AXELSCHE H COURANT
D.D.D.
Hloeda/utuwde?
staalmout
Frankertng bij abonnement, Axel.
ZATERDAO 4 FEBRUARI 1950.
64e JAARQANG, No. 36
V
NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD
Verschijnt iedere
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Woensdag en Zaterdag
Drukker-Uitgeefster:
Firma J. C. VINK
Adres Redactie en Administratie
AXEL Markt 12 Postbus 16 Tel. 56§
Hoofdredactie
T. C. VINK-van VESSEM
De geschiedenis van de
Bailey-brug.
Door Donald C. Bailey.
Toen Frankrijk in 1940 verslagen was
en in Engeland een invasie werd verwacht,
was mijn werk het ontwerpen van bruggen.
)e bruggen, die ik bezig was te ontwerpen,
waren niet voor de verdediging van Groot-
Brittannië bestemd. Het waren bruggen, die,
naar ik hoopte, voor onze soldaten, tanks,
tanonnen en vrachtwagens bij een offensief
iet oversteken zouden vergemakkelijken
van de rivieren en dergelijke hindernissen,
die zij zouden ontmoeten. De bestaande
egerbruggen waren voor de zwaardere
belasting, die de nieuwe oorlogstechniek
met zich brengt, niet sterk genoeg. Tot die
lijd was het nog net mogelflk geweest het
draagvermogen van ons materiaal dugdanig
te versterken, dat wij er lichte tanks op
konden wagen, maar zonder ongelukken
konden die bruggen niet nog zwaarder
belast worden.
De bittere ervaring, die wij bij de strijd
tegen de Duitse Pantserdivisies in Frankrijk
hadden opgedaan, hadden duidelijk aange
toond, dat grotere en betere tanks dringend
nodig waren.
Maar juist op dit tijdstip het einde
van 1940 leek de kans om toen sterkere
bruggen te ontwerpen vrij gering. Het leek
niet waarschijnlijk, dat wij binnenkort in
de gelegenheid zouden zijn gebruik te
maken van grotere tanks en vervoermid
delen, of dat wij bruggen voor tanks
en vrachtwagens van groter gewicht
zouden nodig hebben behalve voor
gebruik in Engeland. Niettemin werd ons
opgedragen een brug met groot draagver
mogen te vervaardigen ontwerpen hiervoor
werden klaargemaakt en deze plannen wer
den ter goedkeuring aan de autoriteiten
voorgelegd.
Al lang had ik het idee gehad volledige,
van tevoren klaargemaakte balkenpanden te
gebruiken, die naast elkaar of op elkaar
gemonteerd zouden kunnen worden, en die
aldus tezamen één balk van de gewenste
sterkte zouden vormen. Een soort «Meccano*
brug. Dit idee scheen enig voordeel te
hebben boven andere plannen en ik werkte
het ontwerp dus eerst goed uit voordat ik
het aan de autoriteiten voorlegde. Het plan
werd gunstig ontvangen en ik kreeg offi
ciële toestemming om het ontwerp verder
uil te werken.
Tenslotte kwam er op 14 Februari 1941
een brief uit Londen met het verzoek alle
zeilen bij te zetten om genoeg balken in
gereedheid te brengen voor het doen van
proeven op grote schaal, die binnen drie
maanden zouden gehouden worden. Dit
leek een geweldige taak. Wij wisten, dat
wij zwaar zouden moeten zwoegen teke
ningen zouden gemaakt moeten worden,
het staal gewalst, toestellen voor het nauw
keurig fabriceren moesten worden ontwor
pen en gemaakt voor ons scheen de
taak ontzettend zwaar. Binnen drie maanden
zou alles gereed moeten zijn.
Terwijl ons eigen tekenkantoor dag en
nacht doorwerkte opdat de tekeningen voor
de productie gereed zouden komen, werd
pressie uitgeoefend om het tijdig bereiden
van het staal te verzekeren, ik bracht zelf
een bezoek aan een firma, die de omvang
had het werk te kunnen uitvoeren. Zij be
sloten het werk aan te nemen en beloofden
direct te beginnen met het maken van de
outillage. De balken kwamen op 1 Mei
gereed, ondanks oponthoud in het leveren
van het staal wegens transportmoeilijk
heden.
Eindelijk kwam de grote dag waarop wij
voor het Ministerie van Oorlog een demon
stratie zouden houden. Onze taak was het
construeren van een brug van zeventig
voet lengte. Wij hadden de balken pas
ontvangen en natuurlijk hadden er allerlei
kleine ongelukjes plaats, die het van tevo
ren monteren hadden belet. Pas na een
nacht van koortsachtige bedrijvigheid door
onze eigen werklieden werd het mogelijk
de genie, die de brug zou monteren, de
gelegenheid te geven aan de slag te gaan
op de ochtend van de dag zelf, waarop
de grote mannen van het Ministerie van
Oorlog zouden komen.
Om twee uur 's middags gaf de officier
die de leiding had van de bouwploeg het
bevel de operatie te beginnen. Hij blies op
zijn fluit en het werk begon. Voor ons
ging alles veel te langzaam, oponthoud na
oponthoud. Niets paste. Gereedschap raakte
zoek. Eindelijk werd de brug gebouwd en
en over de sloot geworpen en voor de
eerste maal reed er een vrachtwagen over
een Bailey-brug. Wij keken op onze hor
loges wij hadden het niet eerder gedurfd.
Het was twee uur zes-en-dertig. Dat kon
niet waar zijn I En toch het was waar.
De brug van zeventig voet was in zes-en-
dertig minuten gereed gekomen 1 Ja, die
genie had wonderen gedaan en deze vracht
wagen zou de voorganger zijn van duizen
den andere op alle strijdtonelen waar Britse,
Koloniale en Amerikaanse troepen zouden
strijden. Vanaf die tijd zijn er door alle
mogelijke aannemers, van de eigenaren van
kleine autogarages tot de grootste staal
bedrijven toe, duizenden tonnen Baileybrug
onderdelen vervaardigd.
Vanzelfsprekend werd deze enorme pro
ductie niet zonder moeilijkheden bereikt,
moeilijkheden, die zich pas openbaarden
toen de productie werd opgevoerd tot het
maximum.
Het meest is echter gepresteerd door de
soldaten op het slagveld zelf. Deze mannen
hebben duizenden van deze bruggen van
allerlei afmetingen, soms onder de meest
verschrikkelijke omstandigheden gemonteerd
in Tunis, Italië, Frankrijk, België, Neder
land, Duitsland, Birma en Japan. Sommige
van hun prestaties, de 380 meter lange
brug over de rivier de Chindwin in Birma,
en een dergelijke, die de rivier de Sangro
in Italië overspant, zijn werkelijk verbluf
fend. De door de bouwers daarvan ge
schreven rapporten klinken als verhalen uit
een jongensboek:
„Op Woensdag kreeg het 1ste Peleton
van het Regiment Genietroepen X bevel
een brug over de rivier de Biferno, nabij
Termoli, te slaan. De plaats bood geen
bij ronder onoverkomelijke moeilijkheden,
behalve het wegruimen van een geweldige
berg puin van een beschadigde boog, het
herstellen van de weg over een tweede
beschadigde boog, en het feit, dat de brug
binnen het bereik van de vijandelijke artil
lerie lag.
Voor 12 uur gebeurde er niets, en het
werk ging gestadig voort. Na 12 uur begon
de vijand echter de brug met granaten te
beschieten en er werden door een granaat,
die op de weg boven de brug aan onze
kant terecht kwam, acht man gewond.
De volgende morgen bij het aanbreken
van de dag werd er met het eigenlijk over
bruggen begonnen. Alles was voor het snel
^bouwen van de brug ongunstig. Er waren
slechts twee secties voor het monteren
beschikbaar, inplaats van vier. De vracht
wagens voor bruggenbouw zonken bij de
toegang tot het montagebied in de modder
weg, en werden vertraagd en het stort
regende onophoudelijk.
Bij aankomst werden de vrachtwagens
onmiddellijk ontladen. De ploegen hadden
geen rust. Vroeg in de ochtend was de
brug een korte tijd onder vijandelijk granaat-
vuur geweest, maar vele granaten vielen
voor het doel en dus kon het werk doorgaan.
De volgende dag om 11 uur begon het
granaatvuur weer, maar nu iets heviger en
veel nauwkeuriger. Het Eerste Peleton werkte
door, maar toen er een granaat op de weg
op vijftig meter afstand terecht kwam
moesten de manschappen dekking zoeken.
Een man werd gedood en twee gewond.
De toestand aan de andere kant was
dringend geworden en de brug moest klaar
gemaakt zijn, opdat de tanks hun stellingen
zouden kunnen innemen.
Precies om 15 uur (de tijd, die voor het
voltooien van de brug optimistisch was
vastgesteld) was de brug klaar en de tanks
reden er gestadig overheen ter redding van
een toestand, die zoals later het geval
bleek te zijn, zeer hachelijk was geworden."
Dit rapport typeert vele andere, die door
vele bevelhebbers werden uitgebracht en het
geeft een inzicht in de moeilijkheden die op
het slagveld overwonnen moeten worden.
De grootste lof komt toe aan de mannen,
die deze moeilijkheden hebben weten te
overwinnen.
Geneesmiddel tegen
huidaandoeningen.
Zuivert de poriën, doet de
jeuk bedaren, verfrist en
sterkt de huidweefsels.
De reorganisatie van het
bedrijfsleven.
HOE ZIET DE P. B. O. ER UIT?
Nadat enige maanden geleden de Tweede
Kamer het wetsontwerp op de Publiek
rechtelijke Bedrijfsorganisatie had aange
nomen, heeft onze Senaat hetzelfde gedaan.
Met 30 tegen 11 stemmen werd het wets
ontwerp tot wet verheven. En in de Tweede
Kamer en aan de overzijde van het oude
Binnenhof was er een dissident bij de
Christelijke fracties. Stemde destijds bij de
C.H. de heer Kikkert voor, thans was het
de heer Schipper (AR.) Beiden stapten
over vele bezwaren heen omdat zij dit
wetsontwerp zagen als een bekroning van
hun levensstrijd. Van doorgewinterde vak-
vereningsmensen valt dit niet te verwon
deren.
In beide gevallen waren het slechts
behoudens deze uitzonderingen de twee
grote fracties, de K.V.P. en de P.v.d.A',
die het wetsontwerp er door haalden. De
rest stemde tegen: wegen staatsrechtelijke
bezwaren tegen het artikel in het ontwerp,
dat bepaalt, dat bedrijfschappen bij Alge
mene Maatregel van Bestuur kunnen worden
ingesteld dus buiten de Kamer om
en niet bij de wet. Alleen de commu
nisten hadden eigenlijk principiële bezwa
ren tegen de gedachte ener bedrijfsorgani
satie. De samenwerking tussen werkgevers
en werknemers is in regelrechte strijd met
de klassegedachte zoals zij die [prediken.
De debatten over deze staatsrechtelijke
zaak waren in de Eerste Kamer fraaier dan
in de Tweede.
Onze Senaat is rustiger, meer gedegen
dan de rechte volksvertegenwoordigers.
Daar laait de strijd niet zo gauw hoog op.
Daar bekijkt men de zaak op de merites
en de partij-politieke overwegingen spelen
een veel geringere rol dan in de Tweede
Kamer.
De staatsrechtsgeleerden hebben dus hun
hart weer eens kunnen ophalen.
De zaak was niet eenvoudig. In artikel
152 van de Grondwet staat dat de wet
voor het beroeps- en bedrijfsleven lichamen
kan Instellen. De leek zegt natuurlijk direct
de wet stelt in, dat geldt dus ook voor de
bedrijfschappen. Maar zo eenvoudig ligt de
zaak niet. Staatsrechtsgeleerden maken dat
veel moeilijker. Zij komen met de moei
lijkste delegatie theorieën aan dragen en zij
zien daarmede kans om de woorden „de
wet* en „instellen" zo op de keper te
beschouwen, dat er van een grondwettig
bezwaar geen spaan meer overblijft.
Uiteraard overtuigen zij daarmede slechts
zichzelf en niet de tegenstanders Al
moet men niet denken dat de voorstemmers
voor dit wetsontwerp zich er maar met een
„Jantje van Leiden* hebben afgemaakt. Hun
stem heeft even zwaar gewogen als die der
tegenstemmers.
Deze staatsrechtelijke strijd was heel
interessant. Maar het mooist van alles
althans voor de tegenstanders in de Tweede
Kamer was wel het feit, dat in de Eerste
Kamer zowel de Katholieken als de socia
listen zich op het standpunt stelden, dat de
Regering met de grondwettelijke bezwaren
rekening had moeten houden. Daaruit blijkt
weer de gematigdheid van de Eerste Kamer,
een gematigdheid, die in overeenstemming
is met het karakter van dit hoge college,
dat o.a. tot taak heeft de „rare bokkespron-
gen" van de jongere collega's in de Tweede
Kamer weer recht te breien.
Dat waren verstandige opmerkingen van
onze Senatoren, want per slot van rekening
legt ieder Kamerlid de eed op de Grondwet
af. Als h|j denkt dat de Giondwet
geschonden wordt, kan hij nooit voorstem
men, omdat hij dan zijn eed breekt. Niet
een of andere instantie, zoals b.v. in
Amerika de rechter, toetst of de wet in
strijd is met de Grondwet, maar de wet
gever, d.i. parlement en Regering samen.
Zowel de Katholieken als de Socialisten,
de Anti-Revolutionairen en Chr. Historische
zijn reeds lange tijd overtuigde aanhangers
van de bedrijfsorganisatie. Een reorganisatie
van het bedrijfsleven, waarin de verhouding
Staat-Individu en werkgever en werknemer
wordt geregeld is echter een zaak waarbij
levensbeschouwingen zeer nauw betrokken
zijn. Geen wonder, dat het wetsontwerp
sterk het karakter van een compromis
draagt. Het is de vergaarbak geworden
de grootste gemene deler.
Wat gaat er gebeuren?
Interessanter dan terug te zien op de
Kamerdebatten is echter de vraag: Hoe
zal het bedrijfsleven er uit gaan zien? Met
welke instanties krijgen we in de toekomst
te maken
Allereerst krijgt men een top-orgaan, de
Sociaal Economische Raad, bestaande uit
30—45 leden. Dit wordt een gewichtige
raad die een adviserende, een toezichthou
dende en een besturende taak zal krijgen.
Advies brengt zij uit aan de Regering,
gevraagd of op eigen initiatief. Uiteraard
zijn de meeste van deze adviezen de
naam zegt het reeds van sociale of
economische aard. De Raad houd toezicht
op de bedrijf- en productschappen, voorna
melijk wat betreft het financieel beleid,
terwijl zij tevens de goedkeuring moet
hechten aan de maatregelen van deze lagere
organen. Ook brengt zij advies over de
instelling van de bedrijf- of productschap
pen. De regering heeft echter het schor-
sings- en vernietigingsrecht. Dit is nodig,
omdat de S.E.R. verordenende bevoegdheid
bezit. Slechts in bepaalde gevallen behoe
ven deze verordeningen de goedkeuring van
de Regering. De werkgevers, de werkne
mers en de Overheid wijzen ieder een derde
van het aantal leden voor deze Raad aan.
De voorzitter zal door de Regering uit
leden van de Raad worden benoemd.
De schappen.
De Hoofdbedrijfschappen, de bedrijfs-
schappen en de productschappen zijn de
lagere organen. Zij hebben tot taak „het
belang van de Nederlandse volk dienende
bedrijfsuitoefening door de ondernemingen,
waarvoor zij zijn ingesteld te bevorderen".
De Bedrijfschappen zullen horizontaal wor
den ingesteld, d.w.z. naar bedrijfstakken.
Alle ondernemingen dus die in het bedrijfs
leven een gelijke en verwante functie
vervullen, zullen dus in een bedrijfschap
worden opgenomen. Instelling geschiedt
echter niet dan nadat de S.E.R. en de
representatieve vakorganisaties zijn gehoord.
De arbeid van een bedrijfsschap zal voor
namelijk op sociaal gebied liggen. De
bevoegdheden van deze „schap* worden
uitdrukkelijk in de wet opgesomd. De
bestuursleden van de bedrijfschap worden
door de representatieve vakorganisaties
aangewezen. Het bestuur kiest zelf zijn
voorzitter.
De invloed van de Overheid is dus zeer
minimaal. Bij de productschappen is dit
iets anders. Daar wordt de voorzitter aan
gewezen. De productschappen zijn trouwens
heel anders samengesteld, n.l. verticaal,
naar bedrijfskolommen. Dat betekent dat
zowel de industrie van, als de groot- en
detailhandel in bepaalde producten in één
productschap zullen worden ondergebracht.
De productschappen hebben o.a. tot taak
de samenstelling van een product te bekij
ken en eventueel prijsregelend op te treden.
Zij bewogen zich dus meer in het econo
mische vlak.
Het grote verschil met de organisatie
Woltersom de organisatie van het
bedrijfsleven zoals we die thans gedeeltelijk
nog kennen is wel deze, dat ook de
arbeiders hier gaan mefepraten. De huidige
organisatie is een veel gesmade. Geen
wonder, want zij is in de Duitse tijd tot
stand gekomen en het „Führer-prinzip" is
er nog duidelijk in te herkennen. Dat wil
echter niet zeggen, dat inmiddels door deze
organisatie geen enkel goed werk is ver
richt. De nieuwe opzet zal echter, vooral
in werknemerskringen, met meer vreugde
worden begroet. De vakbeweging krijgt
een nieuwe taak. Van strijdorganisatie
wordt zij bekleed met een besturende taak.
Dat is een nieuwe phase, die leidt tot de
medezeggenschap in de bedrijven. Daar
over heeft de Tweede Kamer deze week
reeds menig woord gezegd. Deze mede
zeggenschap zullen we volgende week aan
de hand van het wetsontwerp op de onder
nemingsraden nader onder de loupe nemen;
N
Abonnements
prijs:
Losse nummers 5 ct.
Kwartaal
abonnement
Axel binnen de kom
il 1,25
Alle andere plaatsen
in Nederland en
Ned. Indiê fl. 1,55.
Buitenland il. 2,
Advertentie prijs
7 cent per m.m.
Ingezonden
Mededeelingen
20 cent per m.m.
Kleine Advertent iën
(maximum 8 regels)
1 - 5 regels 60 cent.
iedere regel meer
12 cent extra.
Tendo's
vernieuwt en verbetert uw bloed
N.V. A J TEN DOESSCHATE - ZWOLLE
