AXELSCHE li COURANT
AXELSCHE H COURANT
Frankering bij abonnement, Axel.
ZATERDAG 2 JULI 1949.
63e JAARGANG No. 76
NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD
Woensdag en Zaterdag
Verschijnt iedere
Hoofdredactie:
Adres Redactie en Administratie:
Drukker-Uitgeefster:
T. C. VINK-van VESSEM
AXEL Markt 12 Postbus 16 Tel. 56§
Firma J. C. VINK
Kruistocht door Europa.
Onder deze titel schreef generaal Euan-
be wer een boek, welks verschijnen in de
nternationale uitgeverswereld een grote
Marine-Manoeuvres der
West-Europese Unie.
(Van een bijzondere medewerker)
D". Conklin ging de kamer uit, de moeder qh„* nnrinn«iri,»n»fl
KOLEN-RANTSOENBON VOOR
NIEUWE GEZINNEN.
Vanaf 3 Juli zal aan gezinnen welke zich
nieuw vestigen of zich na de beëindiging
j- n-*i.r kolenkaart TA 806
aan hen, die genoemde
een rantsoenbon voor
ikt.
Frankering bij abonnement, Axel.
WOENSDAQ 29 JUNI 1949.
63e JAARQANO No. 75
NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD
Verschijnt iedere
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Woensdag en Zaterdag
Drukker-Uitgeefster:
Firma J. C. VINK
Adres Redactie en Administratie
AXEL Markt 12 Postbus 16 Tel. 56§
Hoofdredactie:
T. C. VINK-van VESSEM
Horloge-wonderen.
Op een dag vlak voor het einde van de
oorlog werd een jager boven Italië in vlam
men geschoten. Ontstelde toeschouwers
zagen hoe de piloot omlaag suisde, kenne
lijk niet In staat zijn parachute open te
trekken. Toen een heuvel de man aan het
gezicht onttrok, was de parachute nog altijd
dicht. Een uur later vond men hen bewus
teloos, maar verder ongedeerd. Zijn para
chute lag open naast hem, Zijn redders
hoorden, dat de piloot gered was dank zij
een vernuftig instrument aan zijn valscherm
dat er voor zorgde.dat dit automatisch open
ging. Dit vernuftige instrumentje is slechts
één van de vele nieuwe wonderen uit het
dwergen-rijk der horloge-industrie-
In Zwitserland, het middelpunt der moder
ne uurwerk-industrie, zijn voordurend inge
nieurs en uitvinders bezig nieuwe gebruiks
mogelijkheden te vinden voor het bekende
instrumentje, dat de meesten onzer alleen
kennen als tljd-aanwijzer. De Zwitsers maken
reeds volmaakte horloges, waarmee men
verborgen struikrovers kan opsporen, een
mensenleven kan redden, het weer kan
voorspellen, rekenkundige problemen kan
oplossen enz.
Dergelijke mechanische wonderen zijn te
danken aan de natuurlijke begaafdheid der
Zwitserse ambachtslieden. De Zwitsers heb
ben de uitdaging van hun land, dat de helft
van het jaar bedolven is onder de sneeuw
en weinig natuurlijke rijkdom bezit, aan
vaard en zij zijn achter de werkbank gaan
zitten.
Als joe [Louis de ring (binnenkomt tikt
een speciaal boks-horloge de kostbare secon
den af. Als de verslaggever van een
internationale voetbalwedstrijd zegt, dat er
nog 39 seconden te spelen zijn, is er alle
kans, dat hij een horloge in zijn hand heeft
waarvan de ene wijzer de stand van de
match aangeeft en waarvan de andere
seconden aftikt. Als Prinses Elizabeth wil
weten hoe laat het is, is het mogelijk, dat
zij kijkt op het kleinste horloge ter wereld.
Een horloge dat ongeveer half zo groot is
als een Amerikaanse cent en dat haar als
huwelijksgeschenk werd aangeboden door
de Zwitserse regering.
De agent, die u aanhoudt, omdat u te
hard reed, bezit waarschijnlijk een horloge
dat uw snelheid precies registreerdeweet
dus, dat het nutteloos is met hem te debat
teren. Een gevechtsvlieger laat zijn bommen
vallen met behulp van een horloge, dat ach
teruit loopt en een politieagent, die betrok
ken raakt in een schietpartij kan de afstand
tot zijn tegenpartij berekenen dank zij een
relemeter-horloge, dat werkt met de vonk
van het geweer en het geluid van de kogels.
Overal ter wereld zijn fabrieken, die .pro
ductie-meters" gebruiken om de productie
van de arbeiders te controleren. Tijdens
zeilwedstrijden starten de jachten met behulp
van een horloge dat aan de voorkant rode
schijven heelt, waarvan er elke minuut één
verdwijnt.
Er zijn Zwitserse ambachtslui, die, wetend
dat op buitenissigheden verzotte Amerika
nen hun beste klanten zijn, de onmogelijkste
dingen proberen en dan nog slagen ook.
Niet zo* lang geleden belde een van het
Amerikaanse consulaat: „Is er soms een wet
die het verzagen van het houden vijfdollar-
stuk verbiedt?* .He?* .Ja ziet u eens, ik
zou er een horloge in willen maken 1*
.Maar dat is toch onmogelijk" zei de
consul. De horlogemaker deed het echter
en wel op zo'n manier, dat zijn horloge
niet te onderscheiden is van een gewoon
vijfdollarstuk. „Ik moest het wel doen
zei hij Ik had een weddenschap gesloten
met een aandere horlogemaker en die ging
om dat vijfdollarstuk*'.
Sedert dien maakt hij voor 500 dollar per
stuk dergelijke horloges ten gerieve van
vreemdelingen. Hij kan vrijwel elk muntstuk
dat zij hem geven, verwerken.
Bijna elke Zwitserse fabriek heeft zo'n
horloge-fanaticus. Velen van hen zijn al bo
ven de zeventig, maar zij zijn dag en nacht
bezig met experimenteren. Een scberp-ogige
patriarch maakte het dunste horloge ter
wereld bij verkoop zou het zeker 5000
dollar opbrengen. Een andere veteraan zat
op een dag macaroni te eten, toen hij zich
afvroeg of het mogelijk zou zijn, een horlo
ge te maken, niet groter dan het gat van
een macaroni-pijpje. Zijn vrienden zeiden
dat hij gek was, maar zes jaar later was
het horloge klaar.
Dergelijke horloges zijn zelden gebruiks
voorwerpen meestal gaan ze regelrecht
naar een museum of een verzamelaar.
Maar andere zijn beter bruikbaar. Kort
geleden werd er één gemaakt door een
horlogemaker, die golf speelde en merkte,
dat hij van één partner nooit kon winnen.
Op een dag ontdekte hij tot zijnschrik, dat
zijn vriend niet verder kon tellen dan tot
tien. Gepiqueerd trok de man zich terug
in zijn werkplaatszes maanden later kwam
hij te voorschijn met een horloge, det het
aantal slagen bij golf telt. Het instrumentje
heeft achttien gaatjes in zijn wijzerplaat,
één voor elke hole; er zit een drukknop
aan, die elke slag registreert en de totale
score opschrijft.
De grootvader van Jean Jacques Rousseau
maaktn eens een horloge in een kleine zil
veren schedelde wijzerplaat was verborgen
tussen de kaken. Napoleon placht door
Oenève rond te dwalen op zoek naar der
gelijke rariteiten en zijn vrouw losephine
nam een Zwitser in dienst, die een" arm
band moest maken, waarin een horloge
ve'borgen was.
Wie door de horloge-buurten van Geréve
of Bienne loopt, heeft alle kans daar men
sen tegen te komen als ex-koning Michaël
Age Khan, Winston Churchill en Haile
Selassie, op zoek naar een nieuwe aanwinst
Een Qeneefse horlogemaker werd onlangs
uit londen opgebeld door ee prins van Irak
„ik heb zojuist Big-Ben gehoordkunt u
een horloge voor me maken, dat precies zo
speelt
.Dat hoef ik niet voor u te maken"
was het onverwachte antwoord dat heb
ben wij In voorraad".
Dergelijke horloges worden natuurlijk
niet dagelijks verkocht; daarom wijden de
Zwitserse ingenieurs hun aandacht ook aan
minder kostbare, maar nuttiger instrumenten.
Eén ingenieur, Hans Wildorf, had de leiding
van een laboratorium, waar men van 1910
tot 1939 experimenteerde met een water
dicht, tegen schokken bestand horloge, dat
zichzelf zou opwinden. De eerste practische
proef werd genomen, toen Wilsdorf een
nieuw soort hermetisch gesloten horloge
om de hals hing van Mercedes Oleitze,
toen zij op het punt stond het Kanaal te
gaan overzwemmen. Tien en een half uur
later werd juffrouw Oleitze uit het water
getrokkenhet horloge werd gecontroleerd
en er mankeerde niets aan. „Eigenlijk was
het heel eenvoudig* zei Wilsdorf tot de
verbaasde deskundigen ,wij werden
geïnspireerd door de oester*. Later vond
Wilsdorf een oplossing voor het probleem
van het opwinden me behulp van een
kleine rotor, die de veer opdraait telkens
als de pols zich beweegt. Zijn anti-schok-
mechaniek is in principe hetzelfde als dat
van de schokbrekers in een auto.
Eén keer hebben de Zwitserse horloge
makers hun onvermogen moeten erkennen.
Dat gebeurde, toen een Afrikaans stam
hoofd verlangde, dat zij een horloge zouden
bouwen in zijn grote gouden voortand. Hij
zag er van af, omdat dit karweitje wel
enige jaren zou vereisen.
.Coronet.'
EEN STUKJE JAVAANSE ADAT.
Zwoegend, ploeterend en zwetend trekt
het troepje militairen door bossen, over
bergen, door ravijnen en sawah's.
Ze zien de vrouwen op de sawah's druk
bezig met het uitzetten van de bibit (jonge
rijstplantjes). Ja, zelfs vrouwen met een
spelend of slapend kind in de slendang op
de rug. .Wat een land, wat een land",
werd er gemompeld. Ze zien niet anders
dan vrouwen op de sawah's. Geen man is
te bekennen. Ze vragen zich afWat doen
de mannen eigenlijk?
Het rijstveld moet men beschouwen als
een vrouw. De man trekt 's morgens met
zijn karbouwen en ploeg er op uit om het
land piantklaar en vruchtbaar te maken.
Traag en langzaam zien we dan de ploeg
door de zuigende modder voortgaan. Als
dit zware werk klaar is zien we de man
niet meer op de sawah verschijnen dan
nadat de padi gesneden is en aan de kant
van de weg is opgestapeld-
Het land is vruchtbaar gemaakt en nu is
dus het verdere werk voor de vrouw. Zij
zal al haar krachten geven om de oogst
zo rijk mogelijk te doen zijn. Ieder plantje
wordt afzonderlijk door rappe, vlugge
handen in de modder geplant.
Na twee a drie maanden schieten de
aren (de padi) al uit. Dit is dan de tijd,
dat de rijstvogeltjes, mooi getekend, zoals
de manjars (wevervogeltjes), glatiks, non-
neljes, enz. enz. verschijnen en die ais men
ze hun gang liet gaan, een groot deel van
de oogst zouden doen verdwijnen.
Nu is het tijd dat men van de vroege
ochtend tot de late avond vrouwen en
opgeschoten kinderen op de sawah's ziet.
Oude blikjes, stukjes boomschorsen en
oude kapjes dienen om vogelverschrikkers
te vervaardigen. Om de vijf k tien minuten
hoort men dan op de sawah een afgrijselijk
gekrijs vsn de vrouwen en kinderen en
gerammel van blikjes dat horen en zien
vergaat. De vogels schrikken op en vliegen
dan in hele zwermen weg om het op een
ander rijstveld opnieuw te proberen.
Na vier maanden is de padi rijp en nog
zien we de vrouw met haar kroost op de
sawah. Vaardige handen snijden dan de
padi aat voor aar met behulp van een
rijslmesje of ani-ani. De padi wordt dan in
bossen gebonden en aan de kant van een
landweggetje verzameld. Nu laat de man
zich weer op de sawah zien en brengt de
padi. met behulp van een pikolan, naar de
dessa. De padi is geheel alleen door de
vrouw verzorgd van bibit tot dat ze geoogst
is. De padi moet nu beschouwd worden
als een kind of beter als een baby. De
man neemt dus het kind in ontvangst en
in triomf gaat hij met een blij gezicht naar
zijn dessa.
Als de oogst binnen is, wordt er feest
gevierd door de hele dessa. En iedere
bezoeker, rijk of arm, moet mee eten.
GAAT EEN TOCHT
)OT MAKEN.
Woensdag 13 Juli een
aken over de Ooster
al die dag per vlieg-
Voensdrecht aankomen
naar Wemeldinge gaan,
r motorboot naar de
i de Koninklijke Neder-
geven. Deze duikboot
•Idemond varen en daar
aan boord duikproeven
apparaat worden geno
om het varen onder
iren.' De Prins zal dan
;e en Woensdrecht naar
BLINDE TE VOET
JRUSSEL.
>er, eigenaar van het
t Anco te Ermelo,
kmsterdam te vertrekken
ar Brussel,
an is geheel blind en
zijn door zijn geleide-
zal gaan via Abcoude,
i, Oouda, Schoonhoven,
ndelt, Oeertruidenberg,
Ginneker, Uifenhout,
verder over Mechelen
)cht zal 9 a 10 diigen
rdt ongeveer 33 km.
intie van de R.H.B.S.-en
ivond van de Maandag
de eerste Dinsdag in
ten op de achste Zater-
Aaandag voorafgaat, na
ltijd.
)UUR NEEM DAN
VTER
ieur, Raymond Devaux,
toestel uitgevonden dat
oemt en waarmee men
van water het verbruik
t gemiddlede cylinder-
n verminderen. Met een
roën heeft de uitvinder
vaart gereden en maar
tenzine en 75 gram
r 100 K.M. is het ver-
r benzine en ean halve
ibruik van de druk van
het water te verstuiven
sproeierde micros-
worden daarna geato-
:rs gezegd, ze vallen
ïenten waaruit zij zijn
terstof en zuurstof door
en electrische boog die
tsformator wordt gepro-
e batterij accumulatoren
ar het kaliber van de
verminderen en door
vergroten, heeft Devaux
jnzine-verbruik met 40
tideren, maar bovendien
Ie schakelingen en de
lerde versnelling kunnen
t kloppen en stoten dat
dstof met lage octaan-
met hoge compressie
e doen ophouden.
3 VAN TEXTIEL.
in Economische Zaken
:rdaad aan de textiel-
>.id zal worden gegeven
10 Juli as. textieigoe-
irerlaagde puntenwaarde
de verkoopprijzen met
it worden verlaagd.
Abonnements
prijs:
Losse nummers 5 ct.
Kwartaal
abonnement
Axel binnen de kom
fl 1,25
Alle andere plaatsen
in Nederland en
Ned. Indiè fl. 1.55.
Buitenland fl. 2,
uniiciiieiiii oasi.
Advertentieprijs
7 cent per m.m.
Ingezonden
Mededeelingen
20 cent per m.m.
Kleine Advertentién
(maximum 8 regels)
1. - 5 regels 60 cent.
iedere regel meer
12 cent extra.
wekken op bij geestelijke en lichamelijke
vermoeidheid en verdrijven allerlei pijnen.
om ulor
N
Abonnements
prijs:
Losse nummers 5 ct.
Kwartaal
abonnement
Axel binnen de kom
fl 1,25
Alle andere plaatsen
in Nederland en
Ned. Indiè fl. 1,55.
Buitenland fl. 2,
Advertentie prijs
7 cent per m.m.
Ingezonden
Mededeelingen
20 cent per m.m.
Kleine Advertentién
(maximum 8 regels)
1 5 regels 60 cent.
iedere regel meer
12 cent extra.