KLOKJESWINKELWEEK
Man
fa\
ka*
BLIJE BAND
26 November
6 December
Winkeliersvereniging »Axel Vooruit
Nu het koude weer inzet...
zult U een warme, koesterende
des te
In alle
de ni
en jaj
sportii
Iedere wi
Ook k
confer
lectie'
veel
model
In m
jurkje;
danks
Kom eens
U zult ent!
Kom i
rustig
Vraag-Uw han
céfl Idemonstra
Ktaf sif 2 f>
PHIll
Twee vat bier per hoofd
financierde de 80-jarige oorlog.
in de geschiedet is van Nederland heeft
het bier. om twee redenen, steeds een bui
tengewoon belangrijke rol gespeeld. Al in
de Middeleeuwen was bier in Nederland de
gewone drank: wijn was te duur, sterke
drank werd niet gestookt, koffie en thee
bestonden niet en het water was over het
algemeen, in een land met weinig heldere
stromende beken, zo slecht dat het voor
menselijk gebruik eigeniijk helemaal niet in.
aanmerking kwam. Gedronken werdbier.
Omstreeks 1500 had de stad Delft niet
minder dad 100 brouwerijenHaarlem bezat
er in 1494 maar even 120, en zelfs in het
midden van de zestiende eeuw, toen het
hoogtepunt al achter de rug was, bezat
Gouda nog 126 brouwerijen. Een beroemd
Gouds product was het z.g. „coyt", bier
zonder hop bereid, En dan te bedenken dat
het aantal inwoners van deze steden niet
te vergelijken was met het aantal in deze
moderne tijd.
Zo was het in de 15de. zestiende en
zeventiende eeuwzo is het gebleven tot
in de vorige eeuw. Omstreeks 1700 was het
bekend dat de stad Groningen groot was
geworden door haar brouwerijen. Nog aan
het einde van die eeuw waren er meer dan
80 brouwerijenhei aantal apotheken was
officieel op 8 gesteld. Maar een halve eeuw
later, aan het einde van.de Bied rmei r tijd,
in de rustige jaren tussen Napoleon er< de
sociale revoluties van '48, was het just
omgekeerd- er waren 20 apotheken en nog
maar twee brouwerijen tietgeen de dicht»r
de volgende woorden Ingaf„De drankjes
hebben het bier uit Groningen verdreven
zodat van tachtig slechts twee brouwerijen
bleven".
Het was vooral de onbruikbaarheid voor
menselijke consumptie van het water dat
het bier tqt algemene drar k maakte. Van
Karei V is hekend dat hij in geen stad te
gast wilde zijn, waar niet een goede brou
werij wa*. Het drinkwater bracht de ver
schrikkelijkste besmettingen in de wereld.
Maar bier, dat gebrouwd werd, wacrbij het
water gekookt werd, had twee grote voor
delen,
ln de eerst i plaats was dit water door het
koken gezul erd. Maar daarnaast heeft bier
de bijzondere eigenschap dat verschillende
bacteriën er niet in kunnen ieven en tot op
de huidige dag kunnen typhus- of cholera-
bacterien in bier niet in leven blijven. Het
algemeen drinken van bier was de b'Ste
bescherming tegen epidemieën wiarmee
West- Europa zo vaak bedreigd werd.
Het grote economische belang van de
brouwinaustrie maakte dat ook het finan
ciële belang enorm was. Bekend is dat de
80-ja ige oorlog gefinat.cierd werd uit de
bieraccijns 1 En door de eeuwen heen heeft
de overheid steeds uit de opbrengst van de
rechten op bier een overgroot deel van haar
middelen betrokken.
ln de 17e eeuw was de accijns op bier
om en bij üc 30 stuivers per ton. Alleen het
dunne- of scharrebier was vrij van „impost".
En juist de gemene man dronk dit, goed
kope, scharrebier, een mengsel van nabler
met water, SDms ook een brouwsel van de
reeds uitgekookte grondstoffen, waaruit
zwaar bier vervaardigd was.
De grote strijd om de bieraccijns kwam
echter eerst toen men, aan het einde van
de 17de. eeuw, wilde overgaan tot de z.g.
„quotisatie", ainds jaar en dag bestond er
in Nederland het z.g. koffiegeld. Ieder gezin
dat in de kohieren van de 20ste penning
stond aangeslagen, moest koffiegeld betalen;
de hoogte hiervan was afhankelijk van ver
mogen en inkomen. En omstreeks 1700
wilde men nog eens proberen een dergelijke
hoofdelijke omslag als bierbelasting te hef
fen. Men ging daarbij uit van de gedachten
dat het bierverbruik zo algemeen was dat
men eenvoudigweg iedere Nederlander kon
aanslaan voor een zeker vast verbruik van
bier, zodat het heffen aan de bron. bij het
brouwen of bij het verkepen, zou kunnen
vervallen. Alleen moest men een zekere ba
sis kunnen vaststellen van het gemiddelde
verbruik. En dan blijkt dat men het er vrij
algemeen over eens was dat iedere volwas
sen Nederlander mocht wordm getaxeerd
op een jaarlijks bierverbru'k van twee vat
een vat hield 155 liter in Kinderen
onder de acht jaar werden op 1 vat bier
per jaar gerekend. In deze jaren bracht
alleen de stad Amsterdam aan bierimport
niet minder dan 600 000 gulden per jaar
op; En dat in een tijd, waarin niet alleen
het inwonersaantal van de hoofdstad aan
zienlijk lager was dan op dit ogenblik, maar
waarin ook de koopkracht, de waarde van
de gulden, vele malen hoger dan in deze
twintigste eeuw.
Bier is niet alleen door alle tijden heen
een volksdrank van Nederland geweesthet
was, eeuwen lang, de kurk waarop ons
lands financiën dreven.
Uit onze omgeving.
BAZAR PROTESTANTS ZIEKENHUIS.
In onze gehele gemeente gaan thans
dames en heren rond met de intekenlijsten
voor de bazar ten bate van het Protestants
Ziekenhuis. Wie nog geen bezoek gehad
heeft, kan dat dan binnenkort verwachten.
Van enkele lijsten is de opbrengst al
bekend. In een groot aantai gezinnen
schijnt men er de voorkeur aan te geven,
voor een bedrag aan geld in te tekenen.
Het comité is daar natuurlijk zeer dankbaar
voor, want daarom is het uiteindelijk te doen.
Als de lijsten met elkaar eens een paar
duizend gulden opieverden, waren we al een
heel eind op de goede weg. Gezien de
eerste resultaten, kan dat zeer zeker.
Daarnaast is evenzeer welkom de opgave
van goederen die t.z.t. gebracht zuilen
worden, of die men wil laten afhalen.
Het comité spoort ieder die de Protestantse
ziekenverzorging een goed hart toedraagt
aan, dat ook in zijn daden te laten blijken^
BONTE AVOND IN „HET CENTRUM."
Vrijdagavond werd in or.s plaatselijk
theater een cabaret- en variélé-avond ge
houden, waarvoor een wel wat matige
belangstelling bestond. Immers een avond
met Lou Bandy, de Koning van de Lach,
en tevens nog een keur van artisten is voor
onze plaats toch wel als een evenement op
dit gebied aan te merken.
De zaal was ruim half bezet toen het
programma aanving en de conferencier
Menno Grondsma voor het voetlicht trad.
Als eersten traden dan de „Corita's" op
(een hij en een zij op een accordeon), die
met hun moderne film- en radio-songs,
maar vooral door de Danny Kay-manieren
van de „zij" veel bijval oogstten. De con
ferencier toonde zich in het programma
verloop nog een uitstekend imitator van
bekende radio zangers (Crosby, Frans van
Schalk, Tino Rossi). Maar de klap op de
vuurpijl was wel het optreden van Lou
Bandy, de in zijn genre wel meest geliefde
en populairste Nederlandse zanger en
komiek, die met zijn uitgebreid repertoire
de aanwezigen direct op zijn hand had en
geruime tijd op aangename wijze bezig
hield. Het Rio-trio was ook een grote sen
satie, want nadat twee artisten voor de
pauze blijk hadden gegeven over muzikali
teit en clowneske eigenschappen te beschik
ken, bracht het volledige trio na de pauze
verbluffende staaltjes van acrobatiek. Een
daverend applaus was dan ook de beloning
voor hun kunnen.
Mogen we tenslotte een woord van lof
niet onthouden aan de man, die de muzi
kale omlijsting en begeleiding van de
diverse nummers verzorgde de ook van de
radio zeer bekende pianist Joop de Leur.
Resumerend kunnen wij niet anders zeg
gen, dan dat Lou B <ndy en zijn groep het
publiek een klinkende avond bezorgde.
ST. BUREAUCRAT1US HAD ZICH
VERGIST.
Enige dagen geleden kregen vele gezin
nen in onze gemeente bericht, dat zij hun
vleesbonnen konden afhalen in Temeuzen.
Het betrof hier mensen, die jarenlang zelf-
verzorger waren geweest, doch r.u de vlees
voorziening enigszins betere aspecten ver
toont, ook wensten te worden ingeschakeld
in het distributie-systeem.
Er waren heel wat lotgenoten, een bus
vol dames ongeveer, zowel des voor- als
des namiddags. Misschien overdacht deze
of gene Wel, waarom voor zo'n alledaags
voorval weer een reis naar elders diende
gemaaktMaar men kan toch niet ver
langen, dat in zo'n onbetekenend nest alle
staatsdiensten goed functionneren
In Temeuzen aangekomen, werd de dames
door de dienaren van de Heilige Bureau-
cratius medegedeeld, dat hun distributie
bescheiden in Axel gereed iagen en er dus
een vergissing in 't spel was.
Dat deze onverwachte wending van de
zaak een vergeefse reis Axel—Temeuzen
vice-versa betekende, hadden de Axelse
dames onmiddellijk dooronnodig te zeg
gen, dat zij zich vrij critisch uiilieten. Er
werd een balletje opgeworpen voor vergoe-
diug van reiskosten, doch daarvan was
geen sprake.
Behoorlijk gestoord in haar goed humeur,
toog men weer naar de markt om per
eerste busgelegenlrid naar het distributie
kantoor te Axel te vertrekken.
Tot overmaat van ramp scheen Pluvius
die dag te willen vergoeden, wat hij sinds
geruime tijd de lage landen tekort gedaan
had. Teneinde aan de gevolgen van deze
plensbuien te ontkomen, zocht het gezel
schap een schuügelegenheid onder een
afdak van een hotel. Daar bleek men op
dit soort bezoeken niet erg gesteld, want
alras ontvingen men de mededeling, dat de
dames maar beter deden te vertrekken,
vergezeld van de bedreiging: „als jullie
geen tien gulden boete willen betalen."
Gelukkig behoefde men van die zijde
niet langer te werken aan de bevordering
van het vreemdelingenverkeer en was men
via onze busdiensten weer spoedig in Axel.
Vanzelfsprekend ontlastten de Axelse
Eva's ten distributiekantore alhier nogmaals
hun vanwege de ambtelijke vergissing ont
stemd gemoed in 'n ware spraakwaterval
GEVONDEN VOORWERPEN.
Een damesrok, bedrukt. Emmastraat 50,
Een zilveren 2rmband. Axelse-Sassing P 46
Een Engels woordenboek Rijkspolitie ka
zerne. Een broekriem Magrette N. 30. Een
textielkaart. Rijkspolitie kazerne. Een bruin
lederen damesschoen. Sassing P. 63 Een
paar dames handschoenen (glacé) Kanaal
K. 12. Een zadeldek van een moter Magrette
N 52 Een paar grijze kinderkousen. Markt
13. Een bal de Ruyterstraat 29. Een rol-
meter Oudewijk 45. Een zakje met mais,
Rijkspolitie kazerne.
INTREDE DS TEN HAAFT TE HOEK.
Na in de morgendienst bevestigd te zijn
door ds. Mackaay van Haarlem, deed ds.
Ten Haait Zondag om 5 uur zijn intrede
als Ned. Herv. predikant te Hoek. De
nieuwe predikant sprak naar aanleiding
van een gedeelte uit Jesaja 12.
Na de predikatie richtte ds. Ten Haaft
zich tot de burgerlijke instanties, die ver
tegenwoordigd waren, de predikanten, die
de classis vertegenwoordigden, tot ds. Mac
kaay als vriend en bevestiger, tot kerkeraad,
kerkvoogden en gemeente.
Ds. Ten Haaft werd hierna toegesproken
door burgemeester Hanssens namens het
gemeentebestuur, door dhr. J. Vergouwe
namens de kerkeraad, dhr. P. Haak, namens
de kerkvoogdij, ds. Mackaay, ds. Wiebos,
ds. de Graaft en door de scheidende con
sulent, ds. van de Vlugt.
Tenslotte zong de gemeente ds. Ten
Haaft toe„Dat 's Heren zegen op U daal."
P.Z.C.
Ingenieur
bankbediende
man, onderwijze
toorbediende
ieder betekent
„PhiliShave"
droogicheerapp
x toppunt van g<
tZAALBAA&D fgt
1X008
f47.'
