AXELSCHE m COURANT
De uitvoering der Sociale
AXELSCHE COURANT
1 September 1939
Verzekerina wordt herzien
Kano#
de inval in Polen
Frankering bij abonnement Axel.
ZATERDAG 9
SEPTEMBER 1950.
64e JAARGANG No 96.
/TN
NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD
Verschijnt iedere
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Woensdag en Zaterdag
Drukkcr-Uitgeefster:
Firma J. C. VINK
Adres Redactie en Administratie:
AXEL Markt 12 Postbus 16 Tel. 56§
Hoofdredactie:
T. C. VINK-van VESSEM
parlementair overzicht.
de Wachtgeld en Werkloosheidswet, ge
baseerd is op het systeem der v rije
bedrijfsverenigingen, die zelf hun admi
nistratie zullen voeren. Dit nieuwe wets
ontwerp geeft de bedrijfsverenigingen
Frankering bij abonnement Axel.
WOENSDAG 6 SEPTEMBER 1950.
64e JAARGAANG No. 95
/T
V
NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD
Verschijnt iedere
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Woensdag en Zaterdag
J
Drukker-Uitgeefster:
Firma J. C. VINK
Adres Redactie en Administratie
AXEL Markt 12 Postbus 16 Tel 56§
Hoofdredactie:
T. C. VINK-van VESSEM
Op het tijdstip, dat Polen reeds u jaar
bezet is geweest door Duitsland en Sov-
jet-Rus'and is het goed enige belangrijke
gebeurtenissen uit Polen's geschiedenis
in herinnering te brengen.
Op 1 September 1939 vielen de Duitse
legers het Poolse land binnen met 'n ver
pletterende overmacht, voor het aanbre
ken van de dag en zonder voorafgaande
waarschuwing, zoals het ook Nederland
is vergaan op. 10 Mei 1940. De snelheid
waarmee het Duitse leger wist op te ruk
ken, was tot dusver ongehoord, in de ge
schiedenis der krijgskunde. Tegen het
midden van September was bijna geheel
Wesfc-Polen onder de voet gelopen. Op
dat ogenblik kwam het Sovjet-leger Hit-
Ier te hulp en de uitgeputte Poolse legers
werden genadeloos tussen deze tang ver
pletterd. Het tragische Polen, tragisch
in zo menige episode van zijn lange ge
schiedenis, was voor het ogenblik niet
meer te rédden. Het lot was bezegeld;
Polen ging onder in slavernij.
Maar men denke niet, dat Polen deze
eindeloze en ontzettende folteringen zo
maar lijdzaam over zich heeft laten ko
men. Er is een nimmer te stuiten verzet
geweest, dat culmineert in twee grandi
oze hoogtepunten: de Poolse strijdkrach
ten in het buitenland en de opstand van
Warschau in 1944.
De Poolse Strijdkrachten in het
Buitenland.
De bezetters van Polen, Duitsland en
Sovjet-Rusland, meenden, dat het lot van
Polen hiermede bezegeld was. Maar zij
hadden het mis. Want reeds in het voor
jaar van 1940 werd in Frankrijk het nieu
we Poolse leger opgericht 85.000 man
sterk. Dit was het grote werk van Gene
raal Sikorski, de toenmalige opperbevel
hebber en minister-president, die in 1943
door een vliegtuigongeluk bij Gibraltar de
dood vond-
Dit leger bestond voor bijna de helft
uit mannen, die wisten te ontkomen uit
het bezette Polen en voorts uit Polen,
die in het buitenland waren gevestigd.
Reeds in het eerste halfjaar van 194°
heeft dat leger zich onderscheiden door
de gevechten in Noorwegen; vooral in
Narwik. Daarna ook in Frankrijk zoals
de ie Grenadier Divisie en de 2e Infan
terie Divisie.
In de „Battle of Britain'' heeft zich de
Poolse Luchtmacht op bijzondere wijze
onderscheiden; vooral de Jagers-Escaders
302 en 303 die de eerste plaats hebben
ingenomen bij het neerhalen van Duitse
vliegtuigen. In de tijd van 8 Aug. '40 tot
en met 31 Oct. '40 hebben zij 220 Duitse
vliegtuigen neergeschoten. Aan het eind
van 1942 hadden de Poolse vliegers he'
aantal neergeschoten vliegtuigen op 500
gebracht en aan het eind van de oorlog
was het getal loop reeds overschreden.
(957 zeker, 196 waarschijnlijk, 280 be
schadigd).
Ook de kleine Poolse Marine heeft heel
wat bijgedragen aan de zeeoorlog. Noem
slechts Narwik, Duinkerken, Tobroek,
Dieppe, Sicilië en Oran. De Polen zijn
met recht trots op de deelname aan het tot
zinken brengen van de „Bismarck''. De
Poolse torpedo-jager „Piorun'' was het,
die het eerst de „Bismarck'' ontdekte en
aanviel.
Het Tweede Poolse Corps in Italië on
der het commando van generaal Anders
heeft door de overwinning van Monte-
Cassino (éen van de bloedigste en ver
schrikkelijkste veldslagen van deze oor
log) de weg naar Rome vrij gemaakt en
daardoor over het verloop der Italiaanse
cardpagne beslist.
Dit corps heeft een aparte en interes
sante geschiedenis. Het bestond uit man
nen die Sovjet-Rusland waren doorge
weest en kennis hadden gemaakt met
Russische gevangenissen en dwangar-
t>eidkampen.
Nadat Rusland zelf in 1941 in oorlog
met Duitsland was gekomen, werden ten
gevolge van het Sikorski-Stalin accoord
de Poolse krijgsgevangenen als geallieer
de soldaten erkend en vrijgelaten. Dit
corps telde aanvankelijk 50.000 man en
al was het gedurende de gehele Italiaanse
campagne in actie, toch groeide het snel
en bereikte aan het eind van de oorlog
het cijfer van ruim 112.000 man.
Het geheim van de groei ligt hierin»
dat dit corps vanuit 't front wordt aange
vuld met Polen, die door de Duitsers
ten spijt van alle internationale rechten
werden gedwongen dienst te nemen in
het Duitse leger.
Tegelijkertijd nam de ie Pantser Divi
sie onder het commando van generaal
Maczek deel aan de invasie in Frankrijk
(Falaise, Potignvl vocht later in België
Nederland (Axel, Breda) en Duitsland.
Terwijl de Poolse Parachutisten Briga
de zich onderscheidde bij de slag om
Arnhem. (1825 Sept. '44)
Het Poolse Ondergrondse
Verzetsleger.
Onmiddellijk na de catastrophe Van Po
len in 1939, werd een verzetsleger gefor
meerd uit soldaten die hadden weten te
ontkomen aan de Duitse evenals Russi
sche krijgsgevangenschap.
Het werd in de loop der jaren aange
vuld met vrijwilligers van alle rang en
stand. Het was een ondergrondse bewe
ging zoals er geen tweede te vinden was.
Zij telde een half millioen leden.
Aan het hoofd van deze beweging stond
generaal Grot-Rowecki, die echter door
de Duitsers werd gearresteerd en in éen
van de Duitse concentratiekampen geli-
kwideerd. Zijn plaats werd ingenomen
door generaal Bor-Komorowski, die ook
de opstand van Warschau leidde.
Dit verzetsleger ondernam aanvallen in
grotere of kleinere groepen tegen Duit
se legertransporten, spoorwegknooppun
ten, Gestapoposten enz.
Plet grandioze hoogtepunt van dit ver
zetsleger, was de opstand van Warschau
in '44 die de wereld verbaasd deed staan.
Het was een heroïsche strijd! van de
ganse stad tegen haar gehate bezetters,
een strijd op leven en dood, een verweer
dat uniek is in de wereldgeschiedenis,
waarin niet alleen de mannen maar ook
de vrouwen en kinderen waren betrokken.
Deze hoofdstad van Polen vocht 63
lange dagen, totdat zijn straten gloeiende
vlampijpen zijn geworden in ravijnen van
puin en zijn parken en pleinen waren her
schapen in kerkhoven.
Warschau beefde van verschrikking te
midden van staal, bloed en puin. Het
vocht totdat ruim 200.000 Poolse man
nen vrouwen en kinderen het slachtoffer
waren geworden van oorlogsgeweld, van
Duitse represailles, besmettelijke ziekten,
honger en dorst.
En het moet met schaamte worden ge
constateerd, dat door het opzettelijke dra
len der Russen dit weergaloze heldendom
tot niets anders heeft geleid dan tot een
vreselijk bloedbad en de vernietiging dor
stad1. Want terwijl dit alles geschiedde
stond het Russische leger onder bevel
van gen. Rokossowski (de huidige opper
bevelhebber van het Poolse leger) stil
bij de voorsteden van Warschau.
Het Poolse volk betaalde zwaar voor
het opnemen van deze strijd. Zes millioen
Polen, of wel éen vijfde deel van de .totale
bevolking, kwam gedurende de jaren 1939
1945 om. Zij vielen op de slagvelden
niet slechts in Polen, doch eveneens in
Frankrijk, Noorwegen,, Noord-Afrika,
Italië, België, Nederland en Duitsland.
Tevens vormden zij 15 procent van de
totale verliezen van de Royal Air p'orce
gedurende de „Batttle of Britain''. Meer
dan éen millioen werden gefusilleerd of
wegens ondergrondse activiteit door de
Duitsers in concentratiekampen opge
sloten. De Russen deporteerden vanuit de
Oostelijke gebieden van Polen ongeveer
anderhalf millioen Polen naar bin nen -
Rusland en Siberië, waarvan1 ternauwer
nood honderdduizend terugkeerden. Van
de vijftienduizend Poolse officieren, in
September 1939 door de Russen krijgs
gevangen gemaakt, werden later 4500
vermoord in Katyn teruggevonden.
En ondanks al deze offers konden de
Polen hun vrijheid en werkelijke onaf
hankelijkheid1 aan het einde van de oor
log niet terugvinden. Reeds op de con
ferentie te Teheran en daarna in Yalta
en Potsdam werd Polen in een nieuwe
slavernij gestort; die van Sovjet-Rusland.
De bruine Nazi-tirannie is slechts ver
vangen door een rode en het Poolse
volk gaat voort afschuwelijke verliezen
te lijden onder zijn beste zonen en doch-
teren. Het ideaai waarvoor de Polen de
wapens opnamen is nog steeds niet in
vervulling gegaan.
Zij vochten onder de leuze: „Voor Uw
vrijheid en de onze'' en zij droegen veel
bij voor de vrijheid van de anderen, o.a.
ook van Nederland, doch helaas zonder
déze voor zichzelf te verkrijgen-
Ja, dit is waarlijk een treurspel en het
heeft recht op onze aandacht, ons besef
van bitter onrecht en groot, groot kwaad.
Dat wij het niet vergeten, waartoe deze
wereldstrijd is begonnen; om Polen te
hulp te snellen, en hoe het is overgelaten
aan de Russen, die het Duitse dwangsys
teem voortzetten op hun eigen manier:..
Dat wij dit voor ogen houden is wel het
allerminste wat de Poolse soldaten en het
Poolse volk van ons mogen verwachten.
B. S.
Negerstad in Afrika
atig geronk van de
'1. DC6 boven Kano,
i karavaanwegen in
l, hoorbaar wordt, dan
:ken aasgieren hun
van de lemen huizen
itig rond.
issagier het tijdschrift
ahara begon te lezen,
snel een slokje neemt
dronk, staat daar be-
hitte stralende start-
ng uitgedost man: 'n
ir, die blaast op 'n met
lemde, drie meter lan-
klagelijke, doch door
lat dan volgt, snellen
n de startbaan, want,
ten zal de majestueuze
n dan moet de baan
;ds, voordat de DC6
is nog een ander ge-
gekomen. Het is het
..M.-ers: de vertegen-
ïssistent, de stations-
en enkele hulpkrach -
et brandende hart Ivan
lamheden. Voor hen
van het lijnvliegtuig
?k uit Amsterdam en
tourreis uit Johannes-
leen maar 80 minuten
irbeid' tijdens het op-
gen de Hollander, die
den nog in het frisse
m Schiphol, of na
jn op Palmietfon-
elfs even de honderd
luw, en de Harmattan
ogende zandnevel ver-
lve iets van de ver-
jen totaal andere we-
jstel ook brieven mee.
blanken, de kipderen
n in deze leemstad te-
3 negers. Blanken, die
het gouvernement van
smaatschappijen en in
even in stenen huizen,
het helblauw van de
van de omgeving af-
j moskee in het cen-
stad.
e kinderen onder de
hts gekleed in kralen
re, narigheid veroor-
tienduizenden tonnen
ia-pyramiden, die op
tedicijnmannen die vo
rt tegen de rheuma-
■,11de en opzwepende
i-tom in een negerdanj-
:ovele kenmerken van
lie eeuwenlang en
»e moeizame ka
thaar was en waar-
rluchtvaart in luttele
takt, die ontdekkings-
1 en vaak hun le-
Cano, het hoofd van
ïn. is een luchtvaart-
eel steun heeft gege-
ikoming van 't vlieg-
e vorst woont in een
ren door 79 echtgeno-
icte op het vliegtuig
le wandschilderingen
ïzaal.
de bevolking is de
bars, biljart- en dans-
golflinks en zijn be-
dat echter niet boven
geprefereerd, 's Za-
wordt in de Club ge
it de K.L.M.-ers ech-
ian in de vroege mor-
machine binnenkomt.
genoegen van
lorstelling is voorbij,
3 regens de toeschou-
toe zijn uitgespoeld
onberijdbaar zijn ge-
^voonnements-
prlj«:
Losse nummers 5 ct.
Kwartaal
abonnement
Axel binnen de kom
11 1,25
Alle andere plaatsen
In Nederland en
Ned. Indlé 11. 1,55.
Buitenland 11. 2,
Advertentieprijs
7 cent per m.m.
Ingezonden
Meaedeellngen
20 cent per m.m.
Kleine Advertentiën
(maximum 8 regels)
1 - 5 regels 60 cent.
Iedere regel meer
12 cent extra.
A 1J—
Abonnements
prijs:
Losse nummers 5 ct.
Kwartaal
abonnement
Axel binnen de kom
11 1,25
Alle andere plaatsen
in Nederland en
Ned. Indié 11. 1,55.
Buitenland 11. 2,
Advertentieprijs
7 cent per m.m.
Ingezonden
Mededeelingen
20 cent per m.m.
Kleine Advertentiën
(maximum 8 regels)
1 - 5 regels 60 cent.
iedere regel meer
12 cent extra.