AXELSCHE15 COURANT
ïh
Frankeridg bii abonnement Axel.
ZATERDAG 6 MEI 1950.
64e JAARGANG No. 61.
n
V.
NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD
Verschijnt iedere
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Woensdag en Zaterdag
Drukker-Uitgeefster:
Firma J. C. VINK
Adres Redactie en Administratie:
AXEL Markt 12 Postbus 16 Tel. 56§
Hoofdredactie:
T. C. VINK-van VESSEM
AARDE DOOR HET OFFER
GEWIJD...
Indonesische urn bijgezet.
„Aarde door het offer gewijd, samenge
bracht uit gans 't land, teken tot in verre
tijd van heugenis en vasten band" zo
luidt de zinvolle tekst op het Nationaal
Monument, dat een ereplaats kreeg op de
Dam in de bootdstad, reent tegenover
het Koninklijk Paleis. Het monument dat
is een hoge halfronde muur, boveraan ge
sierd met de wapens der Nederlandse pro
vinciën en onderaan voorzien van nissen,
waarin de elf urnen rusten. Urnen met
aarde uit onze elf provinciën» ter eerbie
dige nagedachtenis aan hen die vielen in.
de strijd tegen de overweldiger, een strijd
voor vrede en recht», welke juist dezer
dagen vijl jaar gelegen werd beëindigd.
Is dat wel helemaal juist Kwam er op
,5 Mei 1945 een einde aan die strijd r
Werd ook niet na deze datum nog egn
strijd gestreden tegen een bezetter en veel
later nog weer een strijd om vrede en
recht in Indonesië Is er dan niet een
innige verbondenheid tussen hen die ginds
hun leven lieten en hen wier nagedachte
nis door het Nationaal Monument wordt
geëerd Ja 1 Want zij allen lieten het leven
voor dezelfde hoge idealen-
En daarom werd reeds in 1948 beslo
ten aan de elf Nederlandse urnen een
Indonesische urn toe te voegen met aar
de van de (32 Erevelden in Indonesië,
waar mannen en vrouwen rusten» die vie
len in die strijd tegen Japan en vopr de
toekomst van Indonesië.
J.l. Zaterdag heeft de bijzetting op de
Dam in Amstedarn plaats gehad. Het
is een ontroerende plechtigheid gewor
den, die eien diepe blijvende indruk he#ft
gemaakt op de duizenden die ervan ge
tuige mochten zijn.
De bijzetting geschiedde na een een
voudige maar- indrukwekkende samen
komst in de Nieuwe Kerk naast het Ko
ninklijk Paleisi Voor de monumentale
Kansel was de Indonesische urn opgesteld
teïnidden van een erewacht van vier man
nen en vier vrouwen. En rond de kansel
schaarden zich Koningin Juliana, Prins
Bernhard, een 9-tal ministers, de Hoge
Commissaris Mr. Rum, leden van het
Corps Diplomatique, van de Hoge Colle
ges van Staat,, Eerste en Tweede Kamer
hoge leger- en marine-autoriteiten, ver
tegenwoordigers van het bedrijfsleven in
Indonesië en vele weduwen en nabestaan
den van hen, die in Indonesië vielen.
De waarnemend hoofdvloot-aalmoeze-
nier pater A. O. H. Bmgmans, las een
gedeelte voor uit het 15e hoofdstuk van
de Brief van Apostel Paulus aan de Co-
rinthiërs. Minister Götzen hield een toe
spraak, waarin hij de namen noemde van
de 22 erevelden en herinnerde aan enkele
hoogtepunten uit de ongelijke strijd, die
tegen Japan werd gevoerd. „Heeft de
geest in die strijd overwonnen zo vroeg
spreker zich af- „,Als wij bedenken, dat
God de grote Bouwheer is, die ons men,-
sen als kleine stukjes mozaïk invoegt in
het grote geheel, dan kan ons antwoord
op die vraag zonder aarzelen „Ja zijn
De oud-hoofdleger-predikant in Indone
sië, ds. J. C. Koningsberger, bad het ge
bed des Heren Het Onze Vader. Orgel -
en bazuinmuziek, koor- en solozang wis
selden de sprekers af. En na het gemeen
schappelijk zingen van het 6e couplet van
het Wilhelmus viel een minuut plechtige
stilte in de kerk en herdachten al'en staan
de de gevallenen.
Nadat de Koningin en Prins Bernhard
en honderden genodigden de kerk verla
ten hadden en zich over het Damplein
naar het Monument hadden begeven, werd
de urn uit de kerk naar het monument ge
dragen, terwijl de erewacht van mannen
en vrouwen de slippen droeg van de rood-
wit-blauwe vlag, die de urn vergezelde.
In plechtige stilte, steeds doorbroken door
de klanken van het Paleis-carillon, wer
den zo de laatste tientallen meters afge
legd van de lange reis» die de urn heeft
moeten maken naar de definitieve rust
plaats in het hart van Neerlands hoofd
stad. De urn gevat in, een fraai be*
werkte sono-houten tabernakel werd
geplaatst in een roodstenen ni^, welke was
aangebracht in het middelpunt van het
monument, nadat de vlag midden in hetj
Deinplantsoen langzaam nalfstok was ge
hesen en de duizenden in een minuut
stilte de gevallenen hadden herdacht. Ont
roerend klonk net eerste couplet van het
Wilhelmus. Minister Götzen droeg in een
korte toespraak de urn officieel over aan
de zorgen van het Gemeentebestuuur van
Amsterdam en de Burgemeester van de
hoofdstad,'mr- A. J. d'Ailly, zeide de zorg
voor dit symbool van opofferingsgezind
heid gaarne te willen aanvaarden.
Er werden kransen gelegd, eerst door
H.M. de Koningin en Prins Bernhard, en
daarna door minister Götzen namens de
ministerraad en vervolgens door de am
bassadeurs van de geallieerden landen en
door de \ertegenwoordigers van vele ver
enigingen-
De plechtigheid werd besloten met een
défilé voor het monument, dat geruime
tijd duurde- En daarna kreeg het Dam
plein langzamerhand weer het gewone
aanzien, zoals op Zaterdagmiddag....Het
leven gaat immers voort- Maar dat voort
gaan mag niet betekenen, dat de beteke
nis van deze plechtigheid weer even snel
wordt vergeten als zovele andere dingen,
die zich in ons dagelijks leven voordoen.
Het Nederlandse volk mag nooit verge
ten aan welke offers het zijn vrijheid heeft
te danken- Het Nationaal Monument, dat
een plaats kreeg in het hart van Neerlands
hoofdstad, behoort een zelfde ereplaats
in te nemen in het hart van ons volk
(Nadruk verboden.)
PARLEMENTAIR OVERZICHT
De afschaffing der ondernemings
belasting
Noodzakelijk voor de middenstand.
De Tweede Kamer is momenteel in e«n
hevig duel gewikkeld met Minister Lief
tinck- Dat is niets ongewoons want er
is geen Minister waarmede men zo goed
kan duelleren, als juist met deze bewinds
man- Afgezien van het feit,, dat menigeen
in den lande het beleid van onze Minister
van Financiën maar matig kan bekoren,
iets, dat overigens wel het lot zal zijn van
iedere schatkistbewaarder, is zo'n duel
daarom zo interessant, omdat deze Mi
nister zijn zaakjes door en door kent en
niet voor de een of andere specialist op
hol slaat- Ook niet als het zijn partijgenoot
Hófstra Garb.) betreft. Lieftinck houdt'
steeds voet bij stuk, al heeft hij in het
verleden misschien wel 'eens te véél het
„onaanvaardbaar" uitgesproken- Zodra
dit woord uit de mond van een Minister
klinkt,, kan men verwachten, dat er met
grof geschut geschoten wordt- Of het aan
hangige wetsontwerp wordt dan ingetrok
ken, of wanneer de zaak zeer belang
rijk isde Minister zal zijn ontslag ne
men. Het is duidelijk dat het uitspreken
van dit woord de Kamer reeds direct
voor problemen stelt, ln normale tijden is
dit niet erg, maar ten tijde van de Indone
sische kwestie bijv. toen het kabinet
persé door de grote partijen in ons land
bij elkaar gehouden moest worden, al
thans volgens de mening dezer partij
enhad het onaanvaardbaaar iets weg
van „chantage"- Natuurlijk is dit woord
veel te grof voor zojn beminnelijke be
windsman als minister Lieftinck is.
Waar de Kamer thans over vecht? Wel
het gaat over de beroemde belastingher
zieningen- De Minister heeft een hele
reeks wetsontwerpen dienaangaande inge
diend. De eerste die der benzine belas
tingis reed» behandeld- Nu wordt de
belastingdruk voor de bedrijven verlicht-
De optimist, die denkt dat er nu zo maar
belastingen worden afgeschaft,de mak
kelijkste methode van verlichtingkomt
echter wel zeer 'bedrogen uit. De reken
meester Lieftinck heeft natuuurlijk weer
een stelsel bedacht van geven en nemen.
Aan de ene kant verlichting en aan de
andere kant verzwaring. En hij heeft dat
zo gedaan» dat hel voor de bedrijven in
derdaad een verlichting betekent, al is
deze dan niet zodanig als velen zouden
willen.
Het belangrijkste is wel dat de Minis
ter na veel praten bereid is gevonden de
ondernemingsbelasting af te schaffen. Dat
is gelukkig^, want deze belasting dateert
nog uit de Duitse tijd. En de idee alleen
djaaraan is al niet prettig. Goed» |de onder
nemings belasting gaat verdwijnen, zeide
de Minister, maar dan gaat de Vennoot
schapsbelasting omhoog. Verdere maatre
gelen zijn o.a. de verlenging van de ver
liescompensatietermijn van twee op drie
jaar; een verlichting van de afschrijvin
gen door de bestaande boekwaarde te ver
dubbelen, terwijl het tevens mogelijk zal
worden» dat een derde van de nieuwe in
vesteringen naar willekeur wordt afge
schreven. Dit duidt men aan met de term
vervroegde afschrijving.
Er zijn natuurlijk ook nog wel andere
zaken, maar die zijn zo technisch, dat
het onmogelijk is deze thans te behande
len. Trouwens ieder die er mee te maken
heeft, zal wel snel een belastingspecialist
in de arm nemen,, want alleen heeft men
deze materie, die zeer omvangrijk is, niet
gauw door-
De ondernemingsbelasting.
De afschaffing van de ondernemings
belasting vormde uiteraard een centraal
punt in dit lange debat, dat nog 'niet ge
heel teneinde is gebracht- De socialist
Hofstra jjarb.) voelde hier niet veel voor.
Elij was van mening, dat de Minister zo
maar een bedrag cadeau geeft ain de
werkgevers», terwijl de werknemers niets
gedaan krijgen- Deze belastingconsulent
gaf grif toe, dat vooral de middenstand er
niet best op staat- Deze moet echter maar
geholpen worden door een verhoging van
het vrijgestelde belastingbedrag en in het
algemeen door een verhoging van de
koopkracht van de massa- De R.K. bij
monde van dr- Lucas ijk.v.p.) juichten
deze afschaffing zeer toe evenals de a.r.
de c-h. en de v-v.d. De heer van de Wete
ring" (c.h.) vond de afschaffing van de
ondernemings belasting schitterend. Dit
was echter niet het geval niet de verho
ging van de vennootschapsbelasting. Juist
de N.V.'s moeten een belangrijk aandeel
bijdragen in onze industrialisatie. Ook de-
z|e zullen wij dus moeten helpen, bijv.
door het vrijgestelde bedrag te verho
gen- De heren v.d. Heuvel; a.r.) en Hofi-
stra (arb.) stonden der traditie ge
trouw ook thans weer als kemphanen,
tegenover elkaar- Vooral de eerste is een
zeer strijdlustig man. Een uitnemend de
bater en een vlot spreker. Deze afgevaar
digde was van mening, dat het bedrijfs
leven nog veel meer ontlast moet worden.
Een stelling waarmede vele andere afge
vaardigden, o.a. de heer Ritmeester (v-
v.d.) het roerend eens waren.
Minister Lieftinck had het nog niet zo
moeilijk. Althans niet in het begin. Elij
had slechtst algemene opmerkingen te be
antwoorden- De afschaffing van de onder-
nemngsbelasting zal f. 150 millioen kos
ten. Daar staat echter tegenover dat de
verhoging van de vennootsschapsbelas-
ting f- 58 millioen zal opbrengen. In totaal
wordt de schatkist dus f. 92 millioen lich
ter. Kan dat? Op de lange duur wel,
zo zeide de Minister. Wij zullen echter
heel sober moeten zijn en flink moeten
sparen, want er is geen reden tot opti
misme als het gaat om 's lands financi
ële positie. Voor de middenstand is deze
afschaffing echter noodzakelijk. Het aan
tal crediet-aanvragen neemt hand over
hand toe- Het sein voor deze groep per
sonen staat inderdaad op onveilig. De Ka
mer had urenlang nodig voor de benan-
tleling van de amendementen en zij is er
nog niet geheel mee klaar- Dat komt door
dat zij ook de Duitse nota van Minister
Stikker moest behandelen- Alleen Woens
dag kon hij dat doen,, anders zou hij de
eerste maand geen tijd meer hebben.
Ondernemingsraden.
Intussen kwam de Eerste Kamer ook
bijeen. Zij hield zich Dinsdag bezig met
de behandeling van het wetsontwerp in
zake de ondernemingsraden. Evenals aan
de overzijde van het Binnenhof was het
ook nu weer de grote kwestie of de onder
nemingsraden in de P.B.O. gelast moe
ten worden of niet- De heren de Bruyn
(k.v.p.), voorzitter van de K.A.B. en
Schipper (a.r.),. oud onder-voorzitter van
het C.N.V. waren biervan grote voorstan
ders. Nieuwe argumenten kwamen echter
niet naar vppen. Het wetsontwerp ging er
na een behandeling, welke ruim een mid
dag duurde, zonder hoofdeijke stemming
(Slot onderaan 4e kolom).
VRIJHEIDSKLANKEN OVER
GEHEEL NEDERLAND.
Binnen afzienbare tijd zal het Neder
landse volk niet alleen op Nationale
herdenkingsdagen,, maar iedere dag wor
den herinnerd aan het offer, dat duizen
den landgenoten in de donkere jaren 1940-
1945 voor de vrijheid van het vaderland
hebben gebracht- De „Commissie Vrij-
heidsklokken", een onderdeel van de
Commissie Nationale Herdenkingheeft
daarvoor een plan ontworpen dat aller
sympathie en steun verdient- Niet alleen
omdat de gevallenen van de vijf oorlogs
jaren hun offer brachten voor ons allen,
maar ook omdat het gehele Nederlandse
volk direct betrokken zal worden bij deze
dagelijkse herdenkingen.
De bedoeling is in Nederlands hoofd
stad, Amsterdam, op een nader te bepalen
plaats een eenvoudig bouwsel te doen vei
rijzen, waarin een klokkenspel zal wor
den aangebracht- De Nederlandse Radio-
Omroepverenigingen hebben zich bereid
verklaard iedere dag op een bepaald uur
vermoedelijk 's avonds 8 uurde klan
ken van dit klokkenspel uit te zend eb.
Niet per gramofoonplaat, maar direct van
uit Amsterdam. Het aantal klokken zai
14 Dedragen. De grootste der klokken, die
bij bijzondere gebeurtenissen ook afzon
derlijk kan worden geluid, zal behou
dens toestemming van H.K.H.de naam
„Wilhelmina" dragen- Aan twee andere
klokken zullen onder betzelfde voorbe
houdde namen worden gegeven van
H.M. Koningin Juliana en Z-K.H. Prins
Bernhard. De elf overige klokken zullen
worden genoemd naar de elf provinciën.
De kosten voor uitvoering van dit plan
zullen, dank zij verschillende toezeggin
gen, de fl. 25.000 niet overschrijden. Het
zal de commissie waarschijnlijk weinig
moeite kosten dit bedrag op zeer korte
termijn met behulp van enkele grote gif
ten bijeen te krijgen. Maar dat is geens
zins de bedoeling. Immers geheel het Ne
derlandse volk heeft geleden onder de be
zetting, gestreden voor de vrijheid en zich
verheugd over de bevrijding- En daarom
stelt de commissie zich op het standpunt^
dat ook geheel het volk in de gelegen
heid moet worden gesteld bij te dragen
voor dit doel- In alle postkantoren zullen
van 10 tot 20 Mei a.s. busjes worden ge
plaatst; een 7oo-tal plaatselijke comité's
zal de actie ondersteunen, en alle gemeen
tebesturen zijn co de hoogte gebracht
van de plannen.
Het gironummer van de Commissie Vrii-
heidsklanken te Amsterdam is 1012
Als dit plan slaagt, en er is geen enkele
reden om daaraan te twijfelen, zal ons Ne
derlandse volk en vooral ook de Neder
landse jeugd meer dan tot nu toe worden
doordrongen van de grote dank, die wij
verschuldigd zijn aan die dappere mannen
en vrouwen, die de vrijheid betaalden met
het offer van hun leven.
Ook andere landen kennen deze dage
lijkse herdenkingen. Op het slagveld bij
Yperen in België bijv, waar tienduizen
den in steen gebeitelde namen de herinne
ring levendig houden aan de gevallenen
van de Eerste Wereldoolog 1914 - 1918,
wordt iedere dag op een bepaald uur „The
last Post" geblazen en 'nog steeds maakt
deze eenvoudige plechtigheid een diepe
indruk op Beleen zowel als buitenlanders
die de slagvelden bezoeken.
En zo zal straks iedere dag op hetzelfde
uur de klank der vrijheidsklokken door
dringen in iedere Nederlandse huiskamer
ont de herinnering levendig te houden aan
het offer van onze Nederlandse nationale
helden, iets dat wij zo licht dreigen te ver
geten, maar dat nooit vergeten mag wor
den-
Ziek of half ziek
door- Alleen de communisten waren te
gen. Die zijn nu eenmaal voor klassen
strijd, al hebben de arbeiders in. Rus
land in wezen niets te vertellen.
(Nadruk verboden).
#%oonnements-
priji:
Losse nummers 5 ct.
Kwartaal
abonnement
Axel binnen de kom
1,25
Alle andere plaatsen
ln Nederland en
Ned. Indiè 11. 1.55.
Buitenland fl. 2,
Advertentieprijs
7 cent per m.m.
Ingezonden
Meaedeelingen
20 cent per m.m.
FMne Advertentlên
^u-^ximum 8 regels)
1 - 5 regels 60 cent.
iedere regel meer
12 cent extra.
door een grieDaanval of gevatte koude
SANAPIRIN (Mljnhardt) helpt U er in
een paar dagen van- af. Buisje 5 ta
bletten 75 cent. 25 tabletten 40 cent.