B.D.D.
Gemeenteraad van Axel.
ZITTING VAN DONDERDAG 6 APRIL '50.
Het voorstel tot weder-insteiling der
kermis verworpen.
Aanwezig alle leden.
Besloten wordt de goedkeuring van de
notulen der vorige vergad ering aan te houden.
Diverse ingekom»n stukke", w,o. goed
keuring van enige raadsbesluiten, worden
voor kennisgeving aangenomen.
Ingevolge een schrijven van Ged. Staten
wordt besloten aan dit College te verzoe
ken om Axel in een hogere klasse in te
delen en de jaarwedde van de Wethouders
te bepalen op f800.
Mededelingen.
Naar aanleiding van in vorige raadszit
tingen gestelde vragen delen B. en W. het
volgende mede:
Op een vraag van dhr. Kesbeke over het
klinkerpad in de Walstraat, dat dit door
tegels zal worden vervangen.
Over de slechte verlichting in de eerste
Kerstnacht wordt medegedeeld, dat de
Directie van de Gasfabriek hierop is gewe
zen en in het vervolg de nodige lampen
zullen branden.
Over de door dhr. W. de Feijter gegeven
w^nk om de Polenstraat zoveel mogeiijk af
te graver, wordt medegedeeld, dat B. en W.
hierop later zullen terugkomen.
Wat de verbreding van de Rijksweg
vanaf de Kanaalkade tot Kijkuit betreft,
hierover is men in correspondentie met de
A.N.W.B.
Dhr. Hamelirik vraagt daarin ook de weg
Axel—Sluiskil te betrekken. Deze weg is
zeer smal. voord het gedeelte Sassing—
Sluiskil en levert groot gevaar oo voor de
velen, die 's morgens en 's avonds naar de
fabrieken op- en afrijden. De mensen moe
ten nog al eens in het zand bijten.
De voorzitter zegt, dat de verbreding van
deze weg er ook is bijgevraagd. Doch men
moet ook rekening houden met het feit, dat
de Oost-West-verbinding door Zeeuwsch-
Vlaanderen nog ni*t is vastgesteld. Na dis
cussie wordt besloten advies te vragen aan
de verkeers-poiilie.
Op de vraag van dhr. Misseghers om de
stukken, betrekking hebbende op raadsver
gaderingen, thuis te mogen ontvangen, moet
worden medegedeeld, dat hieraan niet kan
worden voldaan.
Op de vraag van dhr. C. van Bendegem
of de beerruimingsdienst gestagneerd heeft
tengevolge van het gebruik door de ge
meente Huls», kan worden medegedeeld,
dat dit niet is voorgekomen.
Dat het overtollige personeel bij de om
schakeling van het gasproductiebsdrijf in
gasdistributibedrijf herplaatst zal worden,
heeft de volle aandacht van B. en W. en
de gascommissie.
Tenslotte delen B. en W. mede, dat nog
geen antwoord is binnengekomen van de
verteganwoord ger van de Waterleiding over
de informatie inzake handelingen van de
Waterleiding-Maatschappij ten opzichte van
de huurkoopwoningen.
Vervolgens komt aan de orde het voor
stel van da h.h. C. van Bendegem, A. J. M.
Kesbeke en P. Hamelink om ieder jaar op
2e en 2e Pinksteren gelegenheid te geven
tot het houden van een kermis.
Van diverse middenstanders is een adres
ingekomen met 78 handtekeningen, als
adhaesie-betuiging aan bovengenoemd voor
del. B. en W. zeggen in het prae-advies
over dit voorstel het volgende:
Zij zijn van oordeel, dat het al dan niet
weder invoeren van de kermis een kwestie
is, waarover men zeer kan uitwijden, doch
waarbij de levensovertuiging toch uiteinde
lijk de doorslag geeft over het vóór of
tegen stemmen.
Een feit is, dat een kermis zeer veel geld
vraagt van diegenen, die kermis wer.sen te
vieren, terwijl het grootste gedeelte van de
bestede gelden uit de gemeente wegvloeit.
Ook kan niet worden ontkend, dat de
kermis een verouderde instelling is, die
hos langer hoe meer wordt verdrongen,
door andere wijzen van ontspanning.
In dit verband menen B. en W. te moe
ten wijzen op het sterk toenemend aantal
vacantiereizen, welke door verschillende
buurtverenigingen en groepen van personen
des zomers worden ondernomen. Zeer waar
schijnlijk zou deze laatste wijze van ont
spanning door het weder invoeren van de
kermis in het gedrang komen, hetgeen naar
de mening van het College zeer te betreu
ren zou zijn, aangezien niet ontkend kan
worden, dat dergelijke reizen zeker een
opbouwende waarde hebben.
Bovendien zijn de bepalingen van de
verordeningen op de heffing van een ver
makelijkheidsbelasting (waarvan zoals be
kend is, niet kan worden afgeweken), zoda
nig, dat van een uitgebreide kermis niet
kan worden gesproken. Op grord van het
vorenstaande menen wij dan ook de Raad
te moeten voorstellen het voorstel van de
heren C. van Bendegem e.a. niet aan ie
nemen.
Dhr. C. van Bendegem kan zich voor
stellen, dat het College na dit uitgebreide
prae-advies van nadere toelichting afziet
er is blijkbaar meer aandacht aan besteed
dan gewoonlijk. Spr. wil beginnen met de
opmerking, dat hij en zijn medestande.s
hebben gemeend met dit voorstel te moeten
komen omdat zij de mening zijn toegedaan
dat er bij verschillende gelegenheden in
Axel ie weinig te doen is. Axel is 'n graag
bezochte plaats, maar op 3e Pinksterdag is
er te weinig gelegenheid voor ontspanning.
Wel worden pogingen gedaan om Axel die
dag meer levendig te makenb.v. door het
organiseren van een baankoers. Het is spr.
helemaal niet te doen om het woord ker
mis ook een andere festiviteit zou hij
goedkeuren. Op 2e Pinksterdag is er een
grote drukte, door concours hippique en
voetbalwedstrijden. Daarom willen wij ook
op 3e Pinksterdag mensen naar Axel trek
ken omdat dit de neringdoenden wat in de
schuif brengt.
Wat 3. en W. zeggen over levensover
tuiging is maar gedeeltelijk juistmen kan
zowel vóór als tegen de kermis stemmen.
In Vlissingei stemden de c.h.-raadsleden
Ventevogal en Van Rooyrn voor het behoud
der kermis. Spr. erkent evenwel het goed
recht van ieder om voor of tegen te stemmer.
Het meer zakelijke argument, dat er veel
geld uit de gemeente gaat, is ook niet
geheel juist. Wanneer er b.v. veel bier
gedronken word», gaat de brouwerij met
veel geld lopen, doch onze plaatselijke
tussenhandelaren moeten daarvan leven
Kermis-exploitanten hebben we hier niet.
Dat een kermis een veronderd iets is, vindt
spr. wel juist. Maar waarom moeten wij
hierop vooruitlopen en verbieden? En
waarom komt men dan niet met andere
voorstellen om met derde Pinksterdag wat
te organiseren Alle andere plaatsen in Z.
Vlaanderen doen hun best om op hoogtij
dagen zoveel mogelijk mensen te trekken.
Spr. wijst nogmaals op het belang voor de
Axelse neringdoenden. Er gaat ook vfeel
geld uit de gemeente, doordat er hier niets
te doen is en de mensen zodoende hun
vermaak elders gaan zoeken. Zouden B. en
W. vóór kermis zijn, wanneer de vermake-
keiijkheidsbelasting lager zou zijn? Dit is
toch geen argument. In Terneuzen en Hulst
liggen deze percentages even hoog.
Dhr. Kesbeke had liever alleen maar de
eerste alinea uit het prae-advies gewild
aangaande de ievens-overtu'ging dat was
hem genoeg geweest. Nu zijn B. en W. met
zakelijke argumenten gekomen. Zakenlieden
zien een voordeel voor Axel in het herstel
van de kermis. Spr. zegt dat niet om het
adres van de middenstanders, dat iaat hem
min of meer koud. De Axelse middenstand
is voortvarend en heeft de laatste jaren
veel geld uitgegeven voor verbouwing en
men wil de gemaakte kosten terugwinnen.
Viel mensen hebben er indirect voordeel van,
bv, de caféhouders geven het geld weer
uit aan andere middenstanders, dus indirect
profiteren we er allemaal van. De midden
stand gaat gebukt onder zeer zware lasten
en spr. meent dat de gemeente de pogingen
der neringdoenden om zich op te werken,
moet stimuleren. Ais zakenman weet men
dat men dat het best.
Op 2e Pinksterdag lopen de kinderen met
hun ziel onder hun arm en steken hun
neus in zaken waar ze niet thuis horen.
Waarom wordt er hier eens niets gegeven
voor de jeugd
Dhr. Pijpelink spreekt namens de anti-
rev. raadsfractie en zegt dat de heren hun
voorstel op zakelijke gronden hebben ver
dedigd. Voor de a.r. is dit echter wèl een
beginsel-kwestie en een zaak van levens
overtuiging en daarom slaan wij geheel
achter B. en W., aldus spr.
Dhr. de Feijter heeft dit voorstel van alle
zijden onder de loupe genomen en nage
gaan of er een belang in schuilt voor de
gemeente. Spr. heeft gemeend een afwij
zende houding te moeten aannemen. 26 jaar
geleden is de kermis afgeschaftwaarom
wil men ze nu terug en is dit een belang
Wel is er een adres van adhaesie-betui-
gingen met 78 handtekeningen, doch dit is
slechts een zeer kleine groep en dat is
begrijpelijk. Men doet thans veel aan ver
enigingsleven, aan reizen, enz. Men is niet
meer aan de plaats van inwoning gebonden.
De kermis is iets uit de oude doos. In een
woordenboek staat achter kermisvroeger
een plaatselijke vermakelijkheid thans alleen
nog in laagstaande gemeenten. In Zaandam
is de kermis afgeschaft, in Middelburg is
het thans nog wel kermis, doch op
die dagen mag daar geen sterke drank
worden verkocht. Wij moeten trachten de
gemeente op te voeren tot een hoog cul
tureel niveau. Daarom zal spr. vóór het
prae-advies stemmen.
Dhr. v.d. B^rg zegt, dat het opvallend is,
dat beide wethouders in het prae-advies
hun principe hebben neergelegd en dat
vindt spr. wel een beetje sneu.
De Zakelijke aiguuicftléu kuoi.cn uagc.1
lang bepraat worden, maar toch kunnen wij
uit de discussie opmaken, dat de kermis,
die overal wordt gehouden, hier ooit meer
weerkeert. Iemand, die niet in een caurous-
sel wil zitten, blijve thuis. Tegenover het
argument dat d: kermis een verouderd iets
zou zijn, merkt spr. op, dat er dan toch
vele wethouders zijn in het katholieke rui
den, die daar anders tegenover staan.
Dhr. Tollenaar zegt zich te kunnen vere
nigen met het prae-advies en meent dat de
overheid zoveel mogelijk de kermis dient
tegen te gaan.
Wethouder van Bendegem zegt, dat van
een kermis niet veel opvoedende kracht
uitgaat. Partijgenoten van de h.h. C. van
Bendegem en Hamelink hebben eiders ook
reeds ook tegen de kermis gestemd terwille
van de fi tanc el minder draagkrachtige",
bv. in Zaandam. Thans wordt het vermaak
anders gezocht, bv. door reizen en trekken,
ook raar het buitenland en daarmee doet
men meer kennis op, dan met het bezoeken
vnn een kermis. En als er dan niks te doen
is op zo'n dag, ligt dat aan de midden
standers zelfvan hen moet veel meer
initiatief uitgaan. België was eens het ker-
misland bij uitstekthans ziet men er
draaimolens leegstaan. De tijden zijn ver
anderd en men doet thans veel meer aan
reizen en trekken per auto en bus en men
over. acht in jeugdherberger, zoals wij dat
ook hier bewerkstelligen. Het standpunt
van B. en W. geeft niet alleen het inzicht
van beide wethouders weer, over deze
kwestie zijn wij het alle drie eens.
De voorzitter spreekt niet over princi-
cipiële overwegingen, doch bestrijdt enkel
de zakelijke motieven. Axel was eens een
centrump'aats en wij zfjn dit aan het ver
liezen. Nu zegt menlaat ons dan de
kermis invoeren om dit terug te winnen.
Na lang praten hebben wij dan ook op
zakelijke motieven gemeend dit voorstel te
moeten afwijzen. Inderdaad is de kermis
iets uit de oude doos. Nu zegt dhr. C. van
Bendegem welwaarom dan vooruitlopen.
Doch tenslotte is de overheid er om leiding
te geven. Spr. meent niet iets te moeten
propageren, wat zijn tijd heeft gehad. Er
is ook maar een gedeelte var. de bevolking,
dat ervar. profiteert. Vroeger spaarde men
voor de kermis en maakte die spaarcenten
in zeer korte tijd op, waarvan een zekere
groep profiteerde.
Hij is het eens met de heren P. van Ben
degem en de Feijter, dat naar culturele ver
heffing moet worden gestreefd, masr spr.
zou toch zeer graag zier, dat Axel zijn
centrum-plaats kon behoudpn. Op welke
wijze, is echter niet zo eenvoudig.
Dhr. C. van Bendegem zegt, dat dit
voorstel niet is gedaan uit wraakgevoelens
ten opzichte van 26 jaar geleden. Doch er
bestaat hier een groot verschil tussen 2e
en 3e Pinksterdag. Als op laatstgenoemde
dag de baankoers is afgelopen, is Axel
schoongeveegd en dan is er meer vertier
nodig. En wethouder van Bendegem zegt
wel, dat er dan meer initiatief van de mid
denstand moet uitgaan, maar velen vragen
waarom mag op die dag niet gedanst
worden.
De voorzitterMij niets van bekend.
In een lang betoog zegt dhr. C. van Ben
degem o m. nog, dat reeds in 1925 onder
wethouder M. W. Koster vergunning tot
dansen op 2e Pinksterdag is gegeven en dat
inderdaad de socialistische beweging steeds
voorstandster van het trekkeisieven is ge
weest, doch dat dit buiten dit geval staat.
Men moet die kwestie zakelijk beziende
a.r. burgemeester De Vlugt in A'dam bekeek
die dingen ook zakelijk en dacht er niet
aan, om ze af te schaffen. Voor ons is dat
alles geen begir.selkwestie. Die 78 hand
tekeningen vindt spr. geen slecht percen
tage. Aan dhr. de Feijter vraagt spr. in
welk woordenboek staat, dat kermis verou
derd is en nog slechts in laagstaande
gemeenten wordt gevierd, toch zeker niet
in van Dale of Koenen Spr. vindt die dag
voor Axel te stil. Andere dingen zoals
een Paasveemarkt wil men organiseren,
omdat daardoor mensen naar Axel komen.
Waarom dan ook op 3e Pinksterdag niet
De neuzen zijn geteld, doch spr. meende,
dat er toch wel een kleine meerderheid zou
te vinden zijn voor het voorstel.
Dhr. Kesbeke zegt, dat de hier gemaakte
opmerkinghet kwaad zit niet in de din
gen, maar in de mensen, inderdaad juist is,
doch dat' geldt dan ook voor wat er op
andere dagen gebeurt.
Wethouder van BendegemU begrijpt
mij verkeerd.
Dhr. Kesbeke zegt dat het initiatief der
middenstanders is goed te keuren, doch dan
dient de overheid zulks te stimuleren. De
Pinksterdagen zijn de eerste mooie dagen
van het jaar. In sommige omliggende
plaatsen leeft de naam kermis in Axel nog
voort. Spr. gelooft dat als er tets kan wor
den ingevoerd op die dag, het wel dit is.
Wethouder de Putter zegt, geen behoefte
te hebben om breed uit te wijden, maar
ook niet om verstoppertje te spelen. Hij is
het met de zakelijke houding van wethouder
van Bendegem en de voorzitter eens. Doch
met het invoeren van een kermis is geen
enkel opvoedend element gediend. Juist
deze clausule geeft voor hem de doorslag,
Dhr. C. van Bendegem zegt dat wanneer
men tegen vermaak op 3e Pinksterdag is,
men dan tegen veel dingen moet zijn. Spr,
komt wel eens op een markt en die maakt
Axel zomin groot als een kermis, maar
daarom hoeft men er nog niet tegen te zijn.
Uit het nu doodgelopen debat concludeert
spr., dat wanneer de middenstanders op 3e
Pinksterdag binnen wet en voorschrift
iets zouden organiseren zij dan op de steun
van het College zouden kunnen rekenen.
Wethouder van BendegemKermis en
markt zijn niet te vergelijken. Markt is:
zakenkermis isgespaard geld, dat door
kermis-exploitanten op enkele uren uit de
gemeente wordt gehaald Wij onttrekken
daardoor de gelegenheid om te reizen naar
het buitenland.
Dhr. KesbekPHoeveel mensen in Axel
schat U, die 14 dagen op reis gaan
Weth. van BendegemNeem dan een
week, maar er zijn wel een massa mensen
en verenigingen, die er uittrekken.
Dhr. Pijpelink beaamt dat het kwaad niet
in de dingen, maar in de mensen zit. Maar
wij moeten geen gelegenheid geven opdat
de mens dat kwaad niet zou bedrijven.
Voor ons (a- ris da wel een beginsel
kwestie,
Dhr. Hamelink ziet de kwestie zo, dal er
een deel der Axelse bevolking is, dat de
kermis absoluut wilhij weet ook zeker dat
er een nog groter deel is, dal er koud
tegenover staat. De tegenstanders hebben
hem niet kunnen overtuigen, want kwaad
kan men overal teweeg brengen. Men zegt,
dat het grootste deel der kermis-gelden
buiten de gemeente terecht komen. Maai
hoe is dit met het reizen Laten wij niet
te kinderachtig zijn en mensen, welke de
kermis willen, die geven.
Tenslotle komt het voorstel van dhr. C.
van Bendegem in stemming. Vóórde h.h.
C. v. Bendegem, Hamelink, v.d. Berg, Kes
beke en Misseghers. Tegen de h.h. Tol
lenaar, de Feijter, Wondergem, van Doese
laar, Pijpelink en de weihouders v. Bende
gem en de Putter. Het voorstel is dus ver
worpen met 5—7 stemmen. (Dhr. Scheele
had de vergadering verlaten).
(S'ot van het raadsversiag in ons volgend
nummer).
Geneesmiddel tegen
huidaandoeningen.
Zuivert de poriën, doet de
jeuk bedaren, verfrist en
sterkt de huidweefsels.
Paastractaties.
RECEPTEN VOOR VIER PERSONEN.
Eieren met kerriesaus.
4 eieren, 2V, dl bouillon of wa»er (en/of
melk) met een bouillonblokje, 1 uitje, 1
theelepeltje kerrie, zout, peper, 20 g. (ruim
2 eetlepels) bloem, boter of margarine,
gehakte peterselie.
De eieren hard koken in 8 a 10 minuten.
De ui snipperen en met de kerrie truiten
in wat boter of margarine. Met iets van de
koude bouillon de bloem aanmengen. Het
overige vocht aan de kook brengen en bin
den met de aangemengde bloem. De saus
afmaken met zout en peper. De nog warme
eieren pellen, middendoor snijden, met de
doorgesneden zijde naar beneden op een
schotel plaatsen. De kerriesaus over de
eieren gieten en de schotel versieren met
een takje peterselie. Men kan ook de eieren
in plakjes snijden en deze met de saus
overgieten.
Gevulde eieren.
4 hardgekookte eieren, 4 eetlepels boter
of margarine, peper, zout, gehakte peter
selie, een paar blaadjes sla of sterkers,
radijsjes.
De eieren in de breedte middendoor
snijden. De dooiers voorzichtig verwijderen
en door een zeef wrijven of met een vork
zeer fijn maken. Zachte boter of margarine
to» room roeren, wat zout en peper toe
voegen de fijngewreven eidooiers met de
boter of de margarine vermengen tot een
gladde zachte massa is verkregen. Hier
héél fijngehakte peterselie doorheen roeren.
De eieren vullen met deze massa. (Dit kan
men doen met behulp van een spuitzakje
of met een lepeltje, zo dat de massa als
een bolletje boven het eiwit uitsteekt). Men
zet de eieren vervolgens op een blaadje
sla of een bedje van sterkers en versiert
de schotel met radijsjes.
If
Ill W I