AXELSCHE H COURANT
De betekenis der Provinciale Plano-
lODische Diensten.
F ztVnhf bij abonnement, Ax^l.
ZATFRDAQ 15 JANUARI
1949
63e JAARGANG No. 30
NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD
Verschijnt iedere
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Woensdag en Zaterdag
Drukker-Uitgeefster:
Firma J. C. VINK
Adres Redactie en Administratie
AXEL Markt 12 Postbus 16 Tel. 56§
Hoofdredactie:
T. C. VINK-van VESSEM
Het slagschip
der toekomst:
DE MODERNE DUIKBOOT.
ONDERZEEËRS DIE SNELLER ZIJN DAN
HUN ACHTERVOLGERS BOVEN WATER
„Sondermeldung".
Het was in de jaren 1942 en 1943, dat
elke Zondagmiddag prompt om 1 uur de
klanken van de Duitse overwinningsfanfares
op onze zenuwen hamerden met de aan
kondigingen van nieuwe successen in de
duikbootoorlog.
Het regende honderdduizenden bruto-
registertonnen en ai mochten wij er toen de
spot mee drijven, achteraf hebben de uit
latingen van vooraanstaande mannen uit het
geallieerde kamp duidelijk gemaakt hoe
ernstig de duikboten de zaak der vrije
volkeren hebben geschaad.
Bovendien beschikten de Duitsers tegen
het einde van de oorlog, hoewel nog in
onvoldoende jnate, over duikboten, die on
eindig veel gevaarlijker en doeltreffender
waren, dan welk bestaand type ook.
Deze Duitse duikboot, die officieel bekei d
stond als type 21, was het beste wapen, dat
de Duitser» ter zee ooit bezaten. Ze maakte
alle bestaande anti-duikbootmaatregelen van
onwaarde. Geallieerde deskundigen hebben
toegegeven, dat de Duitsers, als ze die
duikboot in grote aantallen hadden bezeten,
de heerschappij over de Atlantische Oceaan
zouden hebben veroverd.
Amerikaanse officieren van speciale dien
sten hebben in de laatste phase van de
oorlog niet alleen tientallen Duitse duikboot-
deskundigen gearresteerd, maar ook massa's
ontwerpen en tekeningen gevonden, waaruit
onomstotelijk is komen vast te staan welk
een enorme schade de du kboot zou hebben
aangericht als de oorlog langer had geduurd.
Hun grootste verrassing beleefden zij, bij
het onderzoek van de werven van Bremen.
Het geallieerde verdedigingsstelsel tegen de
duikboten was gebaseerd op het feit, dat
geen duikboot onder water sneller dan
20 km. per uur kon varen. De Amerikaanse
officieren vonden in Bremen echter twee
dozijn complete, vaarklare duikboten die
onder water 35 km. konden maken.
Alles wat de Duitsers nodig hadden
gehad om de oorlog ter zee voor de ge
allieerden opnieuw uiterst moeilijk te
maken, was een beetje meer tijd.
De Duitsers kregen die tijd echter niet.
Het IJzeren Gordijn was met een smak
neergeploft en had vele .Duitse scheeps
werven van het Westen afgesneden, zoals
Schickau bij Dantzig, waar in dt oorlog
hele vloten onderzeeboten waren gebouwd.
Zij vielen met de complete archieven,
blauwdrukken en onderdelen voor de nieuwe
U-boten in handen der Sowjets.
Onmiddellijk begonnen deze een uitge
breide actie om zoveel mogelijk Duitse
duikboottechnici in hun zóne bijeen te
brengen en in sommige gevallen zeifs uit
de geallieerde zó.ies te kidnappen. De
grote ophef, die spoedig na het einde van
de oorlog over atoomwapens werd gemaakt,
deed de duikboot snel op de achtergrond
geraken.
Amerikaanse marinedeskundigen komen er
echter voor uit, dat niet meer de al dan
niet bestaande Russische atoombom, maar
wel de bestaande nieuwe duikboten in Rus
sische handen hun grootste zorg vormen.
De Russen maken weinig bekend over
hun onderzeebootvloot, maar het zou dom
zijn te denken, dat zij een baliasttank niet
van een samovar konden onderscheiden.
Zij bezitten thans minstens 200 duikboten
van de in de tweede wereldoorlog gebruikte
types en bovendien bouwen zij na-oorlogse
types in serie.
De Duitsers konden in de laatste maanden
van de ooriog in Schickau elke 60 uur een
boot van het type 21 van stapel laten lopen.
Het staat vast dat deze werf 120 complete
boten vsn dit type heeft gebouwd, maar
geen van die boten is teruggevonden.
Beloften
In Potsdam hebben de geallieerden elkaar
plechtig beloofd alle Duttse duikboten te
vernietigen. Eind 1946 verklaarde de Britse
regering, dat alle in de havens van het
Verenigd Koninkrijk binnengelopen Duitse
en Japarse duikboten vernietigd waren.
Noch van de Amerikanen, noch van de
Russen is een dergelijke verklaring binnen
gekomen. De Amerikanen hebben alleen
vijf Japanse superduikboten, die elk vier
vliegtuigen met zich konden voeren, bij
Hawaii tot zinken gebracht. De Duitse
duikboten waarover de Amerikaanse marine
beschikt blijven bewaard voor studie
doeleinden.
50 km. per uur.
De Duitse technici zijn evenwel nog vele
stappen verder gegaan. Ze hadden in het
voorjaar van 1945 ontwerpen gereed voor
en ze werkten zeifs al aan een onderzee
boot, die het absolute onderzeeboolwapen
zou worden.
Dit type droeg het nummer 26. De Ame
rikanen kwamen de boot op het spoor
door het vinden van motoronderdelen, die
in geen enkele bekende onderzeebootmotor
waren thuis te brengen.
Ergens in de Harz vonden zij een bijna
complete motor. Andere onderdelen werden
ontdekt onder een hoop oud roest in Ham
burg en tenslotte kwam een complete motor
te voorschijn uit een grot in Beieren. Die
motor draait thans in Anapolis, waar de
Amerikaanse vloot haar proefstation heeft.
Het is het enige complete stuk van het
type 26 waarover Amerika beschikt. Boyen
dien hebben de Amerikanen tekeningen die
een indruk geven van deze duikboot.
De 26 had een turbinemotor die liep op
waterstofperoxyde met Dieselolie.
Deze motor had geen luchtaanvoer nodig
de zuurstof werd geleverd door het water
stofperoxyde. De boot kon even gemakke
lijk onder als boven water varen.
De maximum-snelheid van onderzeeboot-
jagers is 40 km. per uur, omdat bij grotere
snelheid de opsporingsapparaten falen.
De duikboten van het type 26 voeren
onder water 50 km. per uur, driemaal zo
snel als de duikboot anno 1944. Ook de
Russen beschikken over deze duikboot.
Radar, zo machtig tegen luchtaanvallen,
kan desnoods sttalen van de mian opvangen,
maar is 1 meter onder water machteloos.
Sonar, de duikbootzoekinstaüatie, is tot op
100 m. diepte betrouwbaar, maar de duik
boten van het type 26 varen 200 m. diep.
Deze duikboot is bestand tegen de directe
uitwerking van atoombommen en op vol
doende diepte onkwetsbaar voor torpedo's,
dieptebommen en andere aanvalswapens.
De Duitsers hadden deze duikboot echter
niet bestemd voor de gewone duikbootoorlog.
De brede luiken doen vermoeden dat hier
ruimte werd gemaakt voor installaties, be
stemd voor het afschieten van de V 2.
In deze vorm is de duikboot hét slagschip
van de toekomst, bestemd om te zijner tijd
het slagschip geheel te vervangen
het toestel stapten 44 passagiers. De K.L.M.
had als eerste Europese luchtvaartmaat
schappij officieel zijn tweemaal wekelijkse
luchtdie ist naar Noord-Amerika geopend.
Twee jaar later was deze reeds tot een
dagelijkse verbinding uitgegroeid.
Thans is weer een mijlpaaltje fn de ge
schiedenis van de dienst op Noord Amerika
der K.L.M. bereikt. Op 5 Januari voerde
de K.LM. n.l. haar 1000e retourvlucht naar
New York uit. In deze 1000 vluchten
werden 29 683 passagiers, 125 029 kg. post
en 656.183 kg. vracht vervoerd. Hierbij
zijn niet gerekend de vele extra vluchten,
die werden uitgevoerd om aan de grote
vraag naar passage te kunnen voldoen. In
totaal werden op dit traject 6 054 431 km.
afgelegd in 17.273 vlieguren. Behalve deze
geregelde vluchten onderhoudt de K.L.M.
wegens het grote aanbod van luchtvracht
sinds een half jaar 3x per 14 dagen vracht
diensten met speciale Skymasters.
Pioniers als de hierboven genoemde,
hebben deze weg door de lucht gebaand.
Wetenschap en techniek hebben daarr.a deze
weg geëffend en het vliegtuig op het huidige
peil van geriefelijkheid, snelheid en grote
betrouwbaarheid gebracht.
Moderne jacht.
Hoewel de duikbootjagers waarschijnlijk
ten achter zijn bij de duikboot in nieuwste
vofm, toch zijn grote vorderingen gemaakt.
In de tweede wereldoorlog was de j?cht op
duikboten een kwestie van vaardigheid.
Amerika bezit thans torpedojagers die auto
matisch duikboten zoeken. Geleid door
Sonar zoeken deze torpedojagers de duik
boten op en vuren automatisch diepte
bommen af.
Het vliegtuig kan nog steeds van nut zijn
bij de jacht op duikboten. Daarom hechten
de Amerikanen grote waarde aan hun 65 000-
tons-vliegdekschip, dat op stapel staat.
Wie echter ooit gedacht heeft, dat met
asdic en sonar de duikboot voorgoed ver
slagen zou zijn, heeft zich misrekend.
De duikboot geeft geen kamp.
Duizendste retourvlucht
Amsterdam New York.
Zoals het was
Op 24 Juli 1930 steeg van het vliegveld
Port Marnock in Ierland een driemotorige
Fokker F-7 op. Het toestel, dat de naam
„Southern Gross" droeg, had tot bestemming
Newfoundland. Het was de tweede vlucht
van een vliegtuig van Europa naar Amerika.
De gezagvoerder was Kingsford Smith, de
tweede vlieger was de K.L.M.-piloot Evert
van Dijk. Van passagiers was toen nog
geen sprake ten eerste droegen de oceaan-
vluchten daarvoor nog een te speculatief
karakter, ten tweede was er toch geen
plaats, daar alle beschikbare ruimte door
extra benzine-tanks werd ingenomen.
Zoals het is
Dezelfde Evert van Dijk zette 16 jaar later,
op 22 Mti 1946, op het reusachtige vlieg
veld La Guardia bij New York een 30-ton
wegend DC-4 vliegtuig aan de grond. Uit
STREEKPLAN VOOR OOST- EN WEST-
Z.-VLAANDEREN IN VOORBEREIDING.
D: e/olutie van de tijd heeft meegebracht,
dst op vele terreinen van het menselijk
leven planmatigheid wordt betracht en ge
streefd wordt naar ordening. Hoe kan een
bepaald bedrijf of bedrijfstak, een bepaalde
stad, streek of iand op de meest eff.c ënte
wijze tot meerdere bloei en ontwikkeling
worden gebracht? Waar is de vestiging van
een nieuwe industrie of teelt van een agra
risch product economisch wel of niet ver
antwoord? Hoe en waar moeteen gemeente
worden uitgebreid? Op al deze vragen,
en nog vele andere, zoekt de moderne
mens een oplossing, in zijn streven naar
een ruimtelijke ordening, welke rationeel
zoveel mogelijk verantwoord is en beant
woordt aan het belang der gemeenschap.
Deze ideiën deden de b.hoefte ontstaan
om een bepaalde dienst in hst leven te
roepen, die zich met de bestudering en
oplossing van deze problemen zou bezig
houden. Reeds in de voor-oorlogse jaren
kwam de wenselijkheid van deze diensten
sterk naar voren. En dat is ook de oorzaak,
dat deze instituten hoewel in de Duitse
tijd tot stand gekomen na de oorlog
niet zijn afgeschaft.
Op 14 Mei 1941 is het Nationale Plan,
dat alles overkoepelt, opgericht ingevolge
een besluit van het Departement van Bin
nenlandse Zaken. In dit Nationale Plan
vormen de verschillende streekplannen
passende onderdelen.
Ter uitvoering van de artikelen 2 en 3
dezer voorschriften is op 1 Juli '42 inge
steld het Instituut der Provinciale Plano
logische Diensten.
Welke betekenis heeft de Provinciale
Planologische Dienst in onze provincie en
ook inzonderheid in onze streek?
Deze Dienst is er in de eerste plaats om
de ruimtelijke ordening tot stand te brengen,
d.w.z. in grote lijnen aan te geven, welke
gebieden industrie, fruitteelt, bijzondere
iandbouwgewassen, havens en verder alle
takken van nijverheid het bast tot ontplooi
ing kunnen worden gebracht i verband
met ligging en geaardheid. Om tot deze
conclusies te kunnen komen, werken de
Prov.. Plan. Diensten nauw samen met de
Economisch Technologische Instituten, die
in bijna elke provincie aanw;zlg zijn.
Hierdoor voorkomt men zoveel moge
lijk althans dat sociaal economisch niet
verantwoorde vestigingen van industrieën,
ooflbouwbedrijven, het graven van kanalen,
enz. geschieden.
Deze provinciale en streekplannen moeten
alle getoetst worden aan het nationale plan,
hetgeen het rijk in nog weer grotere lijnen
heeft ingedeeld. Het zal ook mogelijk zijn,
dat op deze wijze de opeenhoping van indu
strieën en als gevolg daarvan, massa-vesti
ging der bevolking wordt voorkomen en
deze meer regelmatig over het land wordt
verspreid.
Verder is de Planologische Dienst aan
gewezen om de streekplannen voor te berei
den, die dan later geadviseerd door he
College van Ged. Staten door de rege
ring (het nationale plan) moeten worden
vastgesteld. Bovendien Is een belangrijke
taak aan de Prov. Plan. Diensten opgedragen
ten aanzien van de gemeentelijke uitbreidings
plannen. De Prov. Plan. Dienst streeft ook
naar bodem-onderzoek (kartering).
5 ^Ter verduidelijking zij medegedeeld, dat
déze Prov. Plan. Diensten zuiver technische
prov. diensten zijn, die het College over al
deze zaken adviseren en aan de voorberei
ding medewerken. Verder houdt men zich
ook bezig met de verzorging van het land
schappelijk schoon.
Voor onze streek bijv. heeft de Ptov.
Plan. Dienst studie gemaakt van de wense
lijkheid van 'een kanaal door Westelijk
Zeeuwsch-Vlaanderen.
Momanteel wordt aan een streekplan
voor Oost en West-Zeeuwsch-Vlaanderen
gewerkt. De uitkomst dezer studies zullen
van bijzondere betekenis kunnen zijn voor
de zgn. kanaalzone en de zandgronden ten
Z. van Hulst, ter voorkoming van de vesti
ging van industrieën op de goede land
bouwgronden, terwijl die economisch even
goed zouden worden gesticht op minder
goede gronden.
Deze diensten hebben in hun korte be-
staansperiode reeds voortreffelijk werk
gedaan en zullen bij de ontwikkeling „van
oas economisch leven niet meer kunnen
gemist worden.
De Diensten bestaan uit een technisch
bureau, aan welks hoofd een directeur, ter-
wij' daarboven een grote advies-commissie
staatde vaste commissie, samengesteld uit
pe sonen, vertegenwoordigende alie belar,-
gergroepen uit de provincie, uit het natio
nale plan en het^Staaisbosbeheer.
Oaze provincie heeft met deze twee
diensten in het leven te roepen de mogelijk
heden opengesteld om zakenlieden, welke
industrieën, boomgaarden, bijzo: dere teelten
op land- en tuinbouw gebied willen begin
nen, gemeenten, die hun economische ont
wikkelingsmogelijkheden onderzocht willen
zien, voor te lichten en van advies te dienen.
Vroeger werden niet zelden industrieën
enz. gesticht, zonder dat er economisch
bezien van levensvatbaarheid sprake was
omdat het contact met 't nationale industriële
apparaat ontbrak. Ook werden b.v. fru t-
kwekerijen bevorderd in een genre, waaraan
geen b hotfie bestond.
Door alles samen te vatten in één inlich
tingenbron voor het hele land en zodoende
een gedegen coördinatie te scheppen, ten
einde zojuist genoemde mislukkingen tot
een minimum terug te brengen en het land
voor daardoor ontstane nadelen te behoeden,
kunnen deze diensten zegenrijk werk doen
voor ons hele land.
ZIEKENFONDSPREMIE VOOR VRIJWILLIG
VERZEKERDEN VERHOOGD.
Noodgedwongen en onder ernstig protest
hebben thans alle ziekenfonds-organisaties in
principe besloten de premie van ieder be
talend vrijwillig verzekerd lid per week, met
13 cent te verhogen. Voor de meeste ver
zekerden betekent dit, dat zij in gjaats van
50 cent met ingang van 17 Januari a.s.
63 cent per week zullen moeten betalen.
EEN JEUGDIGE FRANSMAN IN
ENGELAND.
Een Britse Fabriek heeft het plan om een
kleine auto in serie te gaan bouwen, waar
van het model door de Chausson-fabrieken
in Parijs is ontworpen. Dit 3 P. K. wagentje
heeft een benzine verbruik van 4 liter op
100 km. en kan een gemiddelde snelheid
van 75 km. per uur halen.
Of gij achttien bent of tachtig,
Uw Rheumatische pijnen doen
hun slopend werk -
en ge voelt U een wrak en afgeleefd, ver
vóór Uwttfd. Zorg ervoor die slopende
kwaal te boven te komen; begin liever
vandaag dan morgen de beproefd heilzame
Krusohen-kuur, waaraan talloze HJders aan
rheumatische pijnen een nieuw leven te
danken hebben. Krusohen ls een zuiver
natuur product, een samenstel .van zes
minerale zouten met een erkend aansporende
werking op de bloedzuiverende organen.
Daarom is, juist waar onzuiver bloed zich
demonstreert in Rheumatische pijnen, Kru-
schen Salts de redder tn de nood. Begin
ermee hoe eerder hoe beteriedere
morgen de kleine dosis Maar wèl regelmatig I
Vraag Krusohen bjj Uw Apotheker of
Drogist. U- M0
m
r^Donnements-
prijs:
Losse nummers 5 ct.
Kwartaal
abonnement
Axel binnen de kom
fl 1,25
Alle andere plaatsen
in Nederland en
Ned. Indië fl. 1,55.
Buitenland fl. 2,
Advertentie prijs
7 cent per m.m.
Inqezonden
Mededeelingen
20 cent per m.m.
Kleine Advertentiën
(maximum 8 regels)
1 - 5 regels 60 cent.
iedere regel meer
12 cent extra.
