AXELSCHE IS COURANT
r
Frarkering bi} abonnement, Axel.
ZATERDAG 26 MAART 1949
63- JAARGANG No. 50
NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD
Verschijnt iedere
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Woensdag en Zaterdag
Drukker-Uitgeefster:
Firma J. C. VINK
Adres Redactie en Administratie:
AXEL Markt 12 Postbus 16 Tel. 56§
Hoofdredactie:
T. C. VINK-van VESSEM
De 52ste Jaarbeurs.
29 Maart tot en met 7 April a.s.
Nog enkele dagen en de 52ste Jaarbeurs
zal haar poorten openen.
De komende Voorjaarsbeurs zal enige
zeer bijzondere kenmerken dragen. Zij wordt
gehouden precies één jaar, nadat de gene
reuze Marshall-hulp, die in het afgelopen
jaar zo sterk onze aandacht heeft getrokken,
naar Europa begon te vloeien om hier de
zn gewenste stabiliteit in de economische
verhoudingen te brengen. De a.s. Jaarbeurs
jcan als de etalage worden beschouwd,
waarin al hetgeen het afgelopen jaar tot
stand werd gebracht, is uitgestald. Eu
omdat wij, zonder onszelf te kort te doen,
een belangrijk deel van dit resultaat te
danken hebben aan de steun die ons door
de Verenigde Staten binnen het kader van
het Economisch Herstel Programma (Mars
hall-plan) werd verleend, spreekt het van
zelf, dat aan de „verjaardag" van het Mars
hall-plan door de Koninklijke Nederlandse
Jaarbeurs grote aandacht zal worden
geschonken. Op 4 April zal een speciale
Marshall-dag worden georganiseerd, welke
niet alleen tot een grote manifestatie van
het Nederlandse bedrijfsleven, maar eveneens
tot één van de grootste demonstraties van
plan Marshall in West-Europa zal worden.
Als fweede kenmerk van de komende
jaarbeurs, kan melding worden gemaakt
van dc zeer omvangrijke groepen Textiel
en Bouwmaterialer, die zullen deelnemen.
Speciaal de Textielgroep zal een luister
verspreiden zoals Utrecht tot nog toe nimmer
heeft gekend. De gehele Beatrixhal waaraan
nu een brede galerij is toegevoegd, waar
eveneens textielproducten worden geëtaleerd
als de gehele Irenehal zullen diimaal met
stands uit de texliel-branche worden gevuld.
Voor de eerste maal heeft ook België een
collectieve groep textiel naar -Utrecht afge
vaardigd, weike de helft van de Irenehal
zal omvatten. De Berielux-gedachte heeft
dus ook veld gewonnen op het gebied van
de textiel en komt, mede op dit gebied, op
de Utrechtse jaarbeurs tot uiting. Goed
voorbeeld doet goed volgen. Zullen we
misschien in de nabije toekomst het grote
ogenblik beleven, dat in alle branches
groepen firma's uit beide landen op de
laarbeurs zullen zijn vertegenwoordigd
Naast de Textiel moet worden gewezen
op de Bouwmaterialen-machines, en machi
nes voor de wegenbouw, die op de Croe
selaan bij de Technische Afdeling zijn
ondergebracht. Zij vormen een interessante
groep, die in deze tijd van schaarste aan
grondstoffen en materiaal speciaal op het
gebied van de woning- en wegenbouw, de
aandacht trekt van ontelbare aannemers,
architecten en ingenieurs, die zich hier een
duidelijk beeld kunnen vormen van de stand
van zaken in deze bedrijfstak. De laatste
jaren zij i talrijke experimenten met mate
rialen ondernomen, die het vermoeden heb
ben gewekt, dat door kleine verbeteringen,
in de nabijs toekomst de structuur van de
bouwnijverheid aanzienlijk kan worden ge
wijzigd. Men dient dus steeds op de hoogte
te blijven I
Vervolgens moet worden gewezen op de
zeer bijzondere en omvangrijke buitenlandse
deelnemingen. Ditmaal zullen niet minder
dan tien landen tegelijkertijd aan de Jaar
beurs deelnemen, het hoogste aantal dat tot
nu toe ooit kon worden behaald.
Hiermede is het bewijs geleverd, dat de
Nederlandse Jaarbeurs met recht de naam
„internationaal" draagt. Ver over de grenzen
is zij bekend en wekt zjj de belangstelling
op om een bezoek aan Utrecht te brengen.
De betekenis van de buitenlandse inzen
dingen moet vooral worden gezocht in de
stimulerende invloed, die hiervan op het
Nederlandse bedrijfsleven kan uitgaan.
Nieuwe producten van onbekende industrieën
uit weinig bekende landen, vragen de aan
dacht en wekken automatisch de neiging
op tot vergelijking.
Geen bezoeker moet dan ook nalaten
rond te gaan in het speciaal ten behoeve
van de buitenlandse secties gebouwde
paviljoen, waaraan de naam „pavilion des
nations" paviljoen der volkeren werd
gegeven.
Behalve in dit paviljoen, waar voorname
lijk artikelen voor het dagelijks gebruik
zullen worden gedemonstreerd, bevinden zich
op de Croeselaan nog een drietal collectieve
inzendingen van technische produ ten in de
gebouwen Q, S en op het open terreinvak
VII. Tenslotte moet, zeker niet in de min
ste ptaats, aandacht worden gevraagd voor
de omvang van de komende Voorjaarsbeurs.
Kon reeds ter gelegenheid van de vorige
Voorjaarsbeurs, de Jubileumbeurs, worden
gesproken van een record, ditmaal zal dit
hoogtepunt weder worden overtroffen. Dank
zij de uitbreiding van de expositieruimte
in de Beatrixhal, de bouw van het pavilion
des nations en het optrekken van enige
gebouwen op de Croeselaan, is de ruimte
met niet minder dan 7000 ms uitgebreid,
zodat de a.s. Voorjaarbeurs, de 52ste, die
sedert de oprichting kon worden georgani
seerd, een oppervlakte zsl hebben van ruim
43 000 m2. Indien men hierbij vergelijkt
de expositieruimte van 5.900 ms, die ter
beschikking stond bij de eerste internatio
nale Jaarbeurs, welke in 1921 werd gehou
den, dan kan zeker van een zeer voorspoe
dige ontwikkeling worden gesproken.
Alles ziet er naar uit, dat de komende
Voorjaarsbeurs één van de grootste com
merciële manifestaties zal worden, die ooit
te Utrecht zijn gehouden.
Bruggehoofd Glondong en de
mariniers.
INDRUKKEN VAN DE POLITIONELE
ACTIE.
(Wim Dussel, marine-correspondent).
II.
Enige tientallen meters verderop in Wes
telijke richting vind ik het „hoofdkwartier-
bruggehoofd", waar een veroindingsman
druk bezig is met het aanleggen van een
telefoonlijn. Er brandt al een petroleumlamp
en in een hoek zitten een paar „gevangenen"
op de grond te beven als een riet. De
kapitein snort ergens buiten met zijn jeep
rond, maar komt zichtbaar teleurgesteld nut
„niks." Zijn mannen hebben intussen stelling
genomen aan de katnpongra.id en htt enige
informatie-materiaal zijn de drie of vier
bewoners van de kampong, die een patrouille
in een huis onder de vloer heeft ontdekt.
Ze vertellen, dat een negental T.N.I,-mili
tairen daags tevoren de bevolking heeft
aangeraden de benen maar te nemen, waar
toe zij zelf het voorbeeld gaven, door met
de meeste spoed aan hun knirën te trekken.
Veel meer nieuws doe ik daar verder ook
al niet op, zodat ik maar weer eens op het
strand ga kijken, waar het een en al bedrij
vigheid is. Hier wordt gewerkt door de
strandploeg en hoeEen tot hoofd
kwartier ingericht voertuig staat aan de
smalle bosrand, en van hieruit geeft de
strandcommandant, eerst „mondeling", maar
al heel spoedig door middel van een mach
tige „beachmaster" zijn beveler. Het is
bijna niet te beschrijven, in welk ter po
er die eerste uren wordt gewerkt. In een
minimum van tijd staat een „aanlooplicht"
overeindtwee palen, elk met een iicht
van verschillende kleur, één hoog, het
andere laag. Op de L.T., die moet „landen"
manoeuvreert men zodanig dat ae beide
lichten precies boven elkaar zijn, m.aw.
het schip bevindt zich juist in het ver
lengde van beide palen en kan dus veilig
„stranden". Ik geloof, dat het vertellen van
dit alles langer heeft geduurd, dan het
beloop zeif, want vóór je het weet, staat
de eerste ponton op het strand en rollen de
wagens met strand-matten en ander mate
rieel van boord, in een ongelofelijk snel
tempo wordt er nu gewerkt, en de nade
rende L.T.'s moeten aldra met behulp van
een paar flikkerende zaklantaarns op het
strand lopen, omdat de „merklijnen-pioeg",
zoals de groep heet, die voor deze merk
palen zorgt er niet tegen kan werken 1
Er worden strandmatten aangedragen bij
tientallen tegelijk. Op drie, vier verschil
lende plaatsen worden deze „wegen" aan
gelegd, die voeren naar twee doorvoer
plaatsen door het geboste heen, naar de
grote weg. Reeds roller, de eerste wagens
aan boord en een kapitein van de M.P.
met zijn mannen hebben dan het eerstvol
gende anderhalf uur de handen vol met het
regelen van dit nachtelijk verkeer.
ja, slechts anderhalf uur is nodig om zes
L.T.'s te lossen. Je moet er zelf bij zijn
geweest om dit te kunnen begrijpen. Met
de regelmaat van een klok komt het rijdend
en het geniematerieel,uit de open "L.T.-
bek." Infanterie, huzaren van Bo*eel, genie
van de KL, alles loopt vlot als op een
parade. Een paar bulldozers staan links
van de ,LT.", gereed om, als er maar
even iets hapert, een handje te helpen.
Een enkele keer gebeurt het, dat een jeepje
teveel water binnen krijgt of dat hel water
te diep is. Dan rukken de beide bulldozers
aan en werpen „even" een dijkje ervoor
vooruit maar weer en de strandcomman
dant geeft rustig maar zeker zijn aanwij
zingen door de overal verstaanbare „beach-
mastei".
Zo nu en dan moet er even gewacht
worden met lossen, omdat men het verkeer
naar de grote weg wel eens even niet kan
verwerken, maar dan gaat het weer verder,
totdat om even voor twaalven die nacht al
het materiaal van boord is. ik kom juist
terug van een kijkje op de weg, waar de
diverse colonnes staan opgesteld, als ik de
M.T.C S. een woordje van dank hoor
spreken aan alien, die aan deze vloite los
sing hebben meegewerkt en een driewerf
„hoera" gaat op voor een luitenant die
vandaag zijn verjaardag" viert 1 Maar nog is
het werk met klaar. De pontons moeten nu
tot een kade geformeerd worden om siraks,
tegen de morgen, de „L.S;T.'s" die niet zo
maar op het strand kunnen lopen, gelegen
heid te geven hun lading te lossen. De
commando-wagen wordt met de beach-
master-instaliatie daartoe een paar honderd
meter verderop naar het westen yerpiaatst
en nadat intussen de eerste colonne meer
dan een half uur eerder dan verwacht werd,
in zijn opmarsrichting is kunnen vertrekken,
wordt door de A.T.D.-mannen de ponton-
kade in gereedheid gebracht, een karwei,
dat de hele nacht duurt. Maar aan, ais het
duister begint te wijken, zo tegen half zes
in de morgen, komt de eerste L S.T. aan-
stomen. De kade is klaarook deze sche
pen kunnen nu gelost worden 1 En dat
gebeurt ook. Het duurt de hele verdere dag,
voor alle L S T.'s gelost zijn en ook nu,
de volgende dag, is het nog steeds een
gaan en komen aan de plotseling tot haven-
sad gebombardeerde strandkampong. Wan
neer de bulldozer-drivers slapen, weet ik
niet, ik geloof nooit. Ze zijn tenminste nu e
weer bezig met het strandterretn uit te
breiden, ze maken „even" een paar stukjes
terrein vlak, waarop straks de tenten zuilen
werden gezet. De drukte en het geroeze- -
moes zijn bier niet van de lucht. Dag en
nacht brommen en grommen motoren en
het straatje, waar al het verkeer door moet,
is doorlopend een stofwolk.
Ik heb mjjn intrek genomen in een der
armzalige kampong-huisjes. We slapen op
baleh-baleh's en eten bij de genie van de
landmacht, die kans zag de eerste avond
voor ons allen een potje „warm" klaar te
maken.
Dan stapt de rest van mijn onderdeel aan
wal. We kunnen verder het binnenland in.
Da landingsactie is volbracht
Natuurbescherming.
In vele beschaafde landen bestaan sinds
geruime tijd verenigingen tot natuur
bescherming. Op initiatief van de Zwitserse
vereniging is er in 1947 een internationale
conferentie belegd om ook op dit punt tot
samenwerking te komen. Er werd besloten
een Internationaal Verbond voor natuur
bescherming op te richtende statuten van
dit verbond worden thans door middel van
de Unesco voorgelegd aan de verschillende
regeringen ter ratificatie. Ook de natuur
bescherming is dus nu gekomen op het
plan van de internationale politiek.
De mens is pas laat op deze planeet
gekomen; bij de mens rekent men met eën
millioen jaren, hetgeen een korte periode
is in het bestaan van onze aarde; de
eerste tekenen van de meest primitieve
beschavingen dateren van niet meer dan
100 000 jaar geleden. Maar die mens is al
heel spoedig, eerst met stenen gereedschap,
toen, nadat hij het vuur ontdekt had, op
andere wijze, begonnen de natuur dienst
baar te maken aan zijn behoeften en ver
langens. En naarmate de beschavingen zich
ontwikkelden, gebeurde dit in sterker mate.
Met de mens is een nieuwe factor c p aarde
verschenen, die in staat was het wankele
evenwicht der natuurkracht te verstoren en
daarna zelfs het gehele aangezicht der
natuur te veranderen. Tegenwoordig beschik
ken zelfs de achterlijkste volken over de
over de macht de levende natuur te ver
nietigen of te wijzigen. Wij behoeven
slechts om ons heen te zien om te o ttwaren
wat er in een zeer jong verieden is ge
beurd. De reiziger, die de wereld van de
antieke beschaving bezoekt, krijgt er duide
lijke voorbeelden van onder de ogen.
Rondom de Middellandse Zee vindt hij
overal kale bergen, die vroeger bedekt
moeten zijn geweest met grote wouden.
Wat is er op de Libanon over van de
cederbossen, die Salomo exploiteerde Ook
de veeteelt heeft enorme oppervlakten fei
telijk tot woestijn gemaakt. De komst van
de geit op het eiland Sint Helena wos vol
doende om van dit eiland binnen drie of
vier eeuwen een kale onvruchtbare rots te
maken. Zelfs tegenwoordig vernielen in
heel tropisch Afrika en op Madagascar de
inhtemre volkeren systematisch de bessen
door hun extensieve landbouw. Als de
grond uitgeput is, branden zij eèn nieuw
stuk bos plat. De braakliggende grond
wordt door de inwerking van de "zon spoe
dt korrelig en droog en er is weer een
stuk woestijn meer op aarde. En in de
bergen verwekt het verdwijnen van de
bossen grond-erosie door regen, zeifs al
worden de hellingen bebouwd en ook hier
duurt het niet lang, of de kale onvrucht
bare rots neemt de plaats van het oude
woud in. Een markant voorbeeld hiervan
levert de Tennessee-vallei in Amerika.
Tot nog toe heb ik alleen over de planten
groei gesprokende vernietiging van het
dierlijk leven door de mens is nog groter
en die heeit nog sneller plaats. Zeker, de
mens moest zich wel verdedigen tegen de
grootste diersoorten en de jacht was voor
hem een eerste levens-noodzakelijkheid.
Maar dit stadium is voorbij, en toch is de
mens erin geslaagd volkomen overbodig
het grootste deel der hogere dieren van
de aarde en uit de wateren te doen ver
dwijnen. In grote getale zijn de die.en
afgeslacht, vaak alleen maar uit zucht naar
vermaak, vaak ter wille van min of meer
kostbare zaken als het ivoor van de olifan
ten, de traan van de walvissen, enz. Is het
nodig te herinneren aan de enorme kudden
bisons, die nog nauwelijks een eeuw
geleden het hart van de Verenigde Staten
bevolkten, of aan de Punische tijd, toen er
in Noord-Afrika voldoende olifanten waren
voor Hannibals reusachtige cavalerie Nog
in 1870 maakten Franse officieren in het
zuiden van Algerije jacht op struisvogels.
De komst van de Maori's in Nieuw-Zee-
land heett de enorme dinorni's en andere
vogelsoorten en reptielen doen uitsterven.
Het is de grote aepyorn.'s op Madagascar
precies zo vergaan. Men kan veilig voor
spellen, dat over één of twee eeuwen het
grootste deel der wilde zoogdieren, die nog
in tropisch Afrika voorkomen," volkomen
verdwenen zal zijn. Hetzelfde zou geiden
voor de walvissen, had men ten opzichte
daarvan geen beschermende maatregelen
genomen.
Voor de natuurhistorici is dit alies niets
nieuws. Zij beschouwen sedert lange tijd
natuurbescherming als een absolute nood
zakelijkheid, zowei van biologisch als van
aesthetisch standpunt. Vele groepen en
vereniging in veie landen hebben zich er
mee bezig gehouden en hier en daar is
ook de regering tussenbeide gekomen.
In de Verenigde Staten is de meest
bekende vorm van natuurbescherming de
stichting van nationale parken. In het westen
worden bepaalde terreinen van bijzondere
betekenis in hun oorspronkelijke staat ge
handhaafd voor zover die staat nog
oorspronkelijk is alle exploitatie van
de grond en van bodemschatten is verbo
den, ook mag er niet worden gejaagd.
Deze parken zijn slechts voor toeristen
toegankelijk, maar slechts op bepaalde-
tijden en voorwaarden, iedereen heeft wei
eens gehoord van het Yellowstone-park in
de Rocky Mountains met zijn magnifieke
geysers en zijn uitgestrekte bossen. Men
ziet er talrijke wilde dieren, zoais marmot
ten en zelfs beren, die 's avonds in de
buurt van de hotels een maaltje komen
zoeken.
In Europa en Afrika begint men het
Amerikaanse voorbeeld te volgen en daar
onderscheidt men twee soorten beschermde
zones: nationale parken, die in principe
open staan voor toeristen en natuurreser
vaten, waar de natuur een absolute bescher
ming geniet en waar elke menselijke tussen
komst wordt geweerd. Reservaten vindt men
alleen in Afrika.
Misschien is men in Zwitserland wel het
meest systematisch te werk gegaan. Een
dertig jaa' geleden is er een groot nationaal
rtoonnements-
prijs:
Losse nummers 5 ct.
Kwartaal
abonnement
Axel binnen de kom
fl 1,25
Alle andere plaatsen
in Nederland en
Ned. Indié fl. 1.55.
Buitenland fl. 2,
Advertentieprijs
7 cent per m.ra.
Ingezonden
Meaedeelingen
20 cent per m.m.
Kleine Advertentiën
(maximum 8 regels)
1 - 5 regels 60 cent.
iedere regel meer
12 cent extra.
