AXELSCHE IE COURANT Dagelijks leven in Moskou. Onze Nederlandse Tulpen-rallye. Frankering bij abonnement, Axel. ZATERDAQê.7 EMEI 1949. 63e JAARGANG No. 61. NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD Verschijnt iedere VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN Woensdag en Zaterdag Drukker-Uitgeefster: Firma J. C. VINK Adres Redactie en Administratie: AXEL Markt 12 Postbus 16 Tel. 56§ Hoofdredactie: T. C. VINK-van VESSEM Wie iets wil zeggen over het dagelijks leven in Moskou moet met veel factoren tekening houden. In de eerste plaats wel net het feit, dat er ondanks alle beweringen heel weinig zekerheid bestaat. Stellig, ieder Is verzekerd van werk, maar het kan heel wel gebeuren, dat hij daartoe vandaag op morgen wordt overgeplaatst van Moskou r,aar een uithoek van Siberië en het kan ook gebeuren, dat de oude onderwijzeres aan het sneeuwruimen wordt gezet. De kin deren zijn verzekerd van een goede oplei ding, maar het kan gebeuren, dat de staat kinderen nodig heeft in een fabriek en dat kinderen van 12 jaar worden overgebracht naar een soort kostschool, waar zij leren en werken, zoals de staat dat wil en niet zoals de ouders het zich gedacht hadden. De oudjes zijn verzekerd van een goede verzorgingzeker, zo lang er voor iedereen voldoende is, maar als er door misoogst tekorten dreigen, krijgen de oudjes het minst van allen. Als wij een bezoek wilien brengen aan een «gemiddeld* gezin, staan wij voor een grote moeilijkheid, want er zijn in Moskou enorme verschillen in inkomsten er. in sociale positie. Een gewone arbeider die tot het prole- lariaat behoor', dat volgens de wet de macht in handen heeft, leeft volgens wes terse begrippen armoedig. Laten wij eens een man nemen Peter Alexandrowitsjhij ii 33 jaar, getrouwd en heeft twee kinderen, ijn vrouw heet VeraPavel, zijn zoontje tien jaar en Tatjana, zijn dochtertje, acht jaar. De ouders zijn heel jong getrouwd t was gebruikelijk in die tijd, toen schei" den uitermate gemakkelijk was. Tegen woordig is het dat allerminst, maar dat Interesseert Peter en Vera niet, want zij honden van elkaa*. Peter werkt in een van de grote electrische centrales, waarvoor Moskou beroemd is en na aftrek van de diverse verplichte bijdragen, brengt hij maandelijks 350 roebel mee naar huis. Hij zou elders wel meer kunnen verdienen, maar dan verliest hij gedeeltelijk zijn rech ten op ziekte- en ouderdom3-uitkerinp, en daarom blijft hij liever waar hij is. Vera, die op de staatsbank werkt, verdient meer dan haar man450 roebel per maand. Het gezamenlijk inkomen bedraagt dus 800 roebel, waarvan 50 roebel huishuur moet worden betaald. Naar westerse maatstaven is dat teveel voor de woning, die zij hebben. Die woning besfaat uit een kamer op de derde verdieping van een oud lelijk huur huis in de buurt van de fabriekuit één hamer en een hoek in de gemeenschap pelijke keuken Maar de kamer biedt be schutting tegen sneeuw, regen en wind. Het huis moge kaal, saai en armoedig zijn, met muren vol vlekken en krassen, als je eenmaal in de kamer bent, valt het best mee. Ze is ruim, en de Russen zijn eraan gewend een kamer met anderen te delen en in het woonvertrek te slapen. Dat is altijd zo geweest en zo deert het Peter en Vera niet, dat zij hun kamer niet alleen met de hinderen, maar ook met Peters oude moeder delen. Het is die oude moeder, die in feite de gehele huishouding drijft. Zij staat in de rij om de dagelijkse levensbehoeften in te slaanbrood, havermout, aardappelen en een halve liter melk (als ze die krijgt zonnebloem-olie en zo nu en dan een stuk vlees of worst, een beetje theegruls, een paar plakjes kaas, of summum van luxe - een zure augurk. Het is oma, die in de gemeenschappelijke keuken kookt eg de hunst verstaat met behulp van een paar flinters vlees of vis of andere toevoegsels, enige variatie te brengen in de altijd weer terugkerende boekweitengrutten. Zij gaat nooit uit zonder boodschappentas. Zij let op de kinderen, als die geen school heb ben. Evenals in tal van andere gezinnen, is het de tegenwoordigheid van grootmoe der, met haar practische zin, die het gezin In stand houdt. Want de echtelieden bren gen een groot deel van hun vrije tijd door op bedrijfsvergaderingen en andere samen komsten. Weliswaar zijn zij geen partijlid, maar Peter heeft belangstelling voor poli tiek en voor de gemeenteraadsverkiezingen, terwijl Vera dol is op toneelspelen en heel wat belangrijke rollen speelt bij amateur- uitvoeringen. Voor hen is hun huis dus weinig meer dtn een slaapgelegenheidhet i> in al die jaren nog nooit hun thuis ge worden. Hiertoe heeft zeker ook bijgedragen het feit, dat zij elke dag ergens anders heen kunnen worden gestuurd. Maar grootmoeder blijft en zij zal blijven tot zij eventueel weer terugkeren. Het gezin heeft een moeilijke tijd achter de rug. Peter had longontsteking opgelo pen; hij heeft lang in het ziekenhuis gele gen de behandeling leek wel goed, maar de medicijnen en de versterkende middelen, die de patiënten werden voorgeschreven, waren niet te krijgen. Die longontsteking maakte ook, dat Peter niet in dienst be hoefde. Hij had trouwens werk, dat van belang werd geacht voor de oorlogvoering, en hij heeft dan ook tweemaal zo hard moeten werken als compensatie voor zijn afgekeurd-zijn. Aangezien hij in Moskou bleef, zag hij. welke moeilijkheden de huis vrouwen in de eerste oorlogsjaren te over winnen hadden. Wie niet in de fabrieks- cantine at, kreeg twee jaar lang precies genoeg te eten om niet te verhongeren en soms ook niet genoeg. Peter Alexandro witsj geloofde dat na de oorlog alles beter zou gaan, al twijfelde hij er wei eens aan. Het verbaasde hem dan ook niet zo heel erg, toen er plotseling na de overvloed uit de eerste na-oorlog3e tijd minder was dan ooit te voren. De bonvrije artikelen, die in de zgn. win kels te koop waren waar het brood 10 roebels per snee en de aardappelen 20 roe bel per kilo kosten ko-i het gezin niet kopen, tenminste niet dikwijls. Het moest dus leven van zijn distributiepakkethadden Vera en haar man niet In de ca atlne kunnen eten, dan zouden zij deze tijd beslist niet zijn doorgekomen. Grootmoeder at precies als alle Rus sische grootmoeders bijna niets en toch was het heel moeilijk. Als een van de kin deren ziek was en ze de zieke iets extra's wilden geven, b.v. een ei of een schijf ham of een halve liter zure room, moest een halve maand salaris worden opgeofferd. Pas lang zamerhand drong het in Moskou door, dat dit gebrek aan levensmiddelen het gevolg was van de mislukte oogst van 1946. Inde zomer van 1947 begon de toestand te ver beteren de prijzen in de winkels daalden belangrijk, zodat zij eindelijk eens iets extra's konden kopen. Dat deden zij dan van het geld, dat zij in de oorlog gespaard hadden toen er niets te koop was. In zijn hart vindt Peter het wel goed, dat dit spaargeld op is. want in dit voorjaar van 1948 weet je rog minder dan anders, wat het geld waard ts. Voor de geldzui- verlng hadden er al allerlei geruchten gelopen; de mensen bestormden de winkels om al hun geld in goederen om te zetten. Peter had niets meer om te zetten; het enige, wat zij nog bezaten was een biljet van 300 roebel, dat voor noodgevallen bewaard werd in de sokkel van de grote buste van Worosjilof. Dat biljet is nu ineens niet meer waard dan 30 roebel, Dit plotse linge verlies heeft Peter toch wel even uit zijn evenwicht gebracht. Maar wat de belangrijkste levensmiddelen betreft zou hij er nu eigenlijk beter aan toe moeten zijn, want alles is bonvrij en alles kost hetzelfde als in de tijd van de distri butie, zodat zij nu meer zouden moeten kunnen kopen. Ook vaatwerk, pannen, schoenen, kleren en kindergoed zijn vrij, maar al kosten deze artikelen 60 pet. min der dan destijds in de „winkels", tcch zijn ze nog veel duurder dan in de tijd van de tijd van de distributie en kost het grote moeite ze te krijgen. Het leven is voor Peter Alexandrowitsj hierom moeilijker geworden, omdat hij als economische zwakkere nu voor zijn dage lijkse behoeften hetzelfde moet betalen ais zijn veel beter gesalarieerde bazen, m.a.w. hij vreest, dat er voor hem weinig meer te kopen overblijft, want dat zijn bedrijfsleider om van de stachanof-arbeiders en de partijleden maar niet te spreken hem altijd wel voor zal zijn. Voor deze mensen is het leven nu veel goedkoper geworden, want vroeger plachten zij in de dure „win kels" te kopen. Hij wacht dus maar af, en intussen gaat zijn dagelijks leven verder in de geregelde rhylhme van arbeid, slaap en bijwonen van politieke vergaderingen. Op die vergade ringen worden eenstemmig motie's aange nomen tegen het imperialistische monopo lie-systeem, hetgeen volgens hem de bron van alle ellende is. Hij gaat ook naar debatvergaderingen, waar gediscussieerd wordt over de werkwijze in de fabriek of naar ontspanningsavonden, waar toneel, dans en zang elkaar afwisselen. Op Zondag maakt hij met zijn kinderen een wandeling naar het Gorki-plein, rijdt hij rond in de ondergrondse en soms neemt hij hen zelfs mee naar de dierentuin. Zijn leven is moeilijk. Maar hij leeft, evenals alle anderen, in moeilijke tijden. Hij hoopt, dat zijn kinderen het beter zullen hebben. Zijn dochtertje Tatjana mag toe latingsexamen doen voor een balletschool. Dat heeft moeder Vera heel wat moeite gekost. Als Tatjana slaagt, dan is haar toekomst verzekerd. En intussen prijst Peter zich gelukkig, dat hij een huis heeft en een betrekking, die hem bevalt. Hij is niet jaloers op zijn bedrijfsleider Lef Iwanowitsj die met zijn auto naar de fabriek komt, kaartjes krijgt voor de.opera en zijn vacantie doorbrengt in de K im. Lef Iwanowitsj hoort tot een andere wereld. Toch piekert Peter er wel eens over, dat hun werelden zo ver uit elkaar zijn komen te liggen. Voor een paar schoenen moet hij 250 roebel ofwel 2/3 van zijn maandloon neertellen, maar Lef kan zo'n bedrag gemakkelijk missen van zijn 5000 roebelzijn schoenen zijn niet duurder, tenzij hij de door de staat verschafte schoenen niet goed genoeg zou vinden en er zich een paar zou laten aanmeten. Men mag Peter Alexandrowitsj, die zijn leven lang hard heeft gewerkt en ontbe ringen heeft gekend, aanvankelp tijdens de reyolutie, toen in de tijd van de burger oorlog, later onder het vijfjarenplan en tenslotte in de oorlog, als een typische vertegenwoorniger van de Rus in de grote stad beschouwen. Hij lijdt ongetwijfeld armoede, maar hij is toch altijd nog veel beter af dan talrijke andere inwoners van Moskou, die opgehoopt zitten in de kelder woningen van oude, nooit-gemoderniseerde huizen uit de vorige eeuw. Hij weet of vermoedt, dat zqn toekomstige weivaart samenhangt met die van zijn land. Hij heeft met zijn gezin een éénkamerwoning in een overbevolkte stad van twee millioen inwo ners, hij heeft als vakman een behoorlijke baan, hij koestert veel verwachtingen van zijn kinderen, althans van zijn dochtertje, want de jongen heeft geen bijzondere talenten en die zal wel arbeider worden als zijn vader. Hij verheelt zich niet, dat hij één van het millioen stedelingen is, die allemaal zo leven en hij heeft dan nog het voordeel, dat hij contact heeft met het platteland, want zijn meeste familieleden zijn landarbeiders. Hij en zijn gelijken vormen de ruggegraat van een groot volk, en vaak, als hij niet te moe is om aan iets anders dan zijn eigen beslommeringen te denken, vervult dit besef hem met trots. Dan ontwaart hij ook een gevoel van soli dariteit met de grote Stalin, die de gewel dige taak heeft een groot volk vooruit te drijven, een groot volk, dat zich niet graag laat opdrijven, en die het tegelijk moet beschermen tegen bewuste en onbewuste fouten en gruwelen van de bonzen. Want Peter Alexandrowitsj is reeds lang tot het droeve inzicht gekomen, dat je de bonzen nooit kunt afschaffen. Bordeaux 2 uur 9. Ineens zitten we midden in de drukte. Een heel Hollands autodorp midden in de stad. Aan de con- Ir61e is koffie en worst te krijgen. Een Engelsman, die wij Giorge Formby doopten omdat hij daarop lijkt en omdat hij kan izchen met de ene helft van zijn gezicht en ernstig kan blijven met de andere helft, ligt op een bank te slapen. Wij proberen ook nog even een half uurtje te dutten en zetten onze belde wekkers op kwart over drie. Erg best gaat het niet, maar 't geeft toch even een beetje rust. 3.39 uurStart uit Bordeaux. Voor ons ligt 't Franse hoogland, naar ons gevoel het moeilijkste traject. Wij hebben besloten niet langs de hoogste wegen te rijden, zodat ons traject iets langer wordt en wel 730 k m. tot Lyon. Wij rijden over Perigueux, Linnoges, Montiugon, Lapalisse. Zowel voor de chauffeur als de .navi gator" is dit traject een zware opgave en onze chauffeur heeft nog geen kwartier geslapen sinds vanochtend. Toch tapt bij het hem feilloos tot Lyon. Vóór Perigu?x, gaat no. 130 ons voorbij, hij zat ons al een hele tijd op de hielen, maar nog geen twee minuten later rijdt hij verkeerd, en dat is nu al de derde keer deze avond 't Sportieve element wordt nu werkelijk nog sterk vergroot door het spannend zoeken naar de goede weg. Want er zijn vele routes die mogelijk zijn en tenslotte is het een wedstrijd en is Iedere raliye-rijder zo wel een .collega" als ook een „concurrent". En eerlijk gezegd doen wij het er een beetje om, om zodra er één achter ons blijft rijden, kennelijk om van ons te profi teren, hem voorbij te laten gaan jnist voor een moeilijk kruispunt of een stadje. En dat heeft verschillende malen succes. Zo heeft een rijder b.v. prompt een verkeerde weg ingeslagen die circa 20 k.m. om was. Bij Linnoges begint het te dagen. In het Oosten wordt het lichter en wij rijden de opkomende zon tegemoet. In de dalen van Auvergne stijgen de nevels op en 't land schap is werkelp schitterend. Mist. Maar dan gebeurt er iets wat minder prettig is. 't Begint te misten. En steeds dichter worden de mistnevels zodat wij onze snelheid moeten terugbrengen tot circa 40 k.m. Maar in het begin hebben wij hard gereden zodat wij wel wat speling hebben. No. 105 heeft zich alweer eens in de weg vergist want hoewel hij zo straks nog voor ons was, komt hij ons nu weer achterop. Bij Montlugon rijdt no. 108 ons voorbij en rijdt direct daarna een verkeerde weg in met een razende vaart. Die zullen we voorlopig wel niet meer zien. Roanne is de stad van de knappe meisjes; dat vindt tenminste onze tweede chauffeur, die daardoor bijna een fietser omver rijdt. Bij een spoorweg, die maar niet open wil rijdt een weinig sportieve Zweed een hele rij raliye rijders voorbij, en gaat links van de weg vooraan staan, onder luid protest van de anderen. Dan komt tegen twee uur Lyon in 't zicht. Tegelijkertijd begin het te regenen, wat minder prettig is. Om 14 10 komen wij in Lyon aan. Met nog even tijd om een kwartiertje door de stad te lopen, en een paar winkels binnen te gaan. Maar om 14.51 moeten we al weer verder, en dan gaat 't weer terug naar 't Noorden. Eerst door het mooie land van Bourgogne waar overal de wijnakkers op de heuvels liggen met hnn rijke .chateaux". In de oude hoofdstad Dyon stoppen we even om sinaasappels te kopen en bananen. Dit blijkt de hele tocht steeds weer het beste voedsel te zijn om fit te blijven. Een paar sinaasappels en weg is de slaap en de vermoeidheid, No 140 staat vlak* achter ons en koopt bij 't zelfde tentje bananen. Na Bourgondië komt het land van de Marne en van St. Diziër tot Reims heb ik werkelijk een paar uur geslapen. De nacht is inmiddels opnieuw gevallen en weer zien we alleen het licht van onze koplam pen en horen we het pittige en feilloze gebrom van onze motor. De wagen houdt houdt zich prima. Nog niets is er aan geweest. Door de radio horen we even een verslag van de Tulpenraliye, en lachen we een beetje over de rijke fantasie van de repor ter, die overigens een heel smakelijk ver haal opdist en dan komt Reims. Een stad, waaraan we geen prettige her i nering zullen houden. Nergens is de weg zo slecht aangegeven en reeds om 12 uur lijkt de stad al haast uitgestorven. Wij rijden mis en weer mis en nog eens een keer. Maar eindelijk zijn we er dan toch uit. Dan echter begint een ware duiveirit, want tot overmaat van ramp vergissen wij ons een uur bij de tijdberekening. Waarschijn lijk door onze slaperige hoofden, maar we berekenen dat we voor een route van 180 K.m. nog maar 3 uur hebben met inbegrip van de grens. Racen jongens, anders halen we het niet meer I En ineens zijn we alle drie weer klaar wakker en brullen we wer kelijk door de donkere nacht. Spoorlijnen en trambanen, die de weg kruisen, zijn geen oponthoud meer. Of ze goed of slecht liggen, geeft niet, vooruit maar, geen vaart minderen, alleen maar .kop in, jongens" en dan wil het wel eens, dat onze Hillman met zijn vier wielen tegelijk van de grond springt. Maar ook de nieuwe Vredestein- banden houden zich voortreffelijk, ze liggen muurvast en we hebben geen lekke band gehad. Om 4.37 moeten we in Brussel zijn. Er zijn nog meer laatkomers en iedereen pro beert het eerst aan de grens te zijn. Dan rijdt de ene verkeerd, dan weer de andere, maar ze blijven toch dicht bjj elkaar. Wij Abonnements prijs: Losse nummers 5 ct. Kwartaal abonnement Axel binnen de kom fl 1,25 Alle andere plaatsen in Nederland en Ned. Indlè fl. 1,55. Buitenland fl. 2, Advertentieprijs 7 cent per m.m. Inaezonden Mededeelingen 20 cent per m.m. Kleine Advertentién (maximum 8 regels) 1 - 5 regels 60 cent. iedere regel meer 12 cent extra.

Krantenbank Zeeland

Axelsche Courant | 1949 | | pagina 1