AXELSCHE M COURANT
Koninginn&dag.
F a< keiine bij abonnernen', Axel.
ZATERDAG 30 APRIL 1949.
63* JAARGANG Nu. 59.
NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD
Verschijnt iedere
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Woensdag en Zaterdag
Drukker-Uitgeefster:
Firma J. C. VINK
Adres Redactie en Administratie:
AXEL Markt 12 Postbus 16 Tel. 56§
Hoofdredactie:
T. C. VINK-van VESSEM
„MIJN NAAM IS JULIANA".
Op 30 April 1944 hield H. K. H. Prinses
Juliana ver van Haar volk een radio rede
lot het Nederlandse volk, die we ontlenen
aan het zo juist verschenen boek: „Mijn
raam is Juliana", dat wordt uitgegeven door
N.V. Gebr. Zomer «5c Keuning te Wageningen.
De titel is ontleend aan de eerste woorden
die Prinses Juliana voor de microfoon
gesproken heeft, toen zij zich voorstelde
aan het Canadese volk, met de woorden
„My name is Juliana".
Dit boek bevat totaal 120 redevoeringen,
die H. M. Koningin Juliana als Prinses of
Koningin heeft uitgesproken, in Nederland,
Canada, Amerika, West-Indië, enz.
De rede luidde als volgt:
Het is een jaar geleden, sedert ik het
voorrecht heb gehad op mijn verjaardag tot
U te spreken, een jaar, waarin zeer veel
plaats vond aan gebeurtenissen van levens
belang voor de wereld, als ook voor velen
persoonlijk.
Wij zien de ontzaglijke tegenstelling van
aan de ene kant de duisternis van 's vijands
wanhoop en de dagelijkse nieuwe misdaden,
die daaruit voortkomen en aan de andere
kant het door de duisternis brekende, voort
durend sterkere licht van de naderende
overwinning.
Maar ais men terugdenkt aan een jaar
geleden, dan is de slotsom nu eenmaal
er Is niet dat gebeurd, wat wij gehoopt
hadden.
En toch wordt er alom met grote kracht
gewerkt aan uw bevrijding. Ik ben zelf
voortdurend in de gelegenheid getuige te
zijn van het geweldig aandeel van Amerika
in deze ontzaglijke taak.
Toen ik rondreisde hier in Canada en de
Verenigde Staten en ook bij gelegenheid van
mijn onvergetelijk bezoek aan de West, en
enkele daar omliggende landen, heb ik met
grote dankbaarheid kunnen ervaren, dat de
namen „Neder'and" en „Nederlander" nooit
in hoger aanzien zijn geweest.
En hoe trots maakt het ons, want het is
door werken, dat ons land en volk zich
deze belangrijke plaats heeft verzekerd.
Eendrachtig en machtig temidden van be
vriende naties, zult gij staan in het bewust
zijn, dat in samenwerking met elkander de
waarborg ligt voor een bljjvende vrede.
Velen onzer bondgenoten,waaronder
jongeren in grote getale, heb ik gesproken
en ik heb kunnen constateren, hoe de besten
onder hen in deze wereld buiten bezet
gebied, die waarlijk bereid zijn hun leven
te geven, zich toch bewust zijn, hoeveel
minder groot hun aandeel kan zijn dan van
hen, die onder de bezetter leven en hoe
zij tot hen opzien.
Zoals ik zeide, had ik het voorrecht de
Staatsdelen Suriname en Curasao te bezoe
ken en wat ik daar gezien en vefnomen
heb, heeft mij vervuld van de grootste een
heid van ons Rijk.
In alle plaatsen wapperden de Neder
landse vlaggen, van ieder gebouw, van
leder huis, werkte men voor de bevrijding
van Nederland en Indonesië met alle mid
delen, die ten dienste staan. Trots op het
land, waar zij zijn geboren, of waar zij vele
jaren hebben doorgebracht, vormen zij de
vertegenwoordigers van vele en verschil
lende vormen van beschaving, in deze
tijden het vrije deel van ons Koninkrijk,
bewust van de verantwoordelijkheid, die op
hen rust in de grote strijd voor vrflheid,
vertrouwende in de toekomst, die ons
Koninkrijk tegemoet gaat.
De harleiykheid van de ontvangst, dh
ik daar heb mogen ondervinden zal ik
nimmer vergeten.
Moge de tijd spoedig komen, dat ik ook
een bezoek kan brengen aan Indonesië, om
aldaar, wanneer een einde zal zijn geko
men aan de onderdrukking, dezelfde geest
van krachtig samenhoren te ervaren. Ons
Rijk is machtig en sterk een grote toe
komst ligt voor ons
En hierbij denk Ik speciaal aan de jonge
ren, op wier schouders de eervolle en
belangrijke taak rust om die te verwezen
lijken. Zij zullen deze bouwen in een een
drachtig samenwerken, tot welzijn van land
en volk.
Laat hier een volk herrijzen, wijzer, schoner,
Dan toen het neerdaald' in het doodsgebied,
Dat van Uw aard' opnieuw een vrij bewoner
Staag naar de kim van Uw voleinding ziet
En nu, vijf jaar later vieren wij weer in
vo"e vrijheid d^ze da", dnch nu riet meer
als de verjaardag van Prin*fs Juliana, maar
als „Koninginnedag*. Als het kan nop inniaer
voelen wij ons verbonden aan Haar, die
de naam „Juliana" draagt.
Wij weten de Kroon gedragen door een
vorstin, die de wereld in de somberste
uren heeft gekend, maar zien de troon
geschraagd door trouwe onderdanen, die
met de Koningin samen leven en werken
We zullen vandaag mèt de Koninklijke
familie in het Stadion te Amsterdam het
grote feest vieren van Briels, ten bate van
het kind. „Wie wint de pot.*
Duizenden in het Stadion en tienduizen
den bij de radio, maar allen tezamen, want
„Eendracht maakt Macht*.
Op afbetaling.
Nu het geld in handen van de consu
menten schaars begint te worden, neemt
tengevolge daarvan natuurlijk de koopk:acht
af. Dit verschijnsel komt o.m. tot uiting in
de wederopleving van het reeds van voor
de oorlog bekende afb»ta!irgs-systeem. De
omzetten van de afbetalings-bedrijven lopen
dan ook weer zeer snel op.
Bona-fide afbetalings-bedrijven kunnen bij
de afnemende koopkracht een uitkomst zijn
voor de verbruiker bij de aanschaffing van
duurzame gebruiksgoederen, die ineens niet
betaald kunnen worden. Mala-fjde bedrijven
daarentegen misbruiken de geringe koop
kracht van de adspirant-kopers en brengen
deze in steeds grotere moeilijkheden.
Enige zaken die de volle aandacht ver
dienen van de verbruiker, die tot koop op
afbetaling wil overgaan, zijn:
a. dat geen artikelen worden gekocht
waarvan de gebruiksduur korter is dan de
afbetalingstermijn. Dit geldt vooral bij aan
koop van 2e handsgoederen (voornamelijk
kleding, schoeisel, meubilair.
b. dat niet gekocht wordt boven de
draagkracht, zodat de afbetalings-verplich-
tingen regelmatig kunnen worden nageko
men. Het verschijnsel doet zich nl. voor
dat men, omdat het op afbetaling gaat zich
laat verleiden goederen te kopen in een
luxere uitvoering dan men normaal zou
hebben gedaan, b.v. een luxe fiets in plaats
van een standaard-rijwiel, dure radio's,
zoals pick-ups ed.
c. dat men er nauwkeurig op toeziet,
dat de geoorloofde prijs plus geoorloofde
afbetalingsvergoeding wordt berekend. Ais
normaal mag worden aangenomen 11 tot 12
pet. rente per maand.
1. Als men normaal koopt wordt soms
in meerdere winkels nagegaan, waar de
prijs het voordeligst is. Bij koop op afbe
taling blijft dit (concurrentie) veelal achter
wege. Een koper op afbetaling blijft meestal
bij één en hetzelfde afbetalingsbedrijf en
gaat niet de markt verkennen.
Dit geldt temeer voor zogenaamde col-
portagebedrijven. Hier wordt de „koper op
afbetaling* aan huis bezocht, zodat hij niet
eens naar de winkel behoeft'te gaan. Iedere
prijsvergelijking blijft dus achterwege.
Deze colportage komt veel voor in de
minder koopkrachtige buurten. Dikwijls
gebeurt het, dat nog tijdens de termijn van
het bestaande contract weer een nieuwe
overeenkom t wordt afgesloten, zodat de
koper nooit van de afbetalings-verplichtin
gen afkomt.
Dit is een gevaarlijke tendenz, omdat men
zodoende „gewoonte-koper* wordt en niet
wacht tot een koop noodzakelijk is.
Er bestaan mala fide bedrijven, die de
geringe directe koopkracht misbruiken. En
b.v. geen afschrift van het koopcontract
geven of een te hoge basis prijs berekenen.
En daarop nog een te hage rente. Als er
geen schriftelijk afbetalingscontract bestaat
mag maar 5 pet. rente per jaar van het
restant worden berekend.
Ook gebeurt het wel, dat oningevulde
koopcontracten worden ondertekend, iets,
wat natuurlijk onbezonnen is, doch een
fout, die niettemin onder mlrder o-twikk'l-
den vaak wordt begaan.
Om excessen tegen te gaan heeft de
overheid in October 1948 de „Prijzen-
beschikking Verkoop op afbetaling* in wer
king gesteld.
Deze nieuwe beschikking legt verband
tussen de hoogte van de rente en de termijn
van afbetaling. Ze schrijft bovendien voor,
dat de koper een dcor de verkoper onder-
tekeid afschrift van d? afbetalings-overeen-
komst ter hand gesteld moet worden.
Hieriu moet o.m. zijn opgeromen een
specificatie van de transactie en het plan
van de afbetaling.
Wte dus gebruik wil maken van het
afbetalingsrysteem, dat vooral voor dege
nen, die plan maken binnen afzienbare tijd
in het huwelijksbootje te stapper, zo bijzon
der aanlokkend is, wer.de zich vooral tot
een degelijke, bekende firma. Men heefl dan
alleen genot van de op deze gemakkelijke
wijze verkregen goederen, en zal zijn uit
gegeven geld niet beklagen.
DE NIW1N- RlMBOEKISTENACTIE.
Rimboekisten-actie voor jongens op
buitenposten start 1 Mei.
Over enkele dagen zal'de NIWIN-Rimboe-
klstenactie starten. De bedoeling van deze
actie, die wordl gevoerd in samenwerking
met de ba d Nederland Indonesië, Kath. en
Prot. Interkerkelijk Thuisfront, is, dat iedere
buitenpost in Indonesië van de NlWiN een
rimboekist ontvangt met als inhoud een
kcff;rgraminofoon met 25 platen, 3 gecom
bineerde dam-, schaak- en dominospelen,
een boek hersengymnastiek, een voetbal
met extra binnenbai, volleybal met extra
binnenbal, een badmintonspei, een.tafeltenr is
set, een monopoiy-spel, een voetbaipomp
met nippel en een gasolinelamp.
De kosten van een kist bedragen f410,—.
De plaatselijke NlWlN-comité's zulien dit
bedrag bijeen brengen door de verkoop van
coupons van f 5.f 2 50, f 1,en f0,50.
Het is de bedoeling dat minstens 1000
rimboeklster. zullen worden gezonden naar
de mannen op de.,voorposten om.,hen te
helpen de spanning en eenzaamheid diage-
lijk te maken.
BEGROTING LANDBOUW-EGAL1SATIE-
FONDS 1949 HERZIEN.
Oorspronkelijk tekort met 132,6
mi'lioen gulden verminderd.
De Minister van Landbouw, Visserij en
Voedselvoorziening heeft in een nota van
wijzigingen aan de Tweede Kamer der Sta
ten Generaal over de begroting 1949 van
het Lanabouw-E^alisatiefonds medegedeeld,
dat ten tijde van de indiening van de oor
spronkelijke begroting niet voldoende inzicht
kon worden verkregen in de financiële
verwachtingen voor 1949. Immers op dat
tijdstip was het overleg nog gaande over
de door de Regering te volgen loon- en
prijspolitiek, waarbij de kwestie der subsi
diëring van levensmiddelen een belangrijke
plaats innam, in de gewijzigde begroting
is r» kening gehouden met de meest recente
gegevens, uitgaande van het tegenwoordige
beleid ten aanzien van de subsidiëring en
de distributie van levensmiddelen, zodat een
voor dit ogenblik zo juist mogelijk beeld
van de in 1949 te verwachten financiële
resultaten kan worden gegtven. Het spreekt
vanzelf dat een wijziging in ae subsidie
politiek een belangrijke invloed zal hebben
op de eindcijfers van deze begroting.
Het oorspronkelijk geraamde tekort van
f 359 333 0ÜÜ is teruggebracht tot een bedrag
van 226.750 000, hetgeen ten vermindering
betekent van f 132.583.000. Deze vermin
dering is voornamelijk verkregen ten gevolge
van het streven van de Regering de last der
subsidies geleidelijk te verminderen. De
opheffing van de zgn. bakkerstoeslag geeft
besparing van 43 millioen gulden. Daar
staat echter tegenover, dat de verlaging van
de melkprijs voor de consument van het
Fonds een hogere uitgave vergt van naar
raming 18 miliioen gulden. Zeer belangrijk
voor het eindsaldo van de begroting is ook
de lagere raming Van de inkoopprijzen van
granen. Alleen al voor de veevoedersector
maakt dit een voordelig verschil uit van
43 millioen gulden; voor broodgranen van
20 millioen gulden.
DE POT IS VOL!
Alle loten van de nationale loterij voor
het zwakke kind, verbonden aan het ganzen
bordspel „Wie wint de pot??* op Konin
ginnedag, zijn verkocht. Recordhoudster in
de verkoop van deze loten Is mevrouw
A. D. M. van Heemskerk van Beest—van der
Hagen, die met haar staf na 17 April in
10 dagen tijds 83 000 loten heeft verkocht.
Hij wel.
We zagen hem lopen omdat hij opviel
door zijn onwennigheid. Traag schuifelde
hij tussen de mensen door, die haastig hun
weg zochten over het irottoir in de grote
stad. 't Was geleden, dat hij zo'n drukte
had gezien. Wanneer was dat ook weer?
Was het niet bij de aankomst? Teen waren
ze op de kade zo van de boot in een Puck
gestapt, die hen dwars door een stad had
gereden. Ze wisten toen niet waar naar te
kijker, zoveel nieuws als er was. Al die
vreemde kraampjes met hun half-duttende
eigenaars, die rare dritwieletijes met een
zitbank voorin, waarvan hij later hoorde
dat ze betja's heetten of die echte palm
bomen, die je zo nu en dan iangs de weg
zag staan.
Ja 'I was al lang geleden. Ze waren
toen direct naar buiten gegaan en werden
gelegerd in een stelletje bijeenstaand? hou
ten huisjes temidden van onmetelijke rijst
velden. Mooi had hij alles gevonden,
's Avonds had hij in zijn eentje uit zitten
kijken over de rijstvelden. De avonden
waren vol rumoer, en je or*n £!rg°n er
van suizen. Die krekeis sjirpten zo door
dringend, dat je oren er soms wel eens
pijn van deden. En dan die kwakende
kikvorsen, die altijd een koor vormden.
Als er eentje begon, deden er direct tien
tallen mee. Maar dat was ook al lang gele
den. Nu hoort hij al die dingen niet meer
en helemaal niet meer nu in de grote stad
zit. Vaak hadden hjj en zijn kamer? en er
ovzr gesproken, over de stad. Daar had je
bioscopen en gezelligheid. Daar was het
leven. Op de buitenpost zag je nooit eens
iets anders, iedere dag was hetzelfde als
de voorgaande. Je ontmoette steeds dezelfde
mensen, dag in dag uit.
En waarom die anderen wel in de grote
stad, zo hadden ze gekankerd, waarom kon
er niet eens geruild worden
Toen hij werd overgeplaatst, hadden ze
hem allemaal jaloers aangekeken. Hij wel
enzij niet. Eigenlijk hadden zij bem
meteen buiten gesloten. Een klein beetje
norse antwoorden bad hij soms gekregen
op zijn vragen. Maar hij had zijn schouders
opgehaald. Eerstdaags was hij toch weg.
Prettig had hij die paar dagen buiten
gevonden. Bij alles wat hij deed zag bij
reeds zijn nieuwe standplaats voor zich.
Vast en zeker zou hij een hele week achter
elkaar iedere dag r.aar de bioscoop gaan.
Die nacht had hij er bijna niet van kun
nen slapen. Bijna de hele nzchf had hij
wakker gelegen en had maar liggen denken
aan wat hem te wachten stond. Vanmorgen
toen hij op punt van vertrekken stond, had
hij zich wel eventjes minder gevoeid. S:uk
voor stuk had hij zijn kameraden de hand
gedrukt. Had hij tientallen goede en slechte
raadgevingen afgeweerd met een „dat komt
best voor elkaar".
De rit op de drietonner was prettig
geweest. Die Piet was een goede chauffeur
Vooral toen zij uit de bergen afdaalden
naar de vlakte, had hij genoten. Toen ze
de plaats van bestemming hadden bereikt,
had hij Piet vlug een goede reis toegewenst
om toch vooral geen minuut te missen van
deze grootse dag. En hier liep hy nu. Hy
genoot gewoon van de drukte, van al die
mensen, 't Was wel erg warm hier. Maar
dat zou wel wennen, 't Was by hen boven
wei erg ko^l. Jammer dat alles hier zo
stoffig was, maar enfin, vanavond, als hij
naar de bioscoop zou gaan
Een paar maanden later toen we een
buitenpost bezochten, zagen we hem weer.
Niet begrypend vroegen we hem, hoe hy
daar nu weer kwam.
Een paar weken was het goed gegaan.
Alles was nieuw geweest. Tientallen films
had hij gezien. Toen was hij gaan twijfelen
of de stad wel zo erg prettig was. De
twijfel had niet lang geduurd. Heel vlug al
had hy beseft dat hij in de siad niet meer
zou kunnen wennen. Hij had verzocht om
terug te mogen, terug naar zyn kameraden
buiten, naar de rust, ver weg in de bergen.
Later had hy meer aangedrongen, uiteinde
lijk gesmeekt.
Nu was hij weer terug. Zyn verlof had
hy verleden week geweigerd. Er. 's avonds
als hy weer over de rijstvelden zit te turen,
hoort hij weer net als vroeger de krekcis
en dekikvorsen.
Montgomery zal 6 Mei a s. voor een
bezoek van vyf dagen in ons iand komen.
Hij zal arriveren op Welschap by Eindhoven.
noonnements-
prljis
Losse nummers 5 ct.
Kwartaal
abonnement
Axel binnen de kom
fl 1,25
Alle andere plaatsen
in Nederland en
Ned. Indié il. 1,55.
Buitenland fl. 2,
Advertentie prijs
7 cent per m.m.
Ingezonden
Mededeelingen
20 cent per m.m.
IC'e'ne Advertentiën
(iiicximum 8 regels)
1 - 5 regels 60 cent.
iedere regel meer
12 cent extra.
