AXELSCHE H COURANT AXELSCHE 21 COURANT Doorschrappen maar III M „onveilig wegens mijnengevaar". F nkering bij abonnement, Axel. ZATERDAG 3 SEPTEMBER 1949. 63e JAARGANQ. No 92 NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD Verschijnt iedere VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN Woensdag en Zaterdag Drukker-Uitgeefster Firma J. C. VINK Adres Redactie en Administratie AXEL Markt 12 Postbus 16 Tel. 56§ Hoofdredactie: T. C. VINK-van VESSEM Drie tn landen zijn Hr. Ms. mijnenvegers „Vlieland", „Voorne", „Overflakkee", „Tho- _w« pn nnivplanri" nn de run oeweesl. „Uitgestelde demobilisatie". Op 15 Mei begonnen de scheepjes hun eerste slagen te maken met het doel het verankerde mijnenveld, dat de ingang van de baai versperde, te vegen. Pediwang was oude schip. Bootsman Snelleman van de „Voornel had nog onder de luitenant ter zee Oepkes, die drager is van Distinguished Service-Cross en het Bronzen Kruis, gediend en beiden waren van deze nooit verwachte ontmoeting op Nieuw Guinea wel een SPAAR-ACT1E VOOR DE JEUGD. Op initiatief van de Nationale Spaarraad en in samenwerking met de Nederlandse Spaarbankbond, de Coöperatieve Centrale de Coöperatieve Centrale Boerenleenbank, Raiffpispn-hank Frankering bij abonnement, Axel. WOENSDAG 31 AUGUSTUS 1949. 63e JAARGANG. No 91 NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD Verschijnt iedere Adres Redactie en Administratie: AXEL Markt 12 Postbus 16 Tel. 56§ Drukker-Uitgeefster Firma J. C. VINK VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN Woensdag en Zaterdag Hoofdredactie: T. C. VINK-van VESSEM Bij de verjaardag van H. K. H. Prinses Wilhelmina. Zestig maal werd 31 Augustus door Nederland gevierd als d e hoogtijdag van het jaar. De jaardag van Koningin Wilhel mina. Slechts voor het uiterlijk in bezet tingstijd onderbroken, doch nimmer voor de vele trouwe vaderlanders onopgemerkt voorbijgegaan. Dit jaar is 31 Augustus voor het eerst geen Koninginnedag, ofschoon ons aller gedachten uitgaan naar Haar, die zovele jaren het roer van staat in handen hield. Ook in den vreemde verwierf Koningin Wilhelmina veler achting. We laten hier onder een artikel volgen, opgenomen in „The Contemporary Review* van Septem ber 1948. - Kort nadat de achttienjarige Wilhelmina was ingehuldigd als Koningin der Neder landen, schreef zij aan haar bijna tachtig jaar oude tante Koningin Victoria„Zoo God het mij vergunt even lang te regeren als U, lieve Tante, dan hoop ik, dat ik met evenveel voldoening op mijn regeering zal kunnen terugzien als Gij dat kunt.* Koningin Wilhelmina heeft niet helemaal zo lang geregeerd als de grote Engelse koningin, maar elke Nederlander en velen daaibuiten zijn van mening, dat zij veie redenen heeft om met grote voldoening terug te zien op haar regering. Teen Koningin Wilhelmina tijdens de tweede wereldoorlog een bezoek bracht aan de Verenigde Staten als „ambassador ol good will*, paste een der Amerikaanse kranten een woord op haar toe, dat door de historicus Motley was gebruikt, toen hij senreef over Willem de Zwijger„een leid- starre van haar volk*. De journalist heui vermoedelijk niet volledig beseft, hoe juist hij de Koningin der Nederlanden vergeleek met de Vader des Vaderlands. Naar het uiterlijke is er overeenkomst. De jonge Willem van Oranje is de rijkste meest prachtlievende vorst van Bourgondie. Hij leeft geheel in zijn eigen kring, die van de hoogste adel. «ij is nog volkomen Renaissance-vor3t. Bij zijn dood in 15ö4 is hij een zeer sober man geworden, levend zonder enige uiterlijke praal, verblijf hou dend in een kleiner huis dan velen zijner landgenoten. De jonge prins geeft duizenden uit alleen al aan de livrei van zijn lakeien de oude prins draagt de tabbaard, die alle mannen in zijn dagen dragen. De jonge Koningin Wilhelmina volgt de traditie der Europese hoven, die alle leven in hun eigen kring en die alle veel praal ten toon spreiden tegen het einde der 192 eeuw. Het Huis van Oranje is een der nikstehet hof-ceremonieel is streng en niet de geringste afwijking ervan wor°j geduld. Als de Koningin terug keert uit haar ballingschap in Engeland, gaat zij wonen in een huis met zes kamers, kleiner dan dat van vele haref landgenoten. In dat huis i3 in de letterlijke zin geen plaats voor hof-ceremonieel of praai. Het jonge Koninginnetje draagt bij elk: officiële gele genheid een nieuw gewaad, speciaal voor haar ontworpen door een Parijse couturier. Als Koningin Wilhelmina in 1945 haar ioyeuse rentrés" in Amsterdam maakt, draagt zij dezelfde mantel, die zij zeven iaar tevoren had gedragen, want alle Neder landse vrouwen moeten vooroorlogse man tels dragen. Doch van veel meer betekenis dan de uiterlijke gelijkheid is de innerlijke over eenkomst. Het is deze innerlijke overeen komst, welke zowel Willem de Zwijger als Koningin Wilhelmina maakt tot „itidsiarren van hun volk." In 1898 eindigt Koningin Wilhelmina haar eerste rede als regerend vorstin met de woorden„Laat ons samen arbeiden voor het geluk en den voorspoed van het Nederlandse volk. Dat zij ons aller levens doel." J Deze woorden waren niets anders dan een moderne weergave van woorden, welke Willem de Zwijger in 1581 In zijn Apologie schreef, waarin hij zich verdedigde tegen de aantijgingen van Philips II. De histo rische kennis van Koningin Wilhelmina is veel te groot om dit als een louter toeval te beschouwen. Wij kunnen er zeker van zijn, dat zij deze woorden zeer bewust koos, bereid haar volk te dienen op de wijze, waarop de stichter der Nederlandse dynastie het gediend had. Willem de Zwijger en Koningin Wilhel mina hoorden en verstonden beiden de stem van hun tijd. Elders heeft de dynastie soms gepoogd de historische ontwikkeling te remmen; dyastieën waren meer dan eens reictionnair. De Oranjes zijn altijd voor trekkers geweest, die voor hun volk uit gingen. Nooit is dit zo duidelijk bewezen als door Willem de Zwijger en Koningin Wilhelmina, die leefden in tijden van grote historische gebeurtenissen en die beiden de bitterheid der ballingschap hebben gekend. Ia 1564 was de strijd voor de persoon lijke en gewetensvrijheid nog maar nauwe lijks begonnen, de gemene man was nog geenszins zover, dat hij bewust de almacht van vorsten en koningen afwees. Maar in datzelfde jaar bezorgde Willem de Zwijger, zelf een vrijmachtig vorst, de voorzitter van de Raad van State een beroerte door een scherpe rede te eindigen met de woor den, dat hij niet kon goedkeuren, dat vorsten heersten over de gewetens van hun onder danen en hen beroofden van de vrijheid van geloof en godsdienst. Zeventien jaar later in zijn Apologie gaat hij nog verder en schrijft hij, dat de onderdanen niet zijn geschapen ter wille van de vorsten, doch de vorsten ter wille van de onderdanen. In die dagen beschouwden niet alleen zijn eigen standgenoten die woorden als reine ketterijalle conservatieven wezen ze af. Op dezelfde wijze aéen wij veranderingen in de opvattingen van Koningin Wilhel mina. Hoewel zij, als een strikt constitutio nele Koningin haar woorden zorgvuldig wikt en zij in het publiek nooit haar ministers tegenspreekt, kunnen wij toch menige aanwijzing van deze verandering ontdekken. Er kan weinig twijfel bestaan, of zij werd opgevoed in een conservatieve geesf, onder de ademtocht van het negen tiende eeuwse individualisme. Doch toen de socialistische poging tot oproer na de eerste oorlog was mislukt, stelde zij allen, die nu hoopten op een strak conservatief bewind, teleur door openlijk te verklaren „Het is mijn verlangen de voorgenomen hervormingen door te zetten en aan te vullen met de snelheid, welke past bij den polsslag van dezen tijd. Reactie zij uitge sloten, wij moeten vooruit." Wij moeten vooruit I Er kan geen stilstand zijn. Natuurlijk betekent de tweede wereld oorlog een grote caesuur in het leven van Konirgin Wilhelmina. De Nederlandse vrouw had vermoedelijk gelijk, die na het horrn van de radiorede van 7 December 1942 zei„Het zal een nieuwe Koningin zijn, die naar Nederland terug keert." Koningin Wilhelmina begreep wellicht beterdan velen van haar Londense raadgevers, dat er geen stilstand kon zijn, nog minder een terug keer naar de oude wereld. Zij wist, dat er slechts één mogelijkheid was: „de werke lijkheid niet te verbloemen, maar haar te te zien, zoals zij is, en wat zij meebrengt onvervaard en kloek aan te durven en met een groot en sterk vertrouwen en opgeheven hoofde de komende tijden tegemoet te gaan." Door dit te doen, door met volle bereid heid de loop der historische gebeurtenissen te aanvaarden, is Koningin Wilhelmina ge worden de leidstarre van de jeugd van Nederland en de Moeder des vaderlands voor al haar onderdanen. Doch er is meer door dit te doen, is zij een vrouw van wereldformaat geworden. De Nederlanders houden niet van grote woorden en zij zijn altijd wat beschroomd, ais zij de mensen prijzen. Hun nuchterheid heeft hun geleerd, dat heel wat zogenaamde grootheid snel vergeten wordt en dat menige held heden de vergeten man van morgen is. Maar zij erkennen het wereldformaat van hun Koningin. Noch de Afrikaners noch de Nederlanders zijn vergeten, daf de jongste Koningin van Europa eens het Britse wereldrijk uitdaagde door het zenden van de kruiser Gelderland naar Zuid-Afrika om Paul Kruger naar Europa te brengen en door hem officieel le ontvangen, toen alle andere de Afrikaanse Boerenleider de rug toekeerden. Tijdens de tweede wereldoorlog heeft Koningin Wilhelmina haar wereldformaat duidelijk aan de gehele wereld getoond. Geen ogenblik wankelde haar geloof in de overwinning van de geallieerde zaak en vijf jaar lang was zij de persoonlijke pleitbe zorgster van de rechtvaardige zaak van haar volk. Voor de oorlog had zij een afschuw van vliegtuigen en zij verbood haar dochter zelfs maar een klein tochtje per vliegtuig te maken. Maar tijdens de oorlog aarzelde zij geen moment om de Atlantische Oceaan per bommenwerper over te steken onder zeer slechte weersomstandigheden, want zij achtte het nodig persoonlijk het Amerikaanse volk toe te spreken en de zaken met Presi dent Roosevelt te bespreken. Tijdens haar Amerikaanse reis in de zomer van 1942 voert Konirgin Wilhelmina nooit het woord zonder te getuigen van „de grootheid van ons volk in al zijn beproevingen, van de vele grote en goede dingen, die tot stand zijn gekomen en gedijen te midden van deze beproevingen en zoveel voor de toe, komst beloven". En zij doet dit: „opdat het duidelijk moge worden, wat het betekent Nederlander te zijn, nu en in de toekomst". Voor het Amerikaanse Congres houdt Konin gin Wilhelmina de eerste regerende vorstin, die het Amerikaanse parlement ooit heeft toegesproken een vurig pleidooi voor democratie, waarbij zij er op wijst, dat haar land ver was op de weg naar de verwerkelijking van de vier vrijheden van het Atlantisch handvest. Koningin Wilhelmina kon een vrouw van wereldformaat worden, omdat zij een vrouw van wereldstijl is. in diepste wezen is zij nooit veranderd. De jonge vrouw, die in 1912 het standbeeld voor Admiraal Gaspard de Coligny te Parijs onthult en bij die gelegenheid zegt: Admiraal de Coligny heeft het geheim van dien heldenmoed gekend, die zijn oorsprong vindt in het vast geloofsvertrouwen op God en hij heeft ons een voorbeeld nagelaten van een leven aan God en aan Zijn zaak gewijd* is dezelfde als de zwaar-bezochte vrouw, die na haar aankomst in Londen in 1940 zich geheel <>n de Rijkspostspaarbank, rt door alle spaarbanken actie worden ingezet ter t regelmatig sparen door 16 jaar. gebruik gemaakt worden dit doel vervaardigde ries van 10 worden uit- van goed uitgevoerde aarin telkens 20 zegels series) geplakt kunnen s zal bestaan uit afbeel- met Carillons, de 2a uit arschillende in Nederland ten. :ze actie vooral beoogd g sparen aan te wakke- nder bedeelde kind alle ebben om hieraan deel ;ifte van zegels en ver- fhankelijk gesteld van de ledrag dat als spaargeld ragen, doch van de regel- sparen plaats heeft, ag van verzamelkaarten en postkantoren plaats ig 12 tot en met Vrij- i s. men alle kinderen van i genoemde periode enig paarbank cf postkantoor )r directe bijschrijving op j hetzij via het school- nderdeel van een spaar- king der bijbehorende geschieden sluitend zegel 1 (Torens) 2 3 4 enz. OP EEN VLOT. mge Chinees, die zo aan dat hij er in slaagde Dpen vlot op de Oceaan is er nu in geslaagd een ervulling te doen gaan. Zongres heeft een wet ij hem vergunning wordt nitief in de Verenigde National Geographical dat Poon L'ms prestatie at zeer hoge eisen aan nogen en vindingrijkheid Joon Lim was steward Engels vrachtschip, toen ipstad naar Zuid-Amerika Hij dreef duizenden in, van vaten gemaakt lantische Oceaan naar ie hoeveelheid water en ike op het vlot aanwe- n 50 dagen. Vistuig, een of werktuigen had hij Isel bijna ten einde liep veertje uit zijn zaklan- en uit een stuk touw eren, welke hij van de ot haalde, gebruikte hij in visje te vangen. Met hij er In een spijker ianken te halen en van hij een stevige vishaak, slaagde hij er in grotere d stelde hem in staat en. Ondanks de einde- in, dat hij alleen op het >or hij geen ogenblik de hopen dat hij het er jen. E BANANEN IN TOCHT. ingent van de Canarische t, worden thans Fyffes- Zaterdag j.l. is het t een zending van 200 i ons land geaniveerd. n deze bananen is be- die van de Canarische, i maximumprijs voor de ,82 op f 1,38 per Kg. N Abonnements prijs: Losse nummers 5 ct. Kwartaal abonnement Axel binnen de kom fl 1,25 Alle andere plaatsen in Nederland en Ned. Indiê 11. 1,55. Buitenland 11. 2, Advertentie prijs 7 cent per m.m. Ingezonden Mededeelingen 20 cent per m.m. Kleine Advertentiën (maximum 8 regels) 1 - 5 regels 60 cent. iedere regel meer 12 cent extra. Abonnements prijs: Losse nummers 5 ct. Kwartaal abonnement Axel binnen de kom 11 1,25 Alle andere plaatsen in Nederland en Ned. Indiè 11. 1,55. Buitenland 11. 2,-. Advertentie prijs 7 cent per m.m. Ingezonden Mededeelingen 20 cent per m.m. Kleine Advertentiën (maximum 8 regels) 1 - 5 regels 60 cent. iedere regel meer 12 cent extra. n 5 71

Krantenbank Zeeland

Axelsche Courant | 1949 | | pagina 1