AXELSCHE mCOURANT
a
Frankering bij abonnement, Axel.
ZATERDAG 30 JULI 1949.
63e JAARGANG. No 83
NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD
Verschijnt iedere
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Woensdag en Zaterdag
Drukker-Uitgeefster:
Firma J. C. VINK
Adres Redactie en Administratie:
AXEL Markt 12 Postbus 16 Tel. 56§
Hoofdredactie:
T. C. VINK-van VESSEM
N,
?0
?0
50
De duikers van de Koninklijke
Marine.
(DE OPLEIDING).
Door A.D.B. S.D. I K.M.R.
G. A. Schriever.
In het kleine schilderachtige haventje van
Zlerikzee liggen twee grijze scheepjes
opvallend tussen de donkere en grauwe
rivieraken.
Het zijn de RD. I en RD. Ill van de
Koninklijke Marine. Een groepje mensen
staat op de wal te kijken naar het drukke
gedoe daar aan boordenkele matrozen
zijn bezig een collega aan te kleden voor
onder water. Het is aan boord van deze
RD. I en RD. Ill, waar de marinemannen
hun opleiding krijgen voor het duikbedrijf
van de mijnenopruimingsdienstde oplei
ding, die nodig is om de vele mijnen
velden en wrakken te kunnen opruimen,
die nog steeds de scheepvaart zeer belem
meren.
Onhandig klauter ik aan boord van de
RD. I via een verweerde meerpaal en een
evenzo verweerde hand van één der matrozen.
Een smal trapje leidt mij naar het voor-
onder, waar het bloedheet is en waar de
'commandant van deze opleiding de Luit.
ter zee III D. Teer, mij vertelt:
„De jongens krijgen hier aan boord van
deze twee schepen een opleiding van onge
veer 13 weken; na een geslaagde opleiding
zijn ze dan duiker der tweede klasse. Het
kunnen vrijwilligers zijn uit da dienstvakken
matroos, stoker en timmerman. Een strenge
medische keuring is uit de aard van de
zaak noodzakelijk. De physische eisen zijn
hoog. Na deze schifting blijft after all onge
veer 40 pet. over, die de eerste opleiding
krijgt in IJmuiden: het duiken in ondiep
water. Hierna wordt de opleiding voort
gezet in Zierikzee, waar we een pracht van
een duikwater gevonden hebben. Enkele
meters uit de wal kunnen we al een diepte
van 25—30 meter lodenbovendien is het
water hier zo helder, dat je op 25 meter
de krant zou kunnen lezen".
Zijn relaas wordt even onderbroken door
een „Nog een pijpje, heren?" van de toko
baas; naast het duikerschap oefent deze
man het beroep van bar-keeper aan boord
van de RD.'s uit. Bij de Ingang naar het
vooronder dwingt „The Divers Inn" de
bezoekers dan ook om evenijes alle con
venties over boord te zetten en een schui
mend pijpje om te gooien.
„Het is hier een apart stukje Marine",
zo vervolgt mijn gasthee', „Geen schepen
met kanonnen of inrichtingen, waar het
aantal kragen indeuk afdwingt. De mannen
zitten hier in een klein groepje bij elkaap.
Ze weten, dat ze op elkaar aangewezen zijn,
zowel wat betreft het werk als de acco-
modatie. Hierdoor is een prima team-geest
ontstaan.
De jongens, die ik nu aan boord heb,
zijn bijna klaar met de opleiding. Allereerst
kregen zij een behoorlijke dosis theorie
betreffende het duikerpak, de telefoon, de
psychologie van het duiken, het begrip van
luchtdruk, het aankleden van een duiker,
het assisteren als bediener bij het hoge-
druk-luchtbord, theorie van duikerziekten
en ongevallen, het onderwaterboutschiet-
apparaaf, theorie van gasmengsels, mijnher-
kenning, enz., enz. Nadat de theorie is
doorgewerkt, komt de practijk aan de beurt.
Al deze, totaal verschillende zaken, maken
het duiken tot een apart vak. De jongens
hebben er liefde voor gekregen."
Om kwart voor twaalf vaart de RD lil
uit met een brandend zonnetje en rustjg
water voor zich. Aan boord kijkt een tor
pedomaker de helmen, pakken, zuurstof-
flessen en andere apparaten na. Achteruit
hangen een aantal duikerpakken te drogen
over een lat: met bengelende voeten en
omlaaghangende armen. Ze doen je denken
aan een stelletje zeezieken, die als vaat
doeken over de reling hangen. Achter de
stuurhut bevindt zich het hoge-druklucht-
bord meters, luchtleidingen en regulateurs,
die de duiker in leven zullen houden.
Even buiten het havenhoofd vaart de
RD III vlak onder de wal en loodt 22 meter,
de duikdiepte voor de oefening van deze
middag. Matroos de Groot wordt op een
uit planken en zware balken bestaande
zetel (het woord „stoel* klinkt ietwat te
luxueus voor dit voorwerp) geplaatsthij is
no 1 die naar beneden zal gaan, om daar
een ketting binnen bepaalde tijdsgrenzen
door te hakken.
Over zijn werkpak heen krijgt hij een
dikke wollen trui en broek aan. Het is de
bescherming tegen de lage temperaturen op
grote diepten. Zijn maatjes helpen hem
verder in het duikerpak, dat met een
gezamenlijke krachtsinspanning en 'n „een-
twee-drie".tot aan de kin van de duiker
reikt. Over zijn schouders rust het koperen
borststuk, waarop de helm geplaatst en
vastgeschroefd wordt, slechts een klein
stukje gezicht, dat door de opening van het
voorglas kijkt, is alles wat men kan com
bineren met matroos de Groot.
Intussen zijn de plaatsen aan het lucht
drukbord en de telefoons door de mannen
bezet en er was niemand, die hiervoor een
commando hoefde te geven. De „ziekenpa",
die tevens duikadministrateur is, heeft zich
met log en horloge een plaatsje veroverd
in de stuurhut. Vanaf het moment, dat het
voorglas op de helm geschrotfd wordt tot
dat de luchtkranen wederom gesloten wor
den noteert hij iedere beweging en bijzon
derheid van de duiker. De diepten, zijn
werktijden onder water enz., aan de hand
waarvan de commandant straks de beoor
deling van de duiker zal opmaken; boven
dien krijgt de duiker voor iedere geregi
streerde minuut onder water (op een diepte
van bv. 22 m20 ct. uitbetaald. „Alles
klaar, voorglas dicht I" wordt er gepaaid.
De duiker heeft de zwaargewicht-schoenen
aan, de gewichten op borst en rug zijn
aangebracht, de luchtslang en telefoonlijn
gekoppeld, het voorglas sluit de man af
van de normale lucht de luchtpompen
doen hun werk.
Plomp en moeilijk, doordat hij in totaal
87 kg- moet torsen, klotst de duiker naar
het trapje, dat tot in het water reikt.
„Begin afdalennnnklinkt het en lang
zaam verdwijnen benen, borst en helm onder
water. De luchtslang en telefoonlijn schuiven
traag door de handen van de kwartier
meester, de man aan het hoge-druk-
luchtbord regelt de luchttoevoer al naar de
diepte, die hem wordt toegepraaid, de
ziekenpa noteert.
„Op de bodem". De telefoon aan boord
krast en meldt de schipper, dat beneden
alles oké is: goed zicht en stil water. Aan
een lijn verdwijnt een stuk ketting van 19
mm. dikte; binnen 15 minuten moet de
duiker hiervan een schalm doorgehakt
hebben.
De RD. III ligt rustig in een nog rustiger
water. Aan dek is het warm, de zon doet
de lucht trillen. Een paar jongens roken
een strootje, de commandant praat met zijn
schipper. In de verte schuift een schip
langzaam naar een nauwelijks te onder
scheiden einder; het water, de horizon en
de lucht vloeien samen in een niet te defi
niëren kleur, teer, nevelig. Enkele meters
van het schip verraadt een sliert lucht
bellen die aan de oppervlakte uit elkaar
spatten, de plaats van de duiker, die op 22
meter diepte een ketting tracht door te
hakken.
Een tweede duiker zit inmiddels op de
zetel om aangekleed te worden zijn opgave
istwee pijpen aan elkaar schroeven met
6 bouten, zodanig, dat deze buis straks
gebruikt zou kunnen worden als stoom- of
waterleiding, zonder een enkel lek. De
telefoons bij het luchtdrukbord krassen
plotseling „Klaar....", dat doorgepraaid
wordt aan de ziekenpa. Matroos de Groot
hakte de ketting door in 11 minuten, mooi
werk 1
De luchtslang en de telefoonleiding glij
den weer door de handen van de kwar
tiermeester, nu in de andere richting. Lang
zaam haalt men de duiker op: het druk
verschil, dat hij bij dit ophalen ondervindt
mag geeen nadelige invloed op hem hebben,
op verschillende diepten blijft hij daarom
enige minuten hangen en voert met armen
en benen (voor zover mogelijk) gymnas
tische bewegingen uitdit voorkomt vorming
van stikstofbellen in het bloed. 14 meter.
13 meter..... 12 meter.,.. De man aan het
luchtdrukbord houdt zijn meters in de gaten.
10 meter..,. 9 meterweer blijft de duiker
enige minuten hangen.... eindelijk verschijnt
de blinkend koperen helm boven water.
Zwaar eu moeilijk zetten de loden schoenen
zich op het trapje, het uitlaatventiel van de
helm sist. Behulpzame handen helpen de
duiker aan boord en naar zijn zetel. Behulp
zame handen helpen de duiker aan boord
en naar zijn zetel. „Voorglas openDe
luchtkraan wordt afgesloten, de ziekenpa
noteert deze tijd in zijn log. De duiker
tast in een zak van zijn pak en geeft het
resultaat van zijn werk af aan de schipper
een doorgehakte kettingschalm, die nooit
weer te gebruiken zal zijn. Het uitkleden
gaat nog sneller dan het aankleden: vaar
dige handen, die de moeren losdraaien en
de helm afnemen, handen die de loden
schoenen or.tgespes, handen die met een
„een-twee-drie* het pak van zijn schouders
trekken, en de matroos de Groot in wollen
trui en broek veel kleiner doen lijken, nu
het massale duikerpak hem niet meer
verbergt.
pnkele meters van het schip borrelen de
luchtbellen weer naar de oppervlakte, dui
ker no. 2 is al naar beneden. "En zo zal
straks no. 3 volgen en no. 4 en no 5,
allemaal met hun opdrachtde practijk in
deze opleiding.
Het loopt tegen half vijf als het anker
wordt gelicht en de diesels weer gaan
draaien. De duikerpakken hangen te drogen,
de helmen en andere benodigdheden wor
den klaargemaakt voor de volgende duik-
dag: het getij en de weersomstandigheden
bepalen mede, wanneer dit zal zijn.
Aan dek is het stiller nu. Nu en dan
klinkt een lach over het stille water, waar
schijnlijk veroorzaakt door een grap of een
geslaagde opmerking van een der jongens.
Er hangt een prettige geest onder deze
kerels, die de hele dag eikaars leven in
handen hebben ik voel me hier thuis.
Langzaam lopen wij het haventje van
Zierikzee binnende huizen op de hob
belige kade hebben diepere schaduwen
door de al lager hangende zon. Het is
„vastwerken" voor de mannen van de
M.O.D. Zierikzee. Ais straks de avond
gevallen is, berekenen ze Ingepannen de
baan van een witte ivoren bal op een groen
laken of ze zitten in het vooronder van de
RD. I, hun schip, en klaverjassen een
partijtje. Een koperen duikerhelm staart dan
over water met holle, glazen ogen.
TWEEDE N I W.I.N. LOTERIJ GESTART.
Op verzoek van de tienduizende mensen
die, doordat de vorige N.I.W.I N-Ioten zo
spoedig waren uitverkocht toen geen lot
meer konden bemachtigen, heeft de N I W.I.N.
een tweede landelijke loterij georganiseerd,
waarvan de baten eveneens ten goede
zullen komen aan de algemene welzij-sver-
zorging van onze militairen in Indonesië.
Wederom zullen 480.000 loten worden
uitgegeven. Zij zullen echter deze maal een
bijzondere attractie hebben, doordat teder
lot (dat een kwartje kost) twee nummers
draagt. Men heeft zodoende twee kansen
voor één kwartje. Behoudens vele gewone
prijzen heeft men dus voor één kwartje
kans op de eerste prijs die bestaat uit een
nieuwe Citroën-automobiel, waarbij boven
dien de kosten van de eerste 10 000 km.
rijden worden betaald. De tweede prijs
bestaat uit een jaar gratis leven, tot een
maximum van f 3600.—, en de derde prijs
is een in overleg met de winnaar nieuw in
te richten hoenderpark.
BIER VOOR 17 CENT PER KWARTAAL.
Volgens de laatste opgave van het Cen
traal Bureau van de Statistiek bedroegen de
uitgaven, voor gezinnen met een weekinko-
men tussen de f 40,— en f 50,per week,
aan bier per drie maanden f 0,17 per gezin.
Aan wijn wordt per kwar'aal f 1,06 en aan
alcoholische dranken niet minder dan f5,19
uitgegeven.
Voor gezinnen met een weekinkomen
tussen de f 50,en f 60,bedroegen de
uitgaven voor bier f 0,25 en van alcoho
lische dranken f 4,27 over een periode van
3 maanden.
EXPORT VAN GROENTEN EN FRUIT
NAAR OOST-DU1TSCHLAND.
Er is thans van de Russische bezeltings-
autoriteiten in Duitsland goedkeuring ver
kregen voor een particuliere ruil-transactie,
welke overeenkomst reeds door de Neder
landse Regering was goedgekeurd. Deze
transactie opent de mogelijkheid groenten
en fruit ter waarde van 2,5 millioen gulden
naar Oo3t-Duits!and uit te voeren.
In ruil voor genoemde producten zal
Nederland hoofdzakelijk gebruiksartikelen
ontvangen.
DE STAND VAN DE
LANDBOUWGEWASSEN OP 15 JULI 1949.
Onderstaand bericht betreffende de stad
der landbouwgewassen op lg juli 1949 is
samengesteld met medewerking van de
Rijkslandbouwconsulentem de corresponden
ten van de Directie van landbouw en Jhet
Koninklijk Nederlands Instituut.
De gemiddelde juni-temperatuur bleef met
15.7 graden iets beneden normaal (16.4 gr.)
Het was in het begi- van juni buiig, met
vooral in het Zuiden van het land onweer,
hagel en rukwinden (4 en 7 juni), Op 5
Juni trad een verbetering in. Op 7 Juni
werden de hoogste temperaturen van de
maand bereikt. Op enkele korte onderbre
kingen na was het, vooral in de kust stre
ken, droog en koel. Van 11 tot 13 juni viel
enige regen; van 27 tot 29 Juni liep de
temperatuur op. In het oosten van ons land
kwam nog nachtvorst voor in de nacht van
23 op 24 Juni.
De neerslag in de maand Juni bleef ver
onder normaal (25 mm tegen normaal 59).
De regionale afwijkingen bedroege Zuid
limburg 10 pet. Friesland, Groningen, Twente
de Achterhoek, Oostelijk Noord-brabant en
Noord-Limburg 50 pet. en de rest van het
land 50 k 70 pet. beneden normaal.
Het aantal uren zonneschijn was iets ho
ger dan normaal (220 tegen normaal 212).
In de eerste 14 dagen van Juli waren de
gemiddelde temperaturen nagenoeg normaal
met zeer warm weer op de 13e max. 33 gr.
te Maastricht, veel zon en zeer weinig
regen.
Standcijfers.
Gewas: Juni Juli gem. Juli
1949 1949 '39 '49 1948
Tarwe
80
77
66
74
Rogge
67
66
65
75
Wintergerst
70
71
65
71
Haver
73
76
65
65
Zomergerst
74
72
66
71
Maïs
59
50
Veldbonen
71
67
64
69
Erwten
70
75
63
52
Sfarcbonen
58
60
53
Vlas
74
72
61
68
Kanariezaad
74
75
70
Koolzaad
77
79
58
78
Blauwmaanzaad
64
66
63
64
Karwijzaad
74
78
4 r
Mosterdzaad
70
71
66
61
Spinaziezaad
69
63
67
Suikerbietenzaad
70
64
68
Con3 -aardappelen 70
66
65
67
Fabrieks
73
69
63
65
Suikerbieten
68
69
67
73
Cichorei
70
70
68
70
Voederbieten
65
66
71
Rode klaver
73
66
61
65
Witte klaver
71
66
62
67
Lucerne
71
66
66
69
EXPORT VAN STIKSTOFMESTSTOFFEN
MOGELIJK.
Zoals bekend, werd op 1 Juli j.I. de
distributie van stikstof-meststoffen opge
heven. Hiermede kwam een einde aan de
ongeveer 10 jarige rantsoenering van deze
producten.
Thans is de productie van die aard, dat
een gedeelte voor export kan worden
bestemd. Gedurende het bemestingsjaar
1949—'50 zal deze export zich weliswaar
nog op zeer bescheiden niveau bewegen,
doch indien zich geen onvoorziene omstan
digheden voordoen, mag worden verwacht,
dat in het seizoen 1950/51 ons land, evenals
vóór de oorlog, wederom een belangrijke
plaats zal innemen bij de export van stik-
stofhoudende meststoffen.
De herstelwerkzaamheden bij de bedrij
ven van Staatsmijnen en N.V. Mekog te
IJmuiden zijn reed3 voltooid. Deze beide
producenten zullen bovendien in de komende
maanden een geheel nieuwe installatie in
bedrijf stellen met een capaciteit van plm.
35.000 ton stikstof elk. De fabriek te Sluis
kil hoopt in 1950 de productie te hervatten,
voorlopig nog op de helft van de vóór
oorlogse capaciteit. Een en ander zal mee
brengen, dat de binnenlandse productie van
stikstofmesfstoffen in het seizoen 1949/'50
ca. 135 a 140.000 ton zuivere stikstof zal
kunnen bedragen, zodat zich Dij een ver
bruik in ons land. dat op ca. 135 k 140.000
ton per jaar geraamd wordt, perspectieven
voor de export openen. Afgezien van be
perkte hoeveelheden stikstofmeststoffen,
welke in ons land niet geproduceerd wor
den (bijv. kalkstikstof), zal ons land het dit
seizoen zonder import kunnen stellen.
abonnements
prijs:
Losse nummers 5 ct.
Kwartaal
abonnement
Axel binnen de kom
fl 1,25
Alle andere plaatsen
in Nederland en
Ned. Indié fl. 1,55.
Buitenland fl. 2,
Advertentie prijs
7 cent per m.m.
Ingezonden
Mededeelingen
20 cent per m.m.
Kleine Advertentlën
(maximum 8 regels)
1 - 5 regels 60 cent.
iedere regel meer
12 cent extra.
