COURANT
Twee afgewezen
interpellatie-vragen
Wapens van papier
Toch een loon- en prijsdebat
Hillioeneii dames
ZATERDAG 16 SEPTEMBER 1950.
Frankering bij abonnement Axel.
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Woensdag en Zaterdag
NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD
Verschijnt iedere
Hoofdredactie:
T C. VINK-van VESSEM
Drukker-Uitgeefster: Adres Redactie en Administratie:
Firma J. C. VINK AXEL Markt 12 Postbus 16 Tel 56§
parlementair overzicht.
Verleden week is dan de beslissing o-
ver de lonen en de prijzen gevallen. Her
is gebleken, dat de eisen van de Raad van
Vakcentrales over het geheel genomen
genomen geaccepteerd zijn, al is het voor
de werknemers moeilijk te verteren, dat
er niet meteen een prijzenstop werd af
gekondigd. Die prijzenstop is een moeiliik
probleem. Een van de factoren waarvan
de prijs van een artikel afhankelijk is, is
de prijs op de wereldmarkt. Dit geldt
voor ons Land wel in buitengewone mate
d!aar wij nu eenmaal over weinig grond
stoffen beschikken en dus veel moeten in
voeren. Nu is het in deze tijd zo, dat de
wereldmarktprijzen steeds stijgen. De
ernstige politieke onrust in de wereld is
daaraan niet vreemd- Om een paar cij
fers te noemen in de periode half Ju
li tot half Augustus steeg de rubberprijs
met 70 pet: de tinprijs met 33 pet, de
reuzelprijs steeg 35 pet, de cacaoprijs 25
pet, terwijl de wolprijzen sinds Augustus
1949 met niet minder dan 153 pet om
hoog zijn gegaan. Deze prijzen stjjgen nog
met de dag. Dat betekent dat een even
tuele prijzenstop ook met de dag veran
derd zal moeten worden, wil men de on
dernemers niet op hoge kosten jagen.
Het is bekend dat de ondernemers de 5
procent loonsverhoging hebben gegeven,
ondanks het feit, dat zij dat in strijd ach-
jen met 's lands belang. Veel liever had
den zij de oplossing van dit probleem
gezocht in de kant van de prijzen, maar
het was de regering die mededeelde, dat
dit een onmogelijke zaak was. Om een al
gemene staking te voorkomen, wordt de
5 procent dus uitgekeerd. Er zijn verschil
lende bedrijfstakken bijv. de metaalin
dustrie dR*deze Drocent best kun
nen opbrengen. Er zijn er echter ook dis
dit minder goed kunnen, bijv. de siga-
renindustrieHoe het zij, vast staat da,t
deze procent doorberekend mag, worden
en dat was de reden dat de NVV-er Suur-
hof die evenals de andere vakbonden
van werknemers veel voelt oór een prij,-
zenstop direct bij het begin van de
eerste Tweede Kamervergadering een in
terpellatie aanvroeg over deze kwestie.
Behalve deze socialist vroeg ook de com
munist Gortzak verlof om het loon- en
prijsprobleem met de regering te mogen
bespreken. Na overleg met de regering
adviseerde voorzitter Kortenhorst oin
beide verzoeken voor een interpellatie al
te wijzen. Dat klinkt wel erg, onvriende
lijk. Maar reeds het feit dat er een inter
pellatie op stapel werd gezet, was voor
de regering een aanleiding mede te delen
dat. zij gaarne bereid was om met de Ka
mer van gedachten te wisselen over het
prijzenbeleid Dat vond de heer Suurhof
te lang duren. Als men deze zaak sle
pende houdt,, zo was zijn mening, dan
veroorzaakt men reeds een prijsstijgende
tendens. En dat wil de vakbeweging nu
eenmaal niet. Daarin heeft zij uiteraard
wel gelijk. Want dan zou de 5 procent
loonsverhoging nog niets betekenen- Een
poging van deze socialist om de zaak te
bespoedigen moes* echter mislukken, om
dat hij bij de stemming ajleen maar (de
communisten mee kreeg. Deze trof ech
ter een nog ongelukkiger lot. De heer
Gortzak wilde het gehele loon- en prijs
beleid onder de loupe nemen. De rege
ring liet weten, dat zij over verschillen
de kwesties nog in overleg was met di
verse organisaties. Zou dit overleg ge
ëindigd zijn, dan bestaat er de kans en
dat zal wel'gebeuren dat het resultaat
daarvan aan de Kamers wordt, medege-
gedeeld. Dat betekent dat een debat over
de lonen nog later zal worden gehouden,
dan dat over de prijzen. Ook de poging
van de heer Gortzak om dit te'voorkomen
faalde Alleen zijn communistische vrien
den steunden hem. Dar was logisch omdat
de argumentatie van de regering alles
zins redelijk kan worden genoemd-
De noodwet Drees
De communisten waren echter niet re"
delijk. Dat bleek Dinsdagmiddag bij de
behandeling van de wijziging van de
Noodwet Drees. Mini.ster Joekes had een
wetsontwerp ingediend om deze wet nog
twee jaar te verlengen en om dehnaximuin
grenzen voor de inkomsten te verhogen.
De noodwet wordt dus iets verruimd-
De communisten wilden het onderste uit
de kan hebben. De communist Hoogcar-
spel kwam zelfs met 3 amendementen en
een motie om alle mogelijke uitkeringen
te verhogen. Zijn pogen had echter geen
enkel succes. Het is bekend dat er tegen
deze wet grote bezwaren bestaan. Het
grootste is, dat zij gespeend is van elke
verzekeringsgedachte. Als men 65 jaar
is en men heeft maar weinig inkomen/dan
krijgt men een uitkering. Daar komt nog
bij, dat als men meer dan 50 gulden ei
gen inkomsten heeft, dit bedrag domweg
van deze uitkering wordt afgetrokken. De
bezwaren zijn dan ook., dat door deze uit
kering zonder er voor gespaard te heb
ben, de spaarzin geremd wordt en dat
zij die wel gespaard hebben door pensi
oen of lijfrente er practisch niets aan
hebben. Daarom werd door de meeste af
gevaardigden gevraagd, zowel linkse als
rechtse om dat bedrag van fl- 50.
te verhogen tot fl. 100.200.of des
noods 300.Daar wilde minister Toekes
echter niets van weten. Want in deze 3
gevallen zou dat de schatkist maar liefst
per jaar respectievelijk kosten fl. 12,3
millioen, 16,,5 millioen en 20 millioen.
Dat kan bruin in deze tijd niet trekken
en dat zal ook wel de reden zijri dat aan
gekondigde amendementen over deze
kwestie niet werden ingediend. Al kwam
dit wetsontwerp er ongewijzigd en zonder
hoofdelijke stemming door,het bleek dui
delijk dat een groot deel van de Kamer
voor de wet in principe niets voelt. Van
een gedeeltelijke wijziging wilde minister
Joekes echter niets weten. Voorlopig zul
len de tegenstanders het nog wel evenïnet
met deze wet moeten doen, want de be
windsman deelde mede, dat het nauwe
lijks te verwachten is, dat over twee jaar
een definitieve regeling tot stand1 zal
zijn gekomen. Dat was een pil, die na ve
le beloften voor verschillende Kamerleden
voornamelijk uit de rechtse hoek, moei
lijk te slikken zal zijn.
Nadruk verboden.
HOOFDPIJN! <-
Wij kennen allen de term papieren
oorlog" en verstaan daaronder dan een
een strijd die gevoerd wort met woord
en geschrift, die mogelijk een aanleiding
kan vormen tot een oorlog van wapenge
weld indien een der partjjen esn aan
leiding zoekt maar die overigens op
zichzelf geen slachtoffers eist.
Blijkens een artikel in Lichtspoor"
zullen wij deze opvatting van papieren
oorlog voor de toekomst moeten gaan
herzien.
Tijdens mijn laatste verblijf in Duits
land had ik een onderhoud met de bekende
technicus Emile Hutt, die tijdens de oor
log lid was van een geheime anti-fascis
tische organisatie en die momenteel
werkt aan een uitvinding die van groot
belang zal blijken te zijn voor de blindan
over de gehele wereld. Wii kwamen van
het een op hè» ander en spraken ook over
zijn experimenten voor de ontwikke
ling der oorlogswapenen in het laatste
stadium van het jongste wereldconflict.
Professor Hutt kon zich niet onttrekken
aan de wetten van het Hitlerregime en
werd belast met de leiding van een „Waf
fenentwicklungsstelle". welke haar or
ders kreeg rechtstreeks van de chef van
van de Gestapo en SS, Himmler. Profes
sor Hutt behield de leidiijg van genoemde
Stelle, tot de dag dat inj wegens sabo
tage in een concentratiekamp werd opge
sloten.
Zijn voornaamste werk bestond in het
vervaardigen van wapenen en wgp.enon-
derdelen uit een materiaal dat nog vol
op aanwezig was, nl. papier
Vanwege het totale gebrek aan grond
stoffen dat in Duitsland heerste, kwam
de ontwikkeling van dit project spoedig
tot werkelijkheid en werd op, zo groot
mogelijke schaal papier aangewend, om
het bijna onvindbaar geworden metaal
te vervangen. In feite hadden uiteraard
de cartonnage- en papierfabrieken wei
nig van de oorlog te lijden gehad en wa
ren zij merendeels nog in tact.
Mijn ongelovig glimlachje, toen ik
.sprak over de mogelijkheid dit plan te1,ver
werkelijken, was voor de professor aan
leiding mij uit te leggen, dat dit plan
heus niet als een grapje was opgevat,
maar dat zeer goede resultaten verkre
gen waren, welke in de opvattingen over
oorlogsmateriaal een revolutie te weeg
brachten. Hij noemde bijv. de geslaagde
fabricatie van verschillende onderdelen
voor vlammenwerpers. De loopbestond
uit verscheidene lagen papier over elkaar
die gedrenkt in een speciale stof en onder
enorme druk samengeperst, de weerstand
verkregen hadden van staal. De graad
van zekerheid betreffende de noodzake
lijke weerstand bleek slechts zeer weinig
verminderd te zijn.
Met de anti-tankwapens (.bazookas en
magnetische mijnen) waren we al zo ver,
vertelde de professor, dat productieor
ders waren doorgegeven aan verscheidene
fabrieken die onder militaire controle
stonden Rij de geweren speelde het staal
alleen maar een rol waar het 't mecha
nisme voor de trekker en het vizier be
trof. De granaten, die volgens dit procé
dé waren vervaardigd, leverden bij proef
nemingen zeer goede resultaten op, doch
door het snel oprukken der Westelijke ge
allieerden konden zij niet worden aange
wend De gehele productie viel in hun han
den Panier speelde ook een rol bij Me ver
vaardiging van de Vi en V2.
Professor Hutt meent, dat in geval van
een nieuw conflict, dit procédé door over
leg tussen de Westelijke geallieerden, nog
veel effectiever in practijk zal kunnen
worden gebracht. De technici die zich
in Duitsland met de niouwe methode be
zig hielden zijn echter nagenoeg a.lle naar
Rusland overgebracht, om daar hun werk
voort te zetten. Men weet dat Rusland een
van de rijkste landen is als het om de pro
ductie en toepassing van hout gaat en hel
heeft er dus alle belang bij deze nieuwe
ontdekking uit te guiten.
De toenassing van het nieuwe procédé
voor oorlogswapenen mag men vooral
niet veronachtzamen of onderschatten,
omdat immers bij masraDroductie, waar
bij meer op het aantal dan o.p de kwali
teit wordt gelet, de kosten der bewape
ning enorm worden gedrukt. Verder kan
het materiaal overal geproduceerd wor
den waar bossen zijn; tervViil tot nu toe
de oorlogsindustrie aangewezen was op
delfstoffen, die vaak op honderden kilo
meters afstand van de fabrieken gewon
nen moesten worden. Nog gezwegen van
de kosten die het meebracht deze delf
stoffen aan het daglicht te brengen.
Afgezien van de oorlogsindustrie, zou
dit procédé uiteraard ook van zeer veel
nut kunnen zijn voor vredelievende doel
einden en toegepast kunnen worden in.
vele takken van industrie. Het zou metaal
sparen en kolen die wij nu nodig hebben
om metalen t« vervaardigen. Doordat het
materiaal onbranCDaar gemaakt kan wor
den, zou het ook voor de bouwnijverheid
van groot nut kunnen zijn-
Ongetwijfeld verdient deze vinding een
serieuvze bestudering, waarna kan blij
ken of dit product een plaats in de natio
nale economie waard is.
HET LEVEN AAN BOORD
VAN RUSSISCHE SCHEPEN
Enno Kustin is een ionge Estlandse
zeeman. Hij heeft deel uitgemaakt van
de bemanning van het Russische schip
„Tosno»'. Maar toen de ,,Tosno,> enkele
maanden geleden Vasteraas in Zweden
aandeed, heeft Kustin zijn kans waar
genomen en is gedeserteerd. Aan een
verslaggever van de „Sjömannen", het
blad v an de Zweedse zeeliedenbond heeft
Enno Kustin het een en ander verteld over
de arbeidsvoorwaarden en hei leven aan
boord van Russische schepen-
Het is -niet zo gemakkelijk om te mtojv
sterem op een Russisch schip, zo ver
telde Kustin. Eerst moet men een van de
daartoe aangewezen scholen voor zeelie
den hebben doorlopen In Estland zijn er
op het ogenblik twee van dergelijke scho
len. Maar voor dat een jongen voor een
van deze scholen wordt aangenomen,
komt er heel wat kijken- Allereerst moei
de candidaat in het bezit gjjn van een
door drie leden van de communistische
partij ondertekende aanbeveling. Voorts
moet hij een getuigschrift van zijn laatste
werkgever en een bewijs van de plaatselij
ke politie overleggen. Tenslotte moet de
toekomstige zeeman voor een ^politieke
commissie" verschijnen, welke beslist of
de candidaat politiek betrouwbaar is en
of hij tot de school kan worden toege
laten. Candidaten die helemaal geen fa
milie betrekkingen hebben in het buiten
land en wier ouders in Rusland leven
hebben voorrang. Kustin zei, dat vele
jonge Estlanders naar zee willen, omdat
een zeeman over het algemeen meer ver
dient dan een fabrieksarbeider.
Onder streng toezicht.
Enno Kustin kwam in 1948 van de
school voor zeelieden af en hij monsterde
toen voor de kustvaart. Na aan boord
van verscheidene schepen te hebben ge
werkt, kreeg hij tenslotte zijn paspoort,
waarmee hij ook voor buitenlandse rei
zen kon monsteren. De bemanning van
een Russisch schip staat onder streng toe
zicht vertelde Kustin. In buitenlandse ha
vens bijv. is het heel moeilijk toestem
ming te krijgen om aan wal te gaanTrou
wens veel heeft men er ook niet aan, want
een restaurant of café mag een Russisch
zeeman niet binnengaan, sterke drank
mag hij niet drinken en een bezoek aan
een bioscoop is alleen toegestaan onder
bijzondere omstandigheden en dan nog
sechts onder geleide van een officier.
Boekje voor de inkopen.
Zowat het enige wat de Russische zee
man in een vreemde haven wel is toege
staan, is het doen van inkopen. Een
klein gedeelte van zijn gage kan hij in
wisselen voor buitenlands geld. Maar hij
mag ook weer niet alles kopen. In een
boekje waarin hij alles moet opschrijven
wat hij koopt, staat dat hij per jaar maar
twee overhemden, een regenjas, een gra-
mofoon, een fiets, een horloge, een ra
dio, een fototoestel en twee paar sokken
mag kopen. Heeft hij bijvoorbeeld een
mondharmonica gekocht, dan wordt die
later door de Russische douane ir>< be
slag genomen.
Gezagvoerder niet de baas.
Behalve de gezagvoerder bevindt zich
aan boord van de Russische schenen
ook een politieke voorman. Hij is zoge
naamd de plaatsvervanger van de kapi
tein, maar in werkelijkheid deelt hip de
lakens uit. 2(ijn voornaamste werk be
staat uit het toezicht houden 09 de be
manning, het geven van politieke richt
lijnen, het beleggen van vergaderingen
eri het houden van politieke lezingen.
Volgens Kustin is hij ook de man, die
in de buitenlandse havens zorgt voor de
verspreiding van communistische lec
tuur.
Advertentieprijs
7 cent per m.m.
Ingezonden
Mededeellngen
20 cent per m.m.
K'.elne Advertontlèn
^iii..<.lmum .8 regels)
1 - 5 rogels 60 cent.
iedere icgel meer
12 cent extra.
Abonnements
prijs:
Losse nummers 5 ct.
Kwartaal
abonnement
Axel binnen de kom
il 1,25
Alle andere plaatsen
in Nederland en
Ned. In dié 11. 1,55.
Buitenland 11. 2,
Mijnhardt Hoofdpijnpoeders. Doos 45 ct.
Mijnhardt Hoofdpijntabletten. Koker 75 ct.
zeeeen: Voor de handen niets
beter dan H A M E A - G E L E I.