Wr
Ik
0
fa
0
fa
fa
fa
0
fa
fa
fa
AXELSCHE COURANT
frede op
w
y
fa
0
-■
Fl
De schijn gered.
Merkwaardige Kerstgeschenken
in vroeger dagen.
ZATERDAG 24 DECEMBER 1949.
64e JAARGANG, No 25
/T s
NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD
Verschijnt iedere
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Woensdag en Zaterdag
Drukker-Uitgeefster:
Firma J. C. VINK
Adres Redactie en Administratie:
AXEL Markt 12 Postbus 16 Tel. 56§
Hoofdredactie:
T. C. VINK-van VESSEM
ïmmÈÉUÊÈm
KerstmisHet grote, ontroerende feest der gehele Christenheid,
het symbool van de vrede. Vrede op aarde, in de mensen een we.-
behagen
Dit ts een van die dagen, waarop het wereldgeweten ontwaakt
waarop wij tot onszelven inkeren, onszelven onderzoeken. Bewust
of onbewust dringt de Kerstgedachte tot ons doorwij trachten het
spoor terug te vinden, dat wij in de gang van het dagelijks leven
maar al te spoedig bijster worden, het spoor van het goede, het betere
in ons. Beter dan ooit leren wij in de heerlijke Kerstdagen de schei
dingslijn weder trekken tussen goed en kwaad, tussen het lage en
het edele, verhevene.
Wij hebben het gehoord in de klank der klokken en in de
KerstliederenVrede op aardeWij trachten het ons te realiseren,
wij willen er ons leven naa* regelen, Als vanzelf begint In ons het
heilige vuur te gloeien, de behoefte om voor anderen te zijn zoals wij
weten, dat anderen voor ons ziji, of zoals wij zo gaarne zouden
willen, dat zij voor ons waren.
Velen zijn er bok onder ons, die de stem van het Kerst eest niet
willen verstaan, die zich voor zichzelf zoeken te verbergen in drukte
en feestgelagen. Dat zijn zij, die geen gehoor willen geven aan de
boodschap, welke de herders vernamen in het veld; zq willen he
niet voor zichzelf bekennen, dat zij zich geroepen voelen doch niet
naar de innerlijke stem wensen te luisteren.
Gelukkig zij, die ernstig trachten naar
het bereiken van het eeuwige ideaalVrede
op aarde, tussen de mensen en de volken
onderling. Immers, daarin ligt de dikwijls
onuitgesproken erkenning van de eeuwige
waarheid der Kerstgedachte.
Het Kerstfeest is voor ons allen het fami
liefeest bij uitnemendheid. Dan komen
allen, voorzover hun dit mogelijk is, bijeen
in het vertrouwde ouderhuis, waar de
Kerstboom met de talloze lichtjes is ont
stoken. Dan herinnert de herdenking der
geboorte van het kindeke in da stal te
Bethlehem, begroet met wierook mirre en
goud, ons allen eraan wat wij, in engere
of in bredere kring, voor anderen kunnen
zijn en doen.
De Kerstdagen vormen een tijd van
gelukkig, vredig samenzijn in de familie
kring, dagen, waarop de klokken beieren
en de gedachten der mens* n zich afwenden
van het lage, alledaagse en een hogere
wijding de gehele Christenheid vervult.
Zwaar rust de druk der tijden op ons
allen, zonder onderscheid. Doch juist in
deze tijden van druk krijgt de vredesbood
schap, welke het Kerstfeest ons brengt,
grotere waarde, diepere betekenis en een
bijzonderen zin.
Het onder het juk der zorgen gebukt
gaande mensdom heeft wellicht nog nooit
zo sterk als thans de behoefte gevoeld aan
vrede en geluk. Dit verlangen wordt des te
sterker, naarmate rust en vreugde zich ver
der van ons schijnt te verwijderen. Doch
meer dan ooit ook is de mensheid er van
doordrongen, dat het de vrede, die op de
velden van Bethlehem op Kerstdag is toe
gezegd, niet zal kunnen erlangen, zo het
niet oprecht „van goede wille* Is.
Van die „goede wil* hangt alles af. Die
goede wil sluit in het zich afwenden van
het kwade, het trachten naar de vrede met
alle medemensen. Telken jare weer brengt
het Kerstfeest ons de vredesboodschap; tel
ken jare klinkt-ons het „vrede op aarde*
in de oren, dringt de vredesgedachte zich
aan ons op. Doch zolang wij niet allen
metterdaad bewezen hebben, dat wij van
goeden wille zijn, zal het „Vrede op aarde"
een onbereikbaar ideaal blijven.
In iedere ziel huist het goede; vaak ver
borgen. verduisterd door het kwaad, wel is
waar doch wanneer wij de wil aan de
dag leggen om dit goede op te wekken zal
het zich baan breken. De smeulende vonk
zal worden aangewakkerd tot een gloed,
die van ons uitstraalt en zijn weldadige
warmte zal mededelen aan ieder, die met
ons in aanraking komt. Wij zullen vrede
en welbehagen onder de mensen brengen.
Laten wij ons allen ernstig voornemen,
de bede om vrede welke ook ditmaal met
Kerstmis tot ons komt, in ons hart op te
nemen en te bewaren, en krachtig mede te
werken tot de verwezenlijking van het hei
lige ideaal„Vrede op aarde
Als buiten de sneeuwvlokken vallen, als
het vuur in de haard knapt, zodat deze
met een hoogrood kleurtje de kamer inkijkt
en de frisse geur van een verbrand denne-
takje in de. lucht hangt, dan weet men, da»
de tijd van Kerstmis aangebroken is en dus
ook de tijd van geschenken geven. Hier
mee houdt men een traditie in stand, die
al eeuwen lang bestaat, want reeds in het
oude Rome was het tijdens da Saturnalia,
dat naderhand door het Kerstfeest verdron
gen werd, de gewoonte, elkaar geschenken
te geven. Bij voorkeur bedacht n en elkaar
met poppen, waskaarsen en noten. Maar ook
andere, meer nuttige dingen werden ten
geschenke gegeven zo spreekt de Romeinse
satyricus Martialis, die in de eerste eeuw
na Christus leefde, van notitieboekjes, ver
vaardigd uit citroenhout of ivoorook gaf
men wel schrijftafeltjes ten geschenke, ter
wijl ook ivoren kastjes voor hel bewaren
van gouden munten, tandenstokers, gouden
haarspelden, parasols en gekleurde zeep
niet als geschenken versmaad werden.
Ook aan originaliteit ontbreekt het niet
bij het bedenken van geschenken. Zo leefde
er in de 16e eeuw in Amsterdam een koop
man, die zijn dochtertje met Kerstmis een
poppenhuis cadeau wilde doen. Het origi
nele was echter, dat dit poppenhuis een
getrouwe nabootsing moest zijn van zijn
eigen vorstelijke Amsterdamse woning, ter
wijl ook het huisraad, waarmee net poppen
huis gemeubileerd zou worden, tot in alle
details een imitatie van de werkelijkheid
moest zijn. Geen wonder, dat dit geschenk
hem de „kleinigheid* van 10.000 gulden
kostte, want verschillende tekenaars moes
ten er speciaal voor naar Amsterdamkomen,
om zowel het huis als de inrichting precies
op te nemen.
Zo mogelijk nog merkwaardiger was
het Kerstgeschenk, dat de Keurvorst van
Saksen in 1578 voor zijn toen 12 jarig
zoontje en zijn beide dochtertjes bselie.
De jongen kreeg als geschenk een com.
plete jachtvoorstelling bestaande uit herten,
vossen, wolven en valken, enige tientallen
honden, paarden en muilezels. Het geheel
was van hout en vervaardigd door echte
kunstenaars. De meisjes werden echter niet
minder goed bedacht met een poppenkeu
ken, welke een volledige inventaris bezat
100 platte en diepe borden, veertig potten
en pannen, een fornuis dat werkelijk bran
den kon. de nodige lepels en vorken en
tenslotte de onontbeerlijke emmers en tei
len, Zelfs de vuilnisemmer ontbrak niet I
Wanneer men iemand geen kerstgfscherk
wil aanbieden, dan kan men volstaan met
hem een Kerstkaart te sturen. Dit gebruik
van het sturen der Kerstkaarten is vooral
nog in zwang bij Vorstenhuizen en presi
denten. Deze Kerstkaarten moeten echter
geen simpele tekeningetjes bevatten, doch
kunstzinnige waarde hebben en daartoe wor
den ze door vooraanstaande kunstenaars ont
worpen, terwijl het onderwerp ook telken
jare iets anders zijn moet. Vele vorsten
hebben de gewoonte, op Kerstkaarten de
gebeurtenissen uit hun eigen leven of uit
de geschiedenis van hun land te laten
afbeelden, andere daarentegen geven de
voorkeur aan godsdienstige onderwerpen.
Zo laten in Engeland de koning en de
prinses hun kaarten voorzien van een voor
stelling uit Engeland's geschiedenis, rerwiji
daarentegen de Koningin en Prinsessen een
kribbe met het Kerstkind of een ander
op Kerstmis betrekking hebbend onderwerp
kiezen. Het spreekt van zelf, dat deze kaar
ten uitsluitend verzonden worden aan staats
hoofden en aan de leden van regerende
vorstenhuizen.
OUDE KERSTGEBRUIKEN IN HET
OOSTEN VAN ONS LAND.
Te Geesteren In de provincie Overijsel
bestaat nog een aloud gebruikhet „mudde
winter bloazen" dat men enige dagen voor
Kerstmis horen kan. In Drente wordt de
eerste Kerstdag dan neg M!dw«r*e/ genoemd
en daar zeer plechtig gevierd. De tweede
kerstdag heet Sunt-Steffen (Sint-Stefaan) en
geeft aanleiding tot vreugde en pret. Te
Emmen geven arme kinderen bij de boeien
een stukje brood of een topje hooi aan de
koelen en zeggen dan tot de eigenaars: "Ik
steffen joe koe* en tot de arbeiders, die
geen koeien er op na houden„Ik steffen
joe* (Steffen wil waarschijnlijk zeggenik
zeggen u of uw koe in de naam van
Sint-Stefaan).
Te Borger bestaat eenzelfde gebruik.
Daar lopen de kleine jongens rond met i en
bosje hooi onder de arm van het ene huis
naar het ander onder het zingen van:
„Hum, koe, hum,
Sunt S°ffen is gekomen.
Hard gelopen, duur verkopen.
Honderd gulden veur de koe
En een dikke stoetbrugg toe.*
FEUILLETO N
Naar het Frans van
PIERRE FRONDAIE.
15
Om hem niet in de steek te laten en weg
te gaan spande zij zich meer in. Maar hij
had een vaderlijke toon aangenomen. De
overeenkomst Hij kende die goedHij
herhaalde, dat zij vrij was en dat hij haar
slechts een raad gaf. Toen verloor zij haar
rust en antwoordde hem zenuwachtig:
En ik raad jou om mij met rust te
laten. In drie jaren huwelijk heb ikvaijou
niets anders geleerd dan het ontkennen
van alles. Ik heb je gewaarschuwd, dat er
zich op een dag iets positiefs in mij zou
vestiger.
Onda ks zichzelf wond hij zich op:
Wat, iets?... De illusie... Die ken
ik. Ik heb haar beschreven, ik heb haar
De natuur legt valstrikken uit. De liefde is
een goochelaarst^rrozen, allerlei snorre-
pijperijen.allerhande geschiedenissen...
Maar als de beurt der goochelkur.sjes voor
bij is, is het altijd de aap die uit de mouw
komt, en het hart is als een jager, die hem
vluchten ziet... Je zult nooit een oprechte
man vinden Misschien gelooft hij het,
in het eerst.Je hebt voor je zelve niet
het recht bedrogen uit de sirijd te komen.
Dus ga er niet in.
Hij verzacht!* zijn toon endeed een stap
naar haar toe. Met een geveinsde zachtheid
een glimlach van bedekte meerderheid zeide
hij
Ik zal je beletten, je er in te begeven
Zij richtte zich op
Jij zult hel mij beletten, jij
Zij had niet geschreeuwd. Maar haar
Stem was van een klank en klemtoon zo
hooghartig, dat het hem deed begrijpen dat
hij niets beletten zou.
Er zijn van die ogenblikken, dat de be
roofde man zich vergeefs buigt voor de
vrouw, die hem van zich afstoot. Hij voelde
de duistpre tegenwoordigheid van de onbe
kende. Met woede, in een sne! opkomende
drift, bevestigde hij
Er is geen liefde 1 Wanneer je de liefde
gevonden zult hebben, de werkelijke liefde
zonder bijbedoelingen, dan zal ik mijn hoed
voor je afnemen.
Zij riep hem in een zin toe
Neem hem af
Er verliep een poosje. Zij stonden tegen
over elkaar, tartend, Hij zag Stéphane aan
en beter dan gewoonlijk zag hij haar grote
schoonheid. Op dat ogenblik zou hij haar
gekocht hebben. To°n voelde hij zich arm
en zonder wapens. Toen veinsde hij, brak
af en veranderde het gesprak. Hij wilde
zich op de hoogte stellen en meer weten.
Hij verzamelde al zijn kracht om zich tot
onverschilligheid te dwingen, en in de saion
liep hij heen en weer.
Hij vroeg:
Wat doe je vanavond?
Zij antwoordde:
Ik ga naar Ciboure. dansen...
Zij voegde er aan toe, zonder te onder
scheiden of het uit voorzichtigheid dan we!
uittarting was
Ik belet je niet om te komen.
Er siste iets tussen de tanden van Oswill
als een addergeluidje. De ogen in het ledi
ge starend, floot hij zacht. Hij hield vol,
haar woorden verwaarlozend, zonder haar
aan te zien
Wie zal er zijn?
Zij besloot niets te verzwijgen. Zij zeide
Er zullen Deléone zijn, zijn vrouw en
een vriend.
Deléone, zijn vrouw.en een vriend
Stom van verbazing hield hij op, na het
antwoord te hebben herhaald. Eensklaps
zoals het scherm opgaat van de poppekast,
verscheen voor hem de waarheid. Hij on
dervond er een verblinding door, een ver
bijstering, gemengd met een groot gevoel
van het komische. H[i kon zijn oren niet
geloven.
Hh herhaalde
Deléone.... zijn vrouw.... eu een
vriend. Is dat niet die mijnheer, die zo een
mooie wagen heeft,... een Hispano?....
Minheer.
Zij sprak duidelijk, met kalmte
Mijnheer Dewalter, ja. Wel, wat heb
je?
Hij leek op een aan, een geweldige aap,
en geschud door een op toevallen gelijkende
vreugde, zag hij haar boosaardig aan. Zij
dacht dat hij gek was en stond op. Eens
klaps werd hij kalm en zei:
Het is vermakelijk.
Haar zenuwen waren uitgeput, en heel
haar verachting, haar haat kwam er uit. Het
gelach van Oswill en zijn laatste woorden
boezemden haar weerzin ln. Zij zag er een
belediging in tegen haar, tegen haar keuze,
Zij maat hem
Vind je dat?
Hij antwoordde rustig
|a dat vind ik.
Wat wil dat zeggen?
Hij was weer correct geworden, maar zijn
gang was aarzelend. Zijn brits accent ram
toe. Hij zeide met een overdreven glimlach:
Dat wil niets zeggen. En indien het
iets zeggen wilde zou ik niet zeggen wat
het wilde zeggen 1 O, u gaat naar Ciboure
met Deléore.en een vrind.... Welnu,
u hebt gelijk.Ik ga naar Marokko
ja, ik ga er heenWanneer ik zeg, dat
ik naar Afrika ga, dan ga ik...
Zij haalde de schouders op. geen waarde
meer aan zijn woordïn hechtenhij had
gedronken Moe verliet zij de salon.
Hij voegde zich met een gemaakte kalmte
bij haarnam afschied. Hij voegde er
hoogst correct aan toe:
Neem me niet kwalijk, dat ik je mee
naar Casablanca wilde nemen' 'k zal alleen
gaan Ik vertrek morgen. Vergeet dit belache
lijk! twistgesprek en doe wat je'goed dunkt.
Zonder te antwoorden zag zij hem ver
wijderen.
Voor het terras, aan hpt einde van de
tuin, maakte de kalme Seplemberzee een
geluid van zilver tegen de stenen. De nabu
rige vuurtoren verlichtte haar. en zijn schijn
sel over hel water scheen de geboorte van
millioenen schelpen te wekken. In een nabij
gelegen villa blafte een hond, zonder een
reden. Het uur had een eeuwige schoonheid
der onverschilligheid, en alleen, in de luwe
pracht van de nacht, leek Stéphane, vervuld
van haar liefde, levend en vergankelijk,
Hoofdstuk 8
Heel Biarrilz was daar, opeengedrongen
rusteloos, vol bewegelijkheid; sommigen
zaten nog aan de maaltijd, anderen voor
een nieuwe voorraad champagne van na
de oorlog, de meesten waren op de parket
vloer, dansten in het gedrangmaar het
meest schitterende gedrang, samengesteld uit
alle beroemdheden van Frankrijk en Spanje
van alle werelden, vooral van die der pret
makers: een vermenging van financiers,
wedren-lieden, toneelspeelsters, en ook voor
name dames, van enige aanzienlijke heren,
zonder de koning van Israël en hun poli
tieke lakeien mee te rekenen.
En zonder ophouden, al» een slecht ge
sloten kraan, die uitdruppelt in een houten
schaal, leverde de dorpstraat steeds nieuwe
aankomende aan de „Reserve* van Ciboure.
Zij aarzelde een ogenblik tegenover de ver
sperring der hofmeesters.
Wordt vervolgd
Frankering bij abonnement, Axel.
«oonnements-
prljst
Losse nummers 5 ct.
Kwartaal
abonnement
Axel binnen de kom
fl 1,25
Alle andere plaatsen
in Nederland en
Ned. Indiè fl. 1,55.
Buitenland fl. 2,
Advertentieprijs
7 cent per m.m.
Ingezonden
Mededeelingen
20 cent per m.m.
Kleine Advertentlën
(atuxlmum 8 regels)
1 - 5 regels 60 cent.
iedere regel meer
12 cent extra.
i h i