AXELSCHE IE COURANT
Dagelijks leven in Moskou.
Onze Nederlandse Tulpen-rallye.
Frankering bij abonnement, Axel.
ZATERDAQê.7 EMEI 1949.
63e JAARGANG No. 61.
NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD
Verschijnt iedere
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Woensdag en Zaterdag
Drukker-Uitgeefster:
Firma J. C. VINK
Adres Redactie en Administratie:
AXEL Markt 12 Postbus 16 Tel. 56§
Hoofdredactie:
T. C. VINK-van VESSEM
Wie iets wil zeggen over het dagelijks
leven in Moskou moet met veel factoren
tekening houden. In de eerste plaats wel
net het feit, dat er ondanks alle beweringen
heel weinig zekerheid bestaat. Stellig, ieder
Is verzekerd van werk, maar het kan heel
wel gebeuren, dat hij daartoe vandaag op
morgen wordt overgeplaatst van Moskou
r,aar een uithoek van Siberië en het kan
ook gebeuren, dat de oude onderwijzeres
aan het sneeuwruimen wordt gezet. De kin
deren zijn verzekerd van een goede oplei
ding, maar het kan gebeuren, dat de staat
kinderen nodig heeft in een fabriek en dat
kinderen van 12 jaar worden overgebracht
naar een soort kostschool, waar zij leren
en werken, zoals de staat dat wil en niet
zoals de ouders het zich gedacht hadden.
De oudjes zijn verzekerd van een goede
verzorgingzeker, zo lang er voor iedereen
voldoende is, maar als er door misoogst
tekorten dreigen, krijgen de oudjes het
minst van allen.
Als wij een bezoek wilien brengen aan
een «gemiddeld* gezin, staan wij voor een
grote moeilijkheid, want er zijn in Moskou
enorme verschillen in inkomsten er. in
sociale positie.
Een gewone arbeider die tot het prole-
lariaat behoor', dat volgens de wet de
macht in handen heeft, leeft volgens wes
terse begrippen armoedig. Laten wij eens
een man nemen Peter Alexandrowitsjhij
ii 33 jaar, getrouwd en heeft twee kinderen,
ijn vrouw heet VeraPavel, zijn zoontje
tien jaar en Tatjana, zijn dochtertje, acht
jaar. De ouders zijn heel jong getrouwd
t was gebruikelijk in die tijd, toen schei"
den uitermate gemakkelijk was. Tegen
woordig is het dat allerminst, maar dat
Interesseert Peter en Vera niet, want zij
honden van elkaa*. Peter werkt in een van
de grote electrische centrales, waarvoor
Moskou beroemd is en na aftrek van de
diverse verplichte bijdragen, brengt hij
maandelijks 350 roebel mee naar huis. Hij
zou elders wel meer kunnen verdienen,
maar dan verliest hij gedeeltelijk zijn rech
ten op ziekte- en ouderdom3-uitkerinp, en
daarom blijft hij liever waar hij is. Vera,
die op de staatsbank werkt, verdient meer
dan haar man450 roebel per maand. Het
gezamenlijk inkomen bedraagt dus 800
roebel, waarvan 50 roebel huishuur moet
worden betaald. Naar westerse maatstaven
is dat teveel voor de woning, die zij hebben.
Die woning besfaat uit een kamer op de
derde verdieping van een oud lelijk huur
huis in de buurt van de fabriekuit één
hamer en een hoek in de gemeenschap
pelijke keuken Maar de kamer biedt be
schutting tegen sneeuw, regen en wind.
Het huis moge kaal, saai en armoedig zijn,
met muren vol vlekken en krassen, als je
eenmaal in de kamer bent, valt het best
mee. Ze is ruim, en de Russen zijn eraan
gewend een kamer met anderen te delen en
in het woonvertrek te slapen. Dat is altijd
zo geweest en zo deert het Peter en Vera
niet, dat zij hun kamer niet alleen met de
hinderen, maar ook met Peters oude moeder
delen.
Het is die oude moeder, die in feite de
gehele huishouding drijft. Zij staat in de rij
om de dagelijkse levensbehoeften in te
slaanbrood, havermout, aardappelen en
een halve liter melk (als ze die krijgt
zonnebloem-olie en zo nu en dan een stuk
vlees of worst, een beetje theegruls, een
paar plakjes kaas, of summum van luxe
- een zure augurk. Het is oma, die in de
gemeenschappelijke keuken kookt eg de
hunst verstaat met behulp van een paar
flinters vlees of vis of andere toevoegsels,
enige variatie te brengen in de altijd weer
terugkerende boekweitengrutten. Zij gaat
nooit uit zonder boodschappentas. Zij let
op de kinderen, als die geen school heb
ben. Evenals in tal van andere gezinnen,
is het de tegenwoordigheid van grootmoe
der, met haar practische zin, die het gezin
In stand houdt. Want de echtelieden bren
gen een groot deel van hun vrije tijd door
op bedrijfsvergaderingen en andere samen
komsten. Weliswaar zijn zij geen partijlid,
maar Peter heeft belangstelling voor poli
tiek en voor de gemeenteraadsverkiezingen,
terwijl Vera dol is op toneelspelen en heel
wat belangrijke rollen speelt bij amateur-
uitvoeringen. Voor hen is hun huis dus
weinig meer dtn een slaapgelegenheidhet
i> in al die jaren nog nooit hun thuis ge
worden. Hiertoe heeft zeker ook bijgedragen
het feit, dat zij elke dag ergens anders heen
kunnen worden gestuurd. Maar grootmoeder
blijft en zij zal blijven tot zij eventueel
weer terugkeren.
Het gezin heeft een moeilijke tijd achter
de rug. Peter had longontsteking opgelo
pen; hij heeft lang in het ziekenhuis gele
gen de behandeling leek wel goed, maar
de medicijnen en de versterkende middelen,
die de patiënten werden voorgeschreven,
waren niet te krijgen. Die longontsteking
maakte ook, dat Peter niet in dienst be
hoefde. Hij had trouwens werk, dat van
belang werd geacht voor de oorlogvoering,
en hij heeft dan ook tweemaal zo hard
moeten werken als compensatie voor zijn
afgekeurd-zijn. Aangezien hij in Moskou
bleef, zag hij. welke moeilijkheden de huis
vrouwen in de eerste oorlogsjaren te over
winnen hadden. Wie niet in de fabrieks-
cantine at, kreeg twee jaar lang precies
genoeg te eten om niet te verhongeren
en soms ook niet genoeg. Peter Alexandro
witsj geloofde dat na de oorlog alles beter
zou gaan, al twijfelde hij er wei eens aan.
Het verbaasde hem dan ook niet zo heel
erg, toen er plotseling na de overvloed uit
de eerste na-oorlog3e tijd minder was dan
ooit te voren.
De bonvrije artikelen, die in de zgn. win
kels te koop waren waar het brood 10
roebels per snee en de aardappelen 20 roe
bel per kilo kosten ko-i het gezin niet
kopen, tenminste niet dikwijls. Het moest
dus leven van zijn distributiepakkethadden
Vera en haar man niet In de ca atlne kunnen
eten, dan zouden zij deze tijd beslist niet
zijn doorgekomen.
Grootmoeder at precies als alle Rus
sische grootmoeders bijna niets en toch
was het heel moeilijk. Als een van de kin
deren ziek was en ze de zieke iets extra's
wilden geven, b.v. een ei of een schijf ham
of een halve liter zure room, moest een halve
maand salaris worden opgeofferd. Pas lang
zamerhand drong het in Moskou door, dat
dit gebrek aan levensmiddelen het gevolg
was van de mislukte oogst van 1946. Inde
zomer van 1947 begon de toestand te ver
beteren de prijzen in de winkels daalden
belangrijk, zodat zij eindelijk eens iets extra's
konden kopen. Dat deden zij dan van het
geld, dat zij in de oorlog gespaard hadden
toen er niets te koop was.
In zijn hart vindt Peter het wel goed, dat
dit spaargeld op is. want in dit voorjaar
van 1948 weet je rog minder dan anders,
wat het geld waard ts. Voor de geldzui-
verlng hadden er al allerlei geruchten
gelopen; de mensen bestormden de winkels
om al hun geld in goederen om te zetten.
Peter had niets meer om te zetten; het
enige, wat zij nog bezaten was een biljet
van 300 roebel, dat voor noodgevallen
bewaard werd in de sokkel van de grote
buste van Worosjilof. Dat biljet is nu ineens
niet meer waard dan 30 roebel, Dit plotse
linge verlies heeft Peter toch wel even uit
zijn evenwicht gebracht.
Maar wat de belangrijkste levensmiddelen
betreft zou hij er nu eigenlijk beter aan toe
moeten zijn, want alles is bonvrij en alles
kost hetzelfde als in de tijd van de distri
butie, zodat zij nu meer zouden moeten
kunnen kopen. Ook vaatwerk, pannen,
schoenen, kleren en kindergoed zijn vrij,
maar al kosten deze artikelen 60 pet. min
der dan destijds in de „winkels", tcch zijn
ze nog veel duurder dan in de tijd van de
tijd van de distributie en kost het grote
moeite ze te krijgen.
Het leven is voor Peter Alexandrowitsj
hierom moeilijker geworden, omdat hij als
economische zwakkere nu voor zijn dage
lijkse behoeften hetzelfde moet betalen ais
zijn veel beter gesalarieerde bazen, m.a.w.
hij vreest, dat er voor hem weinig meer te
kopen overblijft, want dat zijn bedrijfsleider
om van de stachanof-arbeiders en de
partijleden maar niet te spreken hem
altijd wel voor zal zijn. Voor deze mensen
is het leven nu veel goedkoper geworden,
want vroeger plachten zij in de dure „win
kels" te kopen.
Hij wacht dus maar af, en intussen gaat
zijn dagelijks leven verder in de geregelde
rhylhme van arbeid, slaap en bijwonen van
politieke vergaderingen. Op die vergade
ringen worden eenstemmig motie's aange
nomen tegen het imperialistische monopo
lie-systeem, hetgeen volgens hem de bron
van alle ellende is. Hij gaat ook naar
debatvergaderingen, waar gediscussieerd
wordt over de werkwijze in de fabriek of
naar ontspanningsavonden, waar toneel, dans
en zang elkaar afwisselen. Op Zondag
maakt hij met zijn kinderen een wandeling
naar het Gorki-plein, rijdt hij rond in de
ondergrondse en soms neemt hij hen zelfs
mee naar de dierentuin.
Zijn leven is moeilijk. Maar hij leeft,
evenals alle anderen, in moeilijke tijden. Hij
hoopt, dat zijn kinderen het beter zullen
hebben. Zijn dochtertje Tatjana mag toe
latingsexamen doen voor een balletschool.
Dat heeft moeder Vera heel wat moeite
gekost. Als Tatjana slaagt, dan is haar
toekomst verzekerd. En intussen prijst Peter
zich gelukkig, dat hij een huis heeft en een
betrekking, die hem bevalt. Hij is niet
jaloers op zijn bedrijfsleider Lef Iwanowitsj
die met zijn auto naar de fabriek komt,
kaartjes krijgt voor de.opera en zijn vacantie
doorbrengt in de K im. Lef Iwanowitsj
hoort tot een andere wereld. Toch piekert
Peter er wel eens over, dat hun werelden
zo ver uit elkaar zijn komen te liggen. Voor
een paar schoenen moet hij 250 roebel
ofwel 2/3 van zijn maandloon neertellen,
maar Lef kan zo'n bedrag gemakkelijk
missen van zijn 5000 roebelzijn schoenen
zijn niet duurder, tenzij hij de door de staat
verschafte schoenen niet goed genoeg zou
vinden en er zich een paar zou laten
aanmeten.
Men mag Peter Alexandrowitsj, die zijn
leven lang hard heeft gewerkt en ontbe
ringen heeft gekend, aanvankelp tijdens de
reyolutie, toen in de tijd van de burger
oorlog, later onder het vijfjarenplan en
tenslotte in de oorlog, als een typische
vertegenwoorniger van de Rus in de grote
stad beschouwen. Hij lijdt ongetwijfeld
armoede, maar hij is toch altijd nog veel
beter af dan talrijke andere inwoners van
Moskou, die opgehoopt zitten in de kelder
woningen van oude, nooit-gemoderniseerde
huizen uit de vorige eeuw. Hij weet of
vermoedt, dat zqn toekomstige weivaart
samenhangt met die van zijn land. Hij heeft
met zijn gezin een éénkamerwoning in een
overbevolkte stad van twee millioen inwo
ners, hij heeft als vakman een behoorlijke
baan, hij koestert veel verwachtingen van
zijn kinderen, althans van zijn dochtertje,
want de jongen heeft geen bijzondere
talenten en die zal wel arbeider worden
als zijn vader. Hij verheelt zich niet, dat
hij één van het millioen stedelingen is, die
allemaal zo leven en hij heeft dan nog
het voordeel, dat hij contact heeft met het
platteland, want zijn meeste familieleden
zijn landarbeiders. Hij en zijn gelijken
vormen de ruggegraat van een groot volk,
en vaak, als hij niet te moe is om aan iets
anders dan zijn eigen beslommeringen te
denken, vervult dit besef hem met trots.
Dan ontwaart hij ook een gevoel van soli
dariteit met de grote Stalin, die de gewel
dige taak heeft een groot volk vooruit te
drijven, een groot volk, dat zich niet graag
laat opdrijven, en die het tegelijk moet
beschermen tegen bewuste en onbewuste
fouten en gruwelen van de bonzen. Want
Peter Alexandrowitsj is reeds lang tot het
droeve inzicht gekomen, dat je de bonzen
nooit kunt afschaffen.
Bordeaux 2 uur 9. Ineens zitten we
midden in de drukte. Een heel Hollands
autodorp midden in de stad. Aan de con-
Ir61e is koffie en worst te krijgen. Een
Engelsman, die wij Giorge Formby doopten
omdat hij daarop lijkt en omdat hij kan
izchen met de ene helft van zijn gezicht
en ernstig kan blijven met de andere helft,
ligt op een bank te slapen. Wij proberen
ook nog even een half uurtje te dutten en
zetten onze belde wekkers op kwart over
drie. Erg best gaat het niet, maar 't geeft
toch even een beetje rust.
3.39 uurStart uit Bordeaux. Voor ons
ligt 't Franse hoogland, naar ons gevoel
het moeilijkste traject.
Wij hebben besloten niet langs de
hoogste wegen te rijden, zodat ons traject
iets langer wordt en wel 730 k m. tot Lyon.
Wij rijden over Perigueux, Linnoges,
Montiugon, Lapalisse.
Zowel voor de chauffeur als de .navi
gator" is dit traject een zware opgave en
onze chauffeur heeft nog geen kwartier
geslapen sinds vanochtend. Toch tapt bij
het hem feilloos tot Lyon. Vóór Perigu?x,
gaat no. 130 ons voorbij, hij zat ons al
een hele tijd op de hielen, maar nog geen
twee minuten later rijdt hij verkeerd, en
dat is nu al de derde keer deze avond
't Sportieve element wordt nu werkelijk nog
sterk vergroot door het spannend zoeken
naar de goede weg. Want er zijn vele
routes die mogelijk zijn en tenslotte is het
een wedstrijd en is Iedere raliye-rijder zo
wel een .collega" als ook een „concurrent".
En eerlijk gezegd doen wij het er een
beetje om, om zodra er één achter ons
blijft rijden, kennelijk om van ons te profi
teren, hem voorbij te laten gaan jnist voor
een moeilijk kruispunt of een stadje. En
dat heeft verschillende malen succes. Zo
heeft een rijder b.v. prompt een verkeerde
weg ingeslagen die circa 20 k.m. om was.
Bij Linnoges begint het te dagen. In het
Oosten wordt het lichter en wij rijden de
opkomende zon tegemoet. In de dalen van
Auvergne stijgen de nevels op en 't land
schap is werkelp schitterend.
Mist.
Maar dan gebeurt er iets wat minder
prettig is. 't Begint te misten. En steeds
dichter worden de mistnevels zodat wij
onze snelheid moeten terugbrengen tot circa
40 k.m. Maar in het begin hebben wij hard
gereden zodat wij wel wat speling hebben.
No. 105 heeft zich alweer eens in de
weg vergist want hoewel hij zo straks nog
voor ons was, komt hij ons nu weer
achterop.
Bij Montlugon rijdt no. 108 ons voorbij
en rijdt direct daarna een verkeerde weg in
met een razende vaart. Die zullen we
voorlopig wel niet meer zien.
Roanne is de stad van de knappe meisjes;
dat vindt tenminste onze tweede chauffeur,
die daardoor bijna een fietser omver rijdt.
Bij een spoorweg, die maar niet open wil
rijdt een weinig sportieve Zweed een hele
rij raliye rijders voorbij, en gaat links van
de weg vooraan staan, onder luid protest
van de anderen. Dan komt tegen twee uur
Lyon in 't zicht. Tegelijkertijd begin het te
regenen, wat minder prettig is. Om 14 10
komen wij in Lyon aan. Met nog even tijd
om een kwartiertje door de stad te lopen,
en een paar winkels binnen te gaan. Maar
om 14.51 moeten we al weer verder, en
dan gaat 't weer terug naar 't Noorden.
Eerst door het mooie land van Bourgogne
waar overal de wijnakkers op de heuvels
liggen met hnn rijke .chateaux". In de
oude hoofdstad Dyon stoppen we even om
sinaasappels te kopen en bananen. Dit
blijkt de hele tocht steeds weer het beste
voedsel te zijn om fit te blijven. Een paar
sinaasappels en weg is de slaap en de
vermoeidheid,
No 140 staat vlak* achter ons en koopt
bij 't zelfde tentje bananen.
Na Bourgondië komt het land van de
Marne en van St. Diziër tot Reims heb ik
werkelijk een paar uur geslapen. De nacht
is inmiddels opnieuw gevallen en weer
zien we alleen het licht van onze koplam
pen en horen we het pittige en feilloze
gebrom van onze motor. De wagen houdt
houdt zich prima. Nog niets is er aan geweest.
Door de radio horen we even een verslag
van de Tulpenraliye, en lachen we een
beetje over de rijke fantasie van de repor
ter, die overigens een heel smakelijk ver
haal opdist en dan komt Reims.
Een stad, waaraan we geen prettige her
i nering zullen houden. Nergens is de weg
zo slecht aangegeven en reeds om 12 uur
lijkt de stad al haast uitgestorven. Wij
rijden mis en weer mis en nog eens een
keer. Maar eindelijk zijn we er dan toch uit.
Dan echter begint een ware duiveirit, want
tot overmaat van ramp vergissen wij ons
een uur bij de tijdberekening. Waarschijn
lijk door onze slaperige hoofden, maar we
berekenen dat we voor een route van 180
K.m. nog maar 3 uur hebben met inbegrip
van de grens. Racen jongens, anders halen
we het niet meer I En ineens zijn we alle
drie weer klaar wakker en brullen we wer
kelijk door de donkere nacht. Spoorlijnen
en trambanen, die de weg kruisen, zijn
geen oponthoud meer. Of ze goed of slecht
liggen, geeft niet, vooruit maar, geen vaart
minderen, alleen maar .kop in, jongens" en
dan wil het wel eens, dat onze Hillman
met zijn vier wielen tegelijk van de grond
springt. Maar ook de nieuwe Vredestein-
banden houden zich voortreffelijk, ze liggen
muurvast en we hebben geen lekke band
gehad.
Om 4.37 moeten we in Brussel zijn. Er
zijn nog meer laatkomers en iedereen pro
beert het eerst aan de grens te zijn. Dan
rijdt de ene verkeerd, dan weer de andere,
maar ze blijven toch dicht bjj elkaar. Wij
Abonnements
prijs:
Losse nummers 5 ct.
Kwartaal
abonnement
Axel binnen de kom
fl 1,25
Alle andere plaatsen
in Nederland en
Ned. Indlè fl. 1,55.
Buitenland fl. 2,
Advertentieprijs
7 cent per m.m.
Inaezonden
Mededeelingen
20 cent per m.m.
Kleine Advertentién
(maximum 8 regels)
1 - 5 regels 60 cent.
iedere regel meer
12 cent extra.