AXELSCHE IB COURANT
staalmout
WEK DE GAL
IN UW LEVER OP
Axel
rlog
XEL
Frankering bij abonnement Axel.
ZATERDAG 22 APRIL' 1950
NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD
Verschijnt iedere
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Woensdag en Zaterdag
Drukker-Uitgeefster:
Firma J. C. VINK
Adres Redactie en Administratie:
AXEL Markt 12 Postbus 16 Tel. 56§
Hoofdredactie:
T. C. VINK-van VESSEM
>er kg
30 gr.
30 gr.
117
>1 G
>ril 1950
ll.
cweek
ll. 246
m
•eken,
en
it en
i. enz.
rdeel.
5baar)
i wif.
tndelijke
ername:
ng
ib X Ier)
ragen.
d. Borg,
Het Belgische Koningshuis.
Het Belgische Koningshuis is nog be-
kkelijk jong. Ruim honderd jaar gele-
n aanvaarde Leopold van Saksen-C o-
rg de kroon van het land, dat zich had
rescheiden van het Koninkrijk der Ne-
anden. Men vraagt zich wel eens af,
er bij zoveel scherpzinnigheid ook nog
plaats was voor een hart. - Een vro-
heer was hij niet, en zijn arme vrouw
iagde het niet zelfs te glimlachen in zijn
'n. Heel zijn streven was er op ge-
ht, de invloed van zijn familie uit te
:iden.
De bekroning daarvan was wel het hu-
;ujk van zijn neef Albert, met de jonge
oningin Victoria van Engeland. De in-
oéd van deze vorst met zijn excellente
taliteiten werd zo groot, dat Engeland
vandaag-de-dag in politiek opzicht,
ders zou hebben uitgezien, ware hij
et op betrekkelijk jeugdige leeftijd ge-
orven-
let huwelijk van zijn dochter Charlotte
ft aartshertog Maximiliaan van Oosten-
te werd echter geen succes.
Zij volgde haar man naar zijn nieuw
leizerrijk" in Mexico, waar zijn regering
i ignobele wijze eindigde, doordat hij
»r president Juarezmannen tegen de
jUr werd gezet. De arme Charlotte ein-
cae haar leven in het krankzmnigenge-
cht.
Zijn zoon Leopold II was verre van
jpulair en regeerde m een tijd, waarin
verzet van de links-georiënteerde ar-
tiders tegen de toenmaal oppermachtige
stelijkheid leidde tot hevige conflic-
u. Leopold had echter verstand en door-
At van zijn vader geërfd, en als deze
jg hij voort van België, inplaats van eeij
chterlijk generaliteitsland, een krachti-
e zelfstandige staat te maken ook pp
:onomisch gebied- Hij bevorderde de in-
astriële vooruitgang waar zulks moge-
kwas Hij stichtte uit particuliere mid-
n voor België een ko,oniaal rijk in de
;0ngo, en oogstte daarvoor nimmer enige
ink, zelfs geen begrip. Veeleer bracht
tt hem de grootste moeilijkheden. Thans
ankt België zijn economische positie en
n harde valuta voor het overgrote deel
in het doorzicht van zijn koning, die op
aarlijk vorstelijke wijze de Congo ca-
tau deed aan zijn land.
In zijn particuliere leven genoot de ko-
ing een slechte reputatie; het aantal
potprenten, waarop hij als losbol en
rinkebroer staat afgebeeld is legio. Hij
as thuis geen gemakkelijk heer en er
veneens op uit, zijn dochter zo voordelig
nogetijk aan de man te brengen.
Fen ervan huwde zelfs met de kroop-
rins van Oostenrijk. Leopold zag pijn
tou'ste dromen ineenstorten, toen de jon-
Ividolf doorschoten werd aangetroffen
zijn jhchislot Mayerling, naast Let lijk
an zijn minnares, barones Maria Vetsera.
log weet men niet alles van dit drama en
erhalve wordt er uitgebreid over gefan-
aseerd.
Zijn neef Albert, die hem opvolgde, was
it geheel ander hout gesneden- Hij kreeg
ijn grote kans op populariteit toen de
erste Wereldoorlog ontbrandde- Altijd bij
ijn troepen in de loopgraven, kreeg hij de
aam van de Soldatenkoning. De gealli
srde propaganda, die het kleine onder
[fi voet gelopen België als een onschat-
laar object beschouwde, maakte veel
«rk van hem en zijn vrouw, de eveneens
)uitse Elisabeth- Zij had al vroeg ge
jond, dat de sociale vragen haar meer
an de hof-entourage ter harte gingen-
ij organiseerde de verpleging en verzor-
ing der gewonden waaraan Zij zich met
art en ziel toewijdde.Hun beide zoontjes
«opold en Karei vertoefden aanvankelijk
Engeland, terwijl het dochtertje Prin-
Marie José op een kloosterschool in
talië werd ondergebracht.
Toen de oorlog voorbij was kende het
nthousiasme geen grenzen, toen de Ko-
inklijke familie zich aan het volk ver-
MndenAlbert en Elisabeth waren vastet
an ooit met elkaar en met het volk van
elgië verbonden.
Helaas ook aan dit blijde tussenspel
het sombere toneel, waarop de Co-
urgers voor het voetlicht traden, kwam
en droevig eind, toen Koning Albert in
)34 bij een bergbeklimming bij Marche
Dames, in de buurt van Namen om
leven kwam.
Prinses Marie José, had tijdens haar
erblijf in België op 11 -jarige leeftijd de
13-jarige kroonprins Umberto ontJ
oet. i j 4
Samen doorkruisten zij Venetië per
•ndel. Van die dag af was het leven van
arie J0sé gekoppeld aan dat van Um!-
crto. Zij leerde vloeiend Italiaans spre
ken. Zij ging Italiaanse muziek en kunst
bewonderen. In 1929 verloofden zij zich-
Marie José was toen 23 jaar; zij had
springerig haar en een krachtig lichaam).
Zij was niet mooi maar zij had een fris
gezicht, zij was gezond en sprankelde van
ieven. Umberto was 25 jaar, donker, knap
elegant, een sportliefhebber, kortom een
man, op wie alle vrouwen verliefd wer
den. Napolitanën, die het paar zagen,
riepen uit Dit is nu toch heus een hu
welijk, uit liefde.
Acht161" de schermen waren ook de poli
tici tevreden- Marie José wes een van de
weinige Europese prinsessen, met wie
Umberto kon trouwen zonder dat er poli
tieke of godsdienstige gevaren uit konden
voortkomen. Het huwelijk werd met grote
praal en pracht voltrokken. In Januari
[930 was geheel Rome een week lang in
éen grote feestroes.
Helaas duurde het niet lang, of Marie
José merkte, dat officieel feestbetoon het
enige was, waaraan haar gemaal haar zou
laten deelnemen- De wittebroodsweken
waren nauwelijks voorbij, of de kroon
prins vatte zijn oude leventje weer op.
Reeds in de zomer van 193° werd hij op
Capri gezien in gezelschap van een veel
besproken Romeinse schone.
Umberto was haar geen moment trouw.
Aanvankelijk wilde zij het niet geloven;
maar nog geen twee jaar na het huwelijk
werd Umberto verwikkeld in een affaire
met een beroemde ster uit Hollywood).
De vrouw zette door, dat zij in het ko
ninklijk paleis toegelaten werd^ Umberto
ontving haar op een avond in zijn particu
liere vertrekken, Marie José wis.t het
Zij kwam plotseling de kamer binnen
met een geladen revolver. Haar schoten
raakten evenwel niemand. Zij viel ia zwijm
en werd weggebracht. Het schandaal
werd zorgvuldig geheim gehouden-
Sedertdien hebben Umberto en Marie
José zich niet meer verzoend. Zij bleven
onder éen dak wonen, bij officiële gele
genheden verschenen zij in eikaars gezel
schap en zij vervulden hun vorstelijjke
plichten, door te zorgen voor kinderen.
Hun eerste dochtertje Maria Pia werd in
1934 geboren, drie jaar later volgde er
een zoon en in 194° en 1943 n°g twee
dochtertjes. In haar kinderen vond Marie
José de liefde en de troost, die hun va
der haar onthield.
De Belgische prinses is nooit facist
geweest. De afkeer van de Duitsers was
haar van kindsbeen ingegoten.
Eind April 1945 bracht de bevrijding
van geheel Italië en toen begon de laatste
acte van haar levensdrama.
Zij werd Koningin van Italië, maar
bleef het nog geen maand.
Op 4 Juni werd de republiek uitgeroe
pen; twee dagen later was de koninklijke
familie op weg naar Portugal.
De tragedie was nog niet ten einde. Te
genspoed brengt de mensen vaak tot el
kaar, met Umberto en Marie José was dit
niet het geval. Kort vertoefde Marie
José als gravin van Sarre in Portugal;
to«n ging zij m,et de kinderen naar Meiner
in Zwitserland. Umberto bleef in Portu
gal. In Zwitserland had zij misschien vre
de, rust en een nieuw levensdoel kunnen
vinden. Maar na een bezoek aan Madrid
werd zij ernstig ziek en bijna blind. We
reldberoemde specialisten behandelden
haar ogen en het is mogelijk, dat zij op
den duur haar gezichtsvermogen terug
krijgt.
De 33-jarige kroonprins Leopold, die
die in die tijd was gehuwd met prinses
Astrid van Zweden volgde zijn vader op
als koning Leopold de derde-
Op 13-jarige leeftijd, werd hij reeds
in het leger opgenomen en met de Belgi
sche soldaten vertoefde hij in de loop
graven in het IJzergebied.
Uit het gelukkige huwelijk van Leo
pold en Astrid werden 3 kinderen gebo
ren. In 1927 prinsen Josephine Charlotte.
De thans 19-jarige kroonprins Boudewijn
en Albert, prins van Luik.
In 1935 kwam de geliefde vorstin bij
een auto-ongeval in Zwitserland om het
leven, diep betreurd door het gehele Bel
gische volk en door de Koning, die
slechts voor het vervullen van zijn plicht
het paleis te Laken verliet.
11 Mei 1940 de dag na de invasie der
Duitse legers in België, stelde koning
Leopold zich aan het hoofd van het leger
en verzocht hij Frankrijk en Engeland
dringend om hulp. '15 Mei braken de
Duitsers door de Franse verdedigings
linies te Sedan heen en dreven de te hulp
gesnelde geallieerde legers ttrug naar de
kust, waar Duinkerken de enige uitweg
bleef. 1
27 Mei, toen het Belgische leger van de
Britse strijdkrachten was afgesneden, gaf
de Koning zich onvoorwaardelijk over.
Met zijn broer prins Karei bleef hij bii
zijn soldaten.
Deze daad van de Koning heeft geleid
tot het ontstaan van de Belgische ko
ningskwestie.
Tijdens de vier bezettingsjaren leefde
koning Leopold nagenoeg als gevangene
in zijn paleis, n September 1940 huwde
huwde hij met Mary-Liliane Baels, doch
ter van een voormalige Belgische minister
Zij zou de titel dragen van Prinses de Re-
thy en deed afstand van de titel van Ko
ningin, terwijl eventuele kinderen uit dit
nuwelijk geen rechten op de troon zou
den doen gelden-
In 1942 schonk zij de Koning een zoon
prins Alexander.
Na de landing van de geallieerden
werd de Koning door de Duitsers over
gebracht, naar een kasteel bij Salzburg,
waar hij met vrouw en kinderen vertoef
de tot de Amerikanen hem in Mei 1945
bevrijdden
Leopold verzocht zijn broer prins Ka-
rel, die als regent was opgetreden, in
functie te blijven, omdat een slechte ge
zondheid hem belette direct naar Bel
gië terug te keren- De Belgische socia
listische partij eiste toen direct LeOpokLs
aftreden-
Sinds Augustus 1945 vertoeft Koning
Leopold inZwitserland en prins Karei
treedt nog steeds op als Prins-Regent,
totdat de langdurige koningskwestie zal
zijn opgelost.
Buitenlands weekoverzicht.
DE REGERING ACHT
AARDAPPELENPRIJZEN TE HOOG.
Een door de Regering ingesteld onder
zoek heeft, naar het Ministerie van Land
bouw, Visserij en Voedselvoorziening me
dedeelt, aangetoond, dat de handel voor
kosten van vervoer en opslag van con
sumptieaardappelen en tevens voor de
winstmarge veelal een hoger bedrag be
rekent, dan redelijk is. Zélfs is in meer
dere gevallen geconstateerd, dat het ver
schil tussen telersprijs en consumenten
prijs ongeveer het dubbele bedraagt van
een redelijk te noemen marge van onge
veer f 0-04 per kg-
Het bleek, dat in Amsterdam ongeveer
80 procent van de aardappelen door de
huisvrouw in de winkel wordt gekocht
voor 18 cent per kg., terwijl deze aardap
pelen op grond van kwaliteit en soort
voor 10 a 11 cent per kg. van de teler
kunnen worden gekocht.
Aangezien de telersprijzen reeds gerui
me tijd een daling vertonen had verwacht
kunnen worden, dat ook de consumen
tenprijzen naar omlaag zouden gaan. Dit
is echter niet geschied in vele gevallen
is er zelfs van stijging sprake.
Bovendien is gebleken, dat vele klein
handelaren misbruik maken van het ver
trouwen dat de huisvrouwen in hen stel
len, door bijv. Zeeuwse Blauwe en -Bonte
Blauwputten en dergelijke onjuiste kwali
teitsaanduidingen, te vermelden, ondanks
het feit, dat deze soorten in het geheel
niet op de markt komen- Mede met het
oog op dit verschijnsel acht de Regering
het volkomen gerechtvaardigd zonodig
krachtige maatregelen te nemen om aan
deze toestand een einde te maken. De
Minister van Landbouw, Visserij, en
Voedselvoorziening heeft dan ook beslo
ten tot de oprichting van verkoopplaat
sen van aardappelen van de Overheid
over te gaan, indien de prijzen, die door
de consumenten moeten worden betaald
niet op korte termijn belangrijk dalèn.
Er bestaat geen enkele aanleiding meer
voor een aardappeltekort te vrezen. In
de kring van den handel is men zelfs de
mening toegedaan, dat er van een over
schot sprake is, en dat daarom de export
van aardappelen meer zou moeten worden
toegestaan. Zolang de prijzen voor de
consumenten echter niet tot een redelijk
peil zijn gedaald, en niet met zekerheid
een overschot bestaat, zal van hervatting
van de export geen sprake kunnen zijn.
rnlJH UAROrJES: DE CACHET,
die pijn verdrijft en kou afzet.40en 75ct
In verband met de weinige binnen
landse politieke gebeurtenissen willen wij
deze week i.p.v. het gebruikelijke binnen
lands overzicht eens aandacht wijden aan
de buitenlandse politieke gebeurtenissen.
rn de Belgische koningskwestie is eeK
nieuwe fase ingetreden, nu koning Leo
pold in zijn Zaterdag uitgezonden toe
spraak tot het Belgische volk een minder
star standpunt bleek in te nemen dan de
Belgen tot nu toe van hem gewend waren.
De moeilijkheden, waartoe de uitslag van
de volksraadpleging heeft geleid, en die
er de oorzaak van zijn, dat België nu al
ongeveer een maand zonder regering zit,
hebben de Koning er blijkbaar van over
tuigd, dat hij zijn land niet zou dienen
door slechts rekening te houden met üe
wens van 37 procent van de bevolking.
Het staatshoofd moet buiten en boven
de partijen staan, heeft de Koning Zater
dag verklaard. Nu zijn persoon de inzet is
geworden van een zo heftige partijstrijd,
van een strijd zelfs, die het Vlaamse
volksdeel tegenover het Waalse plaatst,
waardoor de eenheid van de staat gevaar
zou kunnen lopen, is dit onmogelijk. Ko
ning Leopold gaat niet zover dat hij af
stand wil doen ten gunste van zijn zoon,
maar wel wil hij tijdelijk zijn rechten aan
kroonprins Boudewijn overdragen om dan
in overeenstemming met de regering aan
deze opdracht een einde te maken, wan
neer hij van oordeel zou zijn, dat 's lands
belangén er mede gediend zijn. Hier
schuilt het addertje. Want wanneer de
Koning verklaart slechts van deze moge
lijkheid gebruik te kunnen maken, indien
dit gebaar door de grote meerderheid met
vertrouwen zou worden aanvaard, moet
men onmiddelijk weer terugdenken aan
de strijd, die aan de volkssraadpleging
is voorafgegaan- Welke meerderheid moet
voldoende geacht worden voor een hechte
positie van de troon? Wat bedoelt de Ko
ning, wellicht zinspelend op een tweede
volksraadpleging, met een grote meer
derheid
Het is te begrijpen, dat de liberalen en
vooral de socialisten nadere uitleg van
's Konings woorden en bepaalde waarbor
gen eisen.
De katholieken, reeds vijf jaar de trou
we voorvechters van koning Leopold, zijn
bitter gestemd,vooral daar 's Konings
suggestie het resultaat is van onderhan
delingen tussen Pirenne, de secretaris van
de koning, met de liberalen «én socialisten
f,Spaak I) buiten de katholieken om, waar
door formateur van Zeeland (de koning
zou liever oud- premier Eyskens weer
zijn plaats zien innemen) voor een vol
dongen feit werd gesteld.
De onderhandelingen duren nog steeds
voort, maar ongetwijfeld is er nu meer
licht in; de kwestie gekomen- Er wordt
zelfs al een mogelijkheid geopperd, dat
een ministerie op brede basis met katho
lieken, liberalen en socialisten gevormd
zou kunnen worden.
Op 8 April werd een Amerikaans vlieg
tuig, een z.g. „privateer" vermist bij een
vlucht boven de Oostzee. Alle pogingen
om het wrak te vinden, zijn vruchteloos
gebleven. Op 11 April zond de Russische
regering een nota aan de Ver. Staten,
waarin zij protesteerde tegen het feit, dat
een Amerikaans toestel boven Letland
()dat nu Russisch gebied is) het vuur geo
pend had op Russische jagers.
Op 18 April heeft Amerika toen een
scherp protest aan Moskou gericht, waar
in verklaard werd. dat het vliegtuig onge
wapend was en niet over vreemd grond
gebied of territoriale wateren had gevlo
gen, zodat de conclusie luidde, dat de
Russische vliegtuigen boven de vrije zee
op een ongewapend Amerikaans vliegtuig
hadden gevuurd. De Amerikaanse rege
ring verwachtte dat de Russische rege
ring, na onderzoek haar spijt zal betuigen.
Het is een duister en somiber geval
en heeft al tot de vreemdste speculaties
aanleiding gegeven. Vooral de Scandina
vische landen voelen zich wat onplezie
rig, daar nu als het ware gedemon
streerd is, dat de Oostzee een Russische
binnenzee is. Er wordt weer op gewezen
dat de Russen van de Baltische landen
een ondoordringbaar gebied maken, maar
het rumoer zal wel weer spoedig beda
ren. Ongelukken als dit kunnen wel ge
bruikt worden om oorlogen te ontketenen
maar wanneer de wil voorzit om dit te
doen, dan is elke aanleiding goed genoeg!.
De verhouding tussen Rusland en de Ver.
Staten is niet van dien aard, dat dergelij
ke gebeurtenissen nog van grote invloed
kunnen zijn. Slechts de wil om een oorlog
te ontketenen kan dergelijke incidenten
gevaarlijk maken- En deze wil, di-w-z.
de gedachte, dat een oorlog tot een over
winning zal kunnen voeren, te beteugelen
is van het grootste belang. Het beste mid
del daartoe is een krachtige gemeenschap.
Dat is ook de gedachte, die voorzat bij
het Atlantisch-Pact en bij de Marshall
hulp. Steeds meer ervaart men, dat poli
tiek, economie en het militaire niet te
scheiden zijn. Het is daarom niet verwon
derlijk dat Bidault, de Franse minister
president uiting heeft gegeven aan een
verlangen om een Atlantische raad voor
de vrede in te stellen waardoor men een
centraliserend en coördinerend orgaan zou
krijgen-
Het Atlantisch Pact zou dan een eco
nomisch verlengstuk krijgen, waardoor de
eenheid van het Atlantisch gebied met
Amerika als voornaamste peiler, geaccen
tueerd zou worden- Men verwacht, dat
de Franse plannen, die nog, niet geheel
duidilijk zijn geworden, de komende we
ken druk door deskundigen zullen wor
den besproken.
(Nadruk verboden.)
Da oude kiosk is niets meer waard,
Iets wat allen zorgen baart,
Muziektentstenen kopen
Doet veler harten hopen.
Actie Muziektent.
DE NIEUWE KOFFIEBON.
Bon 444 Algemeen is aangewezen voor
het kopen van 125 gram koffie. Deze bon
kan met ingang van Vrijdag 21 April
worden gebruikt en blijft geldig tot 6
Mei.
Het rantsoen moet wederom' dienen
voor zes weken, zodat de eerstvolgende
bonaanwijzing op 1 Juni 1950 zal geschie
den-
P. T. T- WEIGERDE TE
BEZORGEN.
In een A.R.-verkiezingsblad schreef
Mr. Eling Visser, lijstaanvoerder in Gel
derland, dat de regering in Indonessië
„moord op de democratie" had ge
pleegd, dat dit een aanslag was op de vrij
heid der Indische volken, waaraan het ene
na het andere wordt gelijkgeschakeld vol
gens Hitiers bekend recept en dat „de
rechten der minderheden woren vertrapt
en milliarden Nederlands kapitaal zijn
weggegooid.
Dit verkiezingsblad nu wil de P.TT-
niet ongeadresserd huis aan huis versprei
den, omdat er passages in voorkwampn
„van beledigende strekking"-
Hier is door de directeur-generaal toe
gepast een voorschrift, bepalend, dat on
geadresseerde stukken, waarvan de be
zorging voor het staatsbedrijf een verrich
ting zou vormen, niet in overeenstemming
met zijn maatschappelijk doel, niet voor
verspreiding huis-aan-huis worden aange
men.
Als geadresserd stuk had het blad wel
verspreid kunnen worden.
NACHT - OEFENINGEN DER
R.A.F.
Ook boven Nederland.
In de nacht van 29 op 30 April las.
wordt door de R.A-F. een luchtverdedi-
gings-oefening gehouden waaraan een
groot aantal bombardementsvliegtuigen
zal deelnemen. Tijdens deze oefening zul
len de vliegtuigen van de R.A-F. ook bo
ven ons land opereren. De toestellen vlie
gen op hoogten tussen 3000 en 8°°° me'
ter. Zij zullen geen navigatie-lichten voe
ren-
.lUy/ Geneesmiddel tegen
huidaandoeningen.
Doet de jeuk bedaren en
doodt de ziektekiemen, zodat
de huid zich kan herstellen.
64c nu. J/.
N
Abonnements
prijs
Losse nummers 5 ct.
Kwartaal
abonnement
Axel binnen de kom
il 1.25
Alle andere plaatsen
ln Nederland en
Ned. Indlö fl. 1,55.
Buitenland fl. 2.
Advertentieprijs
7 cent per m.m.
Ingezonden
Meaedeelingen
20 cent per m.m.
Kleine Advertentiën
(maximum 8 regels)
1-5 regels 60 cent.
Iedere regel meer
12 cent extra.
n v
Zi
4
vernieuwt en verbetert uw bloed
N V. A 1 TEN DOESSCHATE ZWÖUE
U zult 's morgens „kiplekker"
uit bed springen.
Elke dag moet uw lever een liter gal ln uw ingewanden
doen stromen, anders verteert uw voedsel niet, het be
derft. U raakt verstopt, wordt humeurig en loom. Neem
de plantaardige CARTER'S LEVERPILLETJES om
die liter gal op te wekken en uw spijsvertering en
stoelgang op natuurlijke wijze te regelen. Een plant
aardig zacht middel, onovertroffen om de gal te doen
stromen. Eist Carter's Leverpilletjes.
M
