srrsr
De gratis veren over de Wester-Schelde.
Ve i* !ko u di I"» e i cl
Het noodgebouw der Chr. U.Lo.~school
ITiensen om „Drie mensen"
Door de Vereniging van Burgemeesters
en Secretarissen in Oost Zeeuwsch-Vlaan-
deren werd tot de Minister van Verkeer en
Waterstaat het volgende verzoekschrift
gericht
Excellentie,
Er Is niet alleen in Zeeuwsch-Vlaanderen,
doch In geheel Zeeland een grote beroering
ontstaan* toen men uit de dagbladen heeft
vernomen, dat U overweegt de gratis veren
over de Westerschelde af te schaffen.-
Afschaff ng der gratis veren
Niettegenstaande deze provincie onder
aanvoering van haar provinciaal bestuur
tf-t* 'n al haar geledingen reeds voor de
eling der begroting van Uw Minis-
de Tweede Kamer tot U en tot de
dezer Kamer heeft gewend met tal
r klemmende redenen, die aandringen
r tis veren te behouden. Niettegen-
{1 ook in,de Tweede Kamer zelf
?d is, dat het vraagstuk der veren
ie Wester-Schelde geheel andere
st n vertoont dan welke oeververbin-
t elders in Nederland.
l> turgemeesters der gemeenten in Oost
>ev -ch-Vlaanderen die de belangen der
rs van dit deel der provincie Zee-
het bijzonder hebben te behartigen
dit geacht kunnen worden meer dan
ot-k op de hoogte zijn van de noden
bevolking, hebben beslotui in hun
vt i ring van 3 Februari 1949, zich
g« et schappelijk lot U te wenden om te
fr- i een onheil niet alleen voor Z.-
V - :ren maar voor geheel Nederland te
voorkomen.
t is zo, Excellentie, dat Zeeuwsch-
V u ;ren rteds sinds jaar en dag voor
di io log zich tot de Regering gewend
ht et herhaalde en dringende verzoeken
to iddeien te beramen om deze, thans
ongeveer 90 000 Nederiauders uit hun isole-
men e verlossen.
4.|plaatselijke overheden moesten zij
trv -i!., hoe met de jaren het vreemde
gr ezit in Zeeuwsch-Vlaanderen toenam,
zelfs, dat kort voor 1940 een staats-
tissie werl ingesteld om een onder
doe aar dit verontrustend verschijnsel in
te stellen.
rvoeren dat hoe langer zo meer de
ch-Vlaamse bevolking in alle lagen
i steeds groter getale naar België
zowel voor het doen van inkopen,
r'ü- v or het zoeken naar ontspanning en
v. maak. Brugge, Gent en Antwerpen waren
celsteden voor Zeeuwsch-Vlaanderen
giscne zeekust het lustoord voor
.cant igangers en ontspanning zoekenden,
irekkige en tijdrovende oeververbin-
over de Schelde deden hiertegenover
afzien van een reis, zelfs naar de
-.e eilanden, terwijl in het wintertij
erhaling mist en ijsgang de doorvaart
e.e.nmerden, zo niet geheel onmogelijk
a:kten.
at nochtans deze bevolking zich in hart
r, ren Nederlander gevoelt, is wel ge-
en, toen na de eerste wereldoorlog zij
s één man teweer stelde tegen
talie-neigingen van over de Zuidelijke
grens.
ci willen U nog gaarne teizake verwij
n ir het boek „Zeeuwsch-Vlaanderen"
vr. S. E. Steigenga—Kouwe, onlang3
-ïen bij E. J. Brill te J-eiden. Uit dit
FEUILLETON
door: HUGO BETTAUER.
4)
Toen de drie jaar om waren, had Joachim
von Dengern zijn vrijheid terug, kreeg hij
bovendien een paar honderd mark verdiend
geld en verschillende gouden voorwerpen
van vroeger, die hij direct verkocht. En nu
begon hij zijn onderzoek, zo minustieus en
met zo veel ambitie, dat de meest plichts
getrouwe politieman het hem niet zou kun
nen verbeteren. Hij wrong zich in het
particuliere leven van zijn vroegere chef
dr. Rodenbach, hij ging alles na, wat vóór
3 jaar had plaats gehad observeerde het
doen en laten van de vrouw, de kinderen
en het personeel van zijn vroegere chef
en hij ging zeer nauwkeurig na, waar de
uitdrager de oude brandkast had gelaten,
welke hij voor een prikje van de advocaat
had overgenomen. Hij stelde zich In verbin
ding met de kleine koopman, die de brand
kast nu bezat en wist door list en omkoperij
in het bezit te komen van het breek ijzer,
waarmede indertijd de sloten waren open
gebroken. Hij verkleedde zich als wissello
per, speelde de rol als verzekeringsagent
waardoor hij de gevierde Loiótte van het
Elyseumtheater leerde kennen, deed haar
boek blijkt ook, dat Zeeuwsch-Vlaanderen
steeds en actief de Nederlandse kant koos,
ook reeds in 1814 en 1830 (Belgische
opstand) (1c. pag. 53).
De beroering uit de jaren na 1918 had
enige gunstige gevolgen voor Zeeuwsch-
Vlaanderen ten aanzien der naar voren ge
brachte verlangens.
En wederom na deze laatste wereldoorlog
mocht het Zeeuws-Vlaamse volk- ervaren,
dat men In Den Haag begrip toonde voor
wat hier als een gerechtvaardigde wens
heersteeen nauwere aansluiting door betere
en goedkopere veren met overig Nederland,
Het kabinet Schermerhorn schafte de tarie
ven op de Westerschelde af. De Provincie
zorgde met steun van het Rijk voor een
half uur-verbinding bij Perkpolder—Krui-
ningen. De Nederlandse Spoorwegen ont
wierpen zelfs plannen voor een ferry bij
Terneuzen over de Schelde.
Wij verheugden ons hier over dit dan
toch eindelijk doorgebroken begrip voor
onze noden. Met zo mogelijk nog meer
kracht dan voorheen werden plannen ont
worpen en uitgevoerd, die dit gewest tot
grotere welvaart moeten brengenplannen
waarbij stellig gerekend werd, dat het beter
en veelvuldiger contact met overig Neder
land ook de ondernemer van over de
Westerschelde naar hier zou voeren.
Hebben wij ons te vroeg verheugd
Moeten we de voor ons zo gunstige
beschikkingen van 1945 zien als een geste,
alleen maar voortgekomen uit een vreugde
roes door de bevrijding Wij wensen wel
en zijn verplicht te protesteren, dat zo kort
daarna een volgende regering een streep
haalt door een regeringsbesluit, dat voor
ons grote levensmogelijkheden inhoudt.
Er is door U opgemerkt,- dat met een
(zeer) matig tarief onnodig gebruik der
veren kan worden tegengegaan.
Afgezien van de vraag of de inkomsten
van een dergelijk tarief in betekenisvolle
mate van inviotd op het door U op 1,8
tot 2 millioen geschatte tekort op de veren
zai zijn, stellen wij ons op het standpunt
dat van een onnodig gebruik der veren
geen sprake kan zijn. Zelfs indien het juist
ware, dat in het zomerjaargetij „honderden"
de veren benutten om een gratis reisje over
de Schelde te maken, dan zien wij d>t nog
niet als een onnodig gebruik, nog minder
als een misbruik.
Laat de Zeeuws-Vlamingen toch naar de
overkant reizen, Laat hen toch deel hebben
aan de culturele waarden, die voor alle
Nederlanders zijn. Laat toch vooral overig
Nederland naar hier komen. Laat hen de
mogelijkheden met eigen ogengaanschouwen,!
die onbenut liggen voor een grotere wel
vaart van heel het landlaat hen kennis,',
nemen van ons natuurschoon, onze water
sport, onze duinen, onze monumenten.
Bij alle waarderingvoor elk pogen de
berooide toestand van 's lands financiën te
verbeteren, heeft ons wel zeei teleurgesteld,
dat vanwege^de Rijkswaterstaat in onze
Provincie aan U de suggestie is uitgegaan
ook de gratis veren over de Wester-Scheide
hiervoor te offeren.
Zoals reeds terloops hiervoor werd opge
merkt, kan deze „bezuiniging" slechts wei
nig zodrn aan de dijk brengen, terwijl wij
menen te hebben aangetoond, dat er grote
telarigen mede bedreigd worden.
Tenslotte moge nog worden opgemerkt,
dat, wanneer de Economische Unie met
België en Luxemburg werkelijkheid zal zijn
geworden, al de hierboven aangevoerde
argumenten mede gelden voor de bevolking
van (Belgisch) West- en Oost-Vlaanderen.
Het wil ons voorkomen, dat vooral in het
huidig stadium der onderhandelingen over
deze Unie een voorstel tot afschaffing der
gratis veren weinig opportuun is.
Op alle welke gronden wij Uw Excel
lentie met de meeste aandrang verzoeken
wel te willen afzien van Uw voornemen de
gratis veren over ds Wester-Schelde af te
schaffen.
Een afschrift van dit verzoekschrift wordt
toegezonden aan de Ministerraad, aan de
voorzitter der Eerste en Tweede Kamer en
aan de leden der Eerste Kamer, mitsgaders
aan het College van Gedeputeerde Staten
van Zeeland.
Ook het provinciaal bestuur van Zeeland
heeft zich naar aanleiding van behandeling
van de begroting van Verkeer en Waterstaat
in de Tweede Kamer, opnieuw tot Minister
Spitsen gewend en tevens tot de voorzitter
der Eerste Kamer, in verband met de kwes
tie der vrije veren over de Westerschelde.
Ged. Staten zijn van oordeel, dat door
de bewindsman wel zeer weinig aandacht
is besteed aan het adres van Ged. Staten
en aan de in de winterzitting der Provinciale
Stateji aangenomen motie. Zij dringen nog
maals aan op behoud van de vrijdom van
veergeld op de Westerschelde.
een huwelijksaanzoek, dat geaccepteerd werd,
deed een onderzoek naar de herkomst van
haar juwelen, huurde voor hetgeen hem nog
overbleef, een oude waarzegster, die Lolotte
moest gaan opzoeken om haar bepaalde
dingen te profiteren en andere bijzonder
heden te ontlokken en toen hij nog precies
5 mark bezat, verscheen hij op een dag
doodsbleek met duizenden rimpeltjes in zijn
gezicht voor de tot chef der recherche
gepromoveerde dr, Clusius, wierp een bun
del van 150 vel machineschrift voor hem
cp tafel, kreet kuchendArresteer U direct
die oude schurk van een Rodenbach, die
mij in de gevangenis heef laten zetten om
zelf aan de gerechte straf te ontkomen", en
viel toen bewusteloos neer.
Mr. Rodenbach joeg zich een kogel door
het hoofd, voor men hem de handboeien had
kunnen aandoen en enige weken later werd
in de rechtzaal te Moabit de op schrift en
door 100 getuigen naar waarheid onder
tekende beschuldiging tegen Joachim von
Dengern voorgelezen en het slot was, dat
Joachim von Dengern, weer dr. Joachim von
Dengern door de toehoorders bejubeld,
door de dagbladen geprezen en het meest
door dr. Clusius bewonderd werd. Bovendien
kreeg hij van het rijk, dat zich met de
nalatenschap van Rodenbach schadeloos
stelde, een zeer aanzienlijk vermogen als
compensatie voor de onschuldig geboete
gevangenisstraf en van zijn broer een tele
gram met hartelijke gelukwensen, dat onbe
antwoord bieei.
Joachim von Dengern echter was een ander
Uit onze omgeving.
AXEL.
Burg: meester Van Oeveren „Deze school
is geen eindpunt, maar een mijlpaal."
Sedett de oplichting dezer school in 1946
werden At U.l.o.-lessen gegeven in de toch
al flink bevolkte Chr. Nat. School in de
Nieuwstraat en ten dele ook in de Open
bare Lagere School, totdat de moeilijkheden
door ruimte-tekort al te groot werden.
Door de welwillende medewerking van
het gemeentebestuur is thans hieraan een
eipde gekomen en heeft men „een zeer
goede oplossing gevonden door.de Herv.
Zondagschool te bestemmen alsj tijdelijke
verblijfplaats dezer onderwijs-instelling.
Want, hoewel het doeleen eigen U.l.o.-
schoo), blijft bestaan, voldoet de Hervormde
Zondagschool ais noodgebouw uitstekend.
Dat deze school in een behoefte voorziet
voor Axels en omgeving, moge blijken uit
het aantal leerlingen, dat bij de oprichting
in '46 33 bedroeg en thans is gestegen tot
bijna 70!
Het interieur der school.
Woensdagavond werd het gebouw ter
publieke bezichtiging opengesteld waarvan
door velen gebru k werd gemaakt. Gemeen
tewerken o.l.v. dhr. Wieles heeft hier een
prachlprestatie geleverd en al is het dan
in een noodgebouw een onderwijs-
inrichting tot stand gebracht, die inderdaad
een waardevolle aanwinst i voor Axel en
omgeving. De school heeft vier flinke les
lokalen aan de s!raatz(jdc vindt men de
examen-klas. Opvallend zijn de bijzonder
fraaie schoolbanken, die eigenlijk zo tot
ingebruikname noden. Er zijn moderne
schoolborden en er is neon-vtrüchting.
Naast dit lokaal bevindt aan de straatzijde
ook de eerste klas.. Aan de westzijde bevin
den zich de 2e en 3e klas (gecombineerd),
terwijl er nog een 4e ambulant lokaal is
voor verschillende doeleinden (handwerken,
enzTussen de eerste 2 en laatste 2 loka
len bevinden zich een corridor en toiletten,
Ook aan de west- en noordzijde zijn toilet
ten. Er is danig gewoekerd met de ruimte,
want men beeft ook nog een bergplaats en
een fietsenstalling kunnen aanbrengen. He!
geheel maakf een moderne indruk en geen
wonder, dat allen vol lof waren over deze
uitnemend geslaagde metamorphose van
Zondagschool tot U.l.o.-school.
Ook van de gelegenheid om het werk
der leerlingen (tekeningen en fraaie hand
werken) te bezichtigen, werd een druk ge
bruik gemaakt.
De officiële opening
vond Woensdagavond plaats in de Chr,
Bewaarschool, waar aanwezig waren hel
Bestuur der Vereniging voor Chr. Nat.
Schoolonderwijs, de leraren met hunne
dames, burgemeester en wethouders, de
leerlingen en hunnne ouders, enz.
De voorzitter der Schoolvereniging, dhr,
W. A. den Boggende, liet zingen Ps. 1031,
las een gedeelte uit Ps. 115 en ging daarna
voor in gebed.
Aan de openingsrede van dhr. W, A. den
Boggende ontlenen wij het volgende:
Toen op 13 Febr. .1946 met de van onze
Vereniging uitgaande Ulo-school weid be~
gunnen, was er weinig animo om op enigs
zins solemnele wijze aan te vangen. Thans
hebben wij op deze belangrijke dag een
eigen gebouw, weiiswaar van tijdelijke aard,
maar toch zijn wij voor een reeks van jaren
van de beschikking over dit gebouw verze
kerd. Ons verlangen gaat uit naar een
nieuw eigen gebouw, doch de noodmaat
regel is tot in de perfectie uitgevoerd en
deswege brengt spr. dank aan Axels ge
meentebestuur voor de gulle en rcyaie
medewerking hiervan ondervonden en aan
gemeentewerken.
Reeds voor 1940 gingen in de Ver. vooi
Chr. Nat- Schoolonderwijs stemmen op om
tot oprichting ener U.o school te komen.
Het bestuur stelde een onderzoek in, doch
men achtte de tijd nog niet gekomen, in
1946 werd deze kwestie opnieuw onder
zocht en voorstellen gsdaan in de leden
vergadering met goed gevolg, zodat deze
Vereniging momenteel naast een lagere
school en een fröbelschool ook een U.l.o,
schooi bezit. Zo werd in Mei '46 aange
vangen met dhr. Stemerding als hoofd en
thans zijn ook de heren Van 't Hoff en
Meilof als leerkracht aan deze school ver
bonden Het Destuurgder Schoolvereniging
is overtuigd, det dat deze mannen vol toe
wijding zijn. Spr. hoopte dat hun arbeid
zal zijn door-ademd metGod lief te heb
ben en de naaste ais zichzelf. Spr. richtte
z ch dan tot de ouders, die raar de
mens gesproken de stichting dezer
schooi hebben mogelijk gemaakt. Hij wees
ook op htt nut enade noodzakelijkheid van
voorbereiding en studie ter bekleding van
een ?>oede positie in de maatschappij, doch
wilde toch de nadruk leggen op de beteke
nis van het beginsel, dat ook in deze
school wordt onderwezen.
mens geworder. Hij trok zich in een voor
stad terug, werd mensenschuw, vermeed
elke ontmoeting met vroegere vrienden,
dronk veel en haastig, verteerde langzaam
maar zeker al zijn geld tot hij op zekere dag
in een wijnrestaurant toevallig dr. Clusius
ontmoette. Deze, nog geplaagd door gewe
tenswroeging over de destijds door hem
gemaakte schromelijke vergissing, verzocht
von Dengern hem gezelschap te houden
erkende d'c bedenkelijke gemoedtoestar.d van
de nu zes en dertigjarige man en zei plot
seling een ingeving volgde, zoals die soms
doodgewone mensen overvalt
Komt U bij onsl Stel uw krachten in
dienst van de politie en de gerechtigheid I
U hebt immers bewezen, dat in u de
geniaalste detective schuilt, die inclusief
de dwaze Sherlock Holmes, ooit op dit
ondermaanse heeft rondgelopen.
En toen -was,-voor het eerst sinds vele
jaren, een glimlach over het ingevallen gelaat
van von Dengern gevlogen en hij had de
hem toegestoken hand met vaste druk
omklemd. 9
Sinsdien was Joachim von Dengern on
der de naam Krause als rechercheur in
dienst van de Berlijnse politie werkzaam en
wel met een succes, daj de stoutste ver
wachtingen van dr. Clusius en de politie-
president overtrot. Sedert vijf jaar werden
hem de moeilijkste, ingewikkeldste en wan
hopigste gevallen toevertrouwd en voor
zover aan de menselijke macht geen gren
zen waren gesteld, bleef het succes hem
trouw. De sensationele moord van de vor
stin H. slachtoffer van haar eigen dochter
de internationale valse muntersbende, waar
bij het Qjn milliarden ging, de ontmaskering
van de „groene ridder", onder welke naam
een aantal beruchte inbrekers enige jaren
lang hun praklijke hadden kunnen uitoefe
nen deze en honderd andere gevallen
waren het, waarover de ingewijden fluis
terden, wanneer rechercheur Krause, non
en stug als eteeds door de gangen van hei
hoofdbureau van politie iiep.
En deze Krause zou er nu "op ios gaan'
om een mysterieuze, sensationele misdaad,
dia spoedig geheel Duitsland in opschudding
zou brengen, tot klaarheid te brengen.
Vier alleen staande meisjes.
Terwijl Clusius met een plechtig gezicht
de vier vrouwen gelijktijdig aan een verhoor
onderwierp, snuffJde Krause in de vier
handkoffers, tassen en manden der verdwe
nen meisjes. Wat de voor met inkt besmeurde
schrijftafel slaande opgewonden vrouwen
vertelden, scheen hem niet in het minst te
interesseren, en de nerveuze blikken, welke
zijn chef hem toewierp, stoorden hem al
evenmin als dr. Clusius waarschuwend
kuchte.
Wat een armoedig zootje dacht Krause.
Deze versleten, zwart houten koffer, die
afgedragen tas van zeildoek, een zwaar
gehavend riet mandje, een koffertje van
vuican fiber, dat alles toonde met zijn troos
teloze inhoud aan ordinaire lijfgoederen,
verfrommelde blouses en afgedragen schoe
nen.. (Wordt vervolgd.)
e van neus, keel of borst,
snuift en wrijft U weg met
