AXELSCHE IS COURANT
Drie begrotingen in één week
5ARANTO
Brief uil Port Said
LD A
Minister's Jacob (oorlog)
gereserveerd ontvangen.
van een oud-Axelse
Frankering bij abonnement Axel.
ZATERDAG 9 DECEMBER 1950
65e JAARGANG No. 20
NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD
Verschijnt iedere
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Woensdag en Zaterdag
Drukker-Uitgeefster:
Firma J. C. VINK
Adres Redactie en Administratie:
AXEL Markt 12 Postbus 16 Tel 566
Hoofdredactie:
T. C. VINK-van VESSEM
PARLEMENTAIR OVERZICHT.
De Eerste en Tweede Kamer heb oen
samen in de afgelopen week bijna drie
begrotingen afgehandeld. Bijna, want
van geen begroting kan men tot Woens-
dag zeggen, dat zij was aangenomen.
Dat zat vast op de salarissen van de
hoge ambtenaren. Minister Lieftiuck had
goed gevonden dat een tweehonderdtal
van deze mensen een extra vergoeding
zou krijgen. Op iedere begroting kan
men dus zo'n post aantreffen. De rege
ring heeft dit gedaan om de ambtenaren
aan haar te binden, want velen gaan
over naar het bedrijfsleven, waar zij meer
uinnen verdienen. Het voorstel is dus
op zichzelf niet zo gek, maar het is wel
gebleken, dat de Kamerleden een andere
methode willen volgen. Op het moment,
dat 'wij dit schrijven, ligt er m.l. een
amendement Tuin (ad>.) op tafel, dat
deze salarissen weer even hoog als ver
leden jaar wil maken. Behoudens de
5 pet. loonsverhoging die practiscU zo
wat iedereen heeft gehad- Dit amen
dement is tevens ondertekend door de
h.h. Schouten (a.r.) en Beerninck (c.h.),
terwijl men kan verwachten, dat de s.g.p.
en de communisten ook wel vóór zullen
stemmen. Als er in deze fracties geen
verdeeldheid bestaat, moet men aanne
men, dat dit amendement er door komt.
Tenzij men weer gaat dreigen met kabi-
netscrises, iets waar deze regering niet
tegen opziet.
Tijd voor beslissingen.
Nu eerst naar de Eerste Kamer. Daar
zat de nieuwe minister van Oorlog en
Marjne rustig achter de regeringstafel.
Na het falen van minister Schokking
was het begrijpelijk, dat men met meer
dan gewone belangstelling het optreden
van deze bewindsman gadesloeg. Er
valt natuurlijk nog niets over te zeggen.
In zijn antwoordrede erkende hij open
lijk nog niet veel van de zaken af te
weten. Dat is begrijpelijk, want niets
is moeilijker dan op de hoogte te komen
van alle organisatorische problemen, die
dch in ons leger voordoen. Die zijn
Soms zo moeilijk, dat er een tijdje ge
leden een nieuwe functie werd gescha
pen de chef van de staf van de chef
van staven. Nu was er ©en goed ding
in de rede van de jonge minister. En
dat was dit hij was het roerend eens
met de heren Algra (a.r.), Ruys de Bee-
renbrouck (k-v.p.), Wendtelaar (v-v.d.),
de Dreu (arb.) en Vixseboxse (c.h.), dat
iet in ons* leger een rommeltje is. De
organisatie deugt tenminste niet. Daar
om zijn mededeling dat Oorlog" inplaats
van architectenbureau, aannemer moet
gaan worden. Het wordt de hoogste
jfijd, zo zeide hij, dat ;we éen ,yan de
vele plannen die we gemaakt hebben,
gaan uitvoeren Het gebrek aan snelheid
in beslissingen is in ons militaire ap
paraat een grote fout geweest, aldus d'e
minister. Nu maar afwachten of hij in
staat is al zijn plannen te verwezenlijken!.
Uit de debatten kon men wel eens opma
ken, dat het moeilijk moet zijn om dkx>r
te zetten op het ministerie van Oorlog.
Daar schijnen niet alle officieren aan
een leiband te lopen.
Binnenlandse veiligheidsdienst.
De Binnenlandse Veiligheidsdienst is
ieder jaar opnieuw een nachtmerrie voor
de minister van Binnenlandse Zakten-
Dit keer was minister Teulings er weer
de dupe van. De B.V.D- is: geen ge
heime dienst, waaraan men in deze tijd
van vijfde colonnes behoefte heeft. De
otnvang van deze dienst wordt echter
steeds groter en dientengevolge vermeer
deren ook steeds de bedragen op de
begroting. Voor de meeste Kamerleden
is dit een moeilijke pil. Men wil die
B.V.D.als het persé moet, wel aan
vaarden, maar dat men geen enkele con
trole heeft, vindt men toch eigenlijk wel
jammer. Dat past nu echter eenmaal
bij een geheime dienst.
Alleen de socialisten en de communis
ten hebben onoverkomenlijke bezwaren
tegen deze dienst. Hun bezwaren zijn
niet alleen van zakelijke, doch ook van
persoonlijke aard. Zij komen /met tal
van voorbeelden aandragen, waaruit de
funeste werking van dit instituut moet
blijken. En de heter Goedhart (arb.)
vertelde zelfs, dat oud s.d.a.p.-ers voor
onze geheime dienst een bijzondere aan
trekkingskracht hebben. Dit zou ook
zo zijn voor vele p.v.d'.a.-ers. Geen won
der dat zij dan bezwaren hebben van
ernstige aard. Maar toch gaan deze
nooit zo ver, dat er een motie of amen
dement uit de bus komt om deze dienst
op te heffen. Ook dit jaar is dit niet ge
beurd. De mededeling van minister Teu
lings, dat er ©en parlementaire' commis
sie zou worden ingesteld, die toezicht
kan houden op deze dienst, die althans
kan controleren, werkte als olie op de
golven zij deed veel critiek versmelten.
Ook de burgerlijke verdediging had
de aandacht van de Kamer. Minister
Teulings had in een Nota uiteengezet
hoever de regering hiermede was ge
vorderd. Het bleek toen wel dat men
nog niet veel verder was dan het maken
van plannen. Dat noopte in deze fel-
bewogen week tot critiek. In wezen is
er ook nog niets gebeurd. En als het
onverhoopt tot een oorlog mocht komen
dan zitten we alleen nog maar met pa
pieren plannen om de burgerbevolkinjg
te beschermen. Deze critiek is niet ver
stomd. De minister vertelde zelfs, dat
de noodzakelijke wetsontwerpen niet voor
Juli 1951 zouden worden ingediend en
dat dan pas begonnen zal worden met
de aanschaffing van het materieel. Alle
critiek, dat hij te laat begonnen was met
deze voorbereidingen wees hij van de
hand door te verklaren, dat hij moeilijk
een jaar geleden plannen had kunnen
maken. Toen had hij heus niet kunnen
rekenen op de steun van de bevolking;.
Een argument, dat de Heren van Hon
derd niet kon overtuigen.
Minister v- d. Brink had het ditmaal
niet zo moeilijk. Dat onze financiële eco
nomische positie n[et best is, weten we
allemaal. Minister Lieftinck heeft dit
tijdens de belastingdebatten uitvoerig,
aangetoond en deze minister benaderde
dezelfde moeilijkheid langs economische
weg. Meer dan voorheen had de mid
denstand de aandacht van de Kamer
Deze kwestie zal echter t.z.t. nog wel
eens aan de orde komen, als de verschil
lende voor-ontwerpen, die de laatste tijd
zijn uitgekomen, tot wetsontwerpen wor
den verheven.
Nadruk verboden.
Reeds herhaaldelijk is me gebleken
dat sommige stadgenoten verwacht heb
ben dat ik wel eens iets van mijn erva
ringen hier in Egypte zou schrijven in
onze goede Axelaar. Welnu als de
redacteur daar de drukinkt en de plaats
ruimte voor over heeft, wil ik wel gaar
ne aan die verwachtingen voldoen-
Toen wij (een Nederl. mevrouw, twee
kinderen en ik) begin December 1949
hier in Port Said aankwamen, was het
ook hier winter. Maar behalve dat deze
hier veel korter duurt, komt hij wat hei
weer betreft, slechts overeen met een
kwakkelzomertje in Holland. Daardoor
was de overgang van de sneeuw- en ha
gelbuien tijdens de overtocht aan Perk-
polder, via de storm op de Middellandse
Zee, naar het miezerig regentje in Por.
Saïd, nfet eens zo atfg groot. Maar toen
jullie in Axel nog met bevroren water
leidingen worstelden en de ijsbloemen
van de ramen stookten, botten hier de
bomen al uit en kwamen de bloemen
uit de grond. Eind Februari doken we
in ons badpak de Middellandse Zee in
onder bijna iedere dag een stralende zon
aan een heldere, hemel. Toen ik van
huis ging had ik me voorgenomen gauw
een regenjas te kopen van „echt Egyp
tisch linnen", maar daar heb ik van 'af
gezien omdat men me voorspelde diat
het wel Kerstdag kon worden eer het
weer ging regenen. Daar hebben we
dus niet veel last van. In plaats daar
van hebben we hier zo nu en dan een
uitloper van een zandstormpje
Dan js naar mijn smaak een balie Hol
landse bries, desnoods met flinke plens
buien, verre te verkiezen boven de war
me, laffe woestijnwind, die je bij een
weinig beweging doet transpireren en
het stoffijne zand aan je lichaam doet
plakken. Deuren en ramen kunnen niet
zo goed gesloten zijn dat het zand er
niet door komt. De vloeden, meubels en
vensterbanken liggen bedekt met een
laagje zand, tot zelfs in de kasten en
laden, in de bedden op de schalen Jn
in pannen, zand, zand, zand-1
Wie fniet ,per sé naar buiten moet,
blijft thuis, want de ademhaling gaat dan
moeilijk en de atmosfeer is benauwd.
Voor de Arabieren, die hier gekleed
gaan als 2000 jaar geleden, komen daar
nog moeilijkheden bij, n.l. hun lange
kleren uit de knoop te houden en hun
fez op het hoofd.
De boeren i n ons landje van Axel
binden hun „een tientje" doodeenvoudig
vast met een touwtje, maar zo'n omge
keerde bloempot-met-een-kwastje, leent
zich daar niet zo toe. En rollen dat zo'n
ding kan Daar moet een oud vader-
landse bolhoed het grandioos tegen af
legggen.
Is het overal wel een vermakelijkheid
iemand achter zijn hoofddeksel te zien
hollen, er gaat niets boven een Arabier
die zijn wapperende jurk boven de knie-
en heeft gehesen, te zien rennen achter
zijn voorthuppende „vijfkop".
Ja, de kleding was in de eerste dagen
voor ons het meest vreemde in dit vreem
de land. De manneu lopen in lange
rokken of in pyama's met op het hoof»',
de bekende fez, of een. oude Europese
hoed, waarvan de iranden naar beneden
gebagen zijn en de deuk is uitgeduwd.
Soms komt men een groepje tegen of
een figuur die zo uit de kinderbijbel kon
zijn weggestapt. Een oude man met
lange vharen in een vuilwit kleed met
een gordel om zijn middel, een stok in
zijn hand, naast een zwaar beladen ezel
is heel gewoon.
Maar laat ik bij het begin beginnen,
de aankomst met de „Toscana" onze
boot.
Omstreeks de middag was de Egyp
tische kust in zicht gekomen als eep
grauwgrijze smalle streep, die steeds
breder werd en meer gedetailleerd, tot
het leek op een reusachtig fabriekscom
plex. Lelijk, ontnuchterend en verschrik
kelijk teleurstellend was die allereerste
aanblik van het mysterieuze Egypte, het
land van de sphinx en de pyramiden-1
Toen we wat dichterbij kwamen en hier
en daar wat strandhuisjes zagen en wui
vende palmen en wat huizen langs de
grote weg die van Pqrt Said naar Alex
andrite loopt, kwam het een beetje bii.
Tot we eindelijk de haven konden bin
nenlopen en het Midden-Oosten in let-
dit te wachten stond1, het was toch een
verrassend gezicht die grote bedrijvig
heid. Als een zwerm sprinkhanen drom
den tientallen kleine roeibootjes en schor-
hoestende watertaxi's om onze forse
„Toscana", die na een machtige fluit-
stoot en gerammel van ankerkettingen
tot stilstand kwam.
Gewoonlijk mag niemand van boord
en niemand wordt op het schip toege
laten, maar alle passagiers hangen over
de reliifg en uit iedere opening in, de
scheepswand puilen mensen. De emi
grerende Italianen van de derde klasse
hadden hun eeuwige dansmuziek gestaakt
en waren een en al levendige belangstel
ling en zelfs de Brits-Indische maha-
radja met zijn gevolg genoten van het
buitengewoon levendig en kleurrijk to
neel en de krijsende kooplui. Hun wa
ren jn de ene hand en in de andere een
touw om het gekochte mee omhoog te
halen, schettterden ze alle talen tegen
ons op. En a\ heel gauw bdngelen hier
een paar schoenen, daar een tas en vlak
bij ons zwierde een vijgemandje met in
houd door de luoht.
Maar daar wij behoorden tot de wei
nige passagiers, die hier hun reis be
ëindigden, werden we al gauw naar de
bibliotheek gebracht, waar de douane
zich had geïnstalleerd en waar we op
nieuw gedwongen waren formulieren in
te vullen. Maar onze forse hanepoten
konden de paspoorten-man niet bekoren.
Kauwend op een punt van zijn hangsnor
gaf hij ons nieuwe papieren, met de me
dedeling dat ze in het Arabisch moesten
worden geschreven. Maar aangezien wij
niet bij machte waren onze namen en
geboortedatum in Koning Farouk's hiëro-
glyphen op het papier te toveren, nam
de man met een diepe zucht zijn eigen
vulpen en begon met een razende snel
heid puntjes, streepjes, komma's, en om
keerde drietjes te zetten.
„Gunst, is dat nu mijn naam in het
Arabisch vroegen we, wijzend op een
paar puntjes, een lange dikke streep met
haken en ogen en een alles overheer
sende omgekeerde drie. Maar de man
glimlachte medelijdend en verduidelijkte
ons dat het zijn eigen handtekening was.
„Oh", zei ik.
Buiten gekomen blijkt het al donker
te zijn. Maar de diepe duisternis is to
taal verdwenen als we aan land stappen-
Wij bevinden ons midden tussen talrij
ke lichten en lichtreclames. Helder staan
daar op een groot gebouw de drie ver
trouwde letters In rood van onze K.L.M.
Dat doet prettig aan iets Hollands te zien
en dat begrijpt ook een Chineesje, dat
in duidelijk Nederlands zegt „kijke,
kijke kost niet Maar dan is zijn voca
bulaire uitgeput. Kwak, kwek, kwaak,
zegt hij op een ivoren boekenlegger wij
zend. Waf, woef, wof, bast een Arabier
terug. Het Chineesje knikt begrijpend
en gaat verder, om een paar stappen
verder zijn Engels te luchten en dan zijn
Italiaans, maar het kan ook Spaans, Por
tugees of Grieks zijn. In alle talen
staat hij zijn klanten te woord.
Eindelijk weien we een taxi te berei
ken die ons thuis bracht. Thuis, In
Egypte thuis. Een vreemde gedachte.
Temeer vreemd daar ons huis een ge
woon Europees huis bleek te zijn. Zo
te zien van Hollandse baksteen met Hol
landse dakpannen.
Trouwens onze gehele buurt bleek er
een te zijn waar uitsluitend Europeanen
wonen en dat Port Fouad heet, gelegen
tegenover Port Said, aan de kust van de
Middellandse Zee.
en doos echte
STILLES
HOEST
/-voonnements-
prljfr
Losse nummers 5 ct.
Kwartaal
abonnement
Axel binnen de kom
fl 1.25
Alle andere plaatsen
ln Nederland en
Ned. Indlè fl. 1.55.
Buitenland fl. 2,
Advertentieprijs
7 cent per m.m.
Ingezonden
Meaedeelingen
20 cent per m.m.
Advertei-tiên
ti* rimum 8 regels)
1 5 regels 60 cent.
Iedere regel meer
12 cent extra.
VÖOR V
