tijdens zijn 3-jarige gevangenschap
was dit diertje de trouwe kameraad van
zijn eenzame zomers.
Doch de monnik, waarvan de z.g,
Breslauer Sammlung melding maakt en
die een tijdgenoot van Frisch moet zijn
geweest, kende het systeem van het
ringen nog niet. Hij bond aan een in
zijn cel nestelende zwaluw, die zich op
maakte voor de trek naar het zuiden
een stukje perkament, waarop in het
Latijn de vraag stond Waar heb je
overwinterd Toen de vogel het vol
gend voorjaar terugkeerde, was het ant
woord er bij geschreven. Het luidde
In India, in het huis van een schoenma
ker. Helaas moeten wij dit verhaal als
een aardige legende beschouwen, want
alle Europese zwaluwen overwint* ren in
Afrika en niet in India.
Ook tijdens de laatste wereldoorlog
hebben zwaluwen berichten overgebracht
echter lang niet altijd, waar men dat
zou verwachten. In beide ons bekende
gevallen was de wetenschap de enige,
die er profijt van trok. Het ene bericht
was afkomstig van een Italiaanse sol
daat, die in zijn onnozelheid aannam,
dat een passerende zw'aluw wel in zijn
geboortedorp zou thuisbehoren en die
aan de vleugels een stukje linnen, be
vestigde met naam, datum en plaats van
lossing (het eiland Linosa ten zuiden
van Sicilië). Maar de vogel vloog naar
Opper-Beieren en de geleerden, die van
dit bericht hoorden, waren weer een er
varing rijker. Men trok op de kaart de
lijn Opper-BeierenLinosa door en men
kon concluderen, dat de zwaluw, aan
nemend, dat hij in rechte lijn Jxad ge
vlogen, dwars de Sahara was overge
stoken. Met behulp van ringen had mefn
dit resultaat nog niet bereikt. De zwa
luw ze]f had zich niet gehaast hij bad
de 1370 km lange weg van Lino.->a in
45 dagen afgelegd.
Ook het tweede bericht was belangrijk
voor het onderzoek naar de trek- Dit
betrof een zwaluw, aan wiens poot met
een stukje koperdraad een briefje was
bevestigd. Dit briefje was in 1941 in
Zuidwest-Afrika verzonden en het be
vatte een groet aan het vaderland van
de afzender (Duitsland). De groet werd
dankbaar in ontvangst genomen, maar
nog dankbaarder waren de geleerden, die
nu voor het eerst het bewijs hadden, dat
uit Duitsland afkomstige zwaluwen de
winter kunnen doorbrengen aan gene
zijde van do evenaar in het zuidwesten
van het zwarte werelddeel.
Middenstands-examen 1951-
Het 17e examen voor het Middenstand
diploma Algemene Handelskennis wordt,
voor wat het schriftelijk gedeelte be
treft afgenomen op Woensdag 16 Mei
en Donderdag 17 Mei 1951 en voor wat
het mondelinge gedeelte aangaat in de
periode 23 Juli 11 Augustus 1951.
De inschrijving sluit 16 Januari a.s.
Inschrijvingsformulieren (met examen-
voorwaarden, -eisen en extract regle
ment gratis verkrijgbaar bij Bureau
Stichting Middenstandexamen, Laan van
Meerdervoort 96a, Den Haag. of bij
éen der bureaux.
Inschrijvingsformulieren dienen uit-
luitend per briefkaart te worden aange
vraagd. Formulieren van vorige exa
mens zijn niet geldig.
De voorziening met huisbrandkolen-
De Adviescommissie voor de huis
brandvoorziening vestigt er nogmaals de
aandacht op, dat, hoewel de beschikbare
hoeveelheden huisbrandkolen groter zijn
dan vorig jaar, de huisbrandverbruikers
zich tevreden zullen moeten stellen met
die soorten, welke beschikbaar zijn.
Dit betekent dus niet uitsluitend an-
thraciet, doch ook eierbriketten, ess- en
driekwartvetnootjes, cokes- en bruinkool
briketten
eiding tot dit in over-
nisatie der dagbladen
de abonnementsprijs
dagbladen afgestemde
ieuwe ingrijpende ver
rijs van het couranten-
toor meer dan 7 maal
liggen als de voor-
papierprijsverhoging en
liverse andere aan het
nieuwsblad verbonden
zijn oorzaak, dat het
de bestaande, zo lang
aafde abonnementsprij-
-1 verantwoord is.
f het advies van de ver-
derlandse Nieuwsblad-
löging van de abonne-
2 Axelsche Courant tot
limum beperkt.
in 1 Januari wordt de
per 3 maanden met
erhoogd en wordt nu
post f. 1.45.
hebben verschillende
verhoging toegepast,
ande de reeds zo enorm
rijzen hebben wij tot
d de abonnementsprijs
handhaven. Nu, gaat
anger en bij enig na-
zeker kunnen billijken, j
dat nog 'niet in prijs
/ele, zo niet alle larti-
s opgelopen tot het 2-
'Jat deze verhoging nog
Wij willen echter de
en, dat deze voor nie-
il behoeft te zijn om de
t regelmatig te lezen,
|e overtuiging dat het
ons blad behoort om
tin'g van Axel en om- II
vs uit eigen plaats en
n.
wartaal, 11/2 cent per
)uwen dat onze lezers
tffer zullen willen ge-
blad als voorheen re-
brievenbus te v indent
tok nu het plaatselijk
ste en goedkoopste bron
tieuws (zowel van fde
de adverteerders" uit
koffiebonnen.
ip voor Granen, Zaden
heeft bon 487 AVgcmeen
en bon 49a Algemeen,
wezen voor het kopen
ff ie. Deze Jonnen blij;
iet kopen van koffie bij
en met 6 Januari a.s.
moet dienen voor zes
k volgen de koffiebonnen
0£uari a.s. aangewezen.!
geZ,:n na Kerstmis
>^nkt 'Anton,
ina en Prins BernhaftL
;{,e oudste Prinsesjes na,
ir>e tijd naar Sankt An-t
-e gaan- In de loop.
van Januari zal de.
)rten:t met de Prinsessen
et,' vv*i£r schoolvakantie.
De PntSè *al met zf.
sen week iI'fSer in
'J.
V
n
Abonnements
prijs:
Losse nummers 5 ct.
Kwartaal
abonnement
Axel binnen de kom
tl 1,25
Alle andere plaatsen
in Nederland en
Ned. Indiè II. 1,55.
Buitenland tl. 2,-
Advertentieprijs
7 cent per m.m.
Ingezonden
Mededeelingen
20 cent per m.m.
Kle'ne Adverteutlên
imum 8 regels)
1 - 5 regels 60 cent.
Iedere regel meor
12 cent extra.
Losse nummers 5 ct.
Kwartaal
abonnement
Axel binnen de kom
1,25
Alle andere plaatsen
In Nederland en
Ned. Indl* U. 1,55.
Buitenland 11. 2.
Advertentieprijs
7 cent per m.m.
Inaezonden
Mededeelingen
20 cent per m.m.
Kleine Adverteutlên
(u.~iimum 8 regels)
1 5 regels 60 cent.
Iedere regel meer
12 cent extra.
Bij guur weer en
huishoudelijk werk
voor Uw handen
-I