AXELSCHE H COURANT
Canada.
Frankering bij abonnement, Axel.
ZATERDAG 16 JULI 1949.
63e JAARGANG No 80
/T
NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD
Verschijnt iedere
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Woensdag en Zaterdag
Drukker-Uitgeefster:
Firma J. C. VINK
Adres Redactie en Administratie:
AXEL Markt 12 Postbus 16 Tel. 56§
Hoofdredactie:
T. C. VINK-van VESSEM
Waardoor is Canada anders? Die vraag
drong zich telkens weer bij mij op, toen ik
de douaneloods verlaten had en de grote
weg naar Vancouver op reed. Natuurlijk,
wie een jaar ir. de Verenigde Staten is
geweest, ziet direct de kleine verschillen:
rode brievenbussen, overal koningskronen,
lunchrooms en al die andere uiterlijkheden,
waaraan de Britten in de verstrooiing zo
verknocht zijn. Zeker, hier en daar duldt
men een drugstore of een ander Ameri
kaans snufje, maar zij worden niet in het
geheel opgenomen. De mensen hier doen
alles om Brits Columbia zoveel mogelijk
Ie doen gelijken op Engeland. Zij zijn armer
dan hun broeders aan gene zijde van de
grenshun huizen zijn minder goed onder
houden, hun kleren zijn armelijker, hun
voornaamste stad Vancouver heeft dezelfde
sfeer als Toronto, een sfeer, die ik nooit
heb aangevoeld in de Verenigde Staten
men waant er zich aan het eindpunt van
een Engelse spoorlijn.
En toch, op de een of andere manier is
dit alles zeer beslist Canadees. Evenals
Frans Canada is Brits Columbia veel min
der gevoelig voor de sociale en culturele
invloed van Amerika dan Ontario. De
afzondering heeft een apart stempel gedrukt
op de gemeenschap. In politiek opzicht zijn
ze radicaler. Het partij-systeem, de taal van
de politiek, zelfs de politieke doelstellingen
zijn veel meer gevormd naar Engels dan
naar Amerikaans model.
Veel van deze indrukken gaan naar ik
sedertdien heb ondervonden, ook op voor
andere delen van Canda. Maar ondanks het
zeer verbreide verlangen een Canadeese
maatschappij op te bouwen met eigen
litteratuur en kunst en met al datgene, wat
er nu eenmaal bij behoort, wil men natio
naal besef aankweken, blijft Canada toch
nog alleen maar een politieke eenheid,
welke zo kennelijk kunstmatig in elkaar
is getimmerd, dat iedereen het onmiddellijk
ziet. Canada is een natie geworden, een
voudig omdat er geen andere mogelijkheid
was, beklemd als het zat tussen de Ame
rikaanse grens en de wildernis.
Canada's industrie heeft een enorme bloei
beleefd tijdens de oorlogbuitenlandse
hulp heeft ervoor gezorgd, dat deze indu
strie vaste grond onder de voeten hield.
Evenals in de Verenigde Staten zijn de
winsten groter en is de levensstandaard
hoger dan ooit te voren. En toch kijken
velen bedenkelijk, ais zij spreken over de
economische toekomst van Canada, ln het
verleden heeft het land geleefd, doordat
het gelijkelijk handel dreef met Amerika en
Engeland. Nu bevoordeelt men kunstmatig
de Engelse markt en beperkt men de dollar-
aankopen- De invoerbeperkingen uit de
Verenigde Staten en de beperkingen in het
reizigersverkeer over de Canadeese grens,
zijn, naar plaatselijke maatstaf gemeten,
drastisch en niet-populair. De Canadese
landbouw moet een Europese uitlaat heb
ben: papier en mineralen, gecombineerd
met toeristenverkeer zijn de voornaamste
inbrengers van Amerikaanse dollars. Aan
kopen door Europese landen met Marshall
dollars zullen de handelsbalans met de
Verenigde Staten weer op een redelijk, zij
het ook nog niet gunstig peil brengen,
maar hiervan kan Canada geen blijvende
oplossing verwachten. Ofwel de oude
Britse betrekkingen moeten ongeveer even
belangrijk worden als vroeger ofwel Canada
moet een lang en moeilijk proces door
maken van het zich aanpassen aan een
nieuwe economische rol.
Ik heb heel wat Canadezen ontmoet,
vooral hoge ambtenaren, die zich zeer wel
bewust zijn van de moeilijkheden, waarvoor
Engeland staat. „Ik kan best begrijpen"
zei één van hen „waarom Cripps zegt,
dat wij meer van Engeland moeten kopen
en er minder aan moeten verkopen. Met
het eerste deel van zijn bewering zijn wij
het volkomen eens. Wij hebben de goederen
hard nodig en moeten Amerikaanse dollars
sparen. En het Is juist om het tweede pro
bleem te voorkomen, dat Canada per hoofd
meer gedaan heeft voor het Europese her
stel dan de Verenigde Staten. Maar kunt
u ons meer verkopen, op dit ogenblik i
U levert traag, uw hoeveelheden zijn te gering,
uw prijzen te hoog, als de goederen komen.
Dat is allemaal goed en wel, zolang er een
grote vraag is, maar dat kan niet stand
houden. U verkoopt hier een kleine Austin,
vrij van invoerrechten voor dezelfde prijs
als de Amerikanen een Chevrolet, waarop
wel invoerrechten zijn betaald. Wij wensen
textiel, stalen buizen, materiaal voor de
watervoorziening en nog tientallen andere
essentiële zaken. Als u die niet kunt leveren,
kunnen wij niet eeuwig blijven wachten.
Zodra onze dollar-positie verbetert, zullen
de Amerikanen pressie op ons gaan uit
oefenen om de invoer-beperkingen op te
heffen."
Gevoels- en zakelijke verbondenheid ver
klaren natuurlijk, waarom niemand zich erg
bezorgd maakt over de toenemende Ame
rikaanse beleggingen in Canada. Er zijn
trouwens heel weinig mensen, die enig
idee hebben over de omvang daarvan. Vrij
vaak hoort men, dat ongeveer één-derde
deel van de industrie regelrecht het
eigendom is van Amerikaans kapitaal. Maar
er komt nog steeds meer Amerikaans geld,
vooral in de Alberta olievelden en in de
nieuwe ijzermijnen in Labrador, waarvan
men verwacht, dat zij even rp zullen zijn
als de befaamde Masabi-mijnen in Minne
sota. Het is zo, dat de Amerikaanse beleg
gers sterk worden aangemoedigd. Enkele
leden van de C C F. (de socialistische
Coöperatieve Gemenebest Federatie) denken
soms vagelp aan de moeilijkheden, waar
voor zij zouden komen te staan, als zij over
een jaar of vijftien de macht in handen
zouden krijgen en als zij dan industrlën zou
den willen nationaliseren, waarin Amerl-
kaaans kapitaal zit. Alleen de communisten
schreeuwen, dat het land wordt uitgeleverd
aan de Verenigde Staten.
Veel ernstiger houdt de CC.F., die zich
meer aangetrokken voelt tot de liberalen
dan tot de communisten, zich bezig met
het monopolie-systeem. In Canada is dit in
sterke mate doorgedrongen; er zijn takken
van industrie en bedrijven, die volledig in
handen zijn van één corporatie, andere zp
het eigendom van een kleine groep onder
nemingen.
quenties daarvan moeten aanvaarden, wat
die ook mogen zijn. Zij nemen een houding
van superioriteit aan, welke die groepen
onder de Frans-Canadezen afschrikt, die
liberaal denken, die een afschuw hebben
van het bedrog jegens hun landgenoten.
Daarom kon Monsieur Duplessis in de
afgelopen zomer de provincie doortrekken
met zijn leuze: „Ottawa geeft aan de vreem
delingen Duplessis geeft aan Quebec". In
werkelijkheid zal hij heel weinig geven aan
deze arme mensen, wier gemiddeld inkomen,
voedsel en huisvesting op een veel lager
peil staan dan elder? in het land. De kin
deren dragen kleren, zoals ik die gezien
heb op Franse foto's van veertig jaar gele
den. De verandering kan niet van buiten
worden gebracht, maar industrialisatie en
vakbeweging zijn machtige krachten, die
iets te weeg kunnen brengen.
„New Statesman iind Nation".
De C.C.F. bevindt zich in een vreemde
positie. Oorspronkelijk was het een partij
van vooruitstrevende gegoede burgers, die
de steun genoot van de agrarische radicalen
in het westen, doch langzamerhand kreeg
ze ook steun van groepen arbeiders, vootal
in Ontario, waar een aantal vakverenigingen
achter deze partij is gaan staan. Maar er
moet nog een lange weg worden afgelegd,
voor zij de politieke spreekbuis wordt van
het millioen of meer leden van de Cana
dese vakbeweging. Tijdens de oorlog steeg
steeg het aantal aanhangers zeer sterk, nu
is het teruggelopen tot ongeveer een kwart
van het kiezercorps.
Frans Canada.
Quebec bezorgt U een schrik. Praat met
een Engelse Canadees behoudens de over
het paard getilde en hij schildert U een
somber tafereel van een pervers reactionnair
volk, arm en volkomen onder de knoet van
archaïstische opvattingen en van een kerk,
die vastbesloten is haar macht te handhaven
en die dairom welbewust de sociale en
geestelijke ontwikkeling van haar leden
remt. Ge zult merken, dat dit beeld in
grote trekken juist is. Toch, evenals het
negerprobleem in de V.S. het probleem van
de blanke is, zo is Quebec het probleem
van „les anglais" evenals van „les canadiens".
Zeker. Monsieur Houde, de huidige burge
meester van Montreal, heeft het grootste
deel van de oorlog in een interneringskamp
gezeten. Zeker, hij en andere leiders heb
ben geprobeerd de uitlevering te verhinde
ren van graaf Jacques de Bernonville, een
vooraanstaand man uit Vichy, die plotseling
in Quebec opdook en die door de Fransen
gezocht werd wegens oorlogsmisdaden.
Zeker, de arbeiders worde i uitgebuit door
politici, fabriekseigenaars en priesters.
Zeker, door te hameren op deze dingen, die
uitstekend voedsel vormen voor de Engelse
vooroordelen, wordt de dag der emancipatie
van Frans Canada uitgesteld.
De geschiedenis van Frans Canada is die
van Polen of Ierland. Overal waar natio
nale discriminatie, verbonden met de status
van een godsdienstige minderheid wordt
toegepast tegen een bepaalde groep, wordt
de politieke ontwikkeling van die groep
geremd. Werkelijke maatschappelijke klo
ven en de spanningen zijn hier misschien
sterker dan elders in Canada kunnen er
in Frans Canada niet voorkomen, zolang de
gehele gemeenschap het gevoel heeft, dat
haar status wankel is. De werkelijkheid is,
dat de meeste Canadezen innerlijk
weigeren te erkennen, dat hun land twee
nationaliteiten omvat en dat zij de conse-
Vlaggen.
Zoudt u de vlag der U.N.O. herkennen,
als u haar zag? Zij bestaat uit een licht
blauw veld, waarop een wereldkaart is afge
drukt, omgeven door olijftakken. De U.N.O.
heeft meer dan 50 staten-leden, de meeste
mensen weten niets van de vlaggen van
deze landen allerlei verband bestaat.
Er zijn vlaggen geweest, sinds de oudste
tijden.
Toen de Israëlieten geteld werden, werd
er bevolen, dat „de kinderen Israels zullen
zich legeren, een ieder onder zijne banier,
naar de tekenen van het huis hunner
vaderen" (Numeri 2 2). De oude Egyp-
tenaren, de Syriërs de Joden hadden allen
hun eigen vlag. Deze bestonden gewoonlijk
uit symbolen van dieren, schepen of andere
bekende of vereerde voorwerpen, in hout
gekerfd of uitgehamerd in metaal en mee
gedragen op een lange stok. Het ambt van
bani rdrager stond in hoog aanzien. Het
was gebruikelijk de standaarden van de
Romeinse legioenen te bewaren in de tem
pels te Rome, zoals men heden ten dage
de vlaggen van de verschillende regimenten
nog in de kerken bewaart.
Textiel werd vermoedelijk het eerst ge
bruikt voor de Romeinse „vexillum", de
standaard der cavalerie. Dit was een techt-
hoekig stuk stof, dat aan een houten balk
hing, kruiselings vastgemaakt aan een speer.
De oudste vlaggen hadden bijna steeds
godsdienstige betekenis. In 1219, toen
koning Waldemar van Denemarken zijn
soldaten ten strijde voerde, zag hij vol
gens de legende aan de hemel een
kruis verschijnen, hetgeen hij opvatte als
een belofte van goddelijke hulp. Van dat
ogenblik af koos hij een kruis als symbool
voor de nationale vlag van zijn land. Een
oude Franse vlag voert de blauwe vlag van
St. Maarten, die in de vierde eeuw bisschop
van Tours was. Het rode kruis van St.
Joris, dat eeuwen lang de Engelse nationale
vlag vormde en dat nu nog altijd, samen
met het kruis van St. Andries en van St.
Patrick, de Britse vlag vormt, levert nog
een voorbeeld van het gebruik van gods
dienstige symbolen.
Het is belangwekkend op te merken, dat
in 1817 kapitein Frederick Marryat, de
beroemde romanschrijver, voor het eerst een
code voor het seinen met vlaggen ontwierp,
waarop de moderne code nog altijd geba
seerd Is.
Tot de algemeen bekende vlagsignalen
behoort het gebruik van een rode vlag als
teken van muiterij of revolutie, van een
witte vlag als teken van overgave. Een
gele of zwart met gele vlag duidt op de
aanwezigheid van besmettelijke ziekten en
een groene vlag waait boven een wrak.
Op de internationale conferentie, die in
1863 te Ger.ève werd gehouden, werd be
sloten, dat de Zwitserse vlag met omkering
van kleuren zou worden gebruikt om in
oorlogstijd de plaat3 aan te geven, waar
zich zieken en gewonden bevonden. Zo is
dus de Rodekruis-vlag ontstaan.
Er was een tijd, waarin het uithangen
van een omgekeerde nationale vlag werd
beschouwd als een teken van nood; was
de nood bijzonder dringend, dan legde men
in het midden een knoop.
Algemeen neemt men ook aan, dat het
strijken van de vlag wijst op overgave, dat
vlaggen, die halfstok hangen op rouw dui
den en dat men een ander eer bewijst door
de vlag op en neer te halen. Elke nationale
vlag moet van een eigen stok waaienzou
men er één onder een andere hangen, dan
zou dat betekenen, dat het ene land onder
worpen was aan het andere.
Nationale vlaggen hebben vaak een eigen
naam, zoals de tricolore, de stars and
stripes, en de Dannebrog (van Denemarken).
De Engelse Union Jack zou eigenlijk Union
flag moeten heten zij wordt pas een jack
(geus), als zij wappert van de geuzenstok
van een schip.
ln de middeleeuwen waren er in hoofd
zaak drie soorten vlaggen, de standaard, de
banier en de wimpel. Legers vochten onder
de standaard van de koning, een prins van
den bloede of een hoge edele. De standaard
verschilde in grootte en pracht al naar
gelang van de rang van zijn bezitter. Hij
werd niet meegevoerd in de strijd, maar
werd gebruikt om aan te geven, waar de
eigenaar zich bevond in het kamp of bij
officiële plechtigheden. Kleinere legerafde
lingen plachten te strijden onder een banier,
die gedragen werd door een baanderheer
zij diende 'als verzamelpunt tijden3 de strijd.
Zij hadden hetzelfde heraldieke wapenbeeld
als het schild. De kleinste eenheden ston
den onder een ridder, wiens persoonlijke
vlag de wimpel was.
Zij worden niet meer in de strijd mee
gevoerd, maar men kan nog banieren zien
in de St. Joriskapel te Windsor boven de
zetels van de Ridders van de Orde van de
Kouseband. De meest bekende banier is
ongetwijfeld de koninklijke, die de persoon
lijke vlag van de koning is. In de volks
mond, doch eigenlijk onjuist, noemt men
dit de koninklijke standaard. Hij wappert
boven de plaats, waar de koning vertoeft
en hij vergezelt hem bij officiële gelegen
heden.
Een interessante vlag is die van Vaticaan
stad. Dit is een geel en witte vlag met de
gouden gekruiste sleutels van Petrus en de
gouden en zilveren pauselijke tiara.
De vlag van Bolivië bestaat uit horizon
tale strepen in rood, goud en groen, die
moeten aanduiden het rijk van dieren,
mineralen en planten, daar de voornaamste
bestaansmiddelen van het land zijnschapen
teelt, mijnbouw en landbouw! Er is alle
kans, dat de oningewijde dit niet direct
begrijpt 1 Of neem Panama, waarvan de vlag
bestaat uit ruiten in wit. rood en blauw,
wit met een blauwe en rode sier, in de
witte ruiten. De rode en blauwe ruiten
symboliseren de liberale en de conservatieve
partij, en het wit is de vreedzame eenheid,
die er tussen deze beide bestaat.
„Chambers Journal*.
MEER VRIJHEID VOOR DE BOUW
NIJVERHEID.
Voortaan mogen bouwwerken, waarmede
een bedrag van 500 gulden of minder is
gemoeid worden uitgevoerd zonder dat voor
ieder dezer werken een rijksgoedkeuring is
verleend.
Voor werken, waarvan de gezamenlijke
kosten aai materiaal en arbeid meer dan
f 500 bedragen, blijft een afzonderlijke rjjks-
goedkeuring vereist.
GELIJKSTELLING VAN NEDERLANDSE
DIPLOMA'S IN BELGIË.
In het Belgische Staatsblad is verschenen
een Regentsbesluit, waarbij bet Nederlandse
diploma Gymnasium voortaan toegang ver
leent tot liet afleggen van examens in de
faculteiten van letteren en wijsbegeerte en
rechten en voor het notariaat aan de
Belgische universiteiten.
Ten aanzien van het Nederlandse diploma
Gymnasium B geldt hetzelfde voor de
natuurwetenschappen, voor het candidaats-
examen in de natuur- en medische weten
schappen, en voor het candidaatsexamen
landbonwkundig ingenieur.
Het Nederlandse ei ddiploma H.B.S. B
geeft toegang tot het candidaatsexamen in
de wis- en natuurkundige wetenschappen
en het candidaatsexamen landbouwkundig
ingenieur.
EEN DWERG-WAGENTJE.
Onlangs heeft een Frans ingenieur een
dwerg-racewagentje gebouwd, dat een snel
heid van 100 km. per uur op de race-baan
kan halen. Dit auto-tje heeft een electrische
motor en kan van verre door een kabel
bestuurd worden. Het is van hout gemaakt
en weegt 3,2 kilo; voor de constructie
waren een 500 uren arbeid nodig.
Abonnements
prijs:
Losse nummers 5 ct.
Kwartaal
abonnement
Axel binnen de kom
il 1,25
Alle andere plaatsen
ln Nederland en
Ned. Indiö il. 1,55.
Buitenland il. 2,
Advertentieprijs
7 cent per m.m.
Ingezonden
Mededeelingen
20 cent per m.m.
Kleine Advertentiën
(maximum 8 regels)
1 - 5 regels 60 cent.
iedere regel meer
12 cent extra.
