AXELSCHE SRCOURANT
F ankering bi} abonnement, Axel
ZATERDAG 20 AUGUSTUS 1949.
63e JAARGANG. No 89
NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD
Verschijnt iedere
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Woensdag en Zaterdag
Drukker-Uitgeefster:
Firma J. C. VINK
Adres Redactie en Administratie:
AXEL Markt 12 Postbus 16 Tel. 56§
Hoofdredactie:
T. C. VINK-van VESSEM
Wat brengt de komende
Najaarsbeurs
De Najaarsbeurs, die van 6—15 September
le Utrecht zal worden gehouden, zal een
oppervlakte beslaan van ca. 42 000 M2. en
daarmede de grootste Najaarbeurs worden,
die tot nu toe te Utrecht werd gehouden.
De stands op het Vredenburg, het terrein
waar de artikelen uit de dagelijkse huis
houding zijn ondergebracht, zullen ongeveer
21.000 M2. beslaan. Voor de Technische
Afdeling op het Croeselaanterrein zal een
zelfde oppervlakte worden gereserveerd.
Op deze Jaarbeurs zuilen artikelen uit
niet minder dan 23 branches worden ge-
exposeerd, waarvan een 3-tal een bijzondere
inzending zal verzorgen, te weten de meu
belgroep, de medische groep en de
agrarische afdeling.
De meubelgroep, die alleen aan de
Najaarsbeurs deelneemt, zal op het parterre
en de galerij van de ruime Beatrixhal een
belangrijke expositie verzorgen van moderne
en antieke stijlmeubelen, die de Nederlandse
meubelindustrie op het ogenblik vermag te
fabriceren op het gebied van huiskamer-,
salon- en slaapkamerameublementen, in
het bijzonder de galerij zal een aantrekkelijke
aanblik geven; omdat hier onder leiding
van een bekwaam architectenbureau door
de grote fabrikanten modelkamers zullen
worden ingericht.
De medUche groep, die voor de eerste
maal in collectief verband aan de Utrechtse
Jaarbeurs zal deelnemen en de gehele
lrenehal in beslag neemt voor de expositie
van apparaten, toestellen* instrumenten op
medisch, diathermisch en electrochirurgisch
gebied, voorts van pharmaceutische artikelen
zal in het bijzonder voor directies van
ziekenhuizen, sanatoria, kloosters, voor
medici, vee-artsen en tandartsen van groot
belang moeten worden geacht. De Neder
landse industrie heeft 4r. het laatste decen
nium een belangrijke ontwikkeling op dit
gebied getoond en verwacht mag dan ook
worden, dat ook van buitenlandse 2ijde
voor deze groep grote belangstelling zal
worden getoond.
De Agrarische Afdeling, welke is onder
gebracht bij de Technische Afdeling op het
terrein Croeselaan, zal eveneens veel inte
ressants bieden. Te meer daar te Utrecht
tezelfdertijd grote nationale vee- en paarden
dagen worden gehouden op 7 en 8 Sep
tember, die niet zullen nalaten tal van
kopers uit binnen en buitenland te trekken.
De Agrarische Afdeling, die een oppervlakte
beslaat van ruim 10,000 M2., bevat onder
meer een grote groep machines en werk
tuigen voor de zuivelindustrie, welke voor
de eerste maal collectief optreedt en een
gemeenschappelijke inzending verzorgt in de
hal Q, een voormalige Canadese vliegtuig-
hangar met een oppervlakte van circa
2200 M2. Voorts moeten worden vermeld
de machines, werktuigen en gereedschappen
voor de akkerbouwbedrijven, die in grote
getale in de hallen en op de open terrein
vakken zullen worden gedemonstreerd.
Machtige combines zullen hier broederlijk
naast, landbouwmateriaal als maaibalken,
rups- en wieltractoren, ploegen, landbouw-
wagens e d. staan.
Ook de tuinbouw heeft haar eigen afdeling
waar grondfraizen, tuinbouwtiekkers en
ploegen, spuit- en sproei-insiallaties e.d. in
diverse typen en afmetingen zullen worden
aangetroffen.
De buitenlandse industrie zal Ier beurze
wederom goed vertegenwoordigd zijn.
Behalve in de vorm van individuele
inzendingen neemt deze ook met talrijke
collectieve inzendingen aan de Internationale
Jaarbeurs deel. In het Internationale Paviljoen
op het Vredenburg zullen België, Marokko,
Zuid-Afrika, Hongarije en Zwitserland met
een dergelijke collectieve inzending en
Groot-Brittannië met een voorlichtingsstand
georganiseerd door de Board of Trade
deelnemen. Bovendien zullen België en
Hongarije ook op het Croeselaanterrein nog
een officiële stand met machines inrichten.
De komende Najaarsbeurs zal bovendien
op het gebied van de vorkheftrucks zeer
zeker een nouveauté brengen en wel de
kleinste vorkheftruck ter wereld.
Door hun bijzondere eigenschappen hebben
de vorkheftrucks na de oorlog een grote
populariteit verworven. Zij zijn eenvoudig
te bedienen, hebben een grote capaciteit en
kunnen zowel voor trekkracht als voor het
verplaatsen en opstapelen van goederen
worden gebruikt, in vele bedrijven ver
vullen zij een onmisbare funcfie.
Een Engelse firma is er in geslaagd de
afmetingen van de trucks sterk te reduceren
zonder dat de capaciteit belangrijk is gedaald.
De kleine truck, die een eigen gewicht heelt
van slechts 1700 kg. kan een last van 1250 kg.
in 15 seconden tijds 2,75 m. opheffen en
met een snelheid van 6 Engelse mijlen per
uur verplaatsen.
Bovendien kan de bestuurder met deze
nieuwe truck zeer gemakkelijk manoeuvreren
omdat het een driewielig voertuig is, uitge
rust met speciale banden, die een drsaistraal
van slechts 1.51 m. hebben. De nieuwe
truck is bij uitstek geschikt voor het ver
plaatsen van goederen op een kleine opper
vlakte, b.v. in spoorwegwagons.
Al met al zal de 53® Utrechtse Najaars
beurs dus op velerlei gebied, zowel voor
binnen- als voor buitenlandse zakenlieden,
tal van interessante aspecten bieden.
Gelukkig Canada.
„Zijt gij gelukkig?" Dat was de vraag,
die door het Amerikaanse Gallup-instituut
verleden jaar October gesteld werd aan de
bevolking van Canada. Slechts 13 pet. van
de ingekomen antwoorden luidde ontkennend.
En de conclusie ligt daarom voor de hand,
dat meer dan 10 millioen van de 12millioen
inwoners, die Canada telt, zich gelukkig
achten. Deze eenstemmigheid is des te
merkwaardiger, omdat er in het land diepe
verdeeldheid heerst op het gebied van
afkomst, taal, godsdienst en politiek.
Vier millioen Canadezen van Franse origine,
zes millioen van Britse afkomst en twee
millioen uit Scandinavische, Germaanse en
Slavische landen ziedaar in ronde
getallen de huidige samenstelling van de
bevolking. Ieder dezer groepen neemt ge
stadig in aantal toe, maar niet in gelijke
mate. In de loop van de Uiatste tien jaar
is de Franse bevolking toegenomen met
bijna 19 pet., de Britse met 6,2 pet. en de
overige groepen met bijna 12 pet.
Zoals een Engels-Canadees schreef: .De
godsdienstige overtuiging van onze Frans
sprekende medeburgers maakt het onver
mijdelijk, dat het Franse element binnen
weinige tientallen jaren alle andere zal
overheersen."
Deze overwinning van de wieg", zoals
ze in Canada genoemd wordt, zal tot op
zekere hoogte worden vertraagd door de
immigratie, waaraan het land zozeer behoefte
heeft. Canada is een van de uitgestrektte
en dunst bevolkte gebieden ter wereld.
Met een oppervlakte zo groot als de Ver
enigde Staten telt het minder inwoners dan
de staat New York alleen. In de eerste
dertig jaar van deze eeuw hebben vijf mil
lioen Europeanen gehoor gegeven aan de
wekroep van de wijde ruimte, maar drie en
een half millioen hunner zijn later naar de
Verenigde Staten doorgereisd. Sedert 1930
beperkte Canada de immigratie ter be
scherming van de loonstandaard, die na de
crisistijd is bedongen en gedurende de
oorlog waren de grenzen vrijwel gesloten.
In het midden van 1946 bracht een
commissie uit de Senaat een rapport aan
de regering uit, waarin werd aangedrongen
op een krachtige campagne ter bevordering
van de immigratie met inachtneming van
de traditionele quota's". Er hebben in
Canada ten opzichte van deze materie
alljjd zekere principes gegolden zekere
landen, zoals Frankrijk, België, Nederland,
Groot-Brittannië en de Scandinavische
landen worden als de „meest begunstigde
naties" behandeld. Verder heeft men liever
plattelanders dan stedelingen en moeten de
aanstaande immigranten goed gezond zijn,
een vak kennen en over enige middelen
beschikken. In politiek opzicht moeten zij
even ver afstaan van het communisme als
van het fascisme
De Canadese regering heeft toen 45 000
echtgenoten van Canadese oud-strijders
toegelaten, 10.000 verwanten van Canadese
burgers en 4000 Polen, die gediend hebben
onder generaal Anders. Het kabinet moest
een middenweg kiezen tussen de behoefte
aan arbeidskrachten en de vrees van de
vakbonden, dat immigratie de lonen zal
drukken, teiwijl de Frans-Canadezen niet
gaarne zouden zien, dat het land overstroomd
werd door immigranten die vreemd zijn aan
hun eigen stam. Van deze beide invloeden
is die van de vakbeweging het zwakst. Zij
is geaffilieerd aan de C l.O. en de A F L.
in de Verenigde Staten en speelt in het
politieke leven een ondergeschikte ro). De
Frans-Canadezen daarentegen vormen een
homogene, doelbewuste en daarom zeer
invloedrijke minderheid.
Vrij algemeen wordt gedacht, dat de
Canadezen van Frame oorsprong hoofd
zakelijk houthakkers, boeren en vissers zijn.
Maar in de provincie Quebec alleen wonen
anderhalf millioen van hen in de steden.
Montreal, met haar 1.200.000 inwoners, is
op het ogenblik de twede Franse stad ter
wereld. Montreal, vanwaar Marquette, La
Salie, Du Luth en Joliet de wildernis gingen
verkennen en Indianen bekeren, bewaart
nog heden met haar altijd volle kerken en
naar heiligen genoemde straten het karakter
ener „heilige stad*.
De invloed der R K. Kerk op de Frans-
Canadezen heett de ontwrichtende uitwerking
van de twede wereldoorlog glansrijk door
staan. Deze invloed stamt uit de eerste
dagen der immigratie. In 1609 was Mgr.
Laval voor de Canadezen niet alleen een
groot kerkvorst, maar tevens de vertegen
woordiger van het wereldlijk gezag. In de
17e eeuw en de eerste helft van de 18e
eeuw hebben de Canadese bisschoppen
deze traditie steeds hoog gehouden. In de
dorpen was de priester zieleherder en
politiek raadsman tegelijk. Na de Vrede
van Parijs vormde de geestelijkheid de
enige hechte organisatie in het land en de
Britse regering toonde zich daarvan zo
goed bewust, dat bij de Acte van Quebec
voor de Franse bevolktng niet alleen vrij
heid van godsdienst, taal en civiele rechts
vordering gewaarborgd werden, maar ook
de kerkelijke tienden gehandhaafd bleven,
hoezeer deze tegen de Britse en Amerikaanse
tradities indruisten. Sedert de Franse revo
lutie de geestelijke banden met Frankrijk
heeft verbroken, zoals dit door de Vrede
van Parijs reeds met de politieke was
geschied, ontleent de Frans-Canadese be
volking aan de kerk alleen haar gevoel van
saamhorigheid en de drang naar autonomie.
Maar Montreal is niet a'leen een heilige
stad, Zij heeft ook een zeer wereldse kant*
Men eet en amuseert er zich ais nergens
anders in Amerika en de twee steden leven
naast elkander voort zonder elkaar te
hinderen. In een straat, genoemd naar de
H. Gregorius, bevindt zich een van de
gezochtste restaurants. Frans Canada ge
hoorzaamt gewillig en humaan aan de
regeringsvoorschriften ter bestrijding van
onzedelijkheid en dronkenschap. De ver
koop van alcohol is een provinciaal mono
polie. Het debiet mag op geen enkele
wijze worden bevorderd, de koper kiest
aan de hand van een prijscourant en de
fles wordt verpakt verkocht. De inhoud
mag alleen thuis en niet in het openbaar
worden gedronken.
Evenals Quebec is Montreal in de laatste
jaren uitgegroeid tot een fabrlekscentrum.
De arbeiders zijn Frans-Caradezen, het
kapitaal wordt gewoonlijk van Angel
saksische zijde geleverd. De Frans-Cana
dees is als regel arm. Zonder kapitaal
begonnen schept hij zich al spoedig een
talrijk gezin, een voorbeeld van de socio
logische wet, dat de minst bedeelde klassen
steeds het vruchtbaarst zijn. Het grote
kindertal maakt het voor de ouders onmo
gelijk te sparen. En zonder twijfel zal
deze toesiand zich nog scherper gaan
aftekenen, want niet alleen drijven zijn
godsdienstige opvattingen de Frans-Cana
dees tot het scheppen van een talrijk gezin,
maar bovendien beseft hij, dat alleen een
hoog geboortecijfer de autonomie van zijn
ras kan beveiligen.
Arm, godsdienstig en autonomist zie
daar de Frans-Canadees, zoals hij in de
zuiverste vorm op het land aangetroffen
wordt. De strijd tegen een hard klimaat
en een onvruchtbare bodem en een politiek
milieu waarin hij weigert ten onder te gaan,
schenken hem die matigheid, volharding en
ijver, die het Franse ras steeds hebben
gekenmerkt, maar die zijn Franse stam
genoot onder de invloed van een rijke
bodem en een gematigd klimaat wellicht
enigzins heeft verloren.
Na de laatste verkiezingen telde het
Canadese House of Commons 125 liberalen,
67 progressief-conservatieven, 28 socialisten
en 25 afgevaardigden van andere partij'jes.
Hoe vreemd het ook moge schijnen, toch
stemmen de Frans-Canadezen, hoewel zij in
pnlitiek opzicht zonder twijfel het dichtst
bij de conservatieven staan, steeds liberaal.
De reden hiervoor is, dat de conservatieven
grotere toenadering tot Engeland In hun
partijprogramma hebben geschreven.
De socialisten staan dichter bij de Scan
dinavische socialisten dan bij de Britse
Labour partij. Zij bepleiten de oprichting
van landbouwcoöperaties ter bevordering
van een betere verdeling der producten, ze
zijn voor exploitatie van de grootindustrie,
het bankwezen en de grote verzekerings
maatschappijen door de staat, de provincie
of de gemeente, maar staan vijandig tegen
over het particuliere bedrijf, mits dit binnen
zekere perken wordt gehouden.
De socialisten zijn trouwe medestanders
van het kabinet, vooral met het oog op de
door deze regering genomen sociale maat
regelen. De meest geslaagde daarvan is de
gezinstoelage, die toeneemt met het aantal
kinderenzij wordt uitbetaald aan gezins
hoofden, wier inkomen beneden een zeker
gemiddelde blijft. Deze maatregel is door
de kiezers met algemene instemming begroet.
De eerste uitkering van deze toelage had
plaats in Juni 1945. Het aantal bevoor
deelde gezinnen bedroeg anderhalf millioen
met een kinderaantal van drie en een half
millioen. De betaling is gebonden aan een
leerplicht van zes tot zestien jaar en als
gevolg is er bij het begin van de nieuwe
cursus een grote toename van leerlingen
geconstateerd. Het gebruik van melk is in
aile provincies toegenomen. Naar gelang
van het kindertal stijgt de uitkering van 4
tot 14 dollar per kind en per maand. Meer
dan 4440 gezinnen ontvangen een uitkering
voor meer dan 10 kinderen. Gezinnen met
meer dan 4 en minder dan 9 kinderen ver
tegenwoordigen 18,2 pet. van het geheel.
Door de tweede wereldoorlog hebben
zich de economische verhoudingen in
Canada grondig gewijzigd. In 1939 was
het land nog een reusachtig reservoir van
grondstoffen voor de Britse en Amerikaanse
industrie. In 1946 was Canada weliswaar
niet economisch onafhankelijk, maar het
was nu een groot industrieland, waarin de
industrie een even grote rol speelde ais
landbouw, visserij en mijnwezen te zamen.
Deze verandering is het gevolg van de
omzetting van de oorlogsindustrie voor
vredesdoeleinden.
Op zichzelf schuilt er in dit feit een
element van economische kracht. Maar
tevens een bron van grote zwakte, want
Canada kan niet langer bestaan zonder te
exporteren.
Hoewel het op het ogenblik zijn ongun
stige handelsbalans met Amerika door een
gunstige handelsbalans met Groot-Brittannië
compenseert, loopt het niettemin gevaar
geen afzetgebied voor zijn producten te
kunnen vinden. Noch Groot Brittannië, noch
a fortiori de V.S., zullen in Canada afge
werkte producten kopen. Canada, dat in
de jaren 1939—1946 een groot arsenaal is
geweest, loopt nu de kans zelf het slacht
offer te worden van de geweldige ont
wikkeling van zijn economisch leven.
Canada heeft voor de geallieerde zaak
even edelmoedig van zijn kapitaal en van
de voortbrengselen van zijn bodem en
industrie geofferd, als zijn soldaten hun
bloed hebben vergoten bij El Aiamein,
Dieppe en Nijmegen. 3.500.000 dollars in
natura geschonken aan de Unnra, 1 250.000
dollars geleend aan Engeland en 750.OCO.000
aan andere Europese landen, waarvan
242.500.000 dollars aan Frankrijk ziedaar
wat Canada tot de leniging van de na
oorlogse nood heeft bijgedragen.
Ten opzichte van de buitenlandse handel
is de toestand bij uitstek gunstig, maar het
economisch evenwicht hangt af van de
vraag, of Canada er in slagen zal zich een
afzetgebied in het buitenland te verzekeren.
Door sommigen is de afschaffing van de
loonbelasting toegeschreven aan de vrees
voor deflatie. Tevens staat wel vast, dat
Canada doende is de banden met de V.S.
nauwer aan te halen.
Een andere tedere kwestie is de vestiging
van Amerikaans-Canadese militaire bases
in het hoge noorden van Canada. De
ontdekking van uranium in dit gebied en
de opening van een luchtroute over de Fooi
van Amerika naar de oude wereld hebben
de belangrijkheid ervan in economisch en
strategisch opzicht nog doen toenemen.
Geen der problemen, die de overige
wereld beroeren, mist zijn uitwerking op
Canada. Waar tot voor kort pelsjagers
rondzwierven en de houthakker in eenzaam
heid zwoegde, wordt nu het uranium
gedolven, dat met moderne verkeersmiddelen
wordt vervoerd naar laboratoria en fabrieken,
die het gebruiken voor het opwekken van
de atoomkracht. Meer dan enig land op
aarde is Canada als gevolg van de gebeur
tenissen der laatste jaren tot rijpheid
gekomen.
ii
Abonnements
prijs
Losse nummers 5 ct.
Kwartaal
abonnement
Axel binnen de kom
fl 1,25
Alle andere plaatsen
in Nederland en
Ned. Indiè fl. 1,55.
Buitenland fl. 2,
Advertentie prijs
7 cent per m.m.
Inaezonden
Mededeelingen
20 cent per m.m.
Kleine Advertentiên
(maximum 8 regels)
1 5 regels 60 cent.
iedere regel meer
12 cent extra.
