AXELSCHE15 COURANT
AXELSCHE m COURANT
verkouden
Fra kerirg bij abcrnemfnt, Axel.
7ATERDAG 14 IANUARI 1950.
64? JAARGANG No 30
NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD
Verschijnt iedere
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Woensdag en Zaterdag
y
Drukker-Uitgeefster:
Firma J. C. VINK
Adres Redactie en Administratie
AXEL Markt 12 Postbus 16 Tel. 56§
Hoofdredactie:
T. C. VINK-van VESSEM
Wanneer verscheen de eerste
krant
Nu de oude sliijdvraag „Cosier ol Guten
berg" weer eet.s is opgelaaid, mogen wij
er op wijzen, dat ook in de peiswsreld
seluen Dijcke ds stadt vai Antwerpen te
belegbren soo hier naer vocht."
FHt geschrift bevat een kopergravure, de
veldslag voorstellende en wordt bewaard Itt
da stadsbibliotheek van Antwerpen.
Maar in 1899 werd in de Augustus
Engelse en ook Franse kranten namen ver
melden van de Hollandse uitgevers, dezelfde
van wie onze eerste kranten afkomstig
waren. (Het oudst bekende Engelse exem
plaar dateert van 2 December 1620 en
bevat berichten van 524 November 1620.
Zonder tit 1 en pedrukt door Georse Vese-
„Dit is het sekerste voor dees lyt
wat vorder passeren sal wil lek U
adviseren."
Een regelmatige verschijning? Deze ver
onderstelling wordt nog versterkt door de
aanhef van Breugei's publicatie, welke
aeHateorrt ia 77 A.lt,ustuj 161Q. Hij geeft
iten over het beleg van
fan 22 tot 27 Augustus.
Frankering bi] abonnement, Axel.
WOENSDAG 11 JANUARI 1950.
64e JAARGANG, No. 29
NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD
Verschijnt iedere
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Woensdag en Zaterdag
Drukker-Uitgeefster:
Firma J. C. VINK
Adres Redactie en Administratie
AXEL Markt 12 Postbus 16 Tel. 56§
Hoofdredactie:
T. C. VINK-van VESSEM
Televisie in de Verenigde Staten.
De meeste New-Yorkse warenhuizen
blijven twee maal per week 's avonds open
ten gerieve van hen, die overdag bezet zijn.
Ongeveer een half jaar geleden constateerde
de directie van Gimbel plotseling, dat er
Dinsdagsavonds slechts half zoveel mensen
kwamen als vroeger. Deskundigen kregen
de opdracht de oorzaak hiervan na te gaan.
Aanvankeiyk meenden zij, dat Macy een
nabijgelegen warenhuis er in geslaagd
was de klanten van de concurrent weg te
zuigen, maar bij Macy deed zich dezelfde
achteruitgang gevoelen. De „opinion
researchers" kwamen toen met een inge
wikkelde theorie over „weekend-vermoeid
heid" zij beweerden, dat na het weekend
de New-Yorkers 's Maandags en Dinsdags
niets liever deden dan thuis bljjven. Voorts
ontwikkelden zij een theorie aangaande
„de Dinsdag-eb"het feit, dat het loon
Vrijdags, soms al Donderdags werd uitbe
taald, zou oorzaak zijn, dat men Dinsdags
niet meer kocht. Maar men kwam pas op
het goede spoor, toen de personeelchef
vaststelde, dat er op Dinsdagavond ook
onder het personeel abnormaal veel absen
ten waren. De „virus" werd toen ontdekt
het bleak te zijn de komiek Milton Berle,
die iedere Dinsdagavond van 8 tot 9 uur
optreedt in een televisie-programma. Sedert
dien blijft Gimbel op Maandagavond open.
Het lijkt, alsof de perschef van Milton
Berle dit verhaaltje bedacht heeft, maar wie
ogen in zijn hoofd heeft, kan zichzelf van
de waarheid van deze bewering overtuigen.
Op „gewone* avonden is er tegen acht uur
de ene verkeersopstopping na de andere
tussen Sixth en Eighth Avenue, want hier
grenst bioscoop aan bioscoop of theater.
Maar op Dinsdag is het er helemaal niet
druk. Op een enkele „hit-show* na, die al
weken te voren is uitverkocht, is het bezoek
aan vermakelijkheidsgelegenheden op Dins
dag 30 tot 50 pet. lager dan anders. Maar
de café's, waar televisie is, zitten stampvol.
Mensen, die anders nooit een voet in een
café zetter, staan bij de bar en lachen met
de anderen mie, als Berle op het doek ver
schijnt en zich een slagroomtaart in zijn
gezicht laat gooien.
Ik moet bekennen, dat ik dat plotselinge
enthonsiasme voor televisie een beetje
griezelig vind. Toen ik in 1946 voor het
eerst ln Amerika kwam, was de televisie
nog een technische curiositeit; tegenwoor
dig is zij een macht, ln de zomer van 1945
waren er nauwelijks meer dan 100.000 ont~
vangtoestellen op 1 Juli 1949 waren er al
meer dan twee mllllioen. Maar deze getal
getallen zeggen nog niets over het aantal
kijkers naar (de televisie, want het is een
gemeenschapsvermaak. In de grote steden
in het oosten van Amerika heeft bijna elk
café (zijn ontvangtoestel. Tussen twee en
drie uur 's middags een tijd, waarop er
vioeger bijna niemand in een café kwam
maken de caféhoudèrs nu prachtige zaken,
want dan worden er grote baseball-wed-
strijden uitgezonden. Als er op een avond
een grote bokswedstrijd wordt uitgezonden
is het onmogelijk ln een café of restaurant
een plaats te vinden, tenzij men lang tevoren
ztyn tafel besproken heeft.
De televisie is er in geslaagd tal van
vervelende avond-visites gezellig te maken
en tal van gezellige avond-bijeenkomsten
vervelend te doen worden. Sinds verleden
winter is het zeer „du ton" om iemand uit
te nodigen een avond televisie te komen
kijker. Men ontmoet elkaar dan in de half
donkere zitkamer, waar de stoelen niet
langer in een kring, maar in een halve
cirkel om het toestel staan. De huisvrouw
begroet haar gasten en treedt op als
„ouvreuse". Pleeg geen vergrijp tegen de
televisie-zeden door b.v. de andere gasten
nog te gaan begroeter, als de voorstelling
al begonnen is. Waag het ook niet met uw
buurman te fluisteren, want onmiddellijk
zai er iemand zeggen: .Stilte alstublieft
Kijkers naar televisie zijn nog prikkelbaar
der dan bioscoopgangers.
„Beiekent televisie het einde van alle
gesprekken heeft Mary Hornaday onlangs
gevraagd in een artikel in de „Christian
Science Monitor". Het antwoord op deze
rhetorische vraag luidde helaas bevestigend
en zij voegde er nog enkele verontrustende
profetiën aan toe„Onze kinderen zullen
hun huiswerk niet langer maken. Vronwan
zullen vergeten het eten voor haar mannen
te k^ken. Het leven in huis komt plotse
ling tot stiis'and» als er een populaire show
wordt uitgezonden." Ik kan uit eigen erva
ring bevestigen, dat dit maar al te waar is.
Als er in huis een televisie-toestel is, heb
ben de kinderen geen zin meer in hun
boeken en zelfs niet in hun speelgoed. Een
kennis, die haar dochtertje van vijf jaar
vroeger nooit één minuut alleen in huis
durfde te laten, schakelt nu de televisie in,
voor zij weggaat, en als zij uren later thuis
komt, zit het kind nog roerloos te kijken.
Tengevolge van de televisie gaat men er
al toe over stoelen met brede armleuningen
te maken, waarop men b.v. het eten kan
neerzetten zonder dat men het kijken behoeft
te onderbreken. Winkels verkopen licht
gevende glazen, die in het donker gemak
kelijk opnieuw kunnen worden gevuld. Er
zijn ai „televisie-brillen" in de handel, die
pretenderen het kijken minder vermoeiend
te maken. De propagandisten van de tele
visie fabrieken beweren, dat de huiselijk
heid bevorderd wordt door een ontvang
toestel. Tot nog toe hebben zij gelijk, maar
de kans is groot, det straks het gezin juist
weer uiteen wordt gedreven, want moeder
wil iets andeis zien dan vader en die wil
weer niet kijken raar hetgeen zijn zoon wil
aanzetten. Ergo gaat moeder naar een
vriendin, vader naar een vriend en zoon
lief naar zijn club of zo.
Zal de televisie een invloed ten goede
of ten kwade hebben op de levenswijze der
Amerikanen Persoonlijk geloof ik, dat het
niet zo zeer dc bioscopen zullen zijn, die
er door worden getroffen, maar veeleer de
uitgeverijen en de boekhandelaren. Naar de
radio behoefde je niet te luisteren. Je kon
lezen, terwijl er muziek werd gemaakt.
Maar de televisie duldt geen andere heren.
Het kost me niet de geringste moeite om
in een restaurant te eten, terwijl Bing
Crosby of een symphonisch orkest zich
doet horen. Maar een televisietoestel in een
resturant is een lyran. Ondanks u zelf moet
ge er naar kijken. Probeer het maar eens:
ga er met uw rug naar toe zitten. Het
duurt niet lang, of ge draait u om, want ge
wilt toch wel eens zier, waarom de ande
ren zoveel plezier hebben.
Sociologen hebben al vastgesteld, dat het
typische „televisie-gezin" gemiddeld één
éét tot twee uur later naar bed gaat, want
zelfs wie vroeg op moet, wil tot midder
nacht blijven bitten kijken. En de huis
vrouw, die vroeger tijdens het luisteren
naar de geliefde „soap operas" (radio
feuilletons) kousen kon stoppen of kon
opruimen, moet er bij gaan zitten, de
handen in de schoot, ais zij wil kijken naar
het 363e vervolg van „De familie Goldberg".
De zakenman, die werk meenam naar huis
en dat vroeger afmaakte, terwijl de radio
aanstond, doet dat niet langer, want hij
moet kijken naar de jongste voorzetting van
„De detective in een luie stoel". Het
televisie-toestel vreet tijd, daarover zijn
voor-en tegenstanders het eens.
Een ander merkwaardig feit is, dat de
nog behoorlijk dure toestellen niet zozeer
worden gekocht door de welgestelden als
wel door de kleine luiden met inkomens
van b.v. minder dan 100 dollar per week,
die het zich niet kunnen veroorloven
geregeld naar bioicoop, schouwburg of
voetbalwedstrijd te gaan.
Natuurlijk heeft de snelle grosi van de
televisie invloed gehad op alle beroepen,
die iets met de vermakelijkheids-industrie
te maken hebben. Een soort vermrak dat
door de fiim volkomen verdrongen was
het variété is plotseling tdt nieuw leven
gekomen. Maar hoewel de televisie klein
kunstenaars nieuwe kansen biedt, zijn deze
er toch niet zo enthousiast over Het ter
rein is te gauw afgegraasd. Vroeger liep
een revue anperhalf jaarin die tijd zagen
b.v. twee millioen mensen haar. Nu wordt
ze één avond voor de televisie gespeelden
dan hebben ook twee millioen mensenhaar
gezien. De televisie-producenten zijn dan
ook voortdurend koortsachtig op zoek naar
nieuw materiaaléén keer vertoond en het
is uit. Dit alles komt de kwaliteit natuurlijk
niet ten goede. s
Desondanks groeit de televisie-baby nog
altijd onrustbarend en het zal niet lang
meer duren, of het summum van luxe is
de inrichting van een geiuiddlchte kamer
zonder radio of televisie, waar de eigenaar
eindelijk eens alleen kan zijn.
PILOOT VAN HIROSJIMA WiL
BOETE DOEN.
De Amerikaanse kapitein-vlieger Robert
Lewis de man, die de eerste atoombom
op de Japanse stad Hirosjima wierp zou,
nadat de verschrikkelijke gevolgen van die
bomaanval hem bekend waren geworden,
aan grote gewetensangst ten prooi gevallen
zijn en besloten hebben vrijwillig voor zijn
daad te boeten.
Op 5 Augustus 1945 was bij opgestegen,
zonder het doel van zijn tocht te kennen,
noch te weten, welke zijn opdracht zou
zijn. Toen hij tenslotte blindelings het
bevel had uitgevoerd, hetwelk hem op een
zeker ogenblik gegeven werd duurde het
niet lang, of de vreselijke waarheid drong
tot hem door.
Een hevige onrust moet zich daarop van
hem hebben meester gemaakt Hij wilde
boete doen voor het onheil dat hij zij
het zonder persoonlijke voorkennis onder
de Japanse bevolking had aangericht en dit
schijnt één van de redenen te zijn geweest,
die hem er thans toe gebracht hebbent zijn
verdere leven in een klooster door te
brengen.
van zenuwenl
-esten li geweest oplen
daerin veihaelt dat aic
vas nu den 22 heeft
:n gheschoten eic."
ncluderen dat hij op 21
Dlicatie heeft uitgegeven
berichten van 16 tot 21
n bovengenoemde publl-
;stus lopen de berichten
igustus). in elk geval,
ideling m de aanhef, als
lat voor en na een der-
ritgegeven kan zijn en
hoogstwaarschijnlijk met
nodieke verscnijning te
rlands Persmuseum te
nog een ander nieuws-
9 Augnsius 161o, uver
p en wel van BiOcr
uwe Tijdingc* uit 1610
£iafuctie uitvoeitng, vier
jrooi alt die van Gernt
ie vorm van een krantje
[he, van het overgheven
etc." met berichten van
l September 1610. Het
tog dat het een voort-
chigeving van 22 tol 27
it van Breugel. Tevens
;t dat er een (of meer
il (van Gerrit wan Breu-
zoon), want de „Nieuwe
Augustus van 29 Augus
tus
alsoo ick int vooi-
dde U.E. te laten weten
e passeren door dien
seggnen van een goede
kerr was, die so heel wel
s can ik niet na laten
mede te deelen)."
dat net bericht een ver-
voorgaande uitgave Is.)
dinghe" van Broer Jans-
Courante" van Breughel
I samenwerkten of elkaar
ïen. in elk geval uat zij
ar alle waarschijnlijkheid
liicaties uitgaven, hoewel
mende of voorafgaande
a. Genummerd zijn deze
iet, maar wij zouden
i „krant* te betitelen in
rijuvraag: waar versche
lten
te onderzoekingen van de
staat vast dat net exem-
jenbitk de titel van oudste
draagt, gtdateerd is Juni
i van 1,2, 11 en 13 Juni;
op een smai folio vel.
idl zich met nog talrijke
deriand gedrukte exem-
a Bibhoteket (Koninklijke
cknoim.
ln 1938 een omvangrijke
se kiai.ten ontdekt, 139
arvan 130 uit Amsterdam,
voor het eerst gepublt-
Lychnos", het jaarboek
iverstteit voor Historische
a werd een Engelse ver
in „Het Boek". Voor ons
i zeer groot belang en
e terecht „Amsterdam het
urn van West-Europa."
leze oudste Nederlandse
I llaliën, Duytslandt, etc."
er week uit in Amsterdam,
is Veseiaer. Later geven
:n jan van Hilten kranten
been de naam van de
erst op het nieuwsblad
erdam bij Joris Veseiaer
c inde Hope.
1.DC.X1X. Den 15 May."
N
Abonnements
prijs:
Losse nummers 5 ct.
Kwartaal
abonnement
Axel binnen de kom
fl 1,25
Alle andere plaatsen
in Nederland en
Ned. Indié fl. 1,55.
Buitenland il. 2,
Advertentieprijs
7 cent per m.m.
Ingezonden
Mededeelingen
20 cent per m.m.
Kleine Advertentiën
(maximum 8 regels)
1 - 5 regels 60 cent.
iedere regel meer
12 cent extra.
j .i:; i_ l. i i~ -1
- -- .JS J
Abonnements
prijs:
Losse nummers 5 ct.
Kwartaal
abonnement
Axel binnen de kom
fl 1,25
Alle andere plaatsen
ln Nederland en
Ned. Indié fl. 1,55.
Buitenland fL 2,—.
Advertentie prijs
7 cent per m.m.
Ingezonden
Mededeelingen
20 cent per m.m.
Kleine Advertentiën
(maximum 8 regels)
1 5 regels 60 cent.
Iedere regel meer
12 cent extra.
Mijnhardt's Zenuwtabletten
helpen U er overheen.
keel en borstje^
rijven met
